Fadak.IR راهکارهای فدک
English Русский العربية فارسی
مقالات مدیریت مطالعات زبان


/ علوم انسانی / فلسفه

معرفی کتاب فلسفی


      برای شروع فلسفه
         فلسفه زندگی - همیلتن (Hamilton)
         تاریخ فلسفه دامیز (Martin Cohen)
         چنین گفت زرتشت: کتابی برای همه کس و هیچ کس (Friedrich Nietzsche)
         فلسفه‌ای برای زندگی: رواقی زیستن در دنیای امروزی - ویلیام اروین (William Braxton Irvine)
         دنیای سوفی - یوستاین گاآردر  (Jostein Gaarder)
         تسلی بخشی‌های فلسفه - آلن دوباتن (Alain de Botton)
         الفبای فلسفه -نایجل واربرتون (Nigel Warburton)
         خودآموز فلسفه - مل تامپسون (Mel Thompson)
         ۴۲ اندیشه ناب (تأمّلاتی درباره زندگی، جهان و هر آن چیزِ دیگر) - مارک ورنون (Mark Vernon)
      بهترین کتاب‌های فلسفی
         جمهور – افلاطون (Plato)
         درباره آزادی - جان استوارت میل (John Stuart Mill)
         در ستایش دیوانگی – اراسموس (Desiderius Erasmus)
         دنیای سوفی – یوستین گردر (Jostein Gaarder)
         افسانه سیزیف – آلبر کامو (Albert Camus)
         رساله الهی سیاسی – اسپینوزا (Baruch Spinoza)
         لویاتان – تامس‌هابز (Thomas Hobbes)
         جهانی که من می‌بینم - آلبرت اینشتین (Albert Einstein)
         لذات فلسفه – ویل دورانت (Will Durant)
         در باب حکمت زندگی - آرتور شوپنهاور (Arthur Schopenhauer)
         فلسفه‌ای برای زندگی - ویلیام بی. اروین (Bill Erwin)
         الفبای فسلفه - نایجل واربرتون (Nigel Warburton)
         تسلی‌بخشی‌های فلسفه - آلن دو باتن (The Consolations of Philosophy)
      دانشنامه (Encyclopedia)
         دانشنامه فلسفه‌ی استنفورد| Stanford encyclopedia
      رمان فلسفی (Philosophical novel)
         دختر پرتقالی - یوستین گردر (Appelsinpiken)
         دنیای سوفی - یوستین گردر (Sophie's World)
         چنین گفت زرتشت - نیچه (Thus Spoke Zarathustra: A Book for All and None)
         یادداشت‌های زیرزمینی - داستایفسکی (Notes from Underground)
         سقوط - آلبر کامو (The Fall)
         کتاب همه می‌میرند - سیمون دوبووار  (All Men Are Mortal)
         کتاب آونگ فوکو - اومبرتو اکو (Foucault pendulum)

برای شروع فلسفه

سال ۳۷۰ قبل از میلاد، آتن، در یک روز معمولی، مردی شوریده‌ حال در میانه آگورا در حال معرکه‌گیری است. از شهروندان آتنی سوال می‌پرسد و جوابشان را با سوال دیگری ادامه می‌دهد. یکی از شهروندان آتنی در میانه میدان می‌گوید: «عدالت چیز خوبی است.» بلافاصله مرد شوریده می‌پرسد: «عدالت چیست؟ شرافت، فضیلت، اخلاق و وطن‌پرستی که از آن مدام صحبت می‌کنی، چیست؟»
همه این‌ها سوالاتی هستند که سقراط از شهروندان یونانی می‌پرسید. او از مردم می‌خواست بیشتر فکر کنند. جمله معروف سقراط این بود: «دانم که ندانم!»
فلسفه در نظر برخی از فیلسوفان باید از دسترس مردم عادی دور باشد و برای این حرفشان دلایل بسیاری دارند. اما به همان نسبت، هستند فیلسوفانی که فلسفه را از برج عاج پایین کشیده‌ و به متن زندگی روزمره آورده‌اند. اتفاقی که موافقان و مخالفان خودش را دارد. در این یادداشت وارد این بحث نمی‌شویم. اگر به این موضوع علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم یادداشت مجله پوینت را با عنوان «آیا فلسفه عمومی خوب است؟» را بخوانید.
ما در این یادداشت تلاش می‌کنیم چند کتاب برای شروع فلسفه به شما معرفی کنیم. اما قبل از اینکه ادامه یادداشت را بخوانید، پیشنهاد می‌کنیم سری به یادداشت «معرفی ۷ رمان روانشناسی» بزنید و با کتاب‌های معرفی شده در این یادداشت هم آشنا شوید:

فلسفه زندگی - همیلتن (Hamilton)

Living Philosophy: Reflections on Life, Meaning, and Morality Book by Christopher Hamilton

نویسنده: کریستوفر همیلتن
مترجم: میثم محمدامینی
نشر نو
فلسفهٔ زندگی مجموعه‌ای است از چند جستار یا مقالهٔ فلسفی که مطابق تقسیم‌بندی رایج در حوزهٔ «فلسفهٔ اخلاق» قرار می‌گیرد، اما چنان‌که خواهیم دید نویسنده برداشتی وسیع از مفهوم «اخلاق» در نظر دارد. او از جمله دربارهٔ رازِ زادن و مردن، معنای حیات و پوچیِ زندگی، تقدیر و سرنوشت، نسبی‌گرایی، و ترس از مرگ بحث می‌کند. همین‌طور دربارهٔ دو جنبهٔ مهم حیات انسان، یعنی خواب و آمیزش جنسی که در بررسی‌های فلسفی کم‌تر مورد توجه بوده است، تحلیل‌های جالبی ارائه می‌دهد.
همیلتن کاملاً به این مسئله توجه دارد که «زندگی بسیار بسیار پیچیده‌تر و در برابر توضیح مقاوم‌تر از آن است که بتوان با مطالعهٔ کتب دانشگاهی دربارهٔ فلسفهٔ اخلاق درکی کامل یا رضایت‌بخش از آن به دست آورد»، اما می‌کوشد که به قول ویتگنشتاین «تعبیر خود را از امور» به دست دهد. او در این راه ذوق و حساسیت ادبی را در کنار نظم و منطقِ فلسفی به کار می‌گیرد و بحث را جابه‌جا با نقل‌قول‌های شایسته از آثار شکسپیر، داستایفسکی، جورج الیوت، د. ه. لارنس، پروست، ت. س. الیوت، فیلیپ لارکین و بسیاری دیگر غنا می‌بخشد و از این رهگذر وجه تازه‌ای از رابطهٔ میان فلسفه و ادبیات را برای خواننده روشن می‌کند.

تاریخ فلسفه دامیز (Martin Cohen)

نویسنده: مارتین کوهن
مترجم: مهدی شفقتی
انتشارات آوند دانش
مجموعه کتاب‌های دامیز در موضوعات مختلف به ما کمک می‌کنند اطلاعاتی کلی و اجمالی درباره موضوعات مختلف به دست بیاوریم. این کتاب‌ها مانند پیدا کردن سرنخ‌هایی هستند برای فهم کل یک معما. برای همین خیلی‌ها پیشنهاد می‌کنند برای شروع مطالعه در هر موضوعی حتما مطالعه یکی از کتاب‌های دامیز را در برنامه خود داشته باشید.
کتاب تاریخ فلسفه دامیز از مرور اجمالی مکاتب فلسفی عصر باستان شروع کرده سپس وارد عصر جدید می‌شود. در انتهای این کتاب هم فصلی با عنوان آشنایی با ایسم‌ها وجود دارد که در آن ماهیت «ایسم»ها را نشان داده است. در بخش آخر کتاب هم ۱۰ کتاب مرجع برای مطالعه فلسفه را معرفی و بررسی کرده است. با وجود چنین کتابی حتی می‌توانیم بگوییم دیگر ادامه این یادداشت را نخوانید و یک راست بروید سراغ مطالعه این راهنمای کامل و جامع!

چنین گفت زرتشت: کتابی برای همه کس و هیچ کس (Friedrich Nietzsche)

نویسنده: فردریش نیچه
مترجم: مسعود انصاری
انتشارات جامی
چنین گفت زرتشت داستانی فلسفی و شاعرانه از فیلسوف بزرگ و مشهور قرن نوزدهمی، فردریش نیچه است. نیچه در این داستان عقاید خود درباره ابرانسان، مرگ خدا و بازگشت جاودانه را بیان کرده است. زرتشت پس از ده سال عزلت در کوه‌های آلپ از اعماق وجود حس می‌کند باید بخشی از خرد خودش را به مردم نشان دهد. برای همین میان مردم می‌رود. مردم ولی به صدای او گوش نمی‌دهند. بلکه برایشان بندبازی یک بندباز جذاب‌تر است! برای همین زرتشت تصمیم می‌گیرد برای خودش حواریونی پیدا کند تا از طریق آن‌ها صدایش را به مردم برساند و خرد خودش را برای آیندگان ثبت کند. این کتاب با ترجمه داریوش آشوری به صورت صوتی هم تهیه شده است. پیشنهاد می‌کنیم اگر اهل گوش دادن به کتاب‌های صوتی هستید، به این کتاب هم با صدای مرحوم افشین یداللهی گوش کنید

فلسفه‌ای برای زندگی: رواقی زیستن در دنیای امروزی - ویلیام اروین (William Braxton Irvine)

فلسفه‌ای برای زندگی کتابی است که در آن راه و رسم رواقی زیستن در دنیای امروز را یاد می‌گیرید. رواقی گری یک فلسفه یا مکتب فلسفی است که فیلسوفی به نام زنون آن را مطرح کرده است. این مکتب بیش از چهارصد سال در یونان باستان و رم رونق فروان داشته. از بزرگان این مکتب می‌توان به سنکا و مارکوس آئورلیوس اشاره کرد. اصل اساسی این مکتب بر مستقل و تأثیرناپذیر بودن اراده آدمی بنا شده و این موضوع را مطرح می‌کند که هرچقدر تأثیرپذیری آدمی از اتفاقات و حوادث بیرونی خودش کمتر باشد، زندگی بهتر و سعادتمندی بیشتری را تجربه خواهد کرد. در این کتاب هم شما می‌توانید با تاریخچه و راهکارهای رواقی گری آشنا شوید و هم شادی و آرامش درونی را به کمک راهکارهای آن تجربه کنید.
اگر به خواندن کتاب‌هایی در زمینه فلسفه کاربردی علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم معرفی کتاب‌های زیر را هم بخوانید:
معرفی کتاب فلسفه درد
معرفی کتاب فلسفه ملال
معرفی کتاب فلسفه تنهایی

دنیای سوفی - یوستاین گاآردر  (Jostein Gaarder)

سوفی دختری ۱۵ ساله است که ذهن خلاقی دارد و همیشه با دوستانش درباره موضوعات مهم بحث می‌کند. او روزی نامه‌ای از شخص مرموزی دریافت می‌کند. در نامه فقط یک سوال نوشته شده بود: «تو کیستی؟» و داستان آغاز می‌شود. داستانی که در آن یوستین گردر تاریخ فلسفه را به زبان ساده برای نوجوانان گفته است. اما جذابیت کتاب برای بزرگسالان و همه کسانی که به فلسفه علاقه دارند، باقی‌ است.
یوستین گردر فارغ‌التحصیل رشته فلسفه، سال‌ها در دبیرستان‌ها به تدریس تاریخ فلسفه پرداخته است. گردر همیشه دنبال متن ساده‌ای بود که به کمک آن‌ها تاریخ فلسفه را به شاگردانش یاد دهد. در نهایت خودش دست به کار شد تا کتاب «دنیای سوفی» را بنویسد. پس از انتشار کتاب بااستقبال خوبی همراه شد و تا کنون به بیش از ۵۰ زبان زنده‌ی دنیا ترجمه شده است.
گردر در دنیای سوفی به سوالات اساسی زندگی بشر و نظرات فیلسوفان در دوره‌های مختلف تاریخی می‌پردازد. این کتاب با نثر روانی که دارد، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای شروع فلسفه و تاریخ آن است. اگر اهل گوش دادن به کتاب‌های صوتی هستید، پیشنهاد می‌کنیم از شنیدن نسخه صوتی این کتاب غافل نشوید.
بخشی از دنیای سوفی را بشنوید.
دنیای سوفی یوستین گوردر
گوینده: سارا فیض

تسلی بخشی‌های فلسفه - آلن دوباتن (Alain de Botton)

عدم محبوبیت، کم‌پولی، ناکامی، ناتوانی، قلب شکسته، سختی و رنج مشکلاتی هستند که هر انسانی در زندگیش ممکن است با آن‌ها مواجه شود. اما فلسفه چه کمکی می‌تواند به ما کند. یا به عبارت دیگر فیلسوفان چه پیشنهادی برای ما دارند؟ آلن دوباتن در تسلی‌بخشی‌های فلسفه هرکدام از این رنج‌ها را در فصلی جداگانه مورد بحث و بررسی قرار داده است.
دوباتن دوره دکتری فلسفه در دانشگاه‌‌هاروارد را رها کرد تا رویایش را دنبال کند. رویای آشنا کردن همه مردم دنیا با فلسفه. او شروع به نوشتن کتاب‌های فلسفه به زبان ساده کرد. در سال ۲۰۰۸ نیز سازمان جدید آموزشی با نام «مدرسه زندگی» تاسیس کرد. دوباتن در کتاب تسلی‌بخشی‌های فلسفه در شش فصل، زندگی فیلسوفان را در برابر باورهایشان قرار داد تا بتواند به خواننده‌های کتابش کمک کند با رنج‌هایشان کنار بیایند. فصل‌ها ارتباطی به هم ندارند. بنابراین می‌توانید متناسب با حال و هوای خودتان انتخاب کنید که کدام فصل را زودتر بخوانید. نثر کتاب روان است و هر کسی می‌تواند تا پایان کتاب با آن همراه شود.

الفبای فلسفه -نایجل واربرتون (Nigel Warburton)

«فلسفه چیست؟» سوالی که پرداختن به آن به اندازه کافی برای شروع کتاب جذاب است. این کتاب همان‌طور که از اسمش پیداست، قرار است ما را با الفبای فلسفه آشنا کند. نایجل واربرتون این کتاب را در ۷ فصل نوشته است: خدا، درست و نادرست، جهان خارج، علم، ذهن و هنر. واربرتون در هر فصل به کمک سوالاتی که مطرح می‌کند و شیوه پاسخ به آن‌ها، به مخاطبش شیوه فکر کردن و فلسفیدن را نیز یاد می‌دهد.
این کتاب برای ورود به دنیای فلسفه کتاب مناسبی است. از یک طرف نویسنده با زبانی ساده اهدافش را پیگیری کرده و از طرفی دیگر از کنار موضوعات به شکلی سطحی گذر نکرده و عمق مطلب را هم در نظر گرفته است. همه این‌ها باعث می‌شود گوش دادن به این کتاب را جدی بگیریم.

خودآموز فلسفه - مل تامپسون (Mel Thompson)

مل تامپسون فیلسوف معاصر انگلیسی است که کتاب‌های بسیاری با موضوع فلسفه نوشته است. خودآموز فلسفه کتابی است که نویسنده در ۷ فصل نوشته. این کتاب همانطور که از نامش پیداست، قرار است به کسانی کمک کند که می‌خواهند به صورت خودآموز فلسفه را یاد بگیرند. اما بر عکس بسیاری از کتاب‌ها که اندیشه فلیسوف‌های بزرگ را به صورت خلاصه و تقلیل یافته بیان می‌کنند، این کتاب بر پرسش‌ها و مفاهیم اصلی تمرکز می‌کند.
فصل اول این کتاب درباره معرفت‌شناسی است. در این فصل کسانی که نمی‌دانند معرفت‌شناسی چیست و یا آشنایی کمی با آن دارند، با این مفهوم آشنا می‌شوند. فصل دوم درباره فلسفه‌ی دین است. در این بخش به استدلال‌های رد یا قبول خدا اشاره می‌شود. فصل سوم درباره فلسفه ذهن است. نظریه‌هایی مانند هوش مصنوعی، ماتریالیسم و ایده‌الیسم در این فصل به صورت خلاصه آورده می‌شود. فصل چهارم این کتاب درباره فلسفه علم است. این فصل به مباحثی نظیر علم، مسائل علمی و دانشمندان می‌پردازد. فلسفه اخلاق موضوع فصل بعدی این کتاب است. سه بحث جدی در فلسفه اخلاق یعنی فایده‌گرایی، فضیلت‌گرایی و اخلاق کانتی در این فصل بررسی شده است. فصل ششم درباره فلسفه سیاسی است. مفاهیمی مانند قرارداد اجتماعی، اراده عمومی و عدالت در این فصل بررسی شده است. فصل آخر این کتاب درباره مفاهیم و نظریات روز فلسفه جهان است. موضوعاتی نظیر اگزیستانسیالیسم و پدیدارشناسی در این فصل بررسی می‌شوند.

۴۲ اندیشه ناب (تأمّلاتی درباره زندگی، جهان و هر آن چیزِ دیگر) - مارک ورنون (Mark Vernon)

مارک ورنون یکی از همکاران آلن دوباتن در مدرسه‌ی زندگی است. کسی که سال‌ها درباره موضوعاتی مانند دوستی، خداوند، معنویت و زندگی روزمره در مجله‌ها و روزنامه‌های مختلفی از جمله گاردین مطلب نوشته است. مارک ورنون در مقدمه این کتاب گفته:« در کتاب ۴۲ اندیشه ناب، چهل و دو جمله‌ی قصار می‌آوردم از افرادی که زندگی را عمیق زیسته‌اند، جملاتی که نقطه‌ی آغازی خواهند بود برای کسانی که در تکاپوی زیستی غنی‌ترند.» او منبع الهامش برای نوشتن این کتاب را فلسفه می‌داند و از همان ابتدا راهش را از کتاب‌های خودیاری جدا کرده است.
این کتاب به طور کلی در ۷ فصل و ۴۲ بخش نوشته شده است. زندگی شادمانه، زندگی روزمره، زندگی کاری، زندگی اجتماعی، زندگی سبزتر، زندگی بازنگری‌شده، پایان زندگی نام فصل‌های این کتاب است. در هر فصل مفاهیم اصلی در قالب بخش‌ها مورد بحث قرار گرفته است و در این بخش‌ها از آرا فیلسوف‌های مختلف استفاده کرده است.
پیشنهاد می‌کنیم یادداشت «چطور فلسفه کمک می‌کند بهتر تصمیم بگیریم؟» را هم بخوانید.
فلسفه همگانی یا کاربردی موضوع جذابی است. این روزها نویسندگان زیادی در این حوزه کتاب می‌نویسند. چند نشر نیز با ترجمه آثار این حوزه و راه انداختن مجموعه‌هایی توانسته‌اند آرشیو نسبتا کاملی برای این حوزه ایجاد کنند. اگربه فلسفه علاقه دارید اما از دشواری‌های آن می‌ترسید، توصیه می‌کنیم برای شروع فلسفه به این سه مجموعه نگاهی بیاندازید.
مجموعه تجربه و هنر زندگی نشر گمان
مجموعه راهنمای اندیشه‌ورزان نشر نو
فلسفه کاربردی، راهی برای ندانستن
مطالعه کتاب‌هایی درباره فلسفه بیش از اینکه به ما کنند از دانسته‌هایمان لذت ببریم، باید به ما نشان دهند که چه چیزهایی را در دنیا نمی‌دانیم. ندانستن و دانستنِ ندانستن راهی است برای آگاه شدن است. اگر شما هم دوست دارید بدانید که نمی‌دانید بهتر است فلسفه خواندن و فلسفه ورزیدن را شروع کنید.

بهترین کتاب‌های فلسفی

فلسفه در زبان ساده دانشی است که به تفکر، تأمل و پرسش در مورد مسائل بنیادین جهان هستی می‌پردازد. این که جهان ما بر چه پایه و اساسی شکل گرفته است؟ واقعیت آن چیست؟ آگاهی، ارزش، حرد، تقویت ذهن و زبان و ... از طرفی دیگر می‌توان فلسفه را یک شیوه‌ی خوب زیستن و بهتر زندگی کردن دانست. در حالت کلی می‌توان گفت علم فلسفه، علمی است که به صورت منطقی و عقلانی به مسائل نگاه می‌کند و دیدگاه‌های اثبات شده‌ای دارد.

جمهور – افلاطون (Plato)

کتاب جمهور اثر افلاطون یکی از بهترین کتاب‌های فلسفی تاریخ است که در قالب فلسفه سیاسی نوشته شد. افلاطون یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان تاریخ است که آثارش پیوسته باعث شگفتی کارشناسان و مورخان شده است. کتاب جمهور جزو مشهورترین و تاثیرگذارترین متون کلاسیک فلسفه غرب است که در قالب 10 نمایشنامه نوشته شد. این 10 نمایشنامه به صورت گفتگو میان سقراط و افراد دیگر است و در آن به مسایلی از قبیل عدالت، نوع حکومت و حقیقت پرداخته شده ‌است.
این کتاب برای افرادی مناسب است که شناخت بسیار بالایی از فلسفه دارند. سطح دشواری کتاب جمهور بسیار بالا است؛ همین ویژگی نیز باعث شده تا مخاطبانی که تازه با مفهوم فلسفه آشنا شده‌اند و تجربه زیادی در این زمینه ندارند نتوانند مفاهیم عمیق آن را درک کنند. اما اشخاصی که از عاشقان فلسفه هستند و در این شاخه سررشته دارند، کتاب جمهور را یکی از عجیب‌ترین و منحصربه‌فردترین کتاب‌های حوزه فلسفه می‌دانند.
درون‌مایه بخش ابتدایی کتاب جمهور بدین شرح است: مباحثه در خانه‌ای واقع در نزدیکی دروازه پیرائوس شهر آتن صورت می‌گیرد. صاحب‌خانه پیرمردی ثروتمند و آریستوکرات به نام کفالوس است. در میان جمع علاوه‌بر سقراط، پولمارخوس پسر کفالوس، گلاوکن و آدیمانتوس برادران افلاطون و تراسیماخوس سوفسطایی نیز حضور دارند. جمهوری با توصیف کفالوس از سن پیری آغاز می‌شود. او می‌گوید در سن پیری انسان از هیجان‌های جوانی رهایی می‌یابد و هم چون برده‌ای است که از بند شهوات آزاد شده ‌است. حال روحی هرکس در سن پیری به این بستگی دارد که ایام عمر را چگونه گذرانده ‌است.

درباره آزادی - جان استوارت میل (John Stuart Mill)

درباره آزادی اثر جان استوارت میل یکی دیگر از بهترین کتاب‌های فلسفی است که در سال ۱۸۵۹ منتشر شد. جان استوارت میل فیلسوف بریتانیایی سده نوزدهم بود. او گذشته از آن که نویسنده بود و در زمینه منطق، شناخت‌شناسی، اخلاق و اقتصاد قلم می‌زد، در عرصه سیاست نیز فعال بود. میل در کتاب درباره آزادی سعی کرد تا به شکلی روان یکی از پیچیده‌ترین مفاهیم فلسفی یعنی آزادی را دست‌مایه مطالعه خود قرار دهد.
بسیاری از نقدهای استوارت میل راجع‌به جامعه آن دوره انگلستان، اکنون به‌عنوان قانون در این کشور وضع شده است. یکی از مهم‌ترین نکاتی که میل طی آن دوران در کتابش اشاره کرد حق زنان در مشارکت‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بود. این نویسنده همچنین سعی کرد تا در کتابش حدود آزادی فردی و اصول آن را روشن سازد و رابطه آن را با قدرت و سلطه اجتماع نشان دهد.
استوارت میل در بخش از کتابش گفت: اگر ما افراد جامعه را آزاد بگذاریم که ترتیب زندگانی خود را به هر نحوی که دلشان خواست بدهند و در همان حال از آن‌ها بخواهیم که ذوق و سلیقه انفرادی همدیگر را تحمل کنند (نه این که همدیگر را مجبور سازند که مطابق میل و سلیقه دیگران زندگانی کنند) در آن صورت برای ساختن دنیایی همکاری کرده‌ایم که زندگانی بشر در آن با سود و سعادت حقیقی توام‌شدنی است. امروز تقریبا هیچ نیازی به توضیح یا اثبات این نظر نیست که ما نباید به یک هیئت مقننه یا مجریه که منافعش با منافع خلق یکی نیست اجازه دهیم که برای افراد جامعه عقیده تجویز کند یا این که تصمیم بگیرد که چه نوع نظرات و دلایل باید به گوش مردم برسد.

در ستایش دیوانگی – اراسموس (Desiderius Erasmus)

در ستایش دیوانگی اثر اراسموس نیز یکی دیگر از کتاب‌هایی است که می‌تواند در لیست بهترین کتاب‌های فلسفی قرار داشته باشد. این کتاب که در ابتدای سده شانزدهم میلادی نوشته شده بود، خیلی زود تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های زمان خود شد. این کتاب دارای مفاهیم بسیار ابتدایی و ساده فلسفی است؛ همین ویژگی نیز باعث شده تا در ستایش دیوانگی را بهترین کتاب برای افرادی بدانیم که به‌‌تازگی به فلسفه علاقه‌مند شده‌اند و آن را دنبال می‌کنند.
این کتاب نخستین اثری است که پس از قرون وسطی استبداد مقامات مسیحی را با زبان طنز و شوخی مورد انتقاد قرار داد. متن کتاب به زبان لاتین که زبان علمی آن دوره بود نوشته شده‌است. ایده این اثر طی مسافرتی از ایتالیا به انگلیس به ذهن اراسموس خطور کرد و آن را در منزل تامس مور، صدراعظم آینده انگلستان در هشت روز نوشت. او طی نامه‌ای که در آغاز کتاب آمده‌است اثر را به میزبانش تقدیم کرده است.
این کتاب پس از عرضه با استقبال گسترده طرفداران اصلاحات مذهبی مواجه شد. در آن زمان اگر نویسنده‌ای در آثارش خلاف هنجارهای دینی مسیحیت می‌نوشت، خیلی سریع توسط کلیسا دستگیر و اعدام می‌شد؛ اما اراسموس به‌واسط دوستان بسیار با نفوذی که در اروپا داشت موفق شد از محاکمه و اعدام فرار کند. این کتاب به زبان لاتین که زبان علمی آن دوران بود نوشته شده است.

دنیای سوفی – یوستین گردر (Jostein Gaarder)

دنیای سوفی نیز جزو بهترین کتاب‌‌های فلسفی است که در سال 1991 توسط یوستین گردر نوشته و چاپ شد. گردر در این کتاب سعی کرده به روشی جذاب و کارآمد نوجوانان را با مفهوم فلسفه و بزرگ‌ترین فیلسوف‌های تاریخ آشنا کند. این کتاب نه‌تنها برای نوجوانان، بلکه برای بزرگسالان نیز مناسب است. کتاب دنیای سوفی به حدی موفق بود که یک فیلم و بازی رایانه‌ای نیز از آن به همین نام تولید شد.
این کتاب اولین بار توسط حسن کامشاد به فارسی ترجمه و توسط انتشارات نیلوفر منتشر شد. البته مترجمان زیادی این کتاب را ترجمه و توسط انتشارات مختلف منتشر کرده‌اند. نسخه‌ای از کتاب دنیای سوفی نیز با خط بریل برای نابینایان منتشر شده است. این کتاب تاکنون به 59 زبان مختلف ترجمه شده و بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
داستان این کتاب در مورد دختری به نام سوفی است که در آستانه پانزده سالگی نامه‌های جالب و نوارهای ویدئویی از شخصی به نام آلبرتو ناکس دریافت می‌کند که در آنها سوالات جالبی مانند جهان چگونه پدید آمده‌ است؟ که آغازگر راه آموزش تاریخ فلسفه ‌است، مطرح می‌کند. این نامه‌ها در ابتدا مطالبی در خصوص یونان باستان، سقراط و سوالات اساسی زندگی بشری را عنوان می‌کند. پس از دریافت چند نامه سوفی و آلبرتو یکدیگر را ملاقات می‌کنند. موضوع صحبت‌های آنان عمدتا نظریات فلاسفه یونان باستان، امپراتوری روم، قرون وسطی، رنسانس، عصر روشنگری و موضوعاتی چون انقلاب‌های بزرگ و مسائل امروز بشری است.

افسانه سیزیف – آلبر کامو (Albert Camus)

افسانه سیزیف یکی از بهترین کتاب‌های فلسفی است که توسط آلبر کامو نوشته و در سال 1942 منتشر شد. کامو نویسنده، فیلسوف و روزنامه‌نگار فرانسوی برنده جایزه ادبی نوبل بود. آلبر کامو پس از رودیارد کیپلینگ جوان‌ترین برنده جایزه نوبل و همچنین نخستین نویسنده زاده قاره آفریقا است که این عنوان را کسب کرده‌ است.درون‌مایه کتاب افسانه سیزیف راجع‌به اگزیستانسیالیسم و پوچ‌انگاری است.
این اثر بعد از انتشار با نظرهای مختلف کارشناسان مواجه شد. بسیاری از منتقدان این کتاب را تحسین کرده و آن را یکی از بهترین کتاب‌های تاریخ در حوزه فلسفه دانستند. کتاب افسانه سیزیف دارای 4 فصل است: 1. یک تعقل پوچ 2. انسان پوچ 3. خلقت پوچ 4. افسانه سیزیف. این کتاب به زبان‌های بسیاری ترجمه شده و جزو پرفروش‌ترین کتاب‌های فلسفی تاریخ است.
بخشی از کتاب افسانه سیزیف بدین شرح است: از انسان پوچ‌گرا توقع جهش دارند، اما تنها پاسخی که می‌تواند بدهد این است که او مطلب را به درستی درک نمی‌کند و این امر در نظرش وضوحی ندارد. تنها می‌خواهد دست به کاری بزند که آن را می‌فهمد. به او می‌گویند که این گناه ناشی از غرور است، اما او درکی از مفهوم گناه ندارد. می‌گویند که شاید دوزخ در پایان راه باشد، اما او از چنان تخیل نیرومندی برخوردار نیست که بتواند چنین آینده‌ شگفت‌انگیزی را پیش خود مجسم کند. می‌گویند که زندگی جاویدان را از دست می‌دهد، اما این هم در نظرش بی‌معنی است. می‌خواهند که او را وادارند تا به تقصیر خود اعتراف کند. اما او احساس بی‌گناهی می‌کند. در واقع این تنها احساسی است که دارد. احساس بی‌گناهی‌ای که هیچ‌چیز نمی‌تواند جای آن را بگیرد. همین بی‌گناهی است که اجازه‌ هر کاری را به او می‌دهد، بنابراین، انتظاری که از خود دارد این است که تنها با آنچه می‌داند زندگی کند، با آنچه هست سر کند.

رساله الهی سیاسی – اسپینوزا (Baruch Spinoza)

رساله الهی سیاسی یکی دیگر از بهترین کتاب‌های فلسفی تاریخ است که توسط اسپینوزا در سال 1665 نوشته و در سال 1670 منتشر شد. این اثر بعد از انتشار با انتقاد گسترده یهودیان مواجه شد. درواقع کتاب رساله الهی سیاسی جزو کتاب‌های ممنوعه زمان خود بود. این کتاب در ایران نخستین بار در سال 1396 توسط علی فردوسی ترجمه و توسط شرکت سهامی انتشار منتشر شد.
اسپینوزا در این کتاب ادعاها و سخنان جنجال‌برانگیزی راجع‌ به یهودیت زده است. این اثر در عصر کنونی جزو پرفروش‌ترین کتاب‌ها است که توجه طرفداران و کارشناسان زیادی را به سمت خود جلب کرده است. در عصر کنونی نیز نقدهای زیادی به این اثر وارد است؛ البته در عین حال بسیاری از افراد جامع بودن آن را مورد ستایش قرار داده‌اند.
بخشی از ترجمه کتاب رساله سیاسی بدین شرح است: ترس خرافه را می‌پروراند. اشخاص ضعیف و حریص از روی بدبختی از عبادت استفاده می‌کنند و اشک‌های زنانه می‌ریزند تا از خداوند درخواست کمک کنند. تجمل و تشریفات در دین قرار داده شده‌اند تا ذهن انسان را با تعصبات مسدود کنند و برای عقل جایی نمی‌ماند که حتی اندکی شک کند. فراموش نکنید که عقل بازیچه الهیات نیست. هرکس با خواندن صادقانه قوانین موسی متوجه می‌شود خداوند فقط با انتخاب سرزمینی کوچک که در آن در صلح و صفا زندگی کنند به آنان عنایت داشته‌اند. کتاب مقدس صرفا شامل حقیقت روحانی یعنی تمرین عدالت و نیکوکاری است، نه حقایق زمینی و نیز اصرار می‌کنند همه کسانی که قوانین دنیوی را (مثلا در جایی او قوانین سخت‌گیرانه استنتاج شده حکومتی یا اجتماعی یهودیت از تورات را زیر سوال می‌برد و می‌گوید این‌ها استعاره هستند) در کتاب مقدس پیدا می‌کنند یا در اشتباه‌اند یا خودخواه.

لویاتان – تامس‌هابز (Thomas Hobbes)

کتاب لویاتان اثر تامس‌هابز را نیز باید یکی از بهترین کتاب‌‌های فلسفی تاریخ بدانیم که ابتدا در سال 1651 منتشر شد.‌هابز سپس در سال 1668 نسخه لاتین این کتاب را نوشت که البته تفاوت‌هایی نیز با نسخه انگلیسی داشت. این کتاب در زمان خود جنجال‌های زیادی به پا کرد. کتاب لویاتان توانسته نظرات مثبت منتقدین و طرفداران فلسفه را به همراه داشته باشد.
این کتاب در ایران نخستین بار توسط حسین بشیریه ترجمه شد. کتاب لویاتان دارای 4 بخش است: 1. انسان 2. دولت 3. دولت مسیحی 4. قلمرو ظلمات. لویاتان تاثیر زیادی در فلسفه غرب گذاشت و به عقیده بسیاری از کارشناسان این اثر جزو پنج کتاب تاثیرگذار فلسفه در تاریخ است.‌هابز در کتاب خود به روش‌های گوناگون به خوی خشن و باطن انسان‌ها اشاره می‌کند. شیوه تفسیرهای او از خو و اخلاق انسانی به حدی جذاب است که خواننده کمی بعد از مطالعه این اثر، به آن حس وابستگی پیدا می‌کند.
تامس‌هابز در بخشی از کتاب لویاتان می‌گوید: من میل عمومی انسان‌ها را در درجه اول خواهش دائم و بی قرار در جستجوی قدرت می‌دانم؛ این میلی است که فقط با مرگ فرو می‌نشیند. به سبب این او همیشه آن نیست که شخص لذتی بیش از آنچه بدست آورده است می‌جوید و با قدرت معتدل نمی‌تواند خرسند باشد، بلکه آن است که او نمی‌تواند قدرت و وسیله وجود خود را برای خوب زیستن حفظ کند مگر آنکه قدرت بیشتر به چنگ آورد. در وضعیت طبیعی ترس دائم و خطر مرگ خشونت بار وجود دارد و زندگی انسان‌ها قرین انزوا، فقر، نامطبوع، خشن و کوتاه است.

جهانی که من می‌بینم - آلبرت اینشتین (Albert Einstein)

این کتاب توسط دانشمند و فیزیکدان بزرگ آلمانی، آلبرت اینشتین، درواقع مجموعه‌ای از نوشتارها، نامه‌ها و متن سخنرانی‌های است که با استقبال گسترده طرفداران فلسفه و کتاب مواجه شد. اینشتین در کتاب خود سوال‌های بزرگی در مورد زندگی و ماهیت معنوی انسان مطرح می‌کند و بدین طریق ذهن مخاطب را به سمت تفکر و معنای حقیقی سوال‌هایش سوق می‌دهد. کتاب جهانی که من می‌بینم بعد از انتشار بسیار مورد توجه قرار گرفت و به فروش بالایی دست پیدا کرد. بعد از موفقیت کتاب، این اثر به زبان‌های مختلف ترجمه و منتشر شد.
بخشی از کتاب جهانی که من می‌بینم بدین شرح است: من به آزادی بشر در معنای فلسفی اعتقاد ندارم. هرکس نه تنها به‌واسطه‌ی عوامل خارجی بلکه به‌واسطه نیروی داخلی و نیازهای معنوی خویش نیز در تکاپو است. شوپنهاور می‌گوید: «شخص می‌تواند آن‌چه را که اراده کرده است انجام دهد ولی نمی‌تواند با آن‌چه که روی خواهد داد مقابله نماید.» این مطالب از جوانی الهام‌بخش من بوده است و در مقابل سختی‌های زندگی خودم نسبت به مشاهده‌ مشکلات دیگران تسلی‌خاطر و در مقابله با حوادث‌، صبور و شکیبایم نموده است. این احساس به‌طور رضایت‌بخشی، سختی و شدت مسئولیت را کاهش می‌دهد و اجازه نمی‌دهد که باخود و دیگران آن‌قدر خشک و جدی کنار بیایم. این حس، جهان‌بینی ویژه‌ای می‌طلبد که در سایه‌ی آن انسان، قبل از خود، رضایت و موافقت دیگران را مدنظر قرار می‌دهد.

لذات فلسفه – ویل دورانت (Will Durant)

کتاب لذات فلسفه اثر ویل دورانت جزو بهترین کتاب‌های فلسفی تاریخ است که ابتدا در سال ۱۹۲۹ و با عنوان کاخ‌های فلسفه چاپ شد. این کتاب پس از عرضه توانست توجه طرفداران فلسفه و محققان را به سمت خود جلب کند. کارشناسان بعد از خواندن این اثر به نویسنده پیشنهاد کردند که نام کتاب را به لذات فلسفه تغییر دهد؛ بعد از تایید نویسنده، این کتاب در چاپ‌های بعدی با نام لذت فلسفه عرضه شد.
کتاب لذات فلسفه دارای ۹ بخش اصلی است؛ دورانت در این کتاب نظرات منحصربه‌فرد خود را در مورد مسائل اساسی زندگی و سرنوشت بشر مطرح کرده است. این کتاب یکی از پرفروش‌ترین و محبوب‌ترین کتاب‌های فلسفی تاریخ است. کتاب لذات فلسفه در ایران نخستین بار توسط عباس زریاب خویی ترجمه و در سال 1344 در ایران عرضه شد. این اثر در ایران نیز با استقبال مخاطبان همراه شد.
بخشی از کتاب لذات فلسفه بدین شرح است: در سر تا سر زندگی انسان، عشق‏ از هر چیز جالب‏تر است و تعجب اینجا است که فقط عده کمی درباره‏ ریشه و گسترش آن بحث کرده‏اند. در هر زبانی دریایی از کتب و مقالات، تقریبا از قلم هر نویسنده‏ای درباره عشق پیدا شده است و چه حماسه‏ها و چه اشعار شورانگیزی که درباره آن به وجود آمده است. با این همه‏ چه ناچیز است تحقیقات علمی محض درباره این امر عجیب و اصل طبیعی آن و علل تکامل و گسترش شگفت انگیز آن، از آمیزش ساده پروتوزوئا تا فداکاری دانته و خلسات پترارک و وفاداری هلوئیز به‏ ابلارد.

در باب حکمت زندگی - آرتور شوپنهاور (Arthur Schopenhauer)

از کتاب در باب حکمت زندگی اثر آرتور شوپنهاور نیز می‌توان به‌عنوان یکی دیگر از بهترین کتاب‌های فلسفی تاریخ یاد کرد. این کتاب که ابتدا در سال 1997 منتشر شد با استقبال گسترده منتقدان و طرفداران فلسفه مواجه شد. این اثر در ایران توسط مترجم‌های مختلف ترجمه و منتشر شد.
شوپنهاور در این اثر سعی کرده با استفاده از مفاهیم عمیق فلسفی، راه سعادت و رستگاری را به مخاطب خود نشان دهد. البته برخی از منتقدان نیز این مفاهیم مطرح شده در کتاب در باب حکمت زندگی را با عقاید پیشین شوپنهاور متضاد می‌دانند. این نویسنده طی آثار قبلی خود نظریاتی تاریک و تیره را بیان کرد که با سبک نگارشش در کتاب حکمت زندگی کاملا متفاوت است.
بخشی از کتاب در باب حکمت زندگی بدین شرح است: کسی که از نظر ذهنی پر مایه است، به دنبال زندگی آرام، با قناعت و در حد امکان بدون درگیری است. از این رو، پس از اندک آشنایی با کسانی که به اصطلاح همنوع او هستند، به انزوا کشیده می‌شود و اگر شعوری در حد کمال داشته باشد، تنهایی را برمی‌گزیند. زیرا آدمی هرچه در درون خود بیشتر مایه داشته باشد، از بیرون کمتر طلب می‌کند و دیگران هم کمتر می‌توانند چیزی به او عرضه کنند. از این رو بالا بودن شعور، به دوری از اجتماع منجر می‌گردد. آری، اگر کمیت جامعه می‌توانست جایگزین کیفیت آن شود حتی جامعه بزرگ ارزش این را داشت که در آن زندگی کنیم. اما متاسفانه معاشرت با جمع صد فرد نادان، مانند معاشرت با یک فرد عاقل نیست.

فلسفه‌ای برای زندگی - ویلیام بی. اروین (Bill Erwin)

فلسفه‌ای برای زندگی کتابی فلسفی اثر ویلیام بی. اروین است که در سال 2008 منتشر شد و خیلی زود تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین آثار فلسفی سال شد. این اثر که یکی از بهترین کتاب‌های فلسفی محسوب می‌شود، به‌راحتی می‌تواند با مخاطب ارتباط برقرار کند؛ درواقع اروین سعی کرده مفاهیم کتابش را بدون هیچ‌گونه پیچیدگی و به راحت‌ترین شکل ممکن به مخاطب خود منتقل کند.
بعد از موفقیت بزرگ کتاب فلسفه‌ای برای زندگی، این اثر به زبان‌های گوناگون ترجمه و در کشورهای مختلف عرضه شد؛ در ایران نیز این کتاب توسط مترجم‌های مختلف ترجمه شد و بعد از عرضه توانست مورد تحسین بسیاری از طرفداران دنیای فلسفه قرار بگیرد. ترجمه این اثر به زبان فارسی نیز به بهترین شکل ممکن انجام شده و مخاطب به‌راحتی می‌تواند به درون‌مایه کتاب پی ببرد.
بخشی از متن کتاب فلسفه‌ای برای زندگی بدین شرح است: ما معمولا کسی را خوشبین می‌دانیم که نیمه پر لیوان را می‌بیند. این میزان از خوشبینی، تازه اول کار فرد رواقی است. او بعد از نشان دادن خوشحالی‌اش از اینکه به جای یک لیوان نیمه‌خالی لیوانی نیمه‌پر دارد، از این هم که اصلا لیوانی دارد ابراز خرسندی می‌کند: ممکن بود لیوانش شکسته یا حتی دزدیده شده باشد. اگر آن فرد رواقی دوآتشه‌ای باشد یک گام از این هم پیش‌تر می‌رود از اعجاب ظروف شیشه‌ای حرف می‌زند: ظروفی که ارزان و نسبتا مقاومند، طعم و بویی به محتوایشان نمی‌دهند و عجب معجزه‌ای! حتی می‌توانی تویشان را ببینی. شاید اینها کمی مسخره به نظر بیاید اما برای کسانی که توانایی لذت بردن را از دست نداده‌اند، جهان جای شگفت‌انگیزی است.

الفبای فسلفه - نایجل واربرتون (Nigel Warburton)

الفبای فلسفه یکی دیگر از بهترین کتاب‌های فلسفی عصر جدید است که توسط نایجل وابرتون، یکی از فیلسوف‌های مطرح دنیا و استادیار دانشگاه آزاد انگلستان نوشته شده است. این کتاب پس از عرضه، خیلی سریع تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های سال شد و توانست توجه بسیاری از علاقه‌مندان فلسفه را به سمت خود جلب کند.
واربرتون در کتاب خود سعی کرده با زبانی ساده و بسیار روان به برخی از سوالات اساسی انسان‌ها راجع‌به جهان پاسخ دهد؛ این سوالات دارای محدوده گسترده‌ای هستند و تنها به خدا و انسان خلاصه نمی‌شوند. واربرتون سعی کرده با گریزی بر مفاهیم هنری، علمی و حتی زیستی، پاسخ برخی از سوالات اساسی فلسفی را بدهد.
بخشی از کتاب الفبای فلسفه بدین شرح است: گاهی اوقات حجت می‌آورند که مطالعه فلسفه آب در‌هاون کوبیدن است؛ زیرا مشغله فلاسفه همواره جز این نیست که بیکار بنشینند و بر سر معنای کلمات بحث بی‌جهت به راه اندازند. به نظر نمی‌آید که این جماعت هیچ‌گاه به نتیجه‌ای حائز اهمیت دست پیدا کنند و نقش آن‌ها در جامعه عملا در حد هیچ است. آن‌ها هنوز سرگرم بحث‌ درباره همان مسائلی هستند که خاطر یونانیان باستان را به خود مشغول داشته بود. به نظر نمی‌رسد که فلسفه چیزی را تغییر دهد؛ فلسفه همه‌چیز را همان‌طور که هست، باقی می‌گذارد. فلسفه قرین دشواری‌های گوناگونی است که البته پاره‌ای از آنها قابل‌اجتناب است. در درجه اول، این حرف حقی است که لازمه کثیری از مسائلی که فلاسفه حرفه‌ای با آنها سروکار دارند، بهره‌مندی از معلوماتی سطح بالا درزمینه تفکر انتزاعی و نظری است.

تسلی‌بخشی‌های فلسفه - آلن دو باتن (The Consolations of Philosophy)

تسلی‌بخشی‌های فلسفه را نیز می‌توان جزو بهترین کتاب‌های فلسفی تاریخ محسوب کرد که توسط فیلسوف سوئیسی آلن دو باتن نوشته شد. دو باتن در کتاب خود سعی کرده کاربردهای یافته‌های بزرگان را برای زندگی هرچه بهتر به مخاطب خود نشان دهد. این کتاب در شش بخش نوشته شده است.
بعد از انتشار کتاب تسلی‌بخشی‌های فلسفه، منتقدان و فیلسوفان زیادی به تحسین آن پرداخته و معتقد بودند دو باتن موفق شده به بهترین شکل ممکن مفاهیم فلسفی عمیق را با زبانی ساده به مخاطب خود انتقال دهد. این کتاب در ایران توسط عرفان ثابتی ترجمه و توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است.
بخشی از کتاب تسلی‌بخشی‌های فلسفه بدین شرح است: چند سال قبل، در یکی از زمستان‌های بسیار سرد نیویورک، پیش از پرواز به لندن، بعدازظهری را آزاد بودم و به نگارخانه‌ای خلوت در طبقه بالای موزه هنر متروپولیتن رفتم. نور اندکی در آن جا می‌تابید و غیر از صدای دلنواز سیستم حرارتی طبقه پایین صدایی شنیده نمی‌شد. دلزده از نقاشی‌های نگارخانه‌های امپرسیونیستی، به دنبال نشانه‌ای از یک کافه تریا بودم. امیدوار بودم در آن جا یک فنجان از شیر شکلات آمریکایی خاصی بخرم که در آن لحظه به شدت به آن میل داشتم که یک بوم نقاشی توجه مرا به خود جلب کرد. مطابق شرح زیر بوم، این نقاشی را ژاک لویی داوید سی و هشت ساله در پاییز 1786 در پاریس کشیده بود.

دانشنامه (Encyclopedia)

دانشنامه فلسفه‌ی استنفورد| Stanford encyclopedia

دایره المعارف فلسفه استنفورد (SEP) یک دایره المعارف آنلاین فلسفه را با انتشار مقالات اصلی فلسفه که به صورت رایگان برای کاربران اینترنت قابل دسترسی است، با بررسی همتا ترکیب می‌کند. توسط دانشگاه استنفورد نگهداری می‌شود. هر ورودی توسط یک متخصص در این زمینه، از جمله اساتید بسیاری از مؤسسات دانشگاهی در سراسر جهان، نوشته و نگهداری می‌شود. نویسندگانی که در دایره المعارف مشارکت دارند به دانشگاه استنفورد اجازه انتشار مقالات را می‌دهند، اما حق چاپ آن مقالات را حفظ می‌کنند.

Encyclopedia of Philosophy

Internet Encyclopedia of Philosophy

Nelson's Perpetual Loose Leaf Encyclopaedia

Routledge Encyclopedia of Philosophy

List of online encyclopedias

رمان فلسفی (Philosophical novel)

تصور شما از فلسفه چیست؟ غرق شدن در دنیایی که ما را از دنیای اطرافمان جدا می‌کند و حالتی شبیه به مجنونان به ما می‌بخشد یا نگاه کردن به مسائل با نگاهی متفاوت و یافتن اندیشه خاص پشت هرکدام؟ آیا شما هم از آن دسته افرادی هستید که فلسفه را با کلمات سخت و عبارت‌های طولانی و ناخوانا می‌شناسید یا به فلسفه به چشم علمی نگاه می‌کنید که زندگی را رنگ تازه‌ای بخشیده است؟ فلسفه برای شما بحث‌های طولانی و بدون سرانجام درباره موضوعات مهم زندگی بشر است یا تفکری که از هزاران سال پیش سعی داشته تا زندگی و معنای آن را واضح کند؟
افلاطون، فلسفه را لذتی گرامی می‌داند و ارسطو آن را علم به موجودات، چون وجود دارند، معنا می‌کند. با اینحال، این‌ها تنها بخشی از هزاران هزار تعریفی است که می‌توان برای فلسفه پیدا کرد. در این میان فیلسوفان بسیاری کوشیدند تا نوع نگاهشان را به دیگران منتقل کنند. چه مانند افلاطون از طریق تاسیس آکادمی افلاطون و چه مانند بسیاری از نویسندگان با نوشتن کتاب‌های متعدد و متفاوت. در این میان، رمان‌هایی که داستان و فلسفه را بهم آمیخته‌اند، از جذابیت بیشتری برخوردارند. شاید به این دلیل که با زبانی ساده‌تر صحبت می‌کنند و به مخاطبانشان اجازه می‌دهند تا در این دریای اندیشه غرق شوند. در این یادداشت، تعدادی از بهترین و جذاب‌ترین رمان‌های فلسفی را مرور می‌کنیم.
پیشنهاد می‌کنیم یادداشت «رمان یا روانشناسی؟ مساله این است» را هم بخوانید و با جند رمان روانشناسی اشنا شوید.
رمان یا روانشناسی؟ مساله این است…

دختر پرتقالی - یوستین گردر (Appelsinpiken)

دختر پرتقالی یکی از مشهورترین نوشته‌های یوستین گردر است. داستانی خواندنی و لطیف که در قالب نامه‌ای از یک پدر به پسرش می‌رسد. پسرک، اتفاقی دست نوشته‌ای از پدرش را پیدا می‌کند. پدری که یازده سال پیش و در اثر بیماری از دنیا رفته است. اما پدر، همیشه این اندوه و ترس را با خود داشته است، که اگر زمانی برای شناخت فرزندش نداشته باشد چه پیش می‌آید؟ او شروع به نوشتن نامه‌ای برای پسرش می‌کند. نامه‌ای که هرچند جای خالی پدر را برای پسرک پر نمی‌کند اما او را با نگاه پدرش به دنیا آشنا می‌کند.
رمان دختر پرتقالی یک گفتگوی عمیق میان دو نفر از دو زمان متفاوت است. یوستین گردر که استاد فلسفه است، با مهارتی که در نوشتن داستان دارد، به خوبی فضایی ایجاد کرده است که در آن به سوالات فلسفی بپردازد. سوالاتی که ذهن را به چالش می‌کشد و مسیر جدیدی از شناخت دنیا پیش پای انسان قرار می‌دهد.

دنیای سوفی - یوستین گردر (Sophie's World)

آثار یوستین فهرست بلندبالایی از داستان‌های جذاب است که همگی درون‌مایه فلسفی دارند. اما بیراه نیست اگر دنیای سوفی را گل سرسبد تمام آن‌ها بدانیم. داستان دختری که در آستانه تولدش، نامه‌هایی عجیب دریافت می‌کند. در این نامه‌ها سوالات مختلفی بیان شده است؛ مثلا دنیا چگونه به وجود آمد؟ همین که ذهن سوفی درگیر یافتن پاسخی برای این پرسش می‌شود، در راه آموختن فلسفه قدم می‌گذارد. آلبرتو ناکس، کسی که نامه‌ها را به او می‌فرستد، کارش را با نظریات فلاسف یونان باستان آغاز می‌کند و با آشنایی با امپراتوری روم، قرون وسطی، رنسانس، عصر روشنگری، و موضوعاتی چون انقلاب‌های بزرگ و مسائل امروز بشری ادامه می‌دهد. هرچند نباید فراموش کرد که هنر گردر در داستان‌پردازی این کتاب هم یکی از دلایل جذابیت آن است.
خود گردر بیان کرده است که او در پی یافتن متنی بود که فلسفه را به زبان ساده به دانشجویانش توضیح بدهد و وقتی از یافتن چنین چیزی ناامید شد، دنیای سوفی را نوشت. این کتاب بارها توسط مترجمان مختلف در ایران و در خارج از کشور ترجمه و منتشر شده است و به عنوان یکی از منابع معتبر در آشنایی با فلسفه به شمار می‌رود.

چنین گفت زرتشت - نیچه (Thus Spoke Zarathustra: A Book for All and None)

چنین گفت زرتشت را شاید بتوان مشهورترین اثر نیچه، فیلسوف جنجالی دانست. اثری که چکیده‌ای خواندنی از عقاید نیچه را از زبان زرتشت، پیامبر ایرانی و در قالب داستان در اختیارتان قرار می‌دهد. زرتشت که سال‌ها در کوه‌های آلپ به عزلت‌نشینی مشغول است، تصمیم می‌گیرد به میان مردم برگردد تا شهد خرد را به آنان بچشاند و از مفاهیمی مانند ابرانسان، مرگ خدا و بازگشت جاودانه صحبت کند.
اما مردم او را دیوانه می‌خوانند، به او می‌خندند و از دور او پراکنده می‌شوند. آن‌ها می‌خواهند به بندبازی که به شهر آمده است توجه کنند و زرتشت، تصمیم می‌گیرد حواریونی دور خود جمع کند. کسانی که عقایدش را بشنوند، مانند او، آرمان‌ها و ارزش‌های کهنه را کنار بگذارند و آنچه را که او بیان می‌کند در کتابی مقدس بنویسند. کتابی که امروز ما به نام چنین گفت زرتشت می‌شناسیم. با نسخه صوتی این رمان فلسفی هم می‌توانید از طریق لینک زیر آشنا شوید:
آشنایی بیشتر با نسخه صوتی چنین گفت زرتشت

یادداشت‌های زیرزمینی - داستایفسکی (Notes from Underground)

این کتاب، حاصل سال‌های پختگی داستایفسکی است. زمانی که رنج زندان، تبعید، فقر و بیماری را از سر گذراند و به اصطلاح سرد و گرم روزگار را چشید. بسیاری حتی معتقدند که این کتاب، کلید درک آثار داستایفسکی است. قهرمان داستان هم مردی است که مانند خود نویسنده، بلاهای زیادی به سرش آمده است؛ بیمار است، زندان کشیده و هزینه‌های زندگی امانش را بریده است. او که قبلا ارتباطات زیادی داشت حالا از همه مردم و جامعه بریده و به زیرزمین رفته است. همیشه شاکی است. در مقابل انسان‌های روشن‌فکرنمایی که دور و برش را پر کرده‌اند، شاکی است ولی در نهایت، شکایتش را هم با همان نوشتن، نشان می‌دهد.
یادداشت‌های زیرزمینی را اولین رمان اگزیستانسیالیست می‌دانند. کتابی که اگر سر و صبر و با حوصله بخوانید، به شما نشان می‌دهد با چه شاهکاری روبه‌رو هستید.
آشنایی بیشتر با نسخه صوتی یادداشت‌های زیرزمینی

سقوط - آلبر کامو (The Fall)

ژان پل سارتر، کتاب سقوط آلبر کامو را زیباترین و فهم‌ناشده‌ترین اثر او می‌داند. اما چرا او باید چنین لقبی به این داستان بدهد؟ اگر به کتاب نگاهی بیندازیم ممکن است داستان ساده‌ای را ببینیم. مردی به نام ژان باتیست کلمانس، وکیل دعاوی سابق که در طول زندگی‌اش از هیچ دوز و کلکی دریغ نکرده است ولی حالا توبه کار شده است، در رستوران با یک غریبه هم‌کلام می‌شود و زندگی‌اش را برای او تعریف می‌کند. شبی در پاریس از یک پل که بر رودخانه قرار داشته، عبور می‌کرده و در همین حین زنی را می‌بیند که به لبه‌های پل نزدیک شده است. او با بی‌تفاوتی از کنار زن عبور می‌کند و چند لحظه بعد، صدای برخورد چیزی با آب را می‌شنود. هرچند که او وکیل بوده و همیشه ادعای پایبندی به اصول خاصی داشته است، اما هرگز به هیچکدام پایبند نمانده است و خودش هم به این دروغ بزرگی که می‌گوید، واقف است اما این ماجرا بر خلاف تمام زندگی‌اش بر او تاثیر می‌گذارد.
کامو در رمان فلسفی سقوط به همان مساله همیشگی می‌پردازد. همان دو نیروی عظیمی که اداره جهان را به دست گرفته‌اند و در این داستان هم نقش آفرینی می‌کنند: خیر و شر. وکیل به خوبی به خودش دروغ می‌گوید و خود را انسانی درستکار می‌داند، اما نیروی شر، همیشه پیروز میدان تصمیمات او است.
آشنایی بیشتر با نسخه صوتی سقوط

کتاب همه می‌میرند - سیمون دوبووار  (All Men Are Mortal)

همه می‌میرند اما همه با آرزوی جاودانگی می‌میرند. جاودانگی که می‌تواند با اکسیر حیات حاصل شود و انسان را نامیرا کند. اگر این موضوع را در یک کتاب فانتزی یا تخیلی بخوانیم، ممکن است با شخصیتی آشنا شویم که دست به کارهای ماورایی می‌زند و قدرت‌های فوق‌العاده‌ای دارد اما در این رمان، جاودانگی را از بعد فلسفی آن بررسی می‌کنیم. آن هم با حضور کسی که از همان اکسیر معروف حیات نوشیده است و از قرن سیزدهم میلادی تا حال زنده است. او در ابتدا از دست یافتن به زندگی جاودانه سرمست و خوشحال بود، اما حالا و پس از قرن‌ها زندگی درمی‌یابد که این زندگی جاودانه، نفرینی بیش نیست. در این میان، با دختری به نام رژین آشنا می‌شود.
دختری جاه طلب که در آرزوی مشابهی می‌سوزد. رسیدن به زندگی جاودانه. دختر تجربیات و خاطرات رایموند فوسکا را می‌شوند. کسی که هربار و در هر دوره زندگی‌اش فکر می‌کند راز زندگی را دریافته است اما حالا آرزویش، چندساعتی زندگی کردن مانند زنده‌های واقعی است و کابوسش، زمانی است که همه می‌میرند اما او هنوز زنده است.

کتاب آونگ فوکو - اومبرتو اکو (Foucault pendulum)

کتاب آونگ فوکو، رمانی نوشته اومبرتو اکو است. دانشمند نشانه‌شناسی که همه او را به دلیل نوشتن رمان آنک نام گل می‌شناسند. این داستان اولین بار در سال ۱۹۸۸ منتشر شد. سه ویراستار ماهر که احساس کسالت می‌کردند تصمیم می‌گیرند تا یک بازی طراحی کنند. آن‌ها برای طراحی بازی به سراغ نوشته مردی می‌روند که ادعا کرده کتابی نوشته است و در آن، نیرویی عظیم‌تر از تمام نیروهای جهان را معرفی کرده است.
آن‌ها نوشته‌های این کتاب را به ابرکامپیوتری می‌دهند که می‌تواند تمام داده‌های جهان را به هم متصل کند. اما نتیجه، چیزی که قرار بود یک تفریح سرگرم ‌کننده میان چند همکار باشد، جدی می‌شود. نتیجه کار آن‌ها نقشه‌ای جغرافیایی است که نقطه‌ای در آن مشخص است. محل قرارگیری آونگ فوکو در پاریس، جایی که می‌توان تمام قدرت‌های جهان را تحت کنترل درآورد. اما باید دید که بعد از جدی شدن این بازی، نیروهایی تصمیم گرفته‌اند تا زمین را تحت کنترل خودشان درآورند؟
رمان‌های فلسفی کتاب‌هایی هستند که تجربه متفاوتی را برایتان رقم می‌زنند. این کتاب‌ها را باید سر صبر و با حوصله مطالعه کرد. برای غرق شدن در داستان‌های فلسفی باید ذهن را آماده و پذیرا عقاید جدید کرد. مطالبی که ذهن را به چالش می‌کشد و اعتقاد به باورهای قدیمی را متزلزل می‌کند. تجربه‌ای که نباید از خود دریغ کرد.


مقالات
سیاست
رسانه‎های دیجیتال
علوم انسانی
مدیریت
روش تحقیق‌وتحلیل
متفرقه
درباره فدک
مدیریت
مجله مدیریت معاصر
آیات مدیریتی
عکس نوشته‌ها
عکس نوشته
بانک پژوهشگران مدیریتی
عناوین مقالات مدیریتی
منابع درسی (حوزه و دانشگاه)
مطالعات
رصدخانه شخصیت‌ها
رصدخانه - فرهنگی
رصدخانه - دانشگاهی
رصدخانه - رسانه
رصدخانه- رویدادهای علمی
زبان
لغت نامه
تست زبان روسی
ضرب المثل روسی
ضرب المثل انگلیسی
جملات چهار زبانه
درباره ما | ارتباط با ما | سیاست حفظ حریم خصوصی | مقررات | خط مشی کوکی‌ها |
نسخه پیش آلفا 2000-2022 CMS Fadak. ||| Version : 5.2 ||| By: Fadak Solutions نسخه قدیم