فیلترینگ و مطالعه

سناریوی فیلترینگ هوشمند

اگرچه در زمان اجرای طرحی با عنوان فیلترینگ هوشمند اعلام شده بود که برای این طرح ۱۱۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده است، اما اکنون مشخص نیست از تجهیزات مرتبط با آن کجا استفاده می‌شود.
سیستم فیلترینگ هوشمند اما این امکان را فراهم می‌کرد که برخلاف روش‌های سنتی فیلترینگ یا پالایش، دسترسی به یک سایت به طور کامل محدود نشود، بلکه تنها محتوای نامناسب و غیرمجاز روی آن سایت غیرقابل دسترسی شود. فیلترینگ هوشمند تا نخستین زمان موعود در سال ۱۳۹۴ نتوانست به اجرا برسد که نهایتا زمان آن به آذر سال ۱۳۹۵ موکول شد.
اما با اجرای رمزنگاری روی شبکه‌ای مانند اینستاگرام که به عنوان پایلوت اجرای طرح فیلترینگ هوشمند انتخاب شد، عملا روند فیلترینگ روی این شبکه‌ اجتماعی که یکی از مهم‌ترین هدف‌های این پروژه بود متوقف شد چرا که قرار شد مشکل از مبدأ حل شود، تجهیزات فیلترینگ هوشمند را در جای دیگر استفاده می‌کنیم.
 ۱۱۰ میلیارد تومان قرارداد میان وزارت ارتباطات و صاحب نظران و متخصصین توانمند در بحث فیلترینگ هوشمند منعقد شده است. فیلترینگ هوشمند یک جنگ الکترونیک آنلاین است که ۱۱ دانشگاه در حال بررسی هستند تا فیلترینگ هوشمند را روزبه‌روز توانمندتر سازند تا در این جنگ الکترونیک آنلاین موفق باشند.
کارشناسان هم معتقدند با صرف هزینه‌های میلیارد تومانی برای پروژه‌ای مانند فیلترینگ هوشمند، امکان حمایت از پروژه‌های دانشجویی، پرداخت وام به شرکت‌های دانش‌بنیان، پیشبرد شبکه ملی اطلاعات، حمایت از شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های داخلی و بسیاری اقدامات دیگر وجود دارد و باید منتظر شنیدن اخبار از سوی مسوولان در این حوزه‌ها باشیم.

فیلترینگ

فیلترینگ! عبارتی که این روزها زیاد سر زبان‌ها است و کاربران اینترنت و شبکه‌های اجتماعی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. فیلترینگ در حقیقت محدود کردن دسترسی کاربران به محتواهای موجود در اینترنت و وب است که به نوعی سانسور کردن آن محتوا می‌باشد. این محتوا ممکن است سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ... باشد که مشاهده آن برای کاربران نامناسب بوده و توسط کارگروه فیلترینگ فیلتر شده باشد.
فیلترینگ اینترنتی یا فیلترینگ یا فیلتر کردن عبارت است که در فضای مجازی همه با آن آشنا هستند و حاکی از محدود کردن دسترسی کاربران وب و اینترنت به وب سایت‌ها، صفحات اینترنتی و خدمات اینترنتی می‌باشد که از دیدگاه مسئولین سیاسی - فرهنگی کشور برای مصرف عموم مناسب نیست. تعیین مصادیق فیلترینگ و صدور حکم آن توسط کارگروه محتوای مجرمانه انجام می‌شود اما عملیات فیلتر کردن توسط ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی (ISP) اجرا می‌شود. در کشورهای مختلفی از جمله چین، بلاروس، مصر و ... فیلترینگ وجود دارد که ایران نیز یکی از آنها است.
چطور یک سایت فیلتر می‌شود؟
احتمالا برای شما هم پیش آمده که وقتی آدرس یک سایت را در مرورگر خود وارد می‌کنید با صفحه‌ای مواجه می‌شوید که در آن نوشته شده «این سایت فیلتر شده است!». خب، حالا می‌خواهیم بدانیم که چطور این اتفاق می‌افتد و اصلا چطور یک سایت فیلتر می‌شود. علاوه بر مراحل حقوقی و قانونی فیلترینگ سایت‌ها که توسط کارگروه مربوطه انجام می‌شود و در نهایت آدرس سایت و صفحه‌ای از آن در لیست سیاه فیلترینگ قرار می‌گیرد مراحل سیستمی نیز وجود دارد که در ادامه بیان خواهیم کرد.
پس از این که شما آدرس یک صفحه را در مرورگر وارد می‌کنید. رایانه شما درخواستی ارسال می‌کند. این درخواست ابتدا به شرکت خدمات دهنده اینترنت (ISP) ارسال می‌شود و از آنجا به شبکه محلی ارسال می‌شود.پیش از آن که درخواست شما از شبکه محلی به سروری وب سایت مورد نظر شما ارسال شود توسط سیستم فیلتر کننده بررسی می‌گردد. سیستم فیلترینگ دارای بانک اطلاعاتی یا لیست سیاهی حاوی وب سایت‌های فیلترشده می‌باشد که تمام درخواست‌های اینترنتی با IP‌های ایران با این لیست چک می‌شوند. این لیست از سه جزء دامنه (Domain Address)، آدرس آ‌ی‌پی (IP Address) و کلمات کلیدی (Keywords) را دارد که درخواست شما در این لیست جستجو می‌شود. اگر هیچ یک از کلمات و آدرس‌های موجود در لیست سیاه در درخواست شما وجود نداشته باشد، این درخواست به سرور هدف ارسال می‌شود و نتیجه آن به شما نمایش داده می‌شود. اما اگر درخواست شما در این لیست وجود داشته باشد درخواست شما به سرور سایت مورد نظر ارسال نمی‌شود و به جای آن شما به سایت «پیوندها» گسیل خواهید شد.
وب سایت پیوندها
در این میان دو مفهوم لیست سیاه و لیست سفید وجود دارد. لیست سیاه حاوی آدرس سایت‌هایی می‌باشد که غیرمجاز شناخته شده و فیلتر شده اند. در این لیست بعضا کلمات کلیدی هم وجود دارد که استفاده از آنها در درخواست‌ها ممنوع است بطوری که اگر در سایتی این کلمات وجود داشته باشد فیلتر می‌شود. مفهوم دیگر لیست سفید است که به سایت‌هایی گفته می‌شود که دسترسی به آنها مجاز می‌باشد. در بحث مورد نظر ما سایت‌هایی که در لیست سیاه نباشند در لیست سفید خواهند بود.
انواع روشهای فیلترکردن سایتها
برای اجرای فیلترینگ و فیلترکردن سایت‌ها از نظر سیستمی روش‌های مختلفی وجود که نتیجه آن محدود کردن دسترسی کاربران به وب سایت‌ها می‌باشد. روشهایی که در ادامه ذکر می‌شوند روشهای فیلترینگ از مبدا هستند. به این معنی که سایت‌ها و درخواست‌های اینترنتی از مبدا و قبل از رسیدن به هدف فیلتر می‌شوند.
فیلترینگ به وسیله DNS
سرویس DNS به این صورت است که نام هر دامنه اینترنتی (Domain) را به IP آدرس متناظر با آن ترجمه می‌کند. آدرس سروری که سرویس DNS را به شما ارائه داده به صورت خودکار هنگام برقراری اتصال به اینترنت از طریق ISP در اختیار رایانه شما قرار می‌گیرد. اگر این سرور DNS، سانسور کننده باشد، کلیه درخواست‌های ارسالی جهت مشاهده سایت‌های غیرمجاز را بی پاسخ می‌گذارد.
فیلترکردن به روش پروکسی
در این روش ISP یا همان سرویس دهنده اینترنتی دسترسی مستقیم شکت به اینترنت را محدود کرده و شما را ملزم به استفاده از پروکسی می‌نماید. در این صورت باید در تنظیمات مرورگر خود، آدرس پروکسی سروری را که شرکت ISP به شما داده را وارد کنید. در این صورت دیگر کلیهٔ درخواست‌های شما به پروکسی فرستاده می‌شود و در صورتی که مجاز باشد پروکسی آن را از اینترنت دریافت می‌کند و نتیجه را برای شما ارسال می‌کند.
فیلترینگ به وسیله مسیریاب
در قسمت پایانی شبکه یا Gateway مسیریاب سیستم طوری تنظیم می‌شود که ترافیک خروجی شبکه (که در اینجا همان اینترنت است) را به سمت یک سیستم خاص منحرف کند. در این صورت تمامی درخواست‌ها از این سیستم عبور می‌کنند و در صورت وجود سایت‌های غیر مجاز، درخواست بلوکمی‌شود و کاربر بی پاسخ می‌ماند.
فیلترینگ با مسدود کردن پورتها
پورتها در شبکه همچون درهایی هستند که سرور از طریق آنها سرویس‌هایش را ارائه می‌دهد و در حقیقت محل عبور و مرور تبادلات اطلاعاتی می‌باشد. بنابراین اگر پورتی بلوک شود، تمام سرویس‌هایی که از طریق آن پورت ارائه می‌گردد، غیر قابل دسترس خواهد بود. در بیشتر موارد پورتهای ۸۰، ۳۱۲۸، ۸۰۸۰ که غالبا برای پروکسی‌ها هستند مسدود می‌شوند.
فیلترینگ معکوس چیست؟
نوع دیگر فیلترینگ، فیلترینگ در مقصد است. به این صورت که پس از ارسال درخواست و رسیدن آن به هدف و مقصد عملیات بلاک کردن انجام می‌شود. سرور شرکت ارائه دهندهٔ خدمات وب یا همان سرور وب سایت، قبل از ارائهٔ هر گونه سرویسی، ابتدا IP کاربر یا همان بازدیدکننده را چک می‌کند و در صورتی که متعلق به یک کشور خاصی باشد از ارائهٔ سرویس به این کاربر امتناع می‌کند.  البته باید گفت که این روش نه از سوی دولت و کشور کاربر بلکه از جانب سرویس دهنده و وب سایت انجام می‌شود. به عنوان مثال همچون برخی سایت‌های خارجی که به خاطر تحریم از ارائه خدمات به آی پی‌های ایرانی خودداری می‌کنند. برخی کاربران برای حل این مشکل از پروکسی یا VPN استفاده می‌کنند تا با تغییر آی پی خود از خدمات وب سایت مورد نظر بهره مند شوند.
فیلتر کردن سایت
مزایا و معایب فیلترینگ
پس از آگاهی از نوع و روش فیلتر کردن سایتها لازم است در خصوص فواید و مضرات فیلترینگ نیز کمی بدانید. در ادامه مزایا و معایب فیلتر کردن سایت‌ها و خدمات اینترنتی را بیان خواهیم کرد. برخی از مزایای فیلترینگ عبارتند از:
    جلوگیری از افزایش فساد اخلاقی در جامعه
    حفظ تدین کاربران و کاهش سستی ایمان در جامعه
    پیشگیری از کلاهبرداری‌های کلان اینترنتی
    حفظ و جلوگیری از قبح زدایی رسانه ای
    جلوگیری از انتشار گسترش اطلاعات نادرست و مغرضانه
اما در کنار مزایا برخی معایب نیز برای فیلترینگ ذکر شده است. برخی از معایب فیلترینگ عبارتند از:
    کاهش سرعت اینترنت و ارائه خدمات و اتلاف وقت کاربران
    ایجاد ضعف در حوزهٔ فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیک
    از بین رفتن وجه عمومی کشور در دنیا
    مسدود شدن برخی سایت‌های علمی همچون پزشکی
    صرف هزینه و وقت از جانب حکومت
با تمام این اوصاف در حال حاضر کشور ما درگیر عملیات فیلترینگ بسیاری از سایت‌ها می‌باشد که در این میان برخی از آنها نیز بی دلیل فیلتر شده اند. بطوری که مسئولین مربوطه نیز نظر دارند که این روش بستن سایت‌ها اصلا مناسب نیست و باعث ایجاد محدودیت شدید برای کاربران شده است. همچنین به نظر مسئولین فیلترینگ باعث افزایش تعداد نصب فیلترشکن‌ها شده است و در نتیجه آن تمام ایرانی‌ها از فیلترشکن استفاده می‌کنند. به نظر می‌رسد راه اندازی فیلترینگ هوشمند در کشور می‌تواند این مشکلات را تا حد زیادی کاهش دهد و محدودیت‌های بی مورد ایجاد شده را رفع کند.

فیلترینگ چیست و فرآیند آن

فیلتـرینگ اینترنتی یافیلتـرینگ، عبارت است از محدود کردن دسترسی کاربران اینترنت به وب‌گاه‌ها و خدمات اینترنتی که از دیدگاه متولیان فرهنگی و سیاسی هر کشور برای مصرف عموم مناسب نیست، اعمال فیلتـر به وسیله ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی انجام می‌شود ولی تعیین سطح، مصادیق و سیاست‌های فیلتـرینگ با حکومت‌هاست.
مبانی فیلتـرینگ در اینترنت
1- کامپیوتر یک صفحه وب را درخواست می‌کند.
2- این درخواست در ابتدا به ISP (شرکت خدمات دهنده‌ای که  از آن اینترنت دریافت می‌کنید) و از آنجا به شبکهٔ محلی فرستاده می‌شود.
3- قبل از این که درخواست از شبکه محلی به سروری که صفحه مورد نظر بر روی آن قرار گرفته‌است ارسال شود توسط سیستم فیلتـر کننده بررسی می‌گردد.
4- سیستم فیلتـر کننده کلیه درخواست‌ها را با لیستی که در بانک اطلاعاتی دارد مقایسه می‌کند که اصطلاحا به آن لیست سیاه می‌گویند. این لیست از سه جزء تشکیل شده‌است:
آدرس دامنه (Domain Address)،
آدرس آ‌ی‌پی (IP Address)،
کلمات کلیدی (Keywords)
اگر هیچ یک از کلمات و آدرس‌های موجود در لیست سیاه در درخواست شما وجود نداشته باشد، این درخواست پاک (clean) در نظر گرفته می‌شود. در غیر این صورت، درخواست آلوده (Dirty) تشخیص داده شده و بلوک می‌شود.
انواع فیلتـرینگ
فیلتـرینگ ازطریق DNS
سرویس DNS نام هر دامنه (Domain) را به IP آدرس متناظرش ترجمه می‌کند. آدرس سروری که سرویس DNS را ارائه می‌دهد، به طور اتوماتیک و در هنگام برقراری اتصال به اینترنت از طریق ISP در اختیار کامپیوتر شما گذاشته می‌شود. اگر این سرور DNS، سانسور کننده باشد، کلیه درخواست‌ها برای سایت‌های غیرمجاز را بی پاسخ می‌گذارد.
فیلتـرینگ به وسیلهٔ پروکسی
در این روش ISP دسترسی مستقیم به اینترنت را محدود کرده و شما را ملزم به استفاده از پروکسی می‌کند. باید در تنظیمات مرورگر، آدرس پروکسی سروری را که ISP داده را وارد کنید. کلیهٔ درخواست‌ها به پروکسی فرستاده می‌شود و در صورت مجاز بودن درخواست، پروکسی آن را از اینترنت گرفته و برایتان ارسال می‌کند.
فیلتـرکردن به کمک مسیریاب‌ها
در قسمت انتهایی شبکه (Gateway)، مسیریاب طوری تنظیم می‌شود که ترافیک خروجی شبکه را به سمت یک سیستم خاص(!) منحرف کند؛ کلیهٔ درخواست‌ها از این سیستم عبور داده می‌شوند و در صورت وجود سایت‌های غیر مجاز، جریان اطلاعات بلوک می‌شود.
فیلتـرینگ به کمک سانسورافزارها
این نرم‌افزارها بیشتر در منزل (برای کنترل والدین بر فرزندان)، مدارس و دانشگاهها استفاده می‌شوند و در حقیقت نوعی فیلترینگ سفارشی هستند که در کشورهای مثل آمریکا به کار گرفته می‌شوند. مانند : Net Nanny، Cyber sitter، Cyber portal
فیلتـرینگ به کمک مسدود کردن پورتها
پورتها مانند درهایی هستند که سرور از طریق آنها سرویس‌هایش را ارائه میدهد. اگر پورتی بلوک شود، تمام سرویس‌هایی که از طریق آن پورت ارائه می‌گردد، غیر قابل دسترس می‌باشد. بیشتر پورتهای ۸۰، ۳۱۲۸، ۸۰۸۰ مسدود می‌شوند، زیرا پورت‌های متداول برای پروکسیها هستند.
لیست سیاه و لیست سفید
لیست سیاه: شامل آدرس مجموعه سایت‌هایی است که دسترسی به آن‌ها مجاز نمی‌باشد. گاهی هم از کلمات کلیدی استفاده می‌شود به طوری که اگر در سایت مورد درخواست این کلمات وجود داشته باشد، بلوک می‌شود.
لیست سفید: شامل آدرس مجموعه سایت‌هایی است که دسترسی به آنها مجاز می‌باشد. در سازمان‌هایی استفاده می‌شود که می‌خواهند کارمندانشان فقط به تعداد معدودی سایت دسترسی داشته باشند.
فیلتـرینگ معکوس
این نوع فیلتـرینگ در مقصد انجام می‌شود. سرور شرکت ارائه دهندهٔ خدمات، قبل از ارائهٔ هر گونه سرویسی، ابتدا IP مشتری را چک می‌کند و در صورتی که متعلق به یک کشور تحریم شده باشد، از ارائهٔ سرویس سرباز می‌زند.
مزایا و معایب فیلتـرینگ
برخی از مزایای فیلتـرینگ را چنین برشمرده‌اند:
    مانع افزایش سریع فسادهای اخلاقی
    کاهش سستی ایمان در جامعه
    مانع کلاهبرداری‌های کلان اینترنتی
    مانع گسترش اطلاعات غلط و نادرست
    مانع زیر سوال رفتن شخصیت اشخاص
    جلوگیری از ضربه‌های اقتصادی به سازمان‌ها و نهادها
برخی از معایب فیلتـرینگ را چنین برشمرده‌اند:
    باعث کندی سرعت اینترنت و اتلاف وقت کاربران و قشر تحصیل کرده می‌شود.
    باعث تضعیف حوزهٔ فناوری اطلاعات و کاربردهای آن در بخش تجارت می‌شود.
    باعث بی جهت فیلتـر شدن بسیاری از سایت‌های علمی (مخصوصا پزشکی) می‌شود.
    باعث از بین رفتن حرمت قانون و قبح قانون شکنی می‌شود.
    باعث کاهش ارتباطات مفید در سطح جهانی می‌شود.
    باعث صرف وقت و هزینه‌های بسیار زیاد می‌شود.
    سبب استفادهی سود جویان برای کاهش امنیت اطلاعات می‌شود.
    گاهی از انتشار بعضی خبرهای واقعی و لازم برای جامعه جلوگیری می‌کند.

2احتمال فیلترینگ هوشمند اینستاگرام

اینستاگرام
رییس پلیس فتای ناجا از طرح جدید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای فیلترینگ هوشمند محتوای مجرمانه در اینستاگرام خبر داد.
سردار سید کمال‌هادیان نفر در گفت وگو با ایسنا درباره تغییر بستر اقدامات مجرمانه فضای مجازی پس از فیلترشدن تلگرام گفت: همچنان بیشتر جرائم در فضای تلگرام رخ می‌دهد، به طوریکه طبق آخرین آمارها ۶۴ درصد جرائم در تلگرام و حدود ۳۲ درصد در اینستاگرام رخ می‌دهد.
احتمال فیلترینگ هوشمند اینستاگرام
وی درباره اینکه آیا امکان فیلترشدن اینستاگرام وجود دارد یا خیر، گفت: تصمیم گیری در این خصوص برعهده کارگروه تعیین محتوای مجرمانه یا شورایعالی فضای مجازی است.
رییس پلیس فتای ناجا با اشاره به طرح جدید وزارت ارتباطات برای فیلترینگ هوشمند محتوای مجرمانه در اینستاگرام گفت: وزارت ارتباطات سرویس جدیدی را طرح کرده که اگر این سرویس جدید بیاید می‌تواند با عبور از SSL جدید اینستاگرام، فیلترینگ هوشمند را در اینستاگرام ارائه دهد که اگر این طرح را ارائه دهد بخشی از محتوای مجرمانه کم می‌شود.
مخالف رفع فیلتر توئیتریم
هادیانفر در مورد امکان رفع فیلتر از توئیتر نیز گفت: ما کاملا مخالف رفع فیلتر توئیتر هستیم و دلایل خودمان را نیز در این خصوص ارائه داده ایم.

با فیلتر، فرصت نسوزانیم

فضای مجازی باعث شده است بعد از سال‌ها مسئولان و مردم بدون واسطه با هم حرف بزنند. پس لطفا با سدی به نام فیلتر این فرصت را نسوزانیم.
به گزارش ایسنا، عصر ایران نوشت: «بگذارید قبل از ورود به بحث بگویم که می‌دانم این روزها مهم‌ترین مشکل مردم، گرانی و بحران‌های اقتصادی است. با علم به این موضوع می‌خواهم در این نوشتار به توییتر بپردازم. مسئله‌ای که سخنگوی شورای نگهبان هم به آن اشاره کرده و از دلسوزان خواسته است با نیت پاک در این فضا حاضر شوند.
کدخدایی در مورد حضورش در توییتر گفته است: «در شورای نگهبان نه روزنامه داریم و نه خبرگزاری و امکانات برخی از دستگاه‌ها را نداریم. استقبال خوبی شده و امیدواریم بتوانیم در جهت اطلاع‌رسانی خوب عمل کنیم. اگر کسی می‌تواند شبهه‌ای را برطرف کند و اطلاع‌رسانی خوبی انجام دهد، چرا نشود؟»
نگاه کنید امروز بسیاری از مسئولان جمهوری اسلامی آن هم در رده‌های بالا در توییتر حضور دارند و نظرات خود را بدون واسطه بیان می‌کنند و مردم هم بدون ترس و لکنت زبان در این فضا با آنها سخن می‌گویند. حتی برخی از مسئولان دعواهای خود را هم در توییتر انجام می‌دهند. در فضایی که می‌دانند مردم آن را می‌بییند و قضاوت می‌کنند. نکته جالب‌تر این که وقتی تلویزیون از جمله شبکه افق می‌خواهد بازخوردها به یک اتفاق را در فضای مجازی نشان دهد، به سراغ توییتر و تویت‌های مردم می‌رود.
حالا سوال این است در فضایی که بسیاری از آقایان و خانم‌ها از راست و چپ در آن حضور دارند، باید فیلتر باشد؟ کدخدایی به نکته درستی اشاره کرده است. فضای مجازی پر از خوبی و بدی‌هاست. چرا ما تنها از بدی‌های آن می‌ترسیم و کاری به خوبی‌های آن نداریم. باور کنید که اگر از این فضا به خوبی استفاده شود دیگر نباید چندان نگران تلخی‌های آن بود.
اتفاقی که در تلگرام هم شاهد آن هستیم. واقعا اگر همه رسانه‌های داخلی و مورد تایید وزارت ارشاد در این پیام‌رسان که مورد استفاده بسیاری از مردم است، حضور داشته باشند و بتوانند نظرات خود را بیان کنند، دیگر مردم برای کسب اخبار و تحلیل به سراغ رسانه‌های ضد مردمی مثل «آمدنیوز» نمی‌روند. دیگر فکر می‌کنم باید به این نتیجه رسیده باشیم که نمی‌شود با فیلتر کردن جلوی نشر اخبار را گرفت. شاید این کار ۱۰ یا ۲۰ سال پیش جواب می‌داد اما الان روش‌های سلبی دیگر جواب قدرت فضای مجازی را نمی‌دهد. الان فصل ایجاب است.
موسسه اوج نمونه خوبی از کارهای ایجابی است. کسانی که از فضای حاکم بر سینما و تلویزیون راضی نبودند تصمیم گرفتند موسسه‌ای را ایجاد کنند که بتوانند با دیگران رقابت کنند و در نهایت فاتح این میدان شوند. درست است دست این موسسه نسبت به رقبا بازتر است و حرف‌هایی که دیگران نمی‌‌توانند بزنند را می‌زند اما حضورش به رونق فرهنگ کمک می‌کند. فیلتر توییتر باعث شده است مرد قانونی مثل کدخدایی هم با فیلترشکن در توییتر حاضر شود و مردم هم مجبور باشند برای خواندن نظرات مسئولان دست به فیلترشکن ببرند.
فضای مجازی باعث شده است بعد از سال‌ها مسئولان و مردم بدون واسطه با هم حرف بزنند. پس لطفا با سدی به نام فیلتر این فرصت را نسوزانیم.
جامعه امروز ایران بیش از هر زمان دیگری احتیاج به گفت‌وگو دارد.

4قلم پررنگ‌ فیلترینگ در دست کیست؟

فیلترینگ
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات معتقد است که وزارتخانه متبوعش مرجع فیلترینگ نیست و شرکت زیرساخت هم خود را تنها مجری فیلترینگ می‌داند. این در حالی است که علی‌رغم گزارش مرکز ملی فضای مجازی از وضعیت نامناسب فیلترینگ، نمایندگان مجلس از وزیر ارتباطات درباره تجهیزات مربوط به فیلترینگ سوال کرده‌اند.
به گزارش ایسنا، اگرچه مردم در موارد متعدد وزارت ارتباطات را متولی فیلترینگ و رفع آن می‌دانند، اما در اصل کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه که دادستان کل کشور ریاست آن را برعهده دارد، برای این موضوع تصمیم‌گیری می‌کند که وزیر ارتباطات نیز تنها عضوی از این کارگروه محسوب می‌شود و رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی فیس‌بوک و توییتر یا تصمیم برای فیلتر شدن یا نشدن تلگرام و دیگر پیام‌رسان‌ها و وب‌سایت‌ها، از صافی این کارگروه می‌گذرد.
کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه سال ۱۳۸۸ و در پی تصویب قانون جرایم رایانه‌ای در مجلس شورای اسلامی بنیان نهاده شد. این کارگروه بر اساس ماده ۲۲ قانون جرائم رایانه‌ای تشکیل شده و مسئولیت نظارت بر فضای مجازی و پالایش تارنماهای حاوی محتوای مجرمانه و رسیدگی به شکایات مردمی را بر عهده دارد. در این کمیته که مسئولیت فیلترینگ را بر عهده دارد، بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات با احتساب وزیر و با حضور شخصی که به مسائل مربوط به فناوری آشنا باشد، دو عضو دارد و از آن جایی که تصمیمات کارگروه با اکثریت نسبی حاضران معتبر خواهد بود، این دو عضو می‌توانند در درصدی از تصمیم‌ها نقش داشته باشند.
فهرست مصادیق محتوای مجرمانه شامل هفت بخش محتوا علیه عفت و اخلاق عمومی، محتوا علیه مقدسات اسلامی، محتوا علیه امنیت و آسایش عمومی، محتوا علیه مقامات و نهادهای دولتی و عمومی، محتوای مجرمانه مربوط به امور سمعی و بصری و مالکیت معنوی و محتوایی که تحریک، ترغیب، یا دعوت به ارتکاب جرم کند، می‌شود و کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه موظف است به شکایات مربوط به مصادیق فیلترشده رسیدگی و نسبت به آنها تصمیم‌گیری کند و هر شش ماه گزارشی در خصوص روند فیلتر محتوای مجرمانه ارائه دهد.
محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- زمانی که مدیرعاملی شرکت ارتباطات زیرساخت را بر عهده داشت، درباره روند فیلترینگ اظهار کرده بود: طبق مصوبات و آنچه ابلاغ شده برای اجرای این موضوع سلسله مراتبی وجود دارد و بدین‌ترتیب با توجه به آن‌که طبق مصوبات این‌گونه اعلام شده که موضوعات مربوط به این حوزه از سوی دبیر کارگروه فیلترینگ مطرح شود، طبیعتا برای اجرای این امور لازم است که از سوی چنین مرجعی به ما اطلاع‌رسانی شده باشد.
جهرمی درباره دخالت قوه قضاییه در بحث فیلترینگ سایت‌ها نیز گفته بود: طبق ماده ۲۱ قانون جرایم رایانه‌ای فراهم‌آورندگان خدمات دسترسی موظف هستند دستورات قضایی و کارگروه فیلترینگ را در این حوزه اجرا کنند. ما طبق آنچه به عنوان دستورالعمل و قانون به ما ابلاغ شده، فیلترینگ سایت‌های اعلام‌شده را اجرا می‌کنیم. شرکت ارتباطات زیرساخت همانند روال سابق دستورات قضایی را نیز دریافت کرده و خود را ملزم به اجرای آن‌ها می‌داند.
وی همچنین گفته بود: این‌که قانون‌گذار اشاره کرده مصادیق غیرمجاز را کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه رایانه‌ای تشخیص می‌دهد، نافع مسئولیت قوه قضایی نمی‌شود، زیرا ممکن است فردی به قوه قضاییه شکایت کرده باشد و به طور مثال یک سایت با شکایت خصوصی مواجه بوده باشد که این موضوع از سوی قوه قضائیه پیگیری می‌شود، یا ممکن است جرایم دیگری مانند ورود به حریم خصوصی و ... صورت بگیرد که در این حوزه دادگاه‌ها می‌توانند جدا از کارگروه فیلترینگ خود به فیلتر یک سایت رای بدهند.
اما اخیرا صادق عباسی شاهکوه -مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت- با تاکید بر نقش اجرایی زیرساخت در فیلترینگ، اظهار کرد: تخصص فنی در این زمینه ندارم اما زیرساخت یکی‌ از حلقه‌های زنجیر است. ما هم وظایفی داریم و سعی می‌کنیم به بهترین نحو آن را انجام دهیم. وظیفه مرکز ملی فضای مجازی نظارت بر حلقه‌های این زنجیر است، ولی ما هنوز گزارش رسمی از این‌که وظیفه خود را به درستی انجام نمی‌دهیم دریافت نکردیم.
البته پس از آن، مرکز ملی فضای مجازی به این اظهارات واکنش نشان داد و روابط عمومی این مرکز اعلام کرد: مرکز ملی فضای مجازی کشور به‌عنوان ناظر بر اجرای قوانین در حوزه فضای مجازی کشور برخلاف ادعای مدیر عامل شرکت زیرساخت طی نامه‌های متعدد به وزیر محترم ارتباطات و فناوری اطلاعات و هم‌چنین رئیس هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت بارها در خصوص وضعیت نامناسب فیلترینگ با ارایه شواهد و مدارک لازم گزارش داده و انتظار دارد با رفع نواقص وضعیت مزبور بهبود یابد.
جهرمی همچنین اوایل سال جاری درباره نقش وزارت ارتباطات در فیلترینگ عنوان کرده بود: وزارت ارتباطات مرجع تصویب و تصمیم پالایش (فیلترینگ) یا رفع آن نیست، بلکه بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی و بنابر قانون ملزم به اجرای مصوبات کمیته‌ها و شوراهای مشخص شده در این حوزه و احکام قضایی است.
این در حالی است که اخیرا حمیده زرآبادی -عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی- از طرح سوال از وزیر ارتباطات خبر داد که به سوالاتی از جمله اینکه تجهیزات مربوط به فیلترینگ و شنود شبکه‌های موجود در کشور از محل چه بودجه‌ای و توسط چه سازمانی خریداری و در کجا و توسط چه کسانی نصب، نگهداری و بهره‌برداری می‌شود، پاسخ دهد.
اگرچه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و معاونانش معتقدند این وزارتخانه تنها نقش اجرای فیلترینگ به لحاظ فنی را بر عهده دارند، اینکه نمایندگان مجلس قصد طرح سوال از وزیر در خصوص فیلترینگ را دارند، در شرایطی که زیرساخت تنها خود را ملزم به اجرای دستورات کارگروه مربوطه و قوه قضاییه می‌داند، نباید محلی از اعراب داشته باشد. اگر اعمال فیلترینگ مطابق با تصمیم کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه صورت می‌گیرد، نمی‌توان تنها مجریان آن را مقصر دانست،‌ آن هم در شرایطی که مرکز ملی فضای مجازی اعلام کرده بارها در خصوص وضعیت نامناسب فیلترینگ گزارش داده و انتظار بهبود در این زمینه را دارد.

فیلتر شبکه‌های اجتماعی بدون آگاهی بخشی نتیجه عکس می‌دهد

فیلترینگ
استاد دانشگاه و عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان گفت: تا مادامی که مردم بر اثرات سوء برخی سایت‌ها و یا کانال‌های فضای مجازی پی نبرده و آگاه نشده باشند، فیلترکردن شبکه‌های اجتماعی تاثیر منفی و عکس خواهد داشت.
علی اصغر حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: بدون شک با گسترش مدرنیته و عصر ارتباطات و اینترنت و توسعه فضای مجازی، رویکرد مردم بهویژه جوانان و نسل جدید به فضای مجازی با سرعت غیرقابل تصوری شکل گرفته و نسل سوم و حتی چهارم بعد از انقلاب، نه تنها با فضای مجازی خود را بیگانه نمی‌دانند بلکه استفاده از آن را از الزامات زندگی خود می‌دانند.‌
وی افزود: افزایش چشمگیر بهره‌برداران از فضای مجازی که طبق آمار رسمی بیش از 47 میلیون کاربر بوده است، خود نشان از هجوم مردم به ویژه جوانان به این بخش از فناوری دارد که لزوما منع کردن آنها کاری بیهوده هم به نظر می‌رسد.
عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان با اشاره به اینکه فضای مجازی هم فرصت بوده و هم تهدید، عنوان کرد: آنچه که امروز بیش از هر چیزی ضروری به نظر می‌رسد آگاهی بخشی به آموزش و بصیرت افزایی جوانان نسبت به استفاده صحیح از این ابزار مدرن است تا بتوانند از فضای مجازی و فناوری اطلاعات به عنوان یک فرصت جهت بالابردن توانمندی‌های رشد و شکوفایی استعدادها و اطلاع یافتن از توسعه علمی، فنی و حتی آشنایی با ارزش‌های دینی و اخلاقی و تعالی در تربیت اخلاقی استفاده کنند.
وی ادامه داد: اما اگر آموزش و فرهنگ استفاده از فضای مجازی در میان نباشد قطعا زوال و نابودی فکری، اعتقادی و اخلاقی را به دنبال خواهد داشت.
حسینی تصریح کرد: جذابیت فضای مجازی در پاره‌ای از موارد همچون فیلم‌های پورن و مستهجن، محتوای غیردینی و غیراخلاقی در جهت دین ستیزی، دین گریزی و حتی دین گزینی جوانان، موجب شده بدون کمترین توجه به اثرات منفی، اقبال عموم مردم و بویژه جوانان بیشتر شود که خطری جدی بوده و مسئولان دست اندرکار، دانشگاه‌ها، آموزش و پرورش، مخابرات و نهادهای فرهنگی باید بدون کمترین درنگی، راهکارهای جلوگیری از افزایش این خطرات را ارائه کنند.
وی با عنوان اینکه فیلترینگ در بخش فضای مجازی می‌تواند آخرین راهکار باشد، گفت: البته امروزه وقتی مسئولان فرهنگی اعم از حوزه اجرایی، مقننه و قضایی هنوز تکلیف خود را در فرصت یا تهدید بودن مشخص نکرده‌اند طرح الزام به فیلتر کردن چندان پاسخگو نخواهد بود.
این استاد دانشگاه ذکر کرد: متاسفانه در جامعه ما نه تنها در حوزه فضای مجازی بلکه در تمامی مسایل فرهنگی با چالش‌های بزرگی روبرو هستیم؛ تا مادامی که فرهنگ در چمبره سیاست زدگی، نگرش حزبی و جناحی و آن هم در همه دولت‌ها به اشکال مختلف خود، اسیر شده است، نمی‌توانیم توسعه فرهنگی را شاهد باشیم.
وی افزود: اکنون به دلیل اینکه ما زیرساخت‌های فرهنگی در حوزه فضای مجازی را مهیا نکرده‌ایم و آموزش لازم را به نوجوان و جوان امروزی نداده‌ایم، صحبت از فیلتر کردن به نوعی حریص کردن آنان به چیزی است که منع شده‌اند.
حسینی اضافه کرد: بسیاری از کابران فضای مجازی در ابتدا با نرم افزارهای فیلترشکن آشنا نبودند اما از زمانی که فیلترینگ مطرح شد حتی کودکان هم با این وسیله آشنایی یافته و آن را ابزاری مثبت می‌دانند.
وی اعلام کرد: فیلتر کردن اگر با آموزش صحیح به جامعه همراه باشد کاری مثبت خواهد بود یعنی جوان را قانع کنند کانال‌های مثلا مستهجن برای شما اثرات سویی را داشته و جامعه، خانواده و حتی خود شما را به انحراف خواهد کشید.
عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان با بیان اینکه با پذیرش فیلترینگ از سوی مسئولان، نظارت بر فضای مجازی قطعا بیشتر خواهد بود، افزود: قبلا هم گفته شد تا مادامی که مردم بر اثرات سو برخی سایت‌ها و یا کانال‌های فضای مجازی پی نبرده باشند فیلتر کردن تاثیر منفی و عکسی خواهد داشت.
وی ادامه داد: جوان ما اگر بداند فیلم‌های مبتذل چه میزان اثرات سوء و خطرناک بر روح و روان او داشته و پایه‌های اخلاقی و اعتقادی او را سست خواهد کرد، قطعا با فیلترینگ مخالفت نخواهد کرد. دختران و پسران نوجوان و جوان اگر بدانند چت در فضای مجازی و ایجاد رابطه که مقدمه روابط خطرناک و نامشروعی خواهد بود، قطعا فیلتر کردن را امری درست می‌دانند.
حسینی عنوان کرد: مردم اگر بدانند آنچه دشمنان به عنوان یکی از مهمترین ابزار تسلط بر نظام، اعتقادات و باورهای ارزشمند دینی، ملی و حتی بومی ما در نظر گرفته‌اند همین فضای مجازی است قطعا عنادی با محدود کردن فضای مجازی نخواهند داشت.
وی در بخشی دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه مهمترین راهکار آن است که معلمان فرهیخته ما از پیش دبستانی تا دیپلم، به نسل کودک، نوجوان و جوان آموزش‌های لازم را بدهند، تصریح کرد: در دانشگاه‌ها باید آسیب شناسی فضای مجازی در کرسی‌های آزاد اندیشی و جلسات پرسش و پاسخ با بهره‌مندی از دیدگاه‌های متخصصان فرهنگی و فناوری مطرح شود.
این استاد دانشگاه ادامه داد: رسانه‌های جمعی همچون صداوسیما هم از طرق مختلف دیدگاه کارشناسان و مستنداتی همانند شوک، سراب و ... را پخش کنند تا مردم به تهدیدات فضای مجازی آگاه شوند و از همه مهمتر تقابل با آسیب‌های فضای مجازی از طریق خود فضای مجازی با گسترش گروه‌ها و کانال‌های اطلاع رسان و بصیرت افزا، زمینه آگاهی بخشی مردم را بیشتر خواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد: در کنار مباحث فوق می‌توان به آموزش خانواده و به‌ویژه والدین در نظارت مستقیم و غیرمستقیم بر استفاده صحیح فرزندانشان از فضای مجازی، از گسترش آسیب‌های فضای مجازی جلوگیری کرد.
حسینی در پایان گفت: از پلس فتا و نیروهای اطلاعاتی و امنیتی که در حوزه فضای مجازی فعالیت دارند هم باید درخواست کرد که در برخورد با کانال‌ها و سایت‌هایی که به امنیت اخلاقی، اجتماعی، روانی، خانوادگی و اعتقادی هجوم آورده‌اند با قاطعیت برخورد کنند.

فیلترینگ «مبهم» سایت‌های گردشگری و فروش بلیت هواپیما

فیلترینگ
فیلترینگ تعدادی از استارت‌آپ‌های گردشگری و سایت‌های فروش بلیت هواپیما، قطار و رزرو هتل در چند روز اخیر، جریانی مبهم است که تا کنون دلایل آن مشخص نشده، اما علی‌اصغر مونسان اعلام کرده: مسدود شدن آن‌ها را پیگیری می‌کند.
به گزارش ایسنا، پس از افزایش نرخ بلیت هواپیما، فروش برخی ایرلاین‌ها در بعضی سامانه‌های رزرواسیون از دسترس خارج شد، هرچند این مشکل با میانجیگری سازمان هواپیمایی تا حدی حل شد اما به دنبال این اتفاق، اواخر هفته گذشته فعالیت ده‌ها سامانه‌های فروش بلیت هواپیما، قطار و رزرو هتل که برآمده از استارت‌آپ‌های گردشگری بودند متوقف و وب‌سایت‌های آن‌ها مسدود شد.
هرچند که شایع شده این سایت‌ها به دلیل گران‌فروشی و فعالیت غیرمجاز فیلتر شده‌اند اما هنوز اطلاعات دقیقی از تعداد وب‌سایت‌ها و استارت‌آپ‌های فیلتر شده و علت این اقدام بدست نیامده است، با این حال علی‌اصغر مونسان ـ رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ـ دیروز تویئت کرد: «در کنار تلخی‌های تلاطمات ارزی شاهد رونق چمشگیری در جذب گردشگر بوده‌ایم. انسداد ایجاد شده در فعالیت برخی استارت‌اپ‌های خدماتی در مقطع حساس کنونی را پیگیرم. »
محمد ثابت اقلیدی ـ مدیرکل نظارت و ارزیابی گردشگری این سازمان ـ در توضیح جزئیات این اتفاق نیز به ایسنا گفت: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان حامی استارت‌آپ‌ها برای فیلترینگ اقدامی نکرده و حتی تا کنون شکایت، گزارش تخلف و یا حتی درخواستی برای مسدود کردن این استارت‌آپ‌ها نداشته که براساس آن کاری انجام دهد.
او که اشاره‌ای به تعداد وب‌سایت‌های فیلتر شده نکرد، گفت: درحال بررسی و پیگیری این موضوع هستیم تا مشکلات این سایت‌ها و استارت‌آپ‌ها را برطرف کنیم، اما به طور کل این موضوع خیلی شفاف نیست چون پیش از این، گزارش و یا درخواستی در این ارتباط در اختیار سازمان قرار نگرفته بود و سازمان ما هم آن‌ها را فیلتر نکرده که از جزئیات و یا دلایل آن اطلاع داشته باشد.
مدیرکل نظارت و ارزیابی گردشگری افزود: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری عنوان متولی سفر و گردشگری به دنبال توسعه استارت‌آپ‌ها است چون باور دارد در تاسیسات و زیرساخت‌های خدماتی باید دانش و فن‌آوری روز بکار گرفته شود.
اضافه کرد: اتفاقا ما دنبال این هستیم که استارت‌آپ‌های گردشگری در بروکراسی اداری گرفتار نشوند و خارج از نوبت مجوز فعالیت‌های آن‌ها صادر شود تا بتوانیم زمینه را برای فعالیت بیشتر افراد خلاق فراهم کنیم. حتی در جریان امضای تفاهم‌نامه با سازمان برنامه و بودجه اعتباری بالغ بر ۵۰ میلیارد تومان برای حمایت از ۱۰۰ پروژه و طرح استارت‌آپ درنظر گرفته شده است که در شش‌ماه دوم امسال براساس طرح‌های توجیهی این تسهیلات تخصیص می‌یابد.

تهدید به خاطر نپیوستن به دولت الکترونیک/بدترین اشتباه تاریخ آمریکا/ثبات اقتصادی تا دو ماه آینده

تهدید دستگاه‌های خدمات دهنده به مردم توسط رییس کمیته مخابرات مجلس، جعلی‌بودن اسناد ترخیص خودروهای لوکس از وزارت اقتصاد، ورود کمیسیون اقتصادی مجلس به نحوه اجرای سیاست‌های جدید ارزی، تکذیبن اعمال محدودیت در صدور ویزا برای سفر به ایران، واکنش «منتظری» به نامه برخی وزرا برای رفع فیلتر برخی شبکه‌ها، محکومیت یک سال حبس تعزیری برای کرباسچی، توضیحاتی درباره پرونده ستوده به روایت همسرش و... از جمله گزیده اخبار سیاسی ایسنا در روز چهار شنبه، بیست و چهارم مرداد ماه ۱۳۹۷ است.
به گزارش ایسنا، معاون اول رئیس جمهور با تأکید بر ضرورت ایجاد ساز و کارهای لازم برای ارتباط وثیق و نظام‌مند میان دولت با نخبگان و مردم گفت: رسالت امروز همه مسئولان اجرایی، دانشگاهیان و نخبگان و مردم همراهی و همکاری برای عبور موفق کشور از شرایط خطیر کنونی است. اسحاق جهانگیری افزود: دولت از وجود ضعف ساختاری در ارتباط با نخبگان و مردم آگاهی دارد.
زهرا سعیدی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس  با تاکید بر ضرورت نظارت بر فعالیت صرافی‌ها پس از اعلام سیاست‌های جدید ارزی از بررسی این موضوع در کمیسیون اقتصادی خبر داد و پیشنهاد کرد کمیته‌ای در بانک مرکزی برای بررسی مشکلات مربوط به اجرای سیاست‌های ارزی تشکیل شود.
همچنین رئیس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی، با بیان اینکه «شفاف‌سازی یک اصل است که باید در همه زمینه‌ها اجرایی شود» گفت: مسلما یک مسئول در دوران مسئولیتش ۱۵۰۰ میلیارد تومان درآمد نخواهد داشت. امیر خجسته با اشاره به کمپین مردمی که در چند روز اخیر اتفاق افتاده و برخی از مسئولین شغل‌های فرزندان خود را اعلام کرده‌اند، بیان کرد: لیست دارایی‌ام را در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دهم.
رییس کمیته مخابرات مجلس نیز دستگاه‌های دولتی و غیردولتی خدمات دهنده به جامعه که حاضر به پیوستن به دولت الکترونیک نیستند را به انتشار عمومی اسامی‌شان تهدید کرد و گفت: یکی از راه‌های جلوگیری از مفاسد اداری و مالی و تسریع در انجام امور مردم و حذف امضاهای طلایی این است که دستگاه‌های دولتی و غیردولتی هر چه سریعتر به دولت الکترونیک و مرکز ملی تبادل اطلاعات بپیوندند.
علی لاریجانی که به استان قم سفر کرده است، در سومین جلسه کارگروه اشتغال گفت: بخش صنعت نیاز به مراقبت ویژه دارد و باید تسهیلات موردنیاز آن را تامین کنیم. رییس مجلس همچنین در جلسه کارگروه تنظیم بازار استان قم با بیان اینکه با توجه به نوسان قیمت‌ها، کنترل قیمت و نظارت بر فعالیت عرضه کالا باید به طور دقیق انجام شود، افزود: روند نظارت و برخورد قانونی باید به گونه‌ای باشد که از احتکار جلوگیری شود.
در نشست هم‌اندیشی جهت مرتفع نمودن مشکلات، معضلات و عارضه‌های صنعت و معدن استان کرمان هم محمدرضا پورابراهیمی با بیان اینکه حدود ۶ هزار خودرو در زمان بسته شدن سامانه ثبت سفارشات وارد کشور شد، گفت: براساس بررسی‌ها مشخص شد که همه اسنادی که برای ترخیص خودروهای لوکس از وزارت اقتصاد صادر شده بود، جعلی بودند و عدم لینک سامانه‌های بین وزارت‌خانه‌ها یکی از دلایلی بود که کسی متوجه این موضوع نشد. رییس کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرد: پیش‌بینی می‌کنیم که اگر بازار ارزی درست مدیریت شود در دو ماه آینده اقتصاد کشور به ثبات برسد.
سرکنسول ایران در اربیل، شایعه اعمال محدودیت در صدور ویزا برای سفر به ایران را تکذیب کرد .
در همین ارتباط سخنگوی وزارت خارجه عراق خبر منسوب به سفیر این کشور در جمهوری اسلامی ایران مبنی بر هشدار وی به شهروندان عراقی نسبت به سفر به ایران را رد کرد.
همچنین سفیر عراق در جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که به زودی با مسئولان ایرانی در رابطه با " آب " و میزان انتشار آب و مشکلات این مساله بحث و گفت‌وگو خواهد شد.
وزیر کشور عراق نیز از توافق ایرانی -عراقی - ترکیه‌ای در رابطه با امنیت مرزها و مقابله با قاچاق خبر داد.
نماینده دائم ایران در دفتر سازمان ملل در ژنو آغاز به‌کار کرد.اسماعیل بقایی‌هامانه که به تازگی به محل ماموریت خود عزیمت کرده است، روز سه شنبه ضمن دیدار با مایکل مولر مدیرکل دفتر سازمان ملل متحد در ژنو، استوارنامه خود را تقدیم کرد.
وندی شرمن  سرپرست تیم مذاکره‌کننده آمریکا در مذاکرات هسته‌ای با ایران در یادداشتی اذعان کرد که تصور می‌کرده نقض توافق هسته‌ای از سوی ایران موجب عدم موفقیت آن خواهد شد، در حالی که برخلاف تصور او، سازوکارهای رییس‌جمهور کشورش بزرگترین چالش برای موفقیت این توافق است. وی تاکید کرد: خروج ترامپ از برجام از بدترین اشتباهات سیاست خارجی در تاریخ آمریکا است.
درباره تجدید تحریم‌های جدید علیه ایران از سوی آمریکا هم سید حسین موسویان با بیان اینکه ترامپ از تکرار تجربه شکست خورده فشار و تحریم برای مذاکره دست بردارد،  گفت:سیاست ترامپ مبنی بر"تحریم و فشار" برای "مذاکره وتسلیم" ایران شکست خواهد خورد.
دادستان کل کشور در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا رییس سابق بانک مرکزی احضار نشده است، گفت که از کجا می‌دانید احضار نشده است. کار تحقیقات و کار بررسی‌ها زمان بر است و متناسب با پیشرفت کار هر مقام ومسولی که نیاز باشد احضار می‌شود و در پرونده‌های اقتصادی از رییس کل و مدیر و معاون وزیر و حتی لازم باشد از وزیر تحقیقاتی انجام می‌شود. محمد جعفر منتظری در پاسخ به سوالی درباره اینکه پیشتر شخص شما به لیست بانک مرکزی در رابطه با ارز دولتی انتقاد داشتید آیا نواقص رفع شده است؟ گفت: جزییاتی که باید در لیست باشد نیامده که ما مجددا خواهیم خواست که این موضوع را برطر ف کنند. هنوز نواقص را رفع نکردند.
دادستان کل کشور همچنین در سومین همایش مقابله با جرایم مالی در فضای مجازی در واکنش به نامه برخی وزرا برای رفع فیلتر برخی شبکه‌ها گفت: ۶ وزیر از من خواستند تا برای رفع فیلتر برخی شبکه‌ها جلسه بگذاریم، ولی من نرفتم و قبول نکردم زیرا شریک در جرم خواهم شد.
در همین مراسم معاون دادستان کل کشور در امور فضای مجازی هم گفت: قمار و شرط بندی در فضای مجازی رشد داشته و حدود ۱۲۰۰ مورد را دادستان کل کشور شناسایی کرد و به مراجع قضایی اعلام کرد.
غلامحسین کرباسچی که به جرم تبلیغ علیه نظام در دادگاه انقلاب اسلامی اصفهان محاکمه شده بود بعد از محکومیت، به یک سال حبس تعزیری محکوم شد. وی سال گذشته در حاشیه مراسمی در اصفهان اظهاراتی توهین آمیز نسبت به شهدای مدافعان حرم داشت که با اعتراضات وسیع مردمی در سراسر کشور مواجه شد و دستگاه قضا به این موضوع ورود کرد.
همچنین رضا خندان همسر و وکیل نسرین ستوده  درباره مطالب منتشر شده در ارتباط با پرونده وی اظهار کرد: حکم صادره در مورد  پرونده قبلی همسرم است که مربوط  به سال ۹۵  است و غیابی صادر شده است. وی افزود: پرونده جدید همسرم در دادسراست و اگر هم به دادگاه ارجاع شده باشد ما از آن خبر نداریم.
رییس کل دادگستری سیستان و بلوچستان هم  از صدور کیفرخواست پرونده تجاوز در ایرانشهر در آینده نزدیک خبر داد و گفت: این پرونده مراحل نهایی خود را در دادسرا طی می‌کند.
آیت‌الله جنتی دبیر شورای نگهبان با تأکید بر اینکه قضات دادگاه مجرمان اقتصادی نباید تهدید و تطمیع پذیر باشند گفت: دادگاه مجرمان اقتصادی باید علنی، قاطع و سریع النتیجه باشد.
*همچنین می‌توانید گفت و گوهای اعضای کابینه دوازدهم در حاشیه جلسه امروز هیات دولت با خبرنگاران را اینجا دنبال کنید.

بیش‌ترین آمار فیلترینگ در کدام کشورهاست؟

در برخی از کشورها قوانین و مقررات سخت‌گیرانه بیشتری درباره فعالیت وب‌سایت‌ها، شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها وجود دارد؛ به‌گونه‌ای که درنهایت ممکن است به سانسور، فیلترینگ و مسدود کردن آن‌ها منجر شود.
به گزارش ایسنا، به نقل از وب سایت گاردین، طبق گزارشی که به تازگی موسسه تحقیقاتی اوپن نت اینیشیتیو (OpenNet Initiative) منتشر کرده است، در اعمال فیلترینگ‌ در کشورهای مختلف، مسائل سیاسی، آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی، بحران‌های اقتصادی و امور امنیتی دخیل بوده است که همگی موجب می‌شود، مقامات بلندمرتبه در دولت برخی از کشورها تصمیم بگیرند که ادامه فعالیت آزادانه شبکه‌های اجتماعی مذکور دیگر به صلاح نخواهد بود و به ضرر منافع عمومی و امنیت ملی کشور تمام خواهد شد. 
فهرست زیر به ترتیب شدت و تعداد دفعات فیلترینگ در کشورهای مختلف جهان را نشان می‌دهد:
۱. سوریه
۲. چین
۳. کوبا
۴. اتیوپی
۵. ازبکستان
۶. عربستان سعودی
۷. روسیه
از طرفی دیگر کشورهایی که در این میان در فهرست آزادانه‌ترین کشورها در دنیای مجازی و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی جای گرفته‌اند، نیز به ترتیب در زیر آمده است:
۱. ایسلند
۲. استونی
۳. کانادا
۴. استرالیا
۵. آلمان
۶. ایالات متحده آمریکا
بر اساس تحقیقات و نظرسنجی‌های صورت گرفته، ۸۳ درصد از مردم و شهروندان این کشورها بر این باورند که استفاده آزادانه از اینترنت و دسترسی رایگان و آسان به شبکه‌های اجتماعی جزو حقوق بشر است که باید در تمامی جوامع در نظر گرفته و رعایت شوند.
فیلترینگ، عبارت است از محدود کردن دسترسی کاربران اینترنت به وب‌گاه‌ها و خدمات اینترنتی که از دیدگاه متولیان فرهنگی و سیاسی هر کشور برای مصرف عموم مناسب نیست، اِعمال فیلتر معمولاً به وسیلهٔ ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی انجام می‌شود ولی تعیین سطح، مصادیق و سیاست‌های فیلترینگ با حکومت‌هاست.

دلیل نارضایتی کاربران اینترنتی اعلام شد

اینترنت
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: تعداد زیادی از مردم به دلیل این‌که از ابزارهای دور زدن فیلترینگ استفاده می‌کنند و کیفیت آن‌ها نامناسب است، از وضعیت شبکه شکایت دارند، زیرا موضوع فیلترینگ اثر جدی روی نارضایتی کاربران داشته است.
به گزارش ایسنا، محمدجواد آذری جهرمی امروز در حاشیه مراسم رونمایی از سامانه سنجش شاخص‌های کیفیت شبکه ملی اطلاعات (فرادید)، با اشاره به تاثیر فیلترشکن‌ها بر کیفیت شبکه اینترنت بیان کرد: میان شاخص‌های کیفی شبکه و تجربه کاربران فاصله عمیقی وجود دارد.
وی ادامه داد: وقتی به لحاظ فنی شاخص‌های شبکه را نگاه می‌کنیم، سنجه‌های شبکه نشان می‌دهد که شبکه در وضعیت مناسبی قرار دارد، اما وقتی شکایت‌های مردم همان QoE یا تجربه کاربران است را می‌بینیم و از تحلیل تماس‌هایشان در کال‌سنترها و سامانه ۱۹۵ متوجه می‌شویم که تعداد زیادی از مردم به دلیل این‌که از ابزارهای دور زدن فیلترینگ استفاده می‌کنند و کیفیت آن‌ها نامناسب است، از وضعیت شبکه شکایت دارند، زیرا موضوع فیلترینگ اثر جدی بر کیفیت شبکه گذاشته و نارضایتی کاربران را موجب شده که باید برای آن فکری کرد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به این سوال که راه‌اندازی سامانه کیفیت شبکه در حوزه زیرساخت چه تاثیری بر بهبود خدمات آن‌ها داشته، اظهار کرد: وضعیت کیفیت شبکه زیرساخت و خسارتی که به دلیل قطعی به اپراتورها می‌دهد، کاملاً مشخص است و سامانه اندازه‌گیری کیفی شبکه ارتباطات زیرساخت نیز بسیار موثر بود و باعث ثبات شبکه شده است و اگر آن اقدام موثر نبود،هم اکنون برای بهبود شبکه دسترسی این سامانه را راه‌اندازی نمی‌کردیم.
آذری‌جهرمی ادامه داد: این‌که کاربر این سامانه قرار است مردم باشند که شاید اصطلاحات تخصصی برایشان مناسب نباشد، حرف درستی است که بعد از رونمایی سامانه به صورت عمومی شاهد خواهید بود که شاخص‌ها برای کاربر نهایی به صورت رضایت و عدم رضایت نشان داده می‌شود.
او همچنین در پاسخ به این سوال که وضعیت بررسی اپراتورهای ثابت و سیار در این سامانه چگونه است، گفت: هر یک از اپراتورها برای کاربری‌های مختلفی مناسبند. برای مثال اگر می‌خواهید بازی کنید، استفاده از سرویس‌های سیمی بهتر است و یا برای دانلود، اپراتورهای سیار بهتر هستند. در این سامانه، ابزارها بنا به نیاز کاربران تنظیم شده است و آن‌ها می‌توانند اطلاعات را ببینند و بر اساس آن اپراتور مورد نظر خود را انتخاب کنند.   

‌فیلترینگ مُسکن موقت فضای مجازی‌ است /شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی شود

حجت الاسلام ابوالفضل بنی احمدی
رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه استان البرز، فیلترینگ را یک مُسکن موقتی برای فضای مجازی دانست و گفت: اگر همه دستگاه‌ها در راه اندازی شبکه ملی اطلاعات با وزارت ارتباطات همکاری کنند، قطعاً جلوی مضرات فضای مجازی را گرفته خواهد شد.
به گزارش ایسنا، حجت الاسلام ابوالفضل بنی احمدی گفت: ما باید قبل از دیگران سوار فضای مجازی شویم این فضا هم دارای فرصت است و هم چالش، اگر همه دستگاه‌ها در راه اندازی شبکه ملی اطلاعات با وزارت ارتباطات همکاری کنند، قطعاً جلوی مضرات فضای مجازی را گرفته خواهد شد.
بنی احمدی با بیان اینکه در عصر مدرنیته کنونی با دشمن در جنگ غیر نظامی هستیم افزود: دشمن خیال خام آندلس‌سازی این فضا را در سر می‌پروراند.
رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه استان البرز با بیان اینکه کار فرهنگی بر هر کار دیگری ارجح است، گفت: فضای مجازی اسب تروآ است که باید بتوانیم از آن سواری بگیریم و دولت و نهادهای نظارتی باید بدانند که فیلترینگ مُسکن است آن هم مُسکنی بسیار موقتی، حتی برنامه‌هایی مثل تبلت کنترل شده، سیم کارت کنترل شده و غیره نیز روش‌های سلبی است و درمان قطعی نیست.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین باید همه نهادها تکالیف خود را در موضوع شبکه ملی اطلاعات مانند وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات انجام دهند و از این راهکار سودمند برای حفظ اخلاق در جامعه و کیان خانواده و جلوگیری از فحشاء و منکرات و تکثیر کلام حق و صدور ارزش‌های انقلاب استفاده کنند.

دبیر کمیته فیلترینگ: اقدامات ایران در سالم‌سازی فضای مجازی خاری در چشم دشمنان است

فیلترینگ
دبیر کمیته فیلترینگ کشور با تاکید بر این موضوع که حتی در کشورهای خارجی برای استفاده کودکان از فضای مجازی محدودیت‌هایی اعمال می‌شود، گفت: ما درصدد محدودسازی فضای مجازی نیستیم و نمی‌خواهیم با اعمال محدودیت خاص به نفع جریان خاص یا گروه خاصی حرکت کنیم. از تمام فعالیت‌هایی که مانع تاثیر محتواهای نامناسب باشد، حمایت و با آنها برخورد نمی‌کنیم.
به گزارش ایسنا، جواد جاویدنیا امروز (سه‌شنبه پنجم شهریورماه) در همایش ملی رسانه و سبک زندگی اسلامی ایرانی با محوریت استحکام خانواده که در سالن سوره حوزه هنری برگزار شد، با بیان اینکه امیدواریم این همایش برای اقداماتی که در سبک زندگی قرار است رخ بدهد همایش مفید و مثمرثمری باشد، اظهار کرد: اقداماتی که برای سالم‌سازی فضای مجازی در کشور صورت می‌گیرد خاری در چشم دشمنان است به همین دلیل است که کارگروه تعیین مصادیق و محتوای مجرمانه در لیست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته است.
وی در ادامه با تاکید بر این موضوع که درخصوص سالم‌سازی فضای مجازی آنچه باید رخ می‌داده به درستی صورت نگرفته است، گفت: فضای مجازی در برخی موارد در سبک زندگی آثار مخرب زیادی بر جای گذاشته است. طبق مشاهدات عینی و پرونده‌های رو به افزایش در دادگاه خانواده این امر کاملا مشهود است. بعضاً شاهد پرونده‌هایی در دادگاه خانواده هستیم که دلیل آن تاثیر مخرب سبک زندگی غربی در جامعه است. پرونده‌های توهین، تهدید، افشای اطلاعات، قتل‌های ناموسی، درگیری مبتنی بر ارتباط نامشروع و... که بعضاً در فضای مجازی شکل گرفته است نشان‌دهنده عمق تاثیر این فضا در وقوع جرایم است.
جاویدنیا با ارائه درخواستی از جامعه علمی، پژوهشی و تحقیقاتی جامعه گفت: از مسئولان امر در این عرصه می‌خواهم که در زمینه تاثیر فضای مجازی بر سبک زندگی کار کنند. وقتی ما از این شرایط ابزار نگرانی می‌کنیم برخی ما را متهم می‌کنند که آنها می‌خواهند فضای مجازی را محدود کنند. حتی کشورهای غربی در رابطه با فضای مجازی برای کودکان محدودیت‌هایی را در نظر می‌گیرند. اگر کودکی به دلیل سهل‌انگاری خانواده به اینترنت بدون فیلتر دسترسی داشته باشد از خانواده وی سلب صلاحیت می‌شود. اما چرا در جامعه اسلامی ما کودکان باید به تلفن‌های همراه فیلترشکن‌دار دسترسی داشته باشند.
دبیر کمیته فیلترینگ کشور با ارائه این سوال که چگونه می‌توان با نرم‌افزاری که روزانه 12.5 میلیون محتوای مجرمانه منتشر می‌کند، مقابله کرد، گفت: باید یک ابزار داخلی تولید کنیم تا منشأ فساد بسته شود. با برچسب‌های مختلف به قوه قضاییه زدن که آنها می‌خواهند آزادی را محدود کنند، کاری از پیش نمی‌رود. بنده صراحتاً اعلام می‌کنم تعمدی در برخورد با فضای مجازی و اعمال محدودیت خاص به نفع جریان خاصی را نداریم و با فعالیت‌هایی که مانع تاثیر محتواهای نامناسب باشد، محدودسازی و برخورد نمی‌کنیم.

فیلتر شدن صفحات مجازی نیروهای سپاه ضعف آمریکا

یک عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت: فیلتر شدن صفحات مجازی برخی از نیروهای سپاه از روی ضعف آمریکایی‌ها است.
حجت‌الاسلام سیدصادق طباطبایی نژاد در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در ایام جاری دو موضوع در خصوص سپاه پاسداران اتفاق افتاد که باعث شد بیش از گذشته نام سپاه بر سر زبان بیفتد و بین مردم شناخته‌تر و محبوب‌تر از گذشته شود.
وی افزود: تروریست خواندن سپاه توسط رئیس‌جمهور آمریکا یک کار احمقانه‌ای بود که هم‌زمان با آن مجلس شورای اسلامی طرح متقابل را برای نیروی‌های نظامی آمریکا مطرح کرد که به تصویب نمایندگان نیز رسید.
نماینده مردم اردستان و زواره در مجلس شورای اسلامی گفت: اقدام نابخردانه رئیس‌جمهور آمریکا در خصوص سپاه پاسداران باعث حمایت همه‌جانبه تمام اقشار ملت و حتی کسانی که انتقاد می‌کردند شد. البته هم‌زمان حضور نیروهای سپاه در خدمت رسانی به سیل زدگان بی تاثیر نبود.
طباطبایی نژاد در خصوص جابجایی فرمانده کل سپاه پاسداران گفت: بعد از یک دهه که سرلشکر جعفری خدمات ارزشمندی را به کشور کرد و باعث تقدیر رهبر انقلاب نیز بود معرفی سرلشکر سلامی به عنوان یک نیروی انقلابی شجاع قطعاً می‌تواند سپاه پاسداران را با اقتدار بیشتر در جهان معرفی کند.
وی یکی از بازوهای مهم انقلاب اسلامی در همه عرصه‌ها را سپاه پاسداران عنوان کرد و گفت: قطعاً این نیروی ارزشی می‌تواند بیش از پیش اقتدار خودش را به رخ جهانیان بکشاند.
این عضو کمسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اقداماتی که نیروی سپاه قدس در خارج از مرزهای کشور انجام داد باعث این‌گونه دشمنی‌ها شده که مشاهده می‌شود هم سپاه را در لیست تروریست‌ها قرار می‌دهند و هم صفحات شخصی و منتسب به نیروهای سپاه در پیام رسان‌ها را مسدود می‌کنند. این‌گونه اقدامات نشان این است که از سپاه ضربه خوردند و نیروهای ما توانستند رسالت خودشان را انجام دهند.
طباطبایی نژاد با اشاره به این سخن که هرچه دشمن از ما ناراضی باشد نشانگر این است که به وظیفه خودمان به درستی عمل کردیم، گفت: از این سخن نتیجه می‌گیریم که سپاه در راه درستی قرار دارد که باعث عصبانیت آمریکایی‌ها شده است. البته ترامپ با این‌گونه روش‌ها نشان داده بیشتر مرد بازی‌های روانی است و با افکار عمومی در موضوع اقتصادی بازی می‌کند.
این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در خصوص واکنش مجلس به فیلتر شدن پیام رسان اینستاگرام، گفت: موضوع فیلتر شدن برخی از پیام رسان‌ها یک فرایندی است که در قوای سه‌گانه باید بررسی شود، ولی آنچه در خصوص فیلتر شدن صفحات مجازی نیروهای سپاه احساس می‌شود نشان دهنده این است که آمریکایی‌ها از روی ضعف این کار را کردند.
طباطبایی نژاد با بیان اینکه تا زمانی که ابزار رسانه‌ای ما دست این افراد باشد می‌توانند ما را محدود کنند، اضافه کرد: باید دانش فضای مجازی و امور رسانه را در کشور تقویت کنیم تا استقلال خودمان را در فضای مجازی به دست بیاوریم.

فیلترینگ چه اثری بر استفاده از تلگرام داشت؟

فیلترشکن برای تلگرام
گزارش مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران از تفاوت استفاده کاربران ایرانی‌ها قبل و بعد از فیلترینگ تلگرام، نشان می‌دهد بر خلاف تصور مجریان مسدودسازی تلگرام، فیلتر کردن آن تأثیری بر استفاده کاربران نداشته است.
به گزارش ایسنا، دنیای اقتصاد نوشت: مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران سهم بازار شبکه‌های اجتماعی در سال گذشته را منتشر کرد. گزارش این مرکز نشان می‌دهد سهم ۶۰ درصدی تلگرام در ابتدای سال پس از فیلترینگ دچار نوسان شده و تا مهرماه کاهشی بوده است. در مقابل استفاده از اینستاگرام، واتس‌اپ و پیام‌رسان سروش افزایش داشته است. اما از مهرماه به بعد تا پایان سال تلگرام توانست سهم بازار خود را پس بگیرد. همزمان با افزایش سهم تلگرام برخی دستگاه‌ها فعالیت کانال‌های تلگرامی خود را از سر گرفته‌اند. صداوسیما، خبرگزاری فارس و کانال ریاست‌جمهوری از جمله این دستگاه‌ها هستند.
فرقی ندارد استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای برقراری ارتباط با دوستان یا آشنایان باشد یا راه‌اندازی کسب‌وکار، به هر حال شبکه‌های اجتماعی به برنامه‌های ثابت گوشی‌های ایرانیان تبدیل شده‌اند. در این میان، تلگرام در مقایسه با سایر شبکه‌های اجتماعی اقبال بلندی در جلب نظر کاربران ایرانی داشته و به عبارتی با وجود اینکه تلگرام در سال گذشته فیلتر شد همچنان محبوب‌ترین شبکه اجتماعی در بین کاربران ایرانی است. بنابر مطالعه ملی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران وابسته به جهاد دانشگاهی تا پایان اسفند سال گذشته ۵۶ درصد ایرانی‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی عضو بودند، از تلگرام برای ارسال پیام و فعالیت‌هایی از این دست استفاده می‌کردند. این در حالی بود که قبل از فیلترینگ این شبکه یعنی در فروردین سال ۹۷ این آمار برای کاربران ایرانی تلگرام بالغ بر ۶۰ درصد بود. به عبارت دیگر برخلاف تصور مجریان مسدودسازی تلگرام، فیلتر کردن آن تأثیری بر استفاده کاربران نداشته است. ظاهراً برخی نهادهای دولتی و سازمان‌ صدا وسیما فعالیت خود را در این شبکه اجتماعی از سر گرفته‌اند. اگر چه تعداد کاربران تلگرام بعد از فیلترینگ با کاهش حدود ۱۰ تا ۱۴ درصدی به ۳/ ۴۷ درصد رسید. با این حال، در اسفند سال گذشته که نزدیک به ۱۰ ماه از مسدود شدن این شبکه اجتماعی می‌گذشت، میانگین تعداد تولیدات کانال‌های تلگرامی در آخرین ماه سال ۹۷ به ۷۳/ ۱ میلیارد رسید. همچنین میانگین تعداد بازدیدها در این ماه بالغ بر ۲۸/ ۱ میلیارد بود.
سایر شبکه‌ها
اینستاگرام، دیگر شبکه اجتماعی محبوب ایرانی‌ها بود که به‌رغم تهدیدهای مکرر فیلترینگ از نفوذ قابل توجهی در بین ایرانیان برخوردار شد. این شبکه اجتماعی که پیش از فیلترینگ رقیب سرسختش توانسته بود ۱۸ درصد کاربران ایرانی را برای خود جذب کند، این رقم در خرداد ۹۷ به ۳۲ درصد رسید و حتی این روند را مهر ماه حفظ کرد، با این حال، تعداد کاربران آن در اسفند سال گذشته ۲ درصد کاهش یافت. البته اینستاگرام روزهای پایانی سال گذشته را با خبر فیلترینگ پشت سر گذاشت. طوری که فیلترینگ این شبکه محبوب محل مناقشه وزیر ارتباطات و یکی از نمایندگان مجلس شد. کریمی‌قدوسی، نماینده مجلس که فیلترینگ را تصمیم حاکمیتی می‌دانست و به نقل از آذری جهرمی از فیلترینگ آن خبر داد و اینکه حسن روحانی اجازه نمی‌دهد.
اما آذری جهرمی در واکنش به این ادعا گفت: متولی فیلترینگ نیست و نمی‌تواند درباره آن اظهار نظری کند. با این حال، تصمیم فیلترینگ اینستاگرام اجرایی نشد تا دومین شبکه اجتماعی محبوب ایرانی‌ها سال ۹۷ را سلامت به پایان برساند. در این رقابت پیام‌رسان‌ها در میدان ایران، اگرچه واتس‌اپ رقیب سرسختی برای تلگرام به شمار نمی‌رفت، اما در جذب کاربر توانست پابه‌پای اینستاگرام پیش برود. حتی توانست از فرصتی که به واسطه فیلترینگ تلگرام پیدا کرد، تعداد کاربران را در ایران افزایش دهد، اما این رویه در پایان سال گذشته نزولی شد تا اینکه واتس‌اپ در بین ۲۵ درصد کاربران ایرانی در فضای مجازی اقبال داشته باشد.
پیام‌رسان بومی
هر چقدر شبکه‌های اجتماعی خارجی در جلب رضایت کاربران ایرانی موفق بودند، اما دست پیام‌رسان‌های بومی از کاربران کوتاه ماند تا اینکه در پایان سال بتواند تنها اعتماد ۲ درصد کاربران ایرانی را در فضای مجازی جلب کند. اگرچه ۱۴ درصد کاربران ایرانی پس از فیلترینگ تلگرام متقاعد شدند که از سروش استفاده کنند. با این حال، وضعیت تعداد کاربران این پیام‌رسان‌ها به شرایط قبل از فیلتر شدن تلگرام بازگشت. به نظر می‌رسد، مشکل پیام‌رسان‌های بومی حضور و فعالیت پیام‌رسان‌های خارجی نیست. حتی در این میان، اعطای وام ۵ میلیارد تومانی، اختصاص اینترنت نیم‌بها یا تسهیلاتی از این دست هم نتوانست کمکی به موفقیت پیام‌رسان‌های بومی در بازار داخلی کند.
مطالعه ملی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران در فروردین سال گذشته حاکی از آن بود که ۶۰ درصد مردم ایران از تلگرام استفاده می‌کردند و ۵/ ۳۷ درصد آنها در صورت فیلتر شدن این شبکه، حاضر به جایگزینی آن با پیام‌رسان‌های داخلی بودند. اما این بازگشت کاربران نشان می‌دهد که فرصت پیش آمده از فیلترینگ تلگرام هم نتوانست به پیام‌رسان‌های بومی در جذب کاربر کمکی کند. اگرچه مدیران پیام‌رسان داخلی این اقبال کمرنگ در میان کاربران ایرانی را به فعالیت نسخه‌های فارسی تلگرام اعم از موبوگرام و تلگرام طلایی نسبت دادند و از آنها شکایت کردند و حتی در مقاطع زمانی بحث فیلتر کردن آنها پیش آمد. اما به نظر می‌رسد ضعف مدیران پیام‌رسان‌های داخلی در شناخت درست از سلیقه و خواسته کاربران ایرانی و جلب اعتماد آنها باعث شد این بازار را برای همیشه از دست بدهند.

نظراتی درمورد فیلترینگ فضای مجازی/احتمال راه‌اندازی SPV

احتمال راه اندازی سازوکار مالی ویژه اروپا با ایران از دوشنبه، دستور امنیتی اضطراری در آمریکا برای مقابله با "حملات هکری ایران"، تاکید معاون اول رییس جمهور بر توزیع گوشت قرمز در مراکز فروش، ابلاغ یکی از لوایح FATF به رییس جمهور، آغاز رزمایش بزرگ اقتدار ۹۷ نیروی زمینی، تایید سلامتی مرزبانان ربوده شده ایرانی در مرز پاکستان، روایتی از ۴۰ سال "مقاومت هسته‌ای" نه "گریز هسته‌ای"، موضع تحریم‌های جدید آمریکا علیه کشورمان و... از جمله گزیده اخبار سیاسی ایسنا در روز پنج شنبه و جمعه، چهارم و پنجم بهمن ماه ۱۳۹۷ است.
به گزارش ایسنا، رییس مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به رییس جمهور یکی از لوایح قانون اصلاح قانون مبارزه با پولشویی (FATF) را برای اجرا ابلاغ کرد.
معاون اول رئیس جمهور نیز در جلسه بررسی وضعیت بازار گوشت کشور با اشاره به اهتمام دولت برای تامین کالاهای اساسی مورد نیاز مردم، بر جلوگیری از قاچاق دام و هماهنگی دستگاه‌های دولتی برای تامین گوشت قرمز مورد نیاز مردم تأکید کرد و گفت: گوشت قرمز باید به میزان لازم در مراکز فروش توزیع شود.
رزمایش بزرگ اقتدار ۹۷ نیروی زمینی ارتش با آرایش عملیاتی یگان‌های مختلف این نیرو در منطقه عمومی نصرآباد اصفهان برگزار شد. در این رزمایش که با هدف ارزیابی تغییر جدید ساختار نیروی زمینی ارتش برگزار می‌شود، بالغ بر ۱۲ هزار نیروی هجومی با تاکتیک‌های نوین آفندی ماموریت خود را اجرا می‌کنند.
همزمان با آغاز این رزمایش دو فروند پهپاد مهاجر ۲ به همراه ۲ فروند جنگنده آر اف۴ عملیات مشترک شناسایی از منطقه رزمایش را با موفقیت انجام دادند.
در مرحله نخست رزمایش بزرگ اقتدار ۹۷ (نزاجا) یگان‌های مختلف این نیرو از جمله یگان‌های زرهی، توپخانه، واکنش سریع، پیاده مکانیزه، مهندسی، رزمی، مخابرات و جنگال، پهپاد، هوانیروز با پشتیبانی جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش در منطقه عمومی رزمایش آرایش عملیاتی گرفتند.
امیر سرتیپ نوذر نعمتی، جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش نیز از اجرای موفقیت‌آمیز ماموریت یگان‌های زرهی، هوابرد، متحرک هجومی، هوانیروز و جنگال در رزمایش نزاجا خبر داد.
همچنین فرمانده مرزبانی جمهوری اسلامی ایران در جمع فرماندهان مرزبانی استان بوشهر با اعلام اینکه مرزبانان ایرانی که توسط گروه‌های تروریستی در مرز پاکستان ربوده شده بودند، سلامت هستند، گفت:مهمترین دغدغه ما آزادی همکاران مان است، ولی تاکنون جوابی از طرف گروه‌های تروریستی دریافت نشده است
حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم صدیقی، خطیب موقت نماز جمعه این هفته تهران با اشاره به این که پیوستن به FATF خلاف استقلال فرهنگی کشور است، بیان کرد: حضور ما در این جریان جهانی که به تعبیر حضرت آقا در اتاق فکر قدرت‌های غارتگر تصویب شده است، خلاف استقلال فرهنگی کشور است و هم در جنگ اقتصادی مجاری و مخارج ما را رصد خواهند کرد. وی افزود: مسئولانی که آن قدر در برجام اصرار داشتند مگر نمی‌بینند که نتیجه‌ آن گوشت ۱۰۰ هزار تومانی است. چه تضمینی وجود دارد که اگر FATF را امضا کردیم چوب‌های محکم‌تری نخوریم. این وسیله‌ای برای تحریم‌های محکم‌تر و فشارهای بیشتر بر ما می‌شود.
همچنین  رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در پیش خطبه نماز جمعه این هفته تهران در رابطه با بررسی ظرفیت‌های فضای مجازی و تشریح سیاست‌های نظام گفت: سیاست‌مداران و مجریان کشور وظیفه اعمال فیلترینگ در این فضا را برعهده دارند تا این فضا معدن فحشا، دروغ و ناسزاگویی نشود.
نظراتی درمورد فیلترینگ فضای مجازی
یک عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها: حضور جوانان در فضای مجازی فرصتی برای پیشبرد اهداف و رویارویی با دشمن است
نماینده مردم زنجان در مجلس: در استفاده از فضای مجازی ناچاریم/ موضوع فضای مجازی خلأ قانونی دارد
دادستان کل کشور: فیلترینگ مساله اصلی مردم کشور نیست
رییس کمیته مخابرات مجلس:فیلترینگ یعنی واگذار کردن بدون دردسر میدان جنگ نرم به دشمن
نماینده مردم تهران در مجلس: زمینه حضور جوانان برای استفاده بهینه از فضای مجازی مهیا شود
شبکه بلومبرگ به نقل از دیپلمات‌های اروپایی از احتمال راه‌اندازی کانال مالی ویژه اروپا با ایران در روز دوشنبه خبر داد و نوشت که کمیسیون اروپا اعلام کرده است به زودی قصد دارد کانال مالی ویژه اروپا با ایران را راه‌اندازی کند تا شرکت‌های اروپایی بتوانند خود را از آسیب تحریم‌های آمریکا علیه ایران دور نگه دارند. سه دیپلمات اروپایی در این باره گفته‌اند که احتمال دارد راه‌اندازی رسمی این سازوکار روز دوشنبه انجام شود.
در همین رابطه قائم مقام حزب همبستگی با بیان این‌که «ادامه برجام بدون آمریکا تصمیم درستی است که در جهت خنثی‌سازی یا کاهش تاثیر تحریم‌های ظالمانه آمریکا از سوی نهادهای کلیدی نظام از جمله دولت اتخاذ شده است»، گفت: تاخیر اروپا در ایجاد کانال مالی نباید دستاویزی برای مخالفان دولت شود.
روایتی از ۴۰ سال "مقاومت هسته‌ای" نه "گریز هسته‌ای"
ایران نه شریک استراتژیک آمریکا مثل هند و ژاپن است و نه حتی رابطه سیاسی با این کشور دارد، اما توانست بعد از یک دهه مقاومت و هم‌زمان توسعه چرخه سوخت، فعالیت‌های غنی‌سازی خود را در سطح نیمه صنعتی، صنعتی، تحقیقاتی و حتی تجاری دنبال کند. این برای اولین بار در تاریخ فعالیت‌های هسته‌ای یک کشور است که بدون خروج از ان‌پی‌تی یا تست بمب اتمی و یا دوست و متحد آمریکا بودن، می‌تواند حقوق صلح‌آمیز هسته‌ای خود را احراز و اعمال کند.
منابع آمریکایی می‌گویند که دولت این کشور به منظور مقابله با حملات "هکرهای وابسته به حکومت ایران" در زمانی که بخشی از دولت فدرال آمریکا تعطیل شده است، یک دستور امنیتی اضطراری برای ادارات صادر کرده است.
همچنین وزارت خزانه داری آمریکا چهار نهاد "مرتبط با سپاه قدس و هواپیمایی ماهان" را به فهرست تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران اضافه کرده است. خبرگزاری رویتر هم اعلام کرد که نهادهای تحریم شده، لشکر فاطمیون، لشکر زینبیون، هواپیمایی فارس ایر قشم و شرکت مسافرتی "فلایت تراول" مستقر در ایروان هستند. دو هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ خطوط هوایی فارس ایر قشم هم در لیست جدید تحریم‌های آمریکا دیده می‌شوند.
در اولین هفته از بهمن ماه شاهد اتفاقات و خبرهای مهمی در حوزه حقوقی و قضایی بودیم که نظرات و مباحث مطرح شده از سوی مسئولان و کارشناسان این حوزه‌ی را در خصوص این اتفاقات و اخبار میتوانید اینجا بخوانید.
رییس سازمان بازرسی کل کشورمان که برای شرکت در دهمین اجلاس سالانه مجمع بین المللی مراجع مبارزه با فساد در وین به سر می‌برد، با یوری فدوتف، مدیرکل دفتر سازمان ملل در وین و مدیر اجرایی سازمان مقابله با مواد مخدر و جرم ملل متحد، دیدار کرد. سراج در این دیدار با اشاره به همکاری‌ها و تعاملات فیمابین ایران و سازمان مقابله با مواد مخدر و جرم و برگزاری سمینارهای مشترک در حوزه مبارزه با فساد، ضمن تشریح اقدامات و فعالیت‌های کشورمان در امر مبارزه با فساد، بر عدم پذیرش تابعیت مضاعف برای مفسدان فراری تاکید کرد.

15فیلترینگ یعنی واگذار کردن بدون دردسر میدان جنگ نرم به دشمن

رمضانعلی سبحانی‌فر در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به سخنان رهبری در سالروز قیام مردم قم، در پاسخ به این پرسش که حضور فعال جوانان در فضای مجازی چه کمکی به مهار فضای تبلیغی منفی دشمنان ضد نظام جمهوری اسلامی می‌کند، گفت: حضور پر رنگ‌تر و فراگیرتر دشمن در جبهه جنگ نرم و فضای مجازی قطعا موجب تحت تاثیر قرار گرفتن جبهه خودی می‌شود اما اگر به دست خودمان میدان را خالی نکنیم قطعا می‌توانیم میدان‌دار جنگ نرم در فضای مجازی باشیم.
نماینده مردم سبزوار در مجلس تاکید کرد: باید سهم افکار عمومی در گردش اطلاعات را زیاد کرد در این صورت می‌توانیم جوانان‌مان را در جبهه جنگ نرم با دشمن به خوبی تجهیز کنیم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا با محدود کردن حضور جوانان در فضای مجازی داخلی می‌توان دستاوردی برای نظام داشت، گفت: با محدودیت‌های مختلف نمی‌توان مانع حضور جوانان در فضای مجازی شد چرا که آنان با استفاده از ابزارهایی که دشمنان جمهوری اسلامی در فضای مجازی در اختیارشان می‌گذارند به راحتی و البته با قدری اتلاف وقت می‌توانند در  سایت‌هایی حضور پیدا کنند که شاید دلخواه والدین و حتی مسئولان نظام نباشد.
رییس کمیته مخابرات مجلس با تاکید بر اینکه فیلترینگ بازدارنده نیست، ادامه داد: اصرار برخی مسئولان بر سخت‌تر شدن فیلترینگ نتیجه‌ای جز پا گذاشتن در راههایی که در شرایط عادی حتی به رفتن در این مسیرها  هم فکر نمی‌کنند، ندارد. در این صورت هیچ تضمینی وجود ندارد که راههای غیراصولی ورود به فضای مجازی بین جوانان ایرانی فراگیرتر از گذشته نشود. به نظر بنده در اختیار جوانان گذاشتن بدون فیلتر اما کنترل شده فضای مجازی همانند در اختیار گذاشتن چاقوی تیز  است اما باید توجه داشت که فیلتر فضای مجازی موجب تحریک جوانان و رفتن آنان به سمت ابزارهای غیرمتعارف و تیزتری می‌شود که خطراتِ به مراتب بدتری برای خود و جامعه دارد.
سبحانی‌فر در پاسخ به این پرسش که فراهم کردن بستر بدون محدودیت اما کنترل شده جوانان در فضای مجازی توسط مسؤولان امر چقدر موجب تحقق اهداف رهبری می‌شود، گفت: نمی‌توان فضای مجازی را به طور مطلق باز گذاشت. به نظر بنده باید عرصه کار در  بخشهایی که به منافع فرهنگی، علمی، پزشکی، آموزشی، سیاسی و اقتصادی  کشور آسیب نمی‌زند باز گذاشته شود اما در بخش‌هایی که به منافع و مصالح ملی ضربه می‌زند اعمال محدودیت شود.

16فیلترینگ بدون توجه به افکار عمومی ممنوع - اینستا گرام فیلترینگ

فیلترینگ یکباره اپلیکیشن‌ها آن هم به بدون اقناع افکار عمومی بویژه جوانان تنها یک کارکرد دارد و آن وارد کردن ضربات مهلک بر پیکره سرمایه اجتماعی است.
به گزارش ایسنا، روزنامه ایران نوشت: در چند ماه اخیر بویژه پس از ماجرای دختر و پسر سیرجانی بحث فیلترینگ یکی از اپلیکیشن‌های پرطرفدار این روزهای ایران یعنی اینستاگرام دوباره از سوی مدیران مربوطه مطرح شد. بحثی که در چندین سال گذشته پیش از فیلتر شدن یک اپلیکیشن اجتماعی در فضای عمومی جامعه طرح شده و در نهایت بدون اقناع کردن مخاطبان و کاربران فضای مجازی به فیلتر شدن این اپلیکیشن منتهی شد. در این میان این بار بحث فیلتر کردن اینستاگرام با واکنش‌های گسترده‌ای در بین کاربران در داخل خود فضای اینستاگرام روبه‌رو شده است، آنچنان که بسیاری از کاربران با هجوم به پیج‌های برخی از مدیران مربوطه، خواستار عدم فیلترینگ اینستاگرام شدند.
واکنش‌ها به یک موضوع پرحاشیه
عموم واکنش‌ها در این باره را می‌توان به چند دسته تقسیم‌بندی کرد؛ دسته اول کاربرانی بودند که این روزها اینستاگرام در شرایطی که اکثر سرگرمی‌ها گران محسوب می‌شوند، برایشان در حکم یک سرگرمی ارزان قیمت است. در دسته دوم کاربرانی جای می‌گیرند که پس از وقت گذاری‌های طولانی در فضای مجازی و اینستاگرام موفق به کسب درآمد از این راه شدند و حالا هم دوست نداشتند که هر چه رشته بودند با فیلترینگ اینستاگرام پنبه شود. اما دسته سوم کارشناسانی هستند که راه حل معضلات و رفتارهای نادرست اجتماعی را فیلترینگ اینستاگرام نمی‌دانند! دسته سوم از مهم‌ترین اقشار صاحب اندیشه محسوب می‌شوند که تا به امروز در مقابل پدیده فیلترینگ مقاومت کرده اند.
مدیران به چه فکر می‌کنند؟
در سوی مقابل مدیران با تکیه بر چند دلیل و استدلال همچنان بر فیلترینگ اینستاگرام و لزوم محدودسازی دیگر اپلیکیشن‌های اجتماعی تأکید می‌کنند. اول آنکه اینستاگرام به محلی برای شکل‌گیری روابط خارج از عرف مبدل شده است. دومین مسأله هم این موضوع است که در چندین سال گذشته فضای اینستاگرام نقش مهمی در هتک حرمت افراد جامعه و تجاوز به حریم خصوصی آنان داشته است. استدلال سوم مدیران و مسئولان ذیربط این است که فضای اینستاگرام فضای شایعه‌سازی‌هایی است که در مجموع به ضرر جامعه ایرانی است و در نهایت دلیل دیگر لزوم فیلترینگ اینستاگرام از سوی مدیران و مسئولان مسائل امنیتی است که به باور آنها برای کل جامعه ایران مضر خواهد بود.
کارنامه‌ای ناموفق پس از سال‌ها
در سوی مقابل همه این دلایل و توجیهات، کارنامه فیلترینگ در ایران قرار دارد. کارنامه‌ای که با فیلترینگ توئیتر و فیس بوک و فلیک و حتی کلوب (به صورت مقطعی) امتیازهای منفی بسیاری را از نهادهای تعیین‌کننده سطح آزادی اینترنت دریافت کرد. هرچند که برخی همچون حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، فیلترینگ در فضای مجازی را ادامه محدودیت‌هایی همچون منع ویدئو می‌دانند. اما به هر ترتیب در باب فیلترینگ اپلیکیشن‌های اجتماعی، به نظر می‌رسد که اولین اپلیکیشن مهمی که به دلایل فرهنگی فیلتر شد را باید وی چت دانست؛ اپلیکیشنی که با قابلیت look around این امکان را در اختیار کاربرش قرار می‌داد تا به همه کاربران هم جنس یا غیر همجنس خودش پیام بفرستد. در آن مقطع زمانی برخی نهادهای فرهنگی و قضایی براین باور بودند که این اپلیکیشن موجب گسترش رابطه نامشروع و حتی افزایش رابطه‌های فرازناشویی شده است. در گام بعد اپلیکیشن‌های دیگری همچون وایبر (برای مقطعی)، بدوو، بی‌تاک هم به دلایل مشابه دلایل فیلترینگ وی چت، فیلتر شدند. تا اینکه در چند ماه اخیر نوبت به فیلترینگ تلگرامی رسید که برای بسیاری از کاربران علاوه بر استفاده به‌عنوان یک پیام رسان، بهره‌های مالی هم داشت و بسیاری از این راه درآمد به دست می‌آورند. فیلترینگ تلگرام هم مانند دیگر فیلترینگ‌ها به یکباره و با سرعت و بدون اقناع کردن کاربران صورت گرفت. آن چنان که به‌دلیل همین نارضایتی و اقناع نشدن، تنها نتیجه آنها تصمیم مخاطبان برای خریداری و نصب فیلترشکن‌ها برای نشان دادن نوعی نافرمانی به این تصمیم بود؛ موضوعی که جز هزینه برای کشور چیزی تا به امروز در برنداشته است. همچنان که آمار کاربران ایرانی تلگرام هم کاهش نیافته است.
حالا اما کار به فیلترینگ اپلیکیشنی رسیده که بسیاری از مدیران و مسئولان در رده‌های بالای کشور هم در آن پیج دارند و اتفاقاً بسیار هم در آن فعالند. هم به صورت تصویری در آن پیام می‌گذارند و هم پست‌های نوشتاری درآن را با دیگر کاربران به اشتراک می‌گذارند.
شائبه‌های بی‌پاسخ
در کنار همه این موضوعات در چندین ماه اخیر در بین کاربران این قضاوت جا افتاده که فیلترینگ تلگرام به‌دلیل افشاگری‌هایی است که علیه فرزندان برخی مدیران اقتصادی یا حساب‌ها و برخی رفتارهای پنهان دراین فضا شده است، حالا هم همان افرادی که مورد مظان این افشاگری‌ها بوده‌اند با فشار بسیار درصدد فیلترکردن آنها هستند. موضوعی که دست به دست در بین کاربران فضای مجازی می‌چرخد و بسیاری معاندان هم از این فرصت سوء‌استفاده کرده و قصد دارند این مسأله را القا کنند که تمام هدف‌ها ازاین فیلترینگ امری سیاسی و در جهت جلوگیری از گردش آزاد اطلاعات است.
حالا با در نظر گرفتن استدلال مدیران و حوادث ناخوشایندی که اخیرا در فضای واقعی بواسطه فضای مجازی رخ داد، سؤال این است که چقدر استدلال‌های مدیران و مسئولان برای فیلتر شدن از منظر کارشناسی قابل پذیرش است؟ چرا که اگر این استدلال‌ها در گام اول، کارشناسان اجتماعی و فرهنگی را قانع کند آنها هم برای راضی کردن و قانع کردن بدنه عامه به طور جد به میدان خواهند آمد و وقتی بدنه عام جامعه از فیلترینگ قانع شوند آن گاه فیلترینگ با تمام هزینه‌هایی که تا به امروز برای آن شده، امری موفقیت‌آمیز خواهد بود و به نوعی هدر رفتن سرمایه ملی محسوب نمی‌شود.
نیازهای بی‌پاسخ جامعه جوان
در باب استدلال اولی که مدیران مطرح می‌کنند و براین باورند که اپلیکیشن‌ها سبب افزایش خیانت و روابط نامشروع شده‌اند برخی از جامعه شناسان این تعبیر را به نوعی درست نمی‌دانند. به باور این دست کارشناسان این اپلیکیشن‌ها در این زمینه تنها وضعیت موجود را عریان‌تر کرده‌اند، یعنی آنچه که هست را به صورت آشکارتری در پیش چشم همه به نمایش گذاشته‌اند؛ چرا که وقتی در یک جامعه 16 میلیون جوان مجرد وجود دارد که بخشی از آنها در حال ورود به سن تجرد قطعی هستند نمی‌توان انتظار شکل‌گیری روابط نامشروع را نداشت. وقتی الگویی از یک ازدواج صحیح و اقتصادی برای جوانان وجود ندارد، آنها به سوی برقراری روابط می‌روند چه از طریق اپلیکیشن‌ها و چه از طریق تلفن و صدها راه دیگری که وجود دارد. سازمان ملل در سال‌های گذشته نیازهای حیاتی بشر را دوباره بازنگری کرد و در کنار نیازهایی همچون خوراک و پوشاک و مسکن، نیازهای عاطفی و جنسی را هم جزء نیازهای حیاتی بشر قلمداد کرد. موضوعی که بارها مورد تأکید شرع مقدس هم قرار گرفته است. پس نمی‌توان در جامعه جوان انتظار این را داشت که در صورت کاهش آمار ازدواج، رابطه نامشروع رشد نداشته باشد.
علت خیانت در جایی دیگر
همچنین که روانشناسان بارها براین مسأله تأکید می‌کنند که علت رشد روابط فرازناشویی در جامعه ایران و افزایش خیانت در افراد متأهل مسائل پیش پاافتاده‌ای مانند فضای مجازی نیست و ربط دادن این مسأله به فضای مجازی اشتباهی مهلک است که سبب محاسبات اشتباه و سرمایه‌گذاری نادرست برای حل آن می‌شود. به باور این دست روانشناسان، زوجینی که دست از محیط خانه شسته‌اند هر لحظه امکان لغزش دارند. حال این لغزش یا در فضای مجازی رخ می‌دهد یا در خارج از فضای مجازی! پس راه حل را باید در آموزش‌های پیش از ازدواج و سرمایه‌گذاری در این زمینه دید نه اینکه علت آن را در مسائلی همچون فضای مجازی جست جو کرد.
افراد در فضای مجازی مختار هستند
دومین مسأله‌ای که مدیران از آن به‌عنوان دلیلی برای لزوم اعمال فیلترینگ یاد می‌کنند مسأله نقض حریم خصوصی است. به باور آنان فضای مجازی به محلی برای نقض حریم افراد تبدیل شده است. این استدلال هم بارها از سوی کارشناسان فنی رد شده است. آنها تأکید دارند که امکان دسترسی خود به خودی از طریق این اپلیکیشن‌ها به فضای خصوصی افراد وجود ندارد و تا زمانی که فرد خودش، عکس‌هایش یا مسائل خصوصی زندگی خود را در این فضا منتشر نکند، اصلاً دسترسی به آن از طریق این اپلیکیشن‌ها محال است. ضمن اینکه حالت خصوصی یا در اصطلاح (private) از تمهیداتی است که در این اپلیکیشن‌ها برای حفظ حریم خصوصی در نظر گرفته شده و فردی با ابتدایی‌ترین آشنایی با نحوه کار این اپلیکیشن‌ها می‌تواند با این ابزار از اشتراکات خود محافظت کند.
لطفاً روی دیگر سکه را هم ببینید
سومین استدلالی که مدیران به کار می‌برند آن است که فضای مجازی به محلی برای کلاه‌برداری و سودجویی تبدیل شده است. در این باره جامعه شناسان به مدیران بارها گوشزد کرده‌اند که باید آن سوی ماجرا را هم دید؛ جایی که افراد می‌توانند در این فضا در این وضعیت بد اقتصادی به کسب درآمد بپردازند یا استعدادهای خود را به نمایش بگذارند و دیده شوند. به شکلی که همین مسأله مانع از شکل‌گیری عقده‌های ناشی از ندیده شدن می‌شود. همچنین که درباب سودجویی هم کارشناسان و حتی خود فعالان فضای مجازی روزهایی را به مدیران یادآوری می‌کنند که موبایل بتازگی به زندگی ایرانیان وارد شده بود و بسیاری با استفاده از همین وسیله، سودجویی و کلاهبرداری می‌کردند. حساب افراد را با تماس و بیان مطالب دروغین خالی می‌کردند و یا فریب می‌دادند و هزاران نوع سودجویی دیگر که بیانش طولانی خواهد بود. به این ترتیب می‌توان گفت که برای سودجویان همیشه وسیله‌ای وجود دارد یک روز موبایل، یک روز فضای مجازی و شاید روز دیگر وسیله‌ای تازه‌تر را به کار گیرند.
در کنار همه این استدلال‌ها که پاسخ به آن یک بحث و گفت‌و‌گوی دو طرفه مدیران و کارشناسان را می‌طلبد، بارها صاحب‌نظران از مدیران درخواست کرده‌اند که پیش از هر نوع فیلترینگی باید این تعامل دو طرفه برقرار شود. همچنین که باید به موضوعی بسیار حائز اهمیت توجه داشت. آن هم افکار نسل جوان درباره فیلترینگ است. واقعیت این روزهای جامعه جوان ایرانی بیانگر این مسأله است که نسل جوان احساس می‌کند از او در چنین زمینه‌هایی نظرخواهی نمی‌شود؛ نسل جوانی که به فضای مجازی علاقه دارد و کاملاً نسبت به برخوردی قیم مآبانه با علایقش وارد مخالفت می‌شود و حتی گارد می‌گیرد. پس فیلترینگ یکباره اپلیکیشن‌ها آن هم به بدون اقناع افکار عمومی بویژه جوانان تنها یک کارکرد دارد و آن وارد کردن ضربات مهلک بر پیکره سرمایه اجتماعی است.

فیلترینگ در تونل اما و اگرها

در دنیای ارتباطات که اکنون تمام ما اثرات و کارایی آن را در یکایک لحظات زندگی روزمره خود احساس کرده‌ایم، به سرعت نور و در کسری از ثانیه به‌وسیله فضای مجازی با کمک شبکه‌های گوناگون اجتماعی موفقیت‌ها، شکست و دستاوردها، حوادث و اخبار سرتاسر جهان را به سمع و نظر  ۸ میلیارد انسان زنده براین کره خاکی می‌رسانند.
شبکه‌های اجتماعی گاه وسیله‌ای برای خبررسانی، موجی برای انواع جریان سازی‌های درست و غلط، راهی برای کسب درآمد و ایجاد شغل و یا ابزاری هستند برای کسب شهرت که تمامی افراد جامعه، از مردان سیاست گرفته تا کارگران کم‌ادعا و پر زحمت، همگی با آن سروکار دارند.
رقابت در عرصه اطلاع رسانی و فعالیت‌ به هرشکل در شبکه‌های مجازی به‌ویژه تلگرام و اینستاگرام، فضای مجازی را تبدیل به دو ماراتنی کرده که فرد به فرد حاضر در جامعه، دوندگان این مسابقه مهیج و غیرقابل انکار هستند.
شبکه‌های اجتماعی در دنیای ارتباطات کنونی به اندازه‌ای در دل روزمرگی مردم دنیا رخنه کرده است که چشم‌پوشی و اجبار به فراموشی آن کاری مضحک و بی‌فایده است‌.
پاک کردن صورت مسئله همواره بی‌شک بسیار راحت تر از حل آن است و گاه زمزمه‌های آن در کشور شنیده می‌شود، برخی به جای فرهنگ سازی استفاده درست و حل مسئله چگونگی استفاده از این فضا، مانند همیشه اقدام به پاک کردن آن به ‌شیوه فیلترینگ می‌کنند.
دنیای بی‌انتهای اینترنت همانند چاقوی دولبه‌ای است که می‌توان با یک لبه آن اقدام به تهیه خوراکی مفید کرد و با لبه‌ی دیگرش جان ارزشمند انسانی را گرفت‌.
فیلترینگ شبکه‌های مجازی همان لبه‌ی خطرناک و کشنده چاقو است چراکه همواره تمامی تجارب‌ نشان از این دارد که ممانعت نه تنها عامل فراموشی نمی‌شود بلکه باعث شکل‌گیری رفتار وحشتناکی به نام لجاجت می‌شود .
استفاده از فیلترشکن برای کودکان و نوجوانانی که حساس‌ترین کاربران اینترنت هستند، همان لبه‌ی سمی و برنده‌ای است که باعث می‌شود تا خودشان آن‌را بر قلب روح و جانشان فرو کنند .
فیلتر بودن سایت‌های مبتذل و مغایر با شرع بدون شک موافقت همگان را درپیش دارد اما جلوگیری از استفاده شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام و اینستاگرام که با کمی فرهنگ‌سازی و مدیریت قابل کنترل است موج خروشانی از موافقان و مخالفان را برانگیخته است‌.
‌‌ فیلترینگ مفید است
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، فیلترینگ شبکه‌های مجازی در چارچوب قانون را مفید و سودمند دانست .
حسن لطفی در گفت‌وگو با ایسنا ‌با الزامی دانستن وجود مدیریتی واحد بر تمامی شبکه‌های اجتماعی، گفت: با وجود مدیریت واحد بر شبکه‌های اجتماعی متقاضیان تشکیل هرگونه گروه و یا کانال، ملزم به ایجاد هویت می‌شوند؛ زمانی که پیام‌دهنده و گیرنده مشخص باشد نیاز به فیلتر احساس نمی‌شود چراکه این کاربران می‌دانند در چه چارچوبی باید فعالیت داشته باشند.
وی با اشاره به فیلتر برخی از مرورگرها در برخی از کشورهای پیشترفته مانند چین، افزود: در برخی از کشورهای پیشترفته مدیریت فضای مجازی به‌شکلی قوی و همراه با نظارت است که حتی برخی از مرورگرها را نیز فیلتر کرده‌اند.
وی با بیان اینکه روند رسیدگی به جرائم مربوط به فضای مجازی بدون انجام فیلترینگ، طولانی و نیازمند مدت زمان زیادی است، اظهار کرد: درصورت بروز جرم و یا توهین به کاربران، با وجود فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی، رسیدگی به جرائم سهولت پیدا می‌کند.
‌لطفی، فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی را منوط بر فرهنگ سازی دانست و عنوان کرد: برای فرهنگ سازی ابتدا باید خلاء‌های قانونی گرفته و پس از آن اقدام به نهادینه کردن فرهنگ استفاده از فضای‌مجازی کنند چراکه تا زمانی که این فرهنگ استفاده شکل نگیرد، مشکلی حل نمی‌شود.
وی بابیان اینکه برای ایجاد زیرساخت‌ها با ضعف مطالعاتی مردم روبه‌رو هستیم، مطرح کرد: درکنار ضعف مطالعاتی مردم‌ با عدم شفافیت سیستم اداری مواجه هستیم که همین باعث ایجاد چالش می‌شود.
رئیس کمیسیون مشترک بررسی لایحه اصلاح قانون مدیریت خدمات کشوری با اشاره به نبود زیرساخت و فرهنگ سازی مناسب در جامعه امروزی، خاطرنشان کرد: باوجود نبود زیرساخت و فرهنگ سازی در بین مردم، فیلترینگ یک راه مناسب برای مقابله با جرائم و آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی است‌.
فیلتر روشی برای پیشگیری
معاون امور اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری همدان با اشاره به جرائم گوناگون در حال وقوع و افزایش آن درفضای مجازی، گفت: براساس موازین قانونی فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی یکی از روش‌های پیشگیری از جرائم رایانه‌ای است‌.
سعید گلستانی با بیان اینکه تصمیم نهایی و اثرات فیلترینگ در شورای پیشگیری جرائم فضای مجازی در دادستانی کل کشور بررسی می‌شود، مطرح کرد: موضوع استفاده از فیلترشکن توسط کاربران و امکان دسترسی آسان به سایت‌های مبتذل توسط این دسته از نرم‌افزارها و ایجاد ناهنجاری از جمله مواردی است که باید در این شورا بررسی و تصمیم‌گیری شود.
وی ادامه داد: در تمامی کشورهای دنیا شبکه‌های مجازی توسط دولت درحال رصد و کنترل است‌.
  فیلترینگ شکست می‌خورد
رئیس دانشگاه پیام نور استان همدان و جامعه شناس، فیلترینگ را روشی کارآمد و مفید ندانست و گفت: در طی این سال‌ها ما شاهد تجارب ناموفق و شکست خورده‌ای مانند جمع‌آوری DVD در اوایل انقلاب اسلامی و ماهواره در دهه‌های اخیر بوده‌ایم، فیلترینگ نیز یکی دیگر از عوامل کنترل کننده‌ای است که بدون شک با شکست مواجه می‌شود.
صفی‌اله صفایی با بیان اینکه یکی از بهترین روش‌های آموزش، نهادینه کردن فرهنگ از طریق رسانه، خانواده و آموزش‌وپرورش است، اظهار کرد: بهترین روش برای مدیریت شبکه‌های اجتماعی، واکسینه کردن افراد جامعه در برابر تهاجم غرب است؛ تحمیل، اجبار، کنترل و ممانعت شیوه‌هایی هستند که هرگز مفید و اثربخش واقع نمی‌شوند.
وی انجام فیلترینگ را برای جوانان و نوجوانان خطرناک دانست و مطرح کرد: تکنولوژی به اندازه‌ای پیشرفت کرده که عملا اثر فیلتر را ازبین برده است. با انجام فیلتر، کاربران اقدام به استفاده از فیلترشکن می‌کنند که همین عمل باعث ایجاد آسیب‌های خطرناک تری برای کاربران به‌ویژه نوجوانان و جوانان می‌شود .
این جامعه شناس ادامه داد: استفاده از فیلترشکن به‌وسیله نوجوانان و جوانان باعث می‌شود تا ناخودآگاه سایت‌های نامناسب و مبتذل برای این کاربران فعال شده و آثار مخرب تری در روح و روان جوانان و جامعه پدیدار شود.

مشکل از فضای مجازی نیست بلکه باید خودمان را مؤاخذه کنیم که:‌ اولا تاکنون اهتمام جدی برای تولید محتوای مناسب با فرهنگ و سبک زندگی‌مان تولید نکرده‌ایم. ثانیا به‌جای عقلایی‌ اندیشیدن و ترسیم راهکار علمی برای مواجهه با این فضا به زور و سلب و بستن روی‌ آورده‌ایم. قدمای ما نصیحتمان کرده‌اند «گرهی که با دست باز می‌شود، با دندان باز نکنیم» و بارها ما را از گفتن آن چه به آن یقین نداریم، بازداشته‌اند اما با این‌ همه کجاست گوش شنوا؟ تا خبری دروغ در بولتنی یا کانالی می‌آید، سریع باور می‌کنیم و آماده حمله می‌شویم که باید بست! باید فیلتر کرد! آیا قدمی برای تفکر و گفت‌وگوی علمی درباره فضای مجازی برداشته‌ایم؟ آیا تاکنون سراغی از جوانان بااستعدادی که در گوشه‌ و کنار کشور با کمترین حمایت تولید محتوا می‌کنند، گرفته‌ایم؟ آیا تاکنون با خود اندیشیده‌ایم که بستن، محدود و مسدودکردن شبکه‌ها و پیام‌رسان‌های پرمخاطب بدون در نظر گرفتن ملاحظات آن چه عواقبی دارد؟ آیا فکر کرده‌ایم که با این رفتار موجب رواج نرم‌افزارهای ویژه دورزدن درهای بسته شده‌ایم و کودکان و نوجوانان را در این فضا رها کرده‌ایم؟

بهتر نبود الان که زیرساخت‌های توسعه فضای مجازی و فناوری اطلاعات همگام با دیگر نقاط جهان فراهم آمده و با افتخار در همه‌ جای سرزمین ایران در دسترس است، به سخن کارشناسان گوش دهیم و به یافته‌های آنها درباره پالایش هوشمند، استفاده از نرم‌افزارهای نظارت بر فضای مجازی و شیوه‌های فرهنگ‌سازی و سواد رسانه‌ای و تولید محتوا گوش دهیم. این که عده‌ای بدون بررسی کارشناسی از راه دور تصمیم بگیرند چه چیزی را برای مردم مسدود و چه چیزی را آزاد بگذارند، با هیچ منطقی جور درنمی‌آید. باید راه‌های جدید علمی را گشود و آزمود. جامعه جوان ما تشنه استفاده از محتواهای جذاب اعم از علمی، کاربردی، هنری و سرگرمی است و بستن و محدودکردن را نمی‌پذیرد اما با حرف عالمانه و محققانه و مدبرانه همراه و همزاد است. پس به‌ جای پافشاری بر روش‌های ناکارآمد به نظرات کارشناسی احترام بگذاریم و با نظر اکثریت مردم همراه شویم.»

کاسبان فیلترینگ

«یک روز هدف فیسبوک است، یک روز توییتر و تلگرام و حالا هم اینستاگرام. حرف برخی را چقدر باید جدی گرفت؟ کسانی که نان‌شان را در روغن می‌چرخانند و با فیلترینگ کاسبی می‌کنند؛ زورشان هم که کم نیست و بسیاری از مسئولان دلسوز و صاحب رأی را تحت ‌تأثیر قرار داده‌اند. تا وقتی اینها و کاسبان تحریم و بقیه باشند انگار آب خوش نباید از گلوی مردم پایین برود.»
به گزارش ایسنا، روزنامه شهروند نوشت: «برای قدردانی از دستاوردهای جوانان مشهدی به نمایشگاه ICT آمده‌ام. در حرم رضوی و در نمایشگاه، بالاتفاق در مورد انسداد بیشتر شبکه‌های اجتماعی می‌پرسیدند. نه از دستاوردشان گفتند و نه از امیدشان. گویا هنر برخی تنها ایجاد اضطراب در دل مردم با مشکلات اقتصادی و تحریمی روزانه است.» این را آذری جهرمی نوشته. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات که انگار این روزها بیش از هر کار دیگری به جای دویدن دنبال راه‌اندازی دولت الکترونیک و توسعه زیرساخت‌ها، باید جواب مردم را بدهد و از سوی دیگر مقابل فشارها برای ایجاد محدودیت و فیلترینگ بیشتر بایستد.
«همه‌اش منتظر بودم یکی بوی بد تهران رو گردن #اینستاگرام بندازه. امتیاز این مرحله رو از دست دادن.» این هم توییت رضا رشیدپور است. کسی که این روزها یکی از زنده‌ترین برنامه‌های سیما را روی آنتن دارد و حواس‌اش هست که حساسیت‌های اجتماعی به کدام مسائل است و کدام سوژه‌ها داغ است تا سراغ‌شان برود. عده‌ای می‌گویند برای شودادن و خودنمایی بیشتر. باشد. همین هم که باشد، نمی‌شود گفت او دارد حرفی را می‌زند و شوخی می‌کند که مخاطبان‌اش، عموم مخاطبان‌اش نمی‌پسندند و آن را لایک نمی‌کنند. چرا باید جمله‌ای به طنز بنویسد که محبوبیت خودش را خراب کند. پس حتی به این واقعیتی که گفته اعتقاد هم نداشته باشد، حواس‌اش هست که جماعت چه انتظاری دارند.
تعارف را بگذاریم کنار. وزیر جوان و مومن و خانواده شهید و ارزشی کشور می‌گوید ایجاد محدودیت و انسداد بیشتر باعث دلسردی و ناامیدی است. جوان‌ها، همان‌ها که در نمایشگاه ICT حاضر شده‌اند و لابد جزو بی‌سوادها و غافلان جامعه هم نیستند، با نگرانی پیگیر بگیرو ببندهای بیشترند. بگذریم از لوکیشن و جغرافیای ماجرا که خود به اندازه کافی از عمق حقیقت حکایت می‌کند. مجری سیما به شوخی از سیاه‌نمایی مخالفان پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی می‌گوید. کاربران فضای مجازی که تکلیف‌شان روشن است؛ یعنی آن به عبارتی ٢٤‌میلیون و به عبارت دیگر ٣٠‌میلیون کاربر اینستاگرام که بعید است مخالف استفاده از اینستاگرام باشند؛ مگر این‌ که ریگی به کفش داشته باشند. آن نزدیک به ٤٠‌میلیون کاربر تلگرام هم که یا با فیلترشکن و به لطایف‌الحیل در این فضا مشغولند یا با‌‌هاتگرام و طلاگرام، پس از مشقت زیاد دوباره به این پیام‌رسان برگشته‌اند را هم به این آمار اضافه کنید. «خانه ملت» یعنی سامانه رسمی مجلس شورای اسلامی هم که دوباره به تلگرام برگشت. نمایندگان هم که طرح ساماندهی شبکه‌های مجازی و پیام‌رسان‌ها را به دلیل امنیتی‌ بودن بیش از حد و خطراتش دوباره به کمیسیون فرستادند تا بررسی شود. به همه وزرا و وکلا و حاضران در توییتر هم فقط در حد یک جمله اشاره کنیم تا اطاله کلام نشود.

در این شرایط باید تصور کنیم چه کسانی مخالف پیام‌رسان‌ها و فعالیت مردم در فضای مجازی‌اند. آقای مومن‌نسب که معتقد است ٢ گیگ اینترنت رایگان دختری را آبستن کرده؟ دیگر کی؟ کسانی که مخالفند، چقدر در این فضاها فعال بوده‌اند و شرایط و کارکرد آنها را از نزدیک لمس کرده‌اند؟ کجا هستند و ارتباط‌شان را با دیگران، با قوم‌ و خویش و دوست و آشنا و با دنیای داخل و خارج از کشور به چه شکل حفظ می‌کنند؟ با سروش و گپ؟ یعنی اگر بخواهند ببینند چه فعالیت‌های رسانه‌ای علیه ایران شکل می‌گیرد و اگر بخواهند پاسخ توطئه‌گران را بدهند و ساده‌تر حتی اگر بخواهند ببینند مسی و رونالدو و باشگاه رئال‌ مادرید چه پیامی برای ‌سال نو گذاشته‌اند، از کجا باید بفهمند؟ از عضویت در ویسپی؟ طبیعتا عده‌ای واقعا نگران آسیب‌های فضای مجازی‌اند و آن‌ قدر مضطرب یا چه بسا با اوضاع ناآشنایند که به جای هر گونه اطلاع‌رسانی و فرهنگسازی، می‌گویند برای کنترل و دفع مشکلات باید این فضاها را از بیخ و بن جمع کرد؛ باید بست و تخته کرد. اما در کنار اینها تصور نمی‌کنید عده‌ای هم هستند که دارند از این راه نان می‌خورند؟ شده‌اند مثلا تئوریسین مبارزه با مفاسد و مدام کلاس می‌گذارند و از این مجلس به آن مجلس می‌روند و به خانه و دفتر بزرگان راه پیدا می‌کنند تا راهکار بگویند و هشدار بدهند و نهیب بزنند، به رسانه بیایند و با آمیختن دوغ و دوشاب و آمارهای شاخدار همه را از شبکه اجتماعی و پیام‌رسان و اینترنت بترسانند؛ یک روز هدف فیسبوک است، یک روز توییتر و تلگرام و حالا هم اینستاگرام. حرف اینها را چقدر باید جدی گرفت؟ کسانی که با این حرف‌ها نان‌شان را در روغن می‌چرخانند و با فیلترینگ کاسبی می‌کنند؛ زورشان هم که کم نیست و بسیاری از مسئولان دلسوز و صاحب رأی را تحت ‌تأثیر قرار داده‌اند. تا وقتی اینها و کاسبان تحریم و بقیه باشند انگار آب خوش نباید از گلوی مردم پایین برود.»

دانش و فناوری - Gerdab.IR | گرداب

Filtering, blocking and take-down of illegal content on the Internet