برپایی حکومت اسلامی در ایران و روی کار آمدن ولی فقیه، بحث جدیدی در دانش سیاسی دنیا گشود که نظر اکثر محققان علوم سیاسی و سیاستمداران دنیا را به خود جلب کرد. امروز تحقیق در زمینه موضوع جدید ولایت فقیه، برای محققان غربی بسیار جذاب است، زیرا آنها در پی آنند که رمز پویایی، موفقیت و استقامت نظام جمهوری اسلامی را بشناسند. در تحقیقات آنها و یا حتی محققان داخلی که در غرب رشد کرده‌اند و همانند آنها می‌نویسند، دو گرایش را می‌توان یافت: یک گرایش نفی و نقد حکومت اسلامی و نظام ولایت فقیه است که در قالب طرح‌های تحقیقاتی انجام می‌شود و دیگری بررسی علل و زمینه‌های روی کار آمدن نظام ولایت فقیه.
از دید این محققان، روی کار آمدن حکومتی بر اساس ولایت فقیه، پروسه‌ای چند صد ساله را گذرانده تا به امروز رسیده است. آنها تحقیقات خود را در این زمینه تا زمان صفویه پیش می‌برند. در بعضی زمینه‌ها نیز مطالعات آنها قوی‌تر است و شبهه‌هایی ارائه کرده‌اند. با این توصیف، مطالعات داخلی که پیش و پس از انقلاب توسط علما و اندیشمندان اسلامی انجام شده، باید بررسی و کاستی‌های آن جبران و نقاط قوّت، تقویت شود.
ولایت فقیه و انتخاب ولی فقیه توسط خبرگان، از مباحث مطرح در این زمینه است. به طور کلی پژوهش در زمینه اندیشه سیاسی اسلام و گرایش‌های مختلف آن، امروز بخش وسیعی از تحقیقات را در بر می‌گیرد. در کارهای تحقیقی نیز اولین قدم تهیه کتابشناسی است. آنچه می‌خوانید کتابشناسی مختصری از سه مبحث «فقه و اندیشه سیاسی»، «ولایت فقیه» و «حکومت اسلامی» است. اکثر منابع معرفی شده در کتابخانه تخصصی تاریخ در شهر قم موجود است و بعضی دیگر از چند منبع مختلف برداشت شده است.
انقلاب اسلامی بعنوان یک نهضت تاریخی بزرگ، نقطه عطفی برای مسائل و موضوعاتی از قبیل حکومت اسلامی و ولایت فقیه ایجاد کرد.
کتابخانه بزرگ حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی (ره) و گنجینه جهانی مخطوطات اسلامی، این کتابشناسی را در 500 نسخه به چاپ رسانیده است.
کاظم استادی نویسنده کتاب فوق در مقدمه آورده است که از منابعی چون کتاب‌نامه ولایت فقیه؛ مقاله حسین واثقی منتشره در مجله مشکوه سال 1368، موسوعه مصادر النظام الاسلامی تالیف آقای عبدالجبار الرفاعی، کتابشناسی اجمالی حکومت و ولایت فقیه اثر کاظم استادی، کتابشناسی توصیفی ولایت فقیه با تهیه و تنظیم مرکز تحقیقات استراتژیک و در انتها کتابشناسی ولایت فقیه منتشر شده در مجله حضور سال 1377 استفاده کرده است.
کتابشناسی فوق توصیفی است اما در انتهای هر مدخل کلیدواژه‌های موضوعی به آن اختصاص داده شده است. متن بصورت دو ستونه و براساس الفبای عنوان است. عنوان هر مدخل پررنگ‌تر چاپ شده است، هر مدخل توصیف موارد زیر را به ترتیب در برمی‌گیرد: عنوان، نویسنده، تعداد صفحه، ویراستار، نوبت چاپ، ناشر، محل نشر، کتابخانه، تاریخ نشر، موضوع.
موضوع «ولایت فقیه»، محوری‌ترین و مهم‌ترین پایه‌ی نظام سیاسی اسلام در عصر غیبت امام زمان (عج) است. این موضوع از آغازین سال‌های عصر غیبت، همواره مدّ نظر فقیهان و عالمان و نخبگان جامعه‌ی اسلامی بود و آنان به تناسب شرایط زمانی و مکانی که در آن قرار می‌گرفتند، نسبت به آن اظهارنظر می‌کردند و ابعاد جدید و نویی از آن را به روی دیگران می‌گشودند. اما نظریه‌ی «ولایت فقیه» در آخرین سال‌های قرن بیستم، از حوزه‌ی اندیشه به حوزه‌ی عمل قدم نهاد و کارآیی و صلاحیت عملی خود را در اداره‌ی امور جامعه، بر همگان آشکار ساخت. حضرت امام خمینی(ره)، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر این اندیشه‌ی کارآمد توانست با وجود کارشکنی‌های همیشگی قدرت‌های سلطه‌گر دنیا، حکومت اسلامی را بنیان نهد و آن را به خوبی اداره کند.
اهمیت نظریه‌ی ولایت فقیه و اثبات کارآمدی آن در دنیای کنونی، به گونه‌ای است که آن را می‌توان یگانه میدان سرنوشت‌ساز تقابل فرهنگی اسلام با اندیشه‌های مخالف در عصر حاضر دانست. این نظریه می‌تواند با ارائه‌ی الگوی شایسته و ایجاد جامعه‌ای آرمانی، بر تجدید هویت اسلامی ملت‌های مسلمان، تأثیر شگرف و انکارناپذیری برجای گذارد. همین واقعیت‌ها و مسائل ناگفته‌ی دیگر، لزوم تلاش پیگیر و همیشگی برای تبیین روزافزون نظریه‌ی ولایت فقیه را به خوبی آشکار می‌سازد.
یکی از بهترین، مؤثرترین و سودمندترین کارها در این راه، ارائه‌ی «کتابشناسی ولایت فقیه» است؛ کتاب‌شناسی‌ای که اطلاعات کامل و جامعی از پژوهش‌های انجام‌شده را فراروی پژوهشگران بگذارد و راه را برای انجام پژوهش‌های تازه و پرهیز از کارهای تکراری هموار کند. این پژوهش، فرصتی برای محققان فراهم می‌آورد تا با نگاه به تاریخچه‌ی مسائل مطرح‌شده در این حوزه، توان و انرژی علمی خویش را برای انجام کارهای نو و کشف ابعاد جدید بگذارند و این عرصه را پایان‌یافته تلقی ننمایند و به نوسازی و به‌روزرسانی نهادهای برخاسته از این اندیشه همت گمارند.
در کتابشناسی ولایت فقیه، ابتدا به معرفی کتاب‌های مستقل و غیرمستقل فارسی و عربی پرداخته شده و سپس پایان‌نامه‌هایی که در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی مختلف دفاع شده، مورد توجه قرار گرفته‌اند. در قسمت پایانی کتاب به مقالات نگارش‌یافته در این موضوع اجمالاً اشاره شده است. از آنجا که مقالات زیادی در روزنامه‌ها و نشریات در این موضوع به چاپ رسیده است، سعی نویسنده بر این است که مقالات منتشرشده‌ی مجلات معتبر معرفی گردند.
