تعریف پارک علم و فناوری
پارک علم و فناوری، سازمانی است که بوسیله متخصصین حرفهای مدیریت میشود و هدف اصلی آن افزایش ثروت جامعه از طریق ارتقاء فرهنگ نوآوری و رقابت سازنده میان شرکتهای حاضر در پارک و موسسههای متکی بر علم و دانش است. برای دستیابی به این هدف، پارک جریان دانش و فناوری را در میان موسسات آموزش عالی و پژوهشی، شرکتهای خصوصی و بازار به حرکت انداخته و با مدیریت خود رشد شرکتهای متکی بر نوآوری را از طریق مراکز رشد و فرآیندهای زایشی تسهیل میکند.
هدف از ایجاد پارک علم وفناوری چیست؟
• کمک به افزایش ثروت در جامعه از طریق توسعه اقتصاد دانش محور
• تجاری سازی نتایج تحقیقات وتحقق ارتباط بخشهای تحقیقاتی و تولیدی و خدماتی جامعه
• افزایش قدرت رقابت و رشد شرکتهای متکی بر دانش
• کمک به جذب دانش فنی و سرمایههای بین المللی و داخلی
• افزایش حضور و مشارکت تخصصی شرکتهای فناوری داخلی در سطح بین المللی
• حمایت از ایجاد و توسعه شرکتهای کوچک و متوسط فناوری و حمایت از موسسهها و شرکتهای تحقیقاتی و مهندسی نوآور، با هدف توسعه فناوری و کارآفرینی
پارک علم و فناوری چه وظایفی بر عهده دارد؟
• کمک به ارتقاء دانش فنی واحدهای فناوری به منظور رقابت در عرصه جهانی
• سازماندهی برای ارائه خدمات موثر و مورد نیاز به واحدهای فناوری به منظور کمک به رشد آنها
• سازماندهی تواناییها و امکانات موجود در منطقه برای ایجاد پیوند بین امکانات و منابع دانشگاهها و مراکز علمی و فناوری و صنعتی منطقه و تواناییهای واحدهای فناوری
• کمک در جهت دهی مراکز علمی مرتبط با پارک به سوی تحقیق در رشتههای مورد نیاز واحدهای فناوری
• ایجاد فضای سبز مناسب فعالیت علمی و مهندسی برای جذب دانشمندان و متخصصان داخل و خارج از کشور
• ایجاد بستر مناسب برای حضور و همکاری واحدهای تحقیق و توسعه دولتی و غیر دولتی در پارک
• ایجاد بستر مناسب برای حضور و همکاری واحدهای فناوری خارجی در پارک برای توسعه فناوری شرکتهای بومی
• ایجاد بستر مناسب برای فعالیت مشترک واحدهای فناوری داخلی و خارجی
• تشویق پژوهش با هدف توسعه محصولات و فرآیندها و با هدف دستیابی به فناوری
• کمک به ایجاد شرکتها و بنگاههای اقتصادی جدید از طریق مراکز رشد واحدهای فناوری
پارک علم و فناوری توسط چه سازمانی ایجاد میشود؟
پارک توسط یک سازمان دولتی یا غیر دولتی تاسیس میگردد و اعتبار آن از مجاری دولتی و غیر دولتی تامین میگردد.
پارک علم و فناوری باید دارای چه ویژگیهایی باشد؟
• نزدیکی به مراکز شهری مهم، دانشگاهها و مناطق اقتصادی
• دارای حوزه ستادی کوچک و مدیریت با تجربه
• دارای توان تدارکات امکانات و خدمات با ارزش افزوده بالا
• دارای زیر ساختهای تاسیساتی و شهری مناسب
• دارای دسترسی مناسب از قبیل اتوبان، فرودگاه و راه آهن
• دارای معماری نوین ساختمانی و محیط آرام و دلپذیر
مراحل درخواست و صدور موافقت اصولی برای تاسیس یک پارک علم و فناوری چگونه است؟
اعطای مجوز موافقت اصولی برای تاسیس پارک طی مراحل زیر و پس از تصویب در مراجع ذیربط انجام میگیرد:
• انجام مطالعات اولیه و امکان سنجی توسط سازمان موسس و تهیه گزارش توجیهی و تکمیل کاربرگ مطالعات مراحل اول
• بررسی در خواستهای واصله و اعلام نتایج اولیه به سازمان متقاضی
• در صورت مثبت بودن نتیجه بررسی اولیه، انجام اقدامات بعدی توسط سازمان موسس و ارائه گزارش و مستندات لازم و تکمیل کار برگ مرحله دوم
• ارزیابی تقاضای مرحله دوم، بر اساس دستور العملهای موجود
• اعلام نتایج نهایی به سازمان موسس ودرصورتتایید، صدور مجوزتاسیس موافقت اصولی
شرایط ایجاد پارک علم و فناوری چیست؟
• وجود حداقل دو دانشگاه دولتی و غیر دولتی توانمند و حداقل ده هزار دانشجو در رشتهها و زمینههای مرتبط با فعالیت پارک در منطقه
• وجود حداقل یک شهرک صنعتی توانمند در منطقه
• وجود حداقل 150 شرکت تولیدی و صنعتی و 50 شرکت تحقیقاتی و خدمات مهندسی خصوصی فعال در زمینههای مرتبط با فعالیت پارک در منطقه
• اعلام حداقل 10 واحد فناوری برای مشارکت در تاسیس پارک و یا حضور در آن
• وجود امکانات شهری و تاسیساتی مناسب در منطقه
• اعلام همکاری برخی دستگاههای مرتبط دولتی از قبیل استانداری، دانشگاهها، ادارههای کل استان و واحدهای تولیدی بزرگ استان
• مساحت لازم برای ایجاد پارک در شروع حداقل 5 هکتار و حداکثر 30 هکتار میباشد.
• وجود تاییدیه مراجع ذیربط از قبیل شهرداری، کمیسیون ماده 5 یا شورای عالی شهرسازی در مورد مالکیت و کاربری زمین مورد نظر
• وجود را ههای دسترسی مناسب به مناطق شهری، دانشگاهی و صنعتی مجاور
• وجود تاسیسات پایه شامل آب، برق، و تلفن حداقل تا یک کیلومتری زمین مورد نظر برای احداث پارک
ستاد مدیریتی پارک علم و فناوری چه شرایطی را باید دارا باشد؟
• آشنایی با مبانی نظری پارکها
• آشنایی با ساختارهای فنی و اقتصادی جامعه (در بخشهای دولتی و غیر دولتی)
• آشنایی کافی در امور تحقیقات توسعه ای
• آشنایی در جذب و ارزیابی شرکتهای خصوصی
• دسترسی به مشاورین تخصصی و مدیریتی
منابع مالی پارک علم و فناوری چیست؟
• بودجه سالانه (این بودجه از محل اعتبارات عمومی کشور تامین میگردد)
• درآمد حاصل از فعالیتها و خدمات پارک
• قراردادهای منعقده با سایر دستگاههای اجرایی
• کمکها و هدایای اشخاص حقیقی
مرکز رشد واحدهای فناوری چگونه سازمانی است؟
مرکزی تحت مدیریت متخصصین حرفهای است که با ارائه خدمات از ایجاد و توسعهی حرفههای جدید توسط کارآفرینان پشتیبانی میکند. واحدهای نوپای فعال که در زمینههای مختلف منتهی به فناوری فعالیت میکنند و اهداف اقتصادی مبتنی بر دانش و فن دارند، مورد حمایت این مراکز هستند.
هدف از ایجاد مرکز رشد چیست؟
• ایجاد زمینه کارآفرینی و حمایت از نوآوری و خلاقیت نیروهای محقق جوان
• کمک به رونق اقتصادی محلی مبتنی بر فناوری
• ایجاد فضای لازم برای گسترش و رشد واحدهای کوچک و متوسط دانش مدار و فناور
• بستر سازی ایجاد فرصتهای شغلی مناسب به منظور جذب کارآفرینان و دانش آموختگان دانشگاهی در زمینههای منجر به توسعه فناوری
• تولید و توسعه محصولات و فرآیندهای فناوری قابل عرضه به بازار
• بستر سازی جهت تجاری کردن دستاوردهای تحقیقاتی
مرکز رشد چه وظائفی بر عهده دارد؟
• ارائه خدمات برای استقرار واحدهای فناور، تلاش برای فراهم آوردن حمایتهای قانونی به منظور تسریع رشد واحدهای فناور و در موارد لزوم حمایت مالی مطابق ضوابط مندرج در قانون
• ارائه مشاورههای تخصصی مورد نیاز واحدها در راستای تبدیل ایدههای نو به محصولات قابل تجاری شدن و تجاری سازی آنها
• نظارت بر روند رشد واحدها و ارزیابی مستمر دستاوردها با هدف افزایش کارائی مرکز رشد
• نظارت بر تحقق ایده محوری واحدهای فناور
مرکز رشد توسط چه سازمانی ایجاد میشود ؟
مرکز رشد توسط یک سازمان دولتی یا غیر دولتی تاسیس شده و اعتبارات آن از مجاری دولتی و غیر دولتی تامین میگردد.
یک مرکز رشد باید دارای چه ویژگیهایی باشد؟
• دارای ارتباط علمی با مجامع تخصصی مستقر در یک پارک علمی و فناوری یا نزدیک به سایر مراکز علم و فناوری
• دارای فضاهای انعطاف پذیر قابل واگذاری به صورت اجاره
• دارای حوزه ستاد کوچک و مدیریت با تجربه
• دارای توان تدارک امکانات و خدمات با ارزش افزوده بالا
واحدهای فناوری در چه مراحلی در مرکز رشد مورد حمایت قرار میگیرند؟
واحد فناوری در طی دو مرحله در مرکز رشد تحت حمایت قرار میگیرند:
• مرحله رشد مقدماتی
در این دوره به افراد یا گروههای مستعدی که دارای ایدههای نوآورانه صنعتی هستند، بمدت 6 ماه فرصت داده میشود تا با دریافت خدمات و مشاوره و آموزشهای لازم برای آشنایی با بازار، شناسایی گروه کاری، تثبیت ایده کاری و ایجاد هویتهای حقوقی مستقل خود را برای مرحله بعدی آماده نمایند.
• مرحله رشدی
در یک دوره استقرار حداکثر سه سال، واحدهای فناوری مستقر در مرکز رشد به معیارهای رشد یافتگی دست یافته و پس از آن از مرکز رشد خاج میشوند.
مرکز رشد چه خدماتی به واحدهای فناور ارائه میدهد ؟
• تامین محل کار (بصورت اجاره)
• خدمات آزمایشگاهی، کارگروهی و اطلاع رسانی
• خدمات حقوقی، مالی، اعتباری، پروژهیابی و بازاریابی
• آموزشهای تخصصی ویژه و ارتقای واحدهای فناوری
مراحل درخواست صدور موافقت اصولی برای تاسیس مرکز رشد چیست؟
اعطای مجوز موافقت اصولی برای تاسیس مرکز رشد طی مراحل زیر و پس از تصویب در مراجع ذیربط انجام میگیرد:
• انجام مطالعات اولیه و امکان سنجی و تدوین برنامه کاری توسط سازمان موسس و تهیه گزارش توجیهی
• تکمیل کاربرگ درخواست تاسیس مرکز رشد به امضاء بالاترین مقام اجرایی سازمان موسس
• ارسال مدارک به حوزه معاونت فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
• ارزیابی تقاضا بر اساس دستورالعمل مربوط به صدور موافقت اصولی
• اعلام نتیجه بررسی به سازمان موسس و در صورت تائید، صدور مجوز تاسیس موافقت اصولی
شرایط پذیرش واحدهای فناور در مرکز رشد چیست؟
پذیرش واحدهای فناور بر اساس ظرفیت مرکز رشد صورت میگیرد و برخورداری از الزامات ذیل مد نظر میباشد:
• داشتن ایده کاری دانش محور با جنبههای اقتصادی
• ارائه برنامه کاری
• داشتن نیروهای تخصصی مرتبط با زمینه فعالیت واحد فناور به صورت تمام وقت در هیات مدیره
• استفاده از نیروهای متخصص و با تجربه به عنوان مشاور
• داشتن بازار کار مناسب
• داشتن شخصیت حقوقی برای متقاضیان استقرار در دوره رشد و دارا بودن آمادگی ثبت یک شرکت یا موسسه برای استقرار در دوره رشد مقدماتی
برنامه کاری یا Buisiness Plan چیست؟
برنامه کامل اجرای ایدهی فناورانه (ایده محوری) موسسه (از مرحله تحقیق تا تولید و بازارمحصول) است.
این برنامه از مرحله ارائه ایده تا مرحله تجاری سازی ایده را روشن میسازد. در این برنامه اقدامات و هدف فناور از جنبههای مختلف به دقت مورد بحث قرار میگیرد.
آیا برای ورود و استقرار در مرکز رشد مدرک دانشگاهی لازم است؟
حضور در مراکز رشد و استفاده از امکانات منوط به داشتن ایده محوری قابل تجاری شدن است و داشتن مدرک تحصیلی دانشگاهی یا محل اخذ مدرک تحصیلی ملاک اصلی نمیباشد.
آیا یک شرکت میتواند همزمان در دو مرکز رشد استقرار یابد؟
در شرایط فعلی با توجه به محدودیت امکانات، یک شرکت مجاز به استقرار در یک مرکز رشد است.
آیا شرکت مستقر در یک مرکز رشد، حسب ضرورت میتواند به مرکز رشد دیگری انتقال یابد؟
یک واحد فناور مستقر در مرکز رشد با توجه به التزام در انجام تعهدات حقوقی قراردادهای منعقده با مرکز رشد، فقط در صورت تسویه حساب میتواند درخواست پذیرش خود را به مرکز رشد دیگر ارائه نماید.