دانشگاههای مورد تایید در سال 2021
گروه ب (خوب)
- Karazin Kharkiv National University
- Kharkiv National University of Radio Electronics
- Lviv Polytechnic National University
- National Technical University "Kharkiv Polytechnic Institute"
- National Technical University of Ukraine (Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute), Ukraine
- Sumy State University
- Taras Shevchenko National University of Kyiv
گروه ج (متوسط)
- Donetsk National University
- Donetsk National University of Economics and Trade named after Mykhailo Tugan-Baranovsky (DonNUET)
- Ivano-Frankivsk National Technical University of Oil and Gas
- Ivan Franko National University of Lviv
- Kyiv National university of Technologies and Design
- Kyiv National University of Trade and Economics)KNUTE)-
- National Academy of Culture & Arts Management
- National Aerospace University "KHAI"
- National Aviation University
- National Forestry University of Ukraine
- National University Odessa Law Academy
- National University of Life Science & Environmental Studies (National Agricultural University)
- National University of Ostroh Academy
- Odessa National Academy of Food Technologies
- Ostrogradsky National University of Kremenchuk
- Petro Mohyla Black Sea National University
- South Ukrainian National Pedagogical University Named after K.D.Ushynsky
- Ternopil National Economic University
- Uzhhorod National University
- Yuriy Fedkovych Chernivtsi National University
تعریف توریسم سلامت
شرکت اسما سیر هم در زمینه گردشگری سلامت ایرانیان برای برخورداری ازتوانمندیهای سایر مراکز بین المللی خارج از کشور فعالیت میکند و هم در زمینه معرفی مراکز درمانی معتبر ایران به سایر افراد در کشورهای دیگر فعالیت دارد. . اگر چه ما تنها مجموعه فعال در زمینه گردشگری سلامت در ایران نمیباشیم، اما تفکر سیستمی ما در گردشگری سلامت جایگاه ویژهای برای شرکت اسما سیر رز بین مراکز درمانی ایرانی فراهم کرده است.
در ادامه اطلاعات و تعاریف سودمند در باره گردشگری سلامت ارائه میشود. نوعی از گردشگری است که به منظور حفظ، بهبود و حصول مجدد سلامت جسمی و ذهنی فرد به مدتی بیشتر از ۲۴ ساعت و کمتر از یک سال صورت میگیرد. به این ترتیب یک توریست سلامت با مسافرت از محل دائم زندگی خود میتواند از خدمات درمانی مقصد استفاده کند تا سلامت جسمی و روحیاش را به دست بیاورد. نوعی از گردشگری که این روزها خوشبختانه در ایران رواج پیدا کرده و توریستهای زیادی را از کشورهای منطقه برای بهره مندی از خدمات پزشکی و درمانی ایران به کشورمان میکشاند.
به گفته ژوزف وودمن نویسنده کتاب قریبالانتشار «بیماران بدون مرز» در حال حاضر هر سال بیش از ۱۵۰ هزار نفر آمریکایی و اروپایی به دنبال درمانهای پزشکی در خارج میروند. برای انجام جراحیهای بزرگ هند، تایلند، سنگاپور و مالزی بیشترین طرفدار را دارند.
انواع توریسم سلامت
۱ تورییسم تندرستی: مسافرت به دهکدههای سلامت و چشمههای آب معدنی بدون دخالت پزشک
۲ توریسم درمانی: استفاده از آبهای معدنی، نمک، لجنهای طبیعی، مناطق آفتاب گیر و …. تحت نظارت و مداخله پزشک
۳ توریسم پزشکی: مسافرت به منظور درمان بیماری و انجام جراحی زیر نظر پزشکان در مراکز درمانی که علاوه بر معالجه پیگیری بیمار را شامل میشود.
گردشگری تندرستی (Wellness Tourism)
به مسافرت توریست به دهکدههای سلامت و مناطق دارای چشمههای آب معدنی و آب گرم (اسپاها) اشاره میکند. در این نوع سفر توریست برای رهایی از تنشهای زندگی روزمره و تجدید قوا بدون مداخله و نظارت پزشکی راهی سفر میشود. معمولا این توریستها بیماری جسمی مشخصی ندارند و بیشتر در پی بهره مندی از طبیعت شفابخش مناطق دیگر هستند. گردشگری درمانی (Curative Tourism) هم به معنای مسافرت توریست به منظور استفاده از منابع درمانی طبیعی(آبهای معدنی، نمک، لجن و غیره) است که معمولا برای درمان برخی بیماریها یا گذران دوران نقاهت تحت نظارت و مداخله پزشکی صورت میگیرد. این نوع از گردشگری هم این روزها مورد توجه مسئولان گردشگری کشور قرار گرفته است. به خصوص لجن درمانی که طبیعت ایران را در میان کشورهای همسایه به شدت محبوب کرده است.
مدیکال توریسم یا توریسم درمانی(Tourism Therapy)
یکی از اهدافی که میتواند گردشگر را برانگیزد تا عزم سفر کند، مسافرت برای کسب سلامتی است. چیزی که از آن به گردشگری سلامت تعبیر میکنند.
گردشگری پزشکی (Medical Tourism)
هم نوع دیگری از گردشگری سلامت است که در آن مسافرت به منظور درمان بیماریهای جسمی یا انجام نوعی از عملهای جراحی تحت نظارت پزشکان در بیمارستانها و مراکز درمانی را گردشگری پزشکی گویند. در این نوع از گردشگری سلامت، بیمار ممکن است پس از درمان و معالجه نیازمند استفاده از فضاها و خدمات گردشگری درمانی(مانند آبگرمها) باشد که در این صورت ممکن است گردشگری او با سفر به نقاطی که این امکانات را دارند تکمیل شود.
بیمارستانها در سراسر جهان با استفاده از پزشکان درجه یک و تکنولوژی پیشرفته و قیمتهای ارزان به دنبال جذب بیماران جدید هستند.
توریسم سلامت در ایران
گردشگری درمانی و بهداشتی امروزه از رو به رشدترین بخشهای صنعت گردشگری جهان است که باعث شده سازمانهای دست اندرکار و کشورهای علاقمند به توسعه گردشگری توجه خود را به این بخش از صنعت توریسم جلب و برای آن برنامه ریزی کنند.زندگی صنعتی در بیشتر کشورهای دنیا الزاماتی را با خود همراه دارد و نیازهایی را نیز برای مردم جوامع مختلف ایجاد کرده است.امروزه تمایل مردم برای تناسب اندام، استفاده از منابع طبیعی و ویتامینها، کاهش درد، تسلط بر استرس و افزایش سلامت روح و روان و جسم بسیار چشمگیر است. به همین دلیل است که در نقاط مختلف جهان روشهای درمانی طبیعی مانند استفاده از چشمههای آب گرم بسیار مورد توجه قرار میگیرد و تمامی اقشار مردم اعم از کم درآمدها و پردرآمدها به سمت این نوع از گردشگری تمایل دارند.چشمههای آب گرم محلهایی مناسب برای ایجاد اقامتگاههای توریستی است که با ایجاد مراکز تفریحی و ارائه سرویسها و امکانات در این نقاط میتوان آنها را به مقاصد گردشگری درجه اول برای گردشگران تبدیل کرد زیرا همزمان هم لحظههایی مفرح و پرهیجان خواهند داشت و هم به سلامت و آرامش دست مییابند.علاوه بر این جاذبههای طبیعی و روشهای درمانی توریسم درمانی به دلایل اقتصادی نیز مورد توجه قرار میگیرد، زیرا که صادرات خدمات پزشکی یک اصل شناخته شده برای تقویت ساختار بهداشت و درمان کشورها است.دولت جمهوری اسلامی ایران براساس برنامه ریزیهای خود باید تا پایان برنامه چهارم توسعه ۳۰ درصد از نیازهای درمانی و بهداشتی کشور را از طریق صدور کالا، خدمات پزشکی و توریسم درمانی فراهم کند. علاوه بر نیاز به صدور کالا و خدمات پزشکی درآمد توریسم درمانی نیز میتواند برای کشورها خصوصا کشورهای آسیایی که به حرکت در روند توسعه میاندیشند وسوسه انگیز باشد.این درآمد باعث شده است که برخی کشورهای آسیایی چون سنگاپور، تایلند و هند به طور چشمگیری در حال تبلیغ سرویسهای درمانی خود در میان بیماران جهان باشند.درباره گردش مالی حاصل از توریسم درمانی آماردقیقی وجود ندارد، اما براساس آمار بهداشت جهانی، سالانه حدود ۵۰ میلیارد دلار، صرف درمان بیماران منطقه در کشورهای اروپایی و آمریکایی میشود که جذب درصدی از این مبلغ میتواند تاثیر چشمگیری در اقتصاد گردشگری کشورهای آسیایی داشته باشد.
ساختار برنامه ریزی برای توریسم درمانی
توریسم درمانی را میتوان به عنوان امری بین دستگاهی دانست که به علت داشتن متولیان متعدد نیاز به هماهنگی بیشتر دارد.سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت امور خارجه و وزارت رفاه از جمله دستگاههایی هستند که با توجه به حوزه اختیارات خود هر کدام به نوعی در این موضوع تصمیم گیرنده محسوب میشوند.شورای سیاستگذاری گردشگری سلامت در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با ریاست معاون گردشگری سازمان مشغول به فعالیت است. این کمیته با حضور نمایندگان تام الاختیار سازمان رفاه تامین اجتماعی، وزارت بهداشت، معاونت گردشگری، مدیرکل دفتر طرحهای توسعه و سرمایه گذاری، دبیر ستاد گردشگری سلامت (توریسم درمانی)، سرپرست دفتر بازاریابی و تبلیغات، عضو و نماینده رئیس و مدیرکل تجهیز منابع و بودجه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تشکیل شده است.سیاستگذاری کلان نظام توریسم درمانی با همکاری تمامی نهادهای ذی ربط، تنظیم قوانین مورد نیاز با توجه به مصوبات بین المللی که در این زمینه وجود دارد، کسب درآمدهای ارزی برای کشور از طریق ارائه خدمات پزشکی به گردشگران، به وجود آوردن همکاریهای بین بخشی و درون بخشی درخصوص توسعه توریسم درمانی، ساماندهی بیماران داخلی که برای درمان به خارج از کشور سفر میکنند و طراحی و برنامه ریزی استراتژیک منطبق با چشم انداز افق ۲۰ ساله کشور در این بخش، از اهداف شورای سیاستگذاری گردشگری سلامت است.وزارت بهداشت نیز در زیرمجموعه معاونت درمانی خود مدیریت توریسم درمانی تشکیل داده است که در حال حاضر مشغول برنامه ریزی و هماهنگی در معاونت درمانی این وزارتخانه و دیگر دستگاههای مسوول است. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای توسعه توریسم درمانی برنامههایی در نظر دارد که هنوز در مرحله تصویب در ساختار داخلی وزارتخانه و رایزنی با دستگاههای دیگر است.تهیه طرح جامع توریسم درمانی کشور یکی از این برنامههاست که هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است.بخشی از مقررات این طرح در معاونت سلامت وزارت بهداشت قابل تصویب است و بخشی دیگر که مستلزم تکالیف قانونی است باید به تصویب هیات دولت برسد .پارهای از آنها نیز مستلزم تفاهم دستگاههای دست اندرکار در این امر است. تلاش برای جذب بیمار، فراهم شدن مقدمات ورود بیمار به ایران، نظارت بر مراکز درمانی و جمع آوری آمار بیماران ازجمله جزئیات این طرح وزارت بهداشت است.در صورت نهایی شدن طرح، بیمارستانها و مراکز درمانی که بیماران خارجی را درمان میکنند موظف میشوند که مشخصات بیمار را به وزارت بهداشت اعلام کنند. براساس این طرح بیمارستانها و موسسات درمانی فعال در این امر، باید در زمره بیمارستانهای درجه یک باشند و مجموعهای از سرویسهای مناسب درمانی را نیز ارائه دهند.پس از اجرای این طرح، مجموعهای از بیمارستانها و مراکز درمانی که دارای شرایط پذیرش بیمار خارجی باشند به بیماران خارجی معرفی میشوند.یکی دیگر از برنامههای در دست اقدام در وزارت بهداشت، صدور ویزای درمانی بوده است که در صورت موافقت وزارت امورخارجه با صدور آن، امتیازاتی برای افراد دریافت کننده این ویزا در نظر گرفته میشود.صدور سریعتر ویزا، و طی تشریفات قانونی فرودگاه در زمان کمتر ازجمله امتیازات این ویزاست.
اقدامات سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
تهیه طرح جامع گردشگری سلامت از جمله اقدامات انجام شده در مجموعه ستاد گردشگری سلامت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است.این طرح با هدف سیاستگذاریهای کلان در زمینه توریسم درمانی، استفاده از پتانسیلهای بالقوه نظام بهداشت و درمان، ایجاد امکانات قوی بازاریابی بین المللی به منظور توسعه و تجهیز توریسم درمانی و…تهیه و تدوین شده است.حضور در نمایشگاههای خارج از کشور به خصوص در کشورهای حوزه خلیج فارس از دیگر اقدامات سازمان بوده است.ستاد گردشگری سلامت طرح جامع “ایمنی پزشکی توریسم” که براساس قطعنامه نهمین اجلاس سازمان جهانی توریسم تدوین شده است را نیز در دستور کار خود دارد. از دیگر برنامههای این ستاد، ایجاد زمینههای لازم برای بیمه گردشگران ورودی و خروجی از طریق انعقاد تفاهمنامه با شرکتهای بیمه سینا و کارآفرین است که به امضای طرفین رسیده و برای اجرا آماده است.انجام مطالعات درباره مراکز آب درمانی و تلاش برای جذب سرمایه گذاری برای ساخت این مراکز، از دیگر برنامههای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است، مشخصات آبهای درمانی نیز در حال جمع آوری است که قرار است در قالب کتابی تدوین شود.
ازجمله رقبای ایران در امر توریسم درمانی در منطقه میتوان به کشورهای هند، سنگاپور، دبی و اردن اشاره کرد که برای جذب بیماران کشورهای آسیایی مشغول برنامه ریزی هستند.سنگاپور یکی از مقاصدی است که بسیاری از بیماران برای انجام جراحیهای مهم به آن میاندیشند و هر سال حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر با اهداف درمانی به این کشور سفر میکنند.جراحیهای مهمی مانند قلب باز، روبوتیک و سلولهای بنیادی در این کشور به طور روزمره در حال انجام است، اما جالب اینجاست که سنگاپور در حال حاضر باید با تایلند، هند و مالزی به رقابت بپردازد زیرا این کشورها با ارائه خدمات مشابه با قیمتهای کمتر تهدیدی برای سنگاپور محسوب میشوند.به طور مثال جراحی قلب در سنگاپور هزینهای بیش از ۱۶ هزار دلار دارد که همین عمل را در هند میتوان با نصف این قیمت انجام داد و پیش بینی میشود در آیندهای نزدیک دبی نیز تبدیل به تهدید بزرگی برای این کشور باشد.
هند در حال حاضر یکی از کشورهای پیشتاز گردشگری درمانی است و احتمال میرود که تولیدکنندگان بخش خدمات درمانی این کشور و مقامات دولتی در دومین نمایشگاه گردشگری درمانی که در لندن برگزار میشود هندوستان را به عنوان مقصد گردشگری و خدمات درمانی جهان معرفی کنند . بر اساس اعلام مسوولان خدمات درمانی هند، تعداد بیماران خارجی این کشور نسبت به سال گذشته حدود ۷ تا ۹ درصد رشد داشته است.براساس این گزارشها با رشد ۳۰ درصد سالانه در گردشگری درمانی حدود ۲/۲ بیلیون دلار درآمد حاصل میشود.
جاذبهها و امتیازات ایران برای توریسم درمانی
یکی از جاذبهها و امتیازات ایران برای توریسم درمانی در حوزه آب درمانی است، به طوری که در حال حاضر بیش از ۱۰۰۰ چشمه آب معدنی شناسایی شده است . قیمت ارزان خدمات پزشکی به نسبت دیگر کشورهای منطقه از جمله دیگر مزایای ایران برای فعالیت در حوزه توریسم درمانی محسوب شده است. اما; به دلیل نبود نظام جامع و هماهنگ توریسم درمانی کشور و باتوجه به اینکه این بیمارستانها درحال حاضر موظف نیستند تعداد بیماران خود را به وزارت بهداشت گزارش کنند، آمار دقیقی از بیماران خارجی که در ایران درمان میشوند، وجود ندارد. آمار دقیقی از کسانی که به قصد معالجه یا استفاده از مراکزی مانند مراکز آب درمانی به ایران سفر میکنند نیز وجود ندارد، اما به گفته مسوولان معمولا سالانه ۲۰ هزار گردشگر از اتباع حاشیه خلیج فارس و عراق، به قصد درمان به شهرهای مختلف ایران سفر میکنند . درمان بیماریهایی نظیر ناباروری، جراحی پلاستیک و زیبایی و همچنین کاشت دندان و جراحی لثه، مهمترین جاذبههای درمانی ایران برای خارجیها است و اکثر مراجعه کنندگان به مراکز درمانی ایران از کشورهای منطقه هستند . وجود چند سازمان تصمیم گیر درباره توریسم درمانی، ضرورت ایجاد یک ساختار و نظام جامع برای توریسم درمانی را ضروری میکند . هر یک از دستگاههای دست اندرکار در این موضوع دیدگاهها و مطالباتی دارند که نبود یک نظام جامع برخی از این دیدگاهها را دچار تعارض میکند . یکی دیگر از تسهیلات موردنیاز برای افرادی که برای درمان به کشور سفر میکنند، داشتن ویزای درمان است تا بتوانند بدون طی تشریفات وارد کشور شوند.از سوی دیگر وضع قوانین مشخص، نظارت دستگاههای مسوول بر امر توریسم درمانی کشور و پاسخگویی دستگاههای رسمی در قبال این موضوع را تسهیل میکند . با وجود این قوانین مشخص، بیمارستانها موظف به ارائه آمار بیماران خارجی خود میشوند و وجود این آمار برنامه ریزی را برای دستگاههای مسوول امکان پذیر میکند . ایجاد تسهیلاتی که بیماران بتوانند دوران نقاهت پس از بیماری خود را به گردش در ایران بپردازند نیز از جمله مواردی است که نیاز به هماهنگی دستگاههای مسوول و ساخت مکانها و مجتمعهای خاص دارد . علاوه بر نیازهای مورد اشاره، مراکز آب درمانی و چشمههای آب گرم طبیعی کشور نیز جهت جذب توریست نیاز به سرمایه گذاریهای ویژهای دارند زیرا این چشمهها با وضعیت فعلی نمیتوانند موفقیت چندانی در جذب گردشگران داشته باشند.