1. 10 فرمان برای نگارش علمی و جذاب
2. طریقه نگارش چکیده مقاله برای ارائه در نشریات بین المللی
3. موسسه ISI و چگونگی ارسال مقاله علمی به این مرکز
4. مقاله ISI چگونه ارزیابی می‌شود؟
5. راهنمای انتشار مقاله در مجلات و ژورنال‎های خارجی
6. چهارچوب مقاله‌ی پژوهشی

نمونه‎ای از یک چکیده ساختارمند مقاله

Summarizes existing informational methods used in psychological research, and illustrates the methods of calculating some of the measures. Chapter 1 develops quantitative expressions of uncertainty and redundancy from qualitative examples. Chapter 2 describes informational methods for analyzing sequences of events. Chapter 3 gives methods of describing rates of transmission of information and reviews pertinent research. Chapter 4 concerns possible applications of information measures, particularly to the study of perceptual problems of patterning. Appendices illustrate the calculation of information measures from variance statistics and provide convenient tables and a nomograph used in calculating information measures. 87 refs. (PsycINFO Database Record (c) 2016 APA, all rights reserved)

نمونه‎ای از یک چکیده ساختارمند مقاله

Abstract

Background The well-documented statistics regarding the academic struggles of incarcerated youth are disconcerting, and efforts to improve reading performance among this population are greatly needed. There is a dearth of research that provides rich and detailed accounts of reading intervention implementation in the juvenile corrections setting.
Objective The present study attempted to address this gap in the research base by developing a grounded theory of literacy intervention implementation in one juvenile correctional school.
Methods Qualitative methods were used for data collection (i.e., individual and focus group interviews) and analysis (i.e., grounded theory). Study participants included representatives from all facets of the facility, including education (both students and adults), security, and administration, to allow for a comprehensive examination of the context.
Results The context affected the faculty, staff, and students in different ways and influenced the commitment to and implementation of the intervention. Additionally, teachers’ experience and background seemed to influence their perception of the program. Individual student characteristics affected their motivation for participation.
Conclusions There were many contextual factors, some that contributed to the success of the intervention, and others that impeded its success. It is important that interventions being considered for implementation in challenging or atypical settings account for the contextual variables that can affect outcomes. In the current study, influential factors identified were related to the physical environment, leadership, teachers, security personnel, and the students’ backgrounds.

این اصول برای تمام علوم اعم از انسانی، فنی مهندسی، پزشکی، هنر قابل استفاده است.
مقدمه
مقاله علمی معمولاً در نتیجه پژوهش منطقی، ژرف و متمرکز نظری، عملی یا مختلط، به کوشش یک یا چند نفر در یک موضوع تازه و با رویکردی جدید با جهت دستیابی به نتایجی تازه، تهیه و منتشر می‏گردد. (اعتماد و همکاران، 1381، ص2) چنین مقاله‏ای در واقع گزارشی است که محقق از یافته‏های علمی و نتایج اقدامات پژوهشی خود برای استفاده سایر پژوهشگران، متخصصان و علاقه‏مندان به دست می‏دهد.
تهیه گزارش از نتایج مطالعات و پژوهش‏های انجام شده، یکی از مهم‏ترین مراحل پژوهشگری به شمار می‏رود؛ زیرا اگر پژوهشگر نتواند دستاوردهای علمی خود را در اختیار سایر محققان قرار دهد، پژوهش او هر اندازه هم که مهم باشد، به پیشرفت علم کمکی نخواهد کرد؛ چون رشد و گسترش هر عملی از طریق ارائه و به هم پیوستن دانشِ فراهم آمده از سوی فردفرد اندیشمندان آن علم تحقق می‏یابد.
همان طور که پژوهشگر پیش از اقدام به پژوهش، نیازمند توجه و بررسی یافته‏های علمی پژوهشگران قبل از خود است تا بتواند یافته‏های علمی خود را گسترش بخشد، دیگران نیز باید بتوانند به یافته‏های پژوهشی او دسترسی پیدا کنند و با استفاده از آنها فعالیت‏های علمی خود را سازمان داده، در ترمیم و تکمیل آن بکوشند.
از امتیازهای مهم یک مقاله می‏توان به مختصر ومفید بودن، بِروز بودن و جامع بودن آن اشاره کرد؛ زیرا محقق می‏تواند حاصل چندین ساله پژوهش خود در یک رساله، پایان‏نامه، پژوهش، یا حتی یک کتاب را به اختصار در یک مقاله علمی بیان کند تا پژوهشگران دیگر بتوانند با مطالعه آن مقاله از کلیات آن آگاهی یابند و در صورت نیاز بیشتر، به اصل آن تحقیقات مراجعه کنند.
بدین منظور، امروزه نشریات گوناگونی در زمینه‏های مختلف علمی- پژوهشی نشر می‏یابد و مقاله‏های به چاپ رسیده در آنها، اطلاعات فراوانی را در اختیار دانش پژوهان قرار می‏دهند. لازم است محققان با شیوه تدوین مقالات علمی آشنا باشند تا بتوانند با استفاده از شیوه‏های صحیح، با سهولت، نتایج تحقیقات و مطالعات خود را به صورت مقاله در اختیار علاقه‏مندان قرار دهند.
نوشتن مقاله مستلزم رعایت اصولی در ابعاد مختلف محتوایی، ساختاری و نگارشی است.
ملاک‏های محتوایی مقاله
یکی از مهم‏ترین ابعاد مقاله علمی، محتوای علمی و ارزشمندیِ کیفی آن است. مقاله باید یافته‏های مهمی را در دانش بشر گزارش نماید و دارای پیامی آشکار باشد؛ بنابراین پیش از تهیه مقاله، محقق باید از خود بپرسد که آیا مطالب او آن‏قدر مهم است که انتشار آن قابل توجیه باشد. آیا دیگران از آن بهره خواهند برد؟ و آیا نتایج پژوهش او، کار آنها را تحت تأثیر قرار خواهد داد؟ (هومن، 1378، ص 82). در اینجا به چندین اصل مهم از اصول و معیارهای محتوایی پژوهش علمی اشاره می‏گردد که توجه به آنها قبل از تهیه مقاله به ارتقای کیفیت آن کمک می‏نماید.
    فرایند «تفکر»: تفکر، تلاش برای معلوم کردن مجهول با استفاده از علوم موجود است. (غرویان، 1368، ص11) بنابراین اساسی‏ترین محور محتوایی یک پژوهش علمی، آن است که مجهولی را روشن نماید. بر این اساس، هر پژوهش علمی در پی پاسخ دادن به پرسش‏هایی است که تاکنون برای مخاطبان کشف نشده است. از این رو پژوهش علمی همیشه با طرح یک یا چند سئوال آغاز می‏شود که محقق در صدد پاسخگویی به آنهاست.
    منطقی بودن: منطق که راه درست اندیشیدن (تصور) و صحیح استدلال آوردن (تصدیق) را می‏آموزاند، (مطهری، 1372، ص 21) ابزار ضروری یک مقاله علمی است و محقق باید شایستگی لازم را در استدلال آوردن، تحلیل محتوا و نتیجه‏گیری داشته باشد. قواعد تعریف، طبقه‏بندی، استنباط‏های قیاسی و استقرایی، روش‏های مختلف نمونه‏برداری و غیره همه از ویژگی‏های منطقی یک مقاله علمی است که محقق باید به آنها توجه داشته باشد. (هومن، 1374، ص 19).
    انسجام و نظام‏دار بودن: مرتبط بودن اجزای مختلف مقاله با همدیگر، همچنین متناسب بودن آنها با عنوان مقاله و ارتباط عناوین فرعی با همدیگر، از جمله مواردی است که به تحقیق، یکپارچگی و انسجام می‏بخشد. بر این اساس، محقق باید عناوین فرعی مقاله خود را با نظمی منطقی از یکدیگر مجزا کرده، ارتباط بخش‏ها را مشخص نماید.
    تراکمی بودن: از آنجا که هدف پژوهش پاسخ به سئوال‎هایی است که تا آن زمان دست کم از نظر محقق، پاسخی منطقی برای آن وجود نداشته است، هر پژوهش علمی باید از یک سو به منظور کشف دانش جدید، و از سوی دیگر، برای تکمیل دانش، صورت پذیرد. بنابراین هدف اصلی یک مقاله، کشف یا تکمیل دانش بشری است، نه تکرار دوباره آن با عبارات مختلف. (هومن، 1374، ص 20).
    تناسب موضوع با نیازهای فعلی جامعه علمی: هر پژوهش علمی باید نیازهای اساسی جامعه علمی خود را در نظر گرفته، در صدد حل آن مسایل برآید؛ بنابراین از طرح موضوعاتی که از اولویت تحقیقی برخوردار نیستند و جامعه علمی، بدانها نیاز ندارد، باید احتراز نمود.
    خلاقیت و نوآوری: هر تحقیق علمی زمانی می‏تواند در ارتقای سطح دانش، موفق و موثر باشد که از فکری بدیع و خلّاق برخوردار باشد. مقالاتی که به جمع آوری صِرف بسنده می‏کنند، نمی‏توانند سهم عمده‏ای در پیشرفت دانش بشری داشته باشند.
    توضیح مطلب در حدّ ضرورت: از جمله مواردی که محقق در گزارش نویسی پژوهش خود (مقاله) باید بدان توجه کند، پرهیز از حاشیه‏روی و زیاده‏گوییِ افراطی است؛ همچنان که خلاصه‏گویی نباید به حدّی باشد که به ابهام و ایهام منجر شود؛ بر این اساس محقق باید به حدّی مطالب را تبیین کند که مقصود وی برای خواننده، روشن شود.
    متناسب بودن با نظریه‏ها: هر رشته علمی، متشکل از نظریه‏ها و قوانینی است که مورد اتفاق صاحب‏نظران آن فن است. یافته‏های به دست آمده در تحقیقات میدانی یا توصیفی نباید با قوانین کلی آن رشته تخصصی منافات داشته باشد.
    اجتناب از کلی گویی: هدف نهایی علم، صورتبندی یک «نظریه»(3) و «تبیین کردن»(4) یکی از اصول مهم نظریه است. (دلاور، 1371، ص 33) از این رو محقق باید بتواند مباحث علمی خود را به روشنی توضیح دهد و با زبان گویا آن را تبیین و از کلی گویی اجتناب نماید.
    گزارش روش‏شناسی تحقیق: «تحقیق»(5) فرایندی است که از طریق آن می‏توان درباره ناشناخته‏ها به جست و جو پرداخت و از آن، شناخت لازم را کسب کرد. در این فرایند چگونگی گردآوری شواهد و تبدیل آنها به یافته‏ها «روش‏شناسی»(6) نامیده می‏شود. این سئوال که چگونه داده‏ها باید گردآوری شود و مورد تفسیر قرار گیرد، به طوری که ابهام حاصل از آنها به حداقل ممکن کاهش یابد؟» از موارد مهم تحقیق علمی است. (سرمد و همکاران، 1379، ص 22). یک تحقیق علمی زمانی می‏تواند مطالب خود را به اثبات برساند که از روش گردآوری مناسبی برخوردار، و آن روش‏ها در مقاله به خوبی بیان شده باشد.

ساختار مقاله علمی
نوشتن مقاله مستلزم داشتن طرحی مدوَّن است. در گزارش یک تحقیق نه تنها باید ارزش‏های محتوایی را مراعات کرد، بلکه باید از ساختار روشمندی نیز پیروی کرد. امروزه تحقیقات فراوانی انجام می‏شود، اما تنها بخش کوچکی از آنها در مقالات منتشر می‏گردد. یکی از دلایل آن، عدم مهارت محقق در تهیه و تدوین ساختاری مقاله علمی است.
ساختار مقاله و تهیه گزارش از یک پژوهش علمی، با توجه به روش به کار گرفته شده در پژوهش، متفاوت است. دانشمندان در یک تقسیم بندی کلی، روش‏های استفاده شده در علوم را به دو دسته تقسیم می‏کنند. روش‏های کمی که در آنها از داده‏های کمّی در تحقیق استفاده می‏شود (تحقیقات میدانی) و روش‏های کیفی که در آنها از داده‏های کیفی (تحقیقات کتابخانه‏ای) استفاده می‏شود.(سرمد و همکاران، 1379، ص 78).
مراحل گزارش یک پژوهش (مقاله) با توجه به روش اتخاذ شده در تحقیق، با تفاوت‎هایی بیان می‏گردد.
به دلیل یکسان بودن هر دو روش در مراحل مقدماتی، و برای پرهیز از تکرار در اینجا مراحل مقدماتی را به صورت مجزا می‏آوریم.
مراحل مقدماتی گزارش پژوهشی
موضوع یا عنوان مقاله
عنوان، مفهوم اصلی مقاله را نشان می‏دهد و باید به طور خلاصه، مضمون اصلی پژوهش را نشان دهد.
عنوان مقاله باید جذاب باشد، یعنی به گونه‏ای انتخاب شود که نظر خوانندگان را که معمولاً ابتدا فهرست عناوین مندرج در یک مجله علمی را می‏خوانند به خود جلب نماید. همچنین عنوان باید کوتاه و گویا و تنها بیانگر متغیرهای اصلی پژوهش باشد. تعداد کلمات در عنوان را حداکثر دوازده واژه بیان کرده‏اند. (سیف، 1375، ص 12).
نام مؤلف یا مؤلفان و سازمان وابسته
بعد از عنوان پژوهش، نام مؤلف یا مؤلفان ذکر می‏شود و در سطر زیر آن، نام دانشگاه یا مؤسسه که هر یک از مؤلفان در آن مشغول به کارند، می‏آید. اگر پژوهش به وسیله دو یا چند نفر انجام بگیرد و همه آنها به یک دانشگاه یا مؤسسه وابسته باشند، نام مؤسسه یک‏بار، آن هم به دنبال نام مؤلفان ذکر می‏شود. اما اگر هر یک از مؤلفان به سازمان خاصی وابسته باشند، باید بعد از نام هر یک از آنان، بلافاصله نام مؤسسه‏ای که به آن وابسته‏اند، ذکر شود. ترتیب قرار گرفتن نام مؤلفان به دنبال یکدیگر، معمولاً متناسب با میزان مشارکت آنان در انجام پژوهش است؛ اما اگر میزان مشارکت همه افراد در اجرای پژوهش یکسان باشد، اسامی آنان به ترتیب حروف الفبا در دنبال هم قرار می‏گیرد. (هومن، 1378، ص 84).
چکیده
چکیده، خلاصه جامعی از محتوای یک گزارش پژوهشی است که همه مراحل و اجرای اصلی پژوهش را در خود دارد. هدف‏ها، پرسش‏ها، روش‏ها، یافته‏ها و نتایج پژوهش، به اختصار، در چکیده آورده می‏شود. در متنِ چکیده باید از ذکر هرگونه توضیح اضافی خودداری شود. مطالب چکیده باید فقط به صورت گزارش (بدون ارزشیابی و نقد) از زبان خود پژوهشگر (نه نقل قول) به صورت فعل ماضی تهیه شود.
چکیده در حقیقت بخشی کامل، جامع و مستقل از اصل گزارش در نظر گرفته می‏شود و نباید پیش از انجام گزارش، پژوهش تهیه شود. طول چکیده برای مقاله، بستگی به روش‏های خاص هر مجله دارد و معمولاً بین صد تا 150کلمه پیشنهاد شده است.
واژگان کلیدی
معمولاً در انتهای چکیده، واژگان کلیدی پژوهش را بیان می‏کنند تا به خواننده کمک کنند، پس از خواندن چکیده و آشنایی اجمالی با روند تحقیق، بفهمد چه مفاهیم و موضوعاتی در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است. معمولاً با توجه به حجم و محتوای مقاله، پنج تا هفت واژه کلیدی در هر مقاله بیان می‏شود. (سرمد، 1379، ص 321).
ساختار مقاله مبتنی بر پژوهش میدانی
روش‏ها و اصول کلی ناظر بر گزارش فعالیت پژوهشی شاخه‏های علوم، تقریبا به طور خاصی به کار می‏روند که همگی متکی بر «روش علمی»(9) است. انجمن روان شناسان (APA) به منظور تسهیل در امر انتقال روش نتایج پژوهش، الگوی استاندارد شده‏ای را در اختیار مؤلفان قرار داده تا در موقع تهیه گزارش پژوهشی خود، آن اصول را به کار گیرند و تقریبا همه مجله‏های معتبر علوم انسانی در تهیه و تنظیم نوشته‏های پژوهش خود از آنها پیروی می‏کنند. (هومن،1378،ص 10) که در زیر به اختصار به مراحل آن اشاره می‏گردد.
مقدمه
هر مقاله علمی با یک مقدمه شروع می‏شود و آن، خلاصه‏ای از فصل اول و دوم پایان نامه‏ها و رساله‏هاست که به طور مختصر به بیان کلیات تحقیق و بررسی مختصری از پیشینه آن می‏پردازد؛ بنابراین در مقدمه مقاله مسئله تحقیق و ضرورت انجام آن و اهداف آن از نظر بنیادی و کاربردی به صورت مختصر بیان می‏گردد و سپس به بررسی سوابق پژوهشی که به طور مستقیم به موضوع تحقیق مرتبط است، پرداخته می‏شود. مقدمه باید یک منطق اساسی را در تحقیق بیان کند و به خواننده نشان دهد که چرا این تحقیق ادامه منطقی گزارش‏های پیشین است. در این بخش پس از نتیجه‏گیری از پژوهش‏های بررسی شده، محقق باید پرسش‏های پژوهش خود را به صورت استفهامی بیان کرده و به تعریف متغیرهای تحقیق به صورت عملیاتی بپردازد. (هومن، 1378، ص 87).
روش
هدف اساسی از بیان روش آن است که به گونه‏ای دقیق، چگونگی انجام پژوهش، گزارش گردد تا خواننده بتواند آن را تکرار نماید و همچنین درباره اعتبار نتایج داوری کند؛ بنابراین مؤلف باید همه مراحل اجرا، از جمله آزمودنی‏ها، ابزارهای پژوهش، طرح پژوهش، روش اجرا و روش تحلیل داده‏ها را بیان کند.
نتایج
در این بخش، توصیف کلامیِ مختصر و مفیدی از آنچه به دست آمده‏است، ارائه می‏شود. این توصیف کلامی با اطلاعات آماری مورد استفاده، کامل می‏شود و بهترین روش آن است که داده‏ها از طریق شکل و نمودار یا جدول، نمایش داده شوند. ساختار بخش نتایج، معمولاً مبتنی بر ترتیب منطقی پرسش‏ها یا فرضیه‏ها و نیز وابسته به تأیید شده بودن یا تأیید نشده بودن فرضیه‏هاست. ترتیب بیان نتایج نیز یا برحسب ترتیب تنطیم سؤال‏ها یا فرضیه‏های آنهااست، (سیف، 1375، ص 30) یا برحسب اهمیت آنها. روش متداولِ بیان نتایج، آن است که ابتدا مهم‏ترین و جالب‏ترین یافته‏ها و سپس به ترتیب، یافته‏های کم اهمیت‏تر ارائه می‏شود. (هومن، 1378، ص 90).
ساختار مقاله مبتنی بر پژوهش توصیفی
اصول به کارگرفته شده در پژوهش‏های توصیفی باتوجه به روش‏های به کارگرفته شده، با اصول پژوهش‏های میدانی، مقداری متفاوت است. هر چند این اصول ممکن است با توجه به موضوع‏های مختلف تحقیقی و رشته‏های مختلف، تغییر نماید، ساختار کلی‏ای که تقریبا همه پژوهش‏های توصیفی باید در قالب آن درآیند، به شرح زیر است.
مقدمه
آنچه در مقدمه یک مقاله تحقیق کتابخانه‏ای قرارمی‏گیرد - همانند تحقیفات میدانی - کلیاتی است که محقق باید قبل از شروع بحث، آن را برای خواننده روشن نماید؛ مانند تعریف و بیان مسئله تحقیق، تبیین ضرورت انجام آن و اهدافی که این تحقیق به دنبال دارد. همچنین محقق باید خلاصه‏ای از سابقه بحث را - که به طور مستقیم مرتبط با موضوع است - بیان کند و در نهایت توضیح دهد که این مقاله به دنبال کشف یا به دست‏آوردن چه مسئله‏ای است؛ به عبارتی، مجهولات یا سؤال‏های مورد نظر چیست که این مقاله درصدد بیان آنهااست.
طرح بحث (متن)
در این بخش، مؤلف وارد اصل مسئله می‏شود. در اینجا باید با توجه به موضوعی که مقاله در پی تحقیق آن است، عناوین فرعی‏تر از هم متمایز گردند. محقق در تبیین این قسمت از بحث، باید اصول مهم قواعد محتوایی مقاله را مورد توجه قراردهد و سعی کند آنها را مراعات نماید؛ اصولی مانند: منطقی و مستدل بودن، منظم و منسجم‏بودن، تناسب بحث با عنوان اصلی، ارتباط منطقی بین عناوین فرعی‏تر در مسئله، خلاقیت و نوآوری در محتوا، اجتناب از کلی‏گویی، مستندبودن بحث به نظریه‏های علمی و دینی، جلوگیری از حاشیه‏روی افراطی که به انحراف بحث از مسیر اصلی می‏انجامد و موجب خستگی خواننده می‏شود و همچنین پرهیز از خلاصه‏گویی و موجزگویی تفریطی که به ابهام در فهم می‏انجامد، رعایت امانت حقوق مؤلفان، اجتناب از استناددادن به صورت افراطی، توجه‏داشتن به ابعاد مختلف مسئله و امثال اینها.
نتیجه ‏گیری
در این قسمت محقق باید به نتیجه معقول، منطقی و مستدل برسد. نداشتن تعصب و سوگیری غیرمنصفانه در نتیجه‏گیری، ارتباط‏دادن نتایج با مباحث مطرح شده در پیشینه، ارائه راهبردها و پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده، مشخص‏کردن نقش نتایج در پیشبرد علوم بنیادی و کاربردی و امثال آن، از جمله مواردی است که محقق باید به آنهاتوجه داشته باشد.
ارجاعات
اعتبار یک گزارش پژوهشی علاوه بر صحت و دقت داده‏ها و استدلال حاصل از آنها، به منابع و مراجعی است که از اطلاعات آنها در پژوهش استفاده شده است. ارجاعات از موارد مهم ساختار یک مقاله علمی است، به وسیله آن، چگونگی استفاده از اندیشه‏های دیگران را به خواننده معرفی می‏نماید. در این قسمت به دو بحث مهم ارجاعات اشاره می‏شود که یکی شیوه ارجاع دادن در متن است و دیگری شیوه ذکر منابع در پایان مقاله.
ارجاعات در متن
نخستین چیزی که درباره استناددادن در متن باید مشخص بشود، این است که: چه چیزی باید مستند گردد؟ مک برنی(23) (1990) موارد استنادآوردن را به شرح زیر بیان داشته‏ است:
    باید اندیشه‏هایی را که به دیگران تعلق دارند، مشخص کرد و با ذکر مأخذ نشان داد که از آنِ چه کسانی می‏باشند (امانت‏داری)؛
    هر زمان که افکار و اندیشه‏هایی با چهارچوب فکری کسان دیگری همخوانی دارند، موارد را باید با ذکر منبع مشخص کرد؛
    هر زمان که نظریه، روش یا داده‏ای موردبحث قرار می‏گیرد، منبع آن را باید ذکرکرد تا اگر خواننده خواست اطلاعات بیشتری درباره آن کسب کند، بتواند به آن مراجعه کند؛
    باید نقل قول‏هایی را که از یک متن به صورت مستقیم و بدون دخل و تصرف، داخل گیومه آورده می‏شود، مستند ساخت. (مک برنی 1990، به نقل از سیف، 1375، ص 39).
بنابراین اطلاعاتی که برای خوانندگان، اطلاعات عمومی به حساب می‏آیند، لازم نیست مستند شوند. نویسنده، تنها در صورتی می‏تواند به آثار خود ارجاع، دهد که این ارجاع برای مطالعه بیشتر باشد و نقل از خود، معنا ندارد. همچنین در استنادکردن، حتی‏الامکان باید به منبع مستقیم یا ترجمه آن استناد کرد. تنها زمانی به منابع دیگران استناد می‏شود که محقق دسترسی مستقیم به اصل اثر را نداشته باشد که در آن صورت باید مشخص کرد که آن مطلب از یک منبع دست دوم گرفته شده است. (سیف، 1375، ص 40).
شیوه ارجاع در متن
هرگاه در متنِ مقاله مطلبی از یک کتاب یا مجله یا.. به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، نقل شود، باید پس از بیان مطلب، آن را مستند ساخت. این مستندسازی شیوه‏های مختلفی دارد که در اینجا به بخش‏هایی از آن اشاره می‏شود.
در استناد، نام مؤلف و صاحب اثر، بدون القاب «آقا»، «خانم»، «استاد»، «دکتر»، «پروفسور»،آورده می‏شود، مگر در جایی که لقب جزو نام مشخص شده باشد(24)، مانند خواجه نصیرالدین طوسی. (دهنوی، 1377، ص 89).
یک اثر با یک مؤلف:
پس از آوردن متن، داخل پرانتز: نام مؤلف، تاریخ انتشار، شماره صفحه به ترتیب می‏آید و پس از آن، نقطه آورده می‏شود؛ مانند: (منطقی، 1382، ص 27).
یک اثر با بیش از یک مؤلف:
اگر تألیف دارای دو یا سه مؤلف باشد، نام آنها به ترتیب ذکر شده در اثر، به همراه سال انتشار و شماره صفحه می‏آید؛ ولی در آثار با بیش از سه مؤلف، نام اولین مؤلف ذکر می‏شود و به دنبال آن عبارتِ «و همکاران» و سپس سال انتشار و شماره صفحه می‏آید؛ مانند: (سرمد، بازرگان و حجازی، 1379، ص 50) یا (نوربخش و همکاران، 1346، ص 75).
آثار با نام سازمان‏ها و نهادها:
در صورتی که آثار به نام شرکت‏ها، انجمن‏ها، مؤسسات، ادارات و مانند اینها انتشار یابند، در استنادکردن، به جای نام مؤلف، نام سازمان می‏آید؛ مانند: (فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، 1382، ص 34).
دو یا چند اثر یک مؤلف:
هرگاه به دو یا چند اثر مهم اشاره شود، همه آنها در داخل پرانتز، و به ترتیب تاریخ نشر پشت سرهم می‏آیند؛ مانند: (والاس، 1980، ص 15؛ 1988، ص 27؛ 1990، ص 5). و اگر چند اثر یک مؤلف در یک سال منتشر شده باشد، آثار مختلف او با حروف الفبا از هم متمایز می‏گردند؛ مانند: (احمدی، 1365الف، ص22؛ 1365ب، ص 16).
زیرنویس (پاورقی) توضیحی
توضیحات اضافی، یا توضیح اصطلاحاتی را که نویسنده برای حفظ انسجام متن نمی‏تواند آن را در متن بیاورد، می‏توان در زیر صفحه با مشخص‏کردن شماره آنها بیان کرد. نکته قابل توجه اینکه، این توضیحات باید حتی‏الامکان خلاصه ذکر شوند و نباید تکرار مطالب متن باشند.
در ترجمه متون توضیحاتی که مؤلف در زیرنویس آورده، باید عینا ترجمه شود و در صورتی که مترجم برای بیان اصطلاح یا تبیین مطلبی توضیحی را ضروری ببیند، می‏تواند آن را در پاورقی ذکرکند و در جلوی آن لفظ «مترجم» را -برای متمایز ساختن آن از توضیحات
معادل‏ها
کلمه‏های بیگانه در داخل متن حتما باید به فارسی نوشته شود و صورت خارجی آنها در پاورقی ذکر گردد و این، منحصر به اصطلاحات تخصصی یا اسامی اشخاص است. چنانچه در موارد خاصی لازم باشد که صورت خارجی آنها در داخل متن بیاید، باید آنها را مقابل صورت فارسی در داخل پرانتز نوشت. (غلامحسین‏زاده، 1372، ص 17).
نکته قابل‏توجه در استناد دادن معادل‏ها این است که اولاً در هر متن یا مقاله یا کتاب، فقط یک بار معادل انگلیسی آنها آورده می‏شود؛ ثانیا معادل‏های بکار گرفته شده باید یکنواخت باشند. و در صورت آوردن معادل‏های دیگر، مثل فرانسه، آلمانی، و... باید، در متن توضیحی درباره آن داده شود. در نوشتن اسامی اشخاص، ابتدا نام بزرگ، سپس حرف اول نام کوچک او با حروف بزرگ نوشته می‏شود مانند C،Jung .
ارجاع در منابع
محقق باید در پایان مقاله فهرستی از منابع و مراجعی که در متن به آنها استناد کرده است، به ترتیب حروف الفبای نام خانوادگی در منابع فارسی (عربی یا انگلیسی در صورت استفاده) بیاورد. مقصود از فهرست منابع، به دست دادنِ صورت دقیق و کامل همه مراجعی است که در متن مقاله به آنها استناد شده‏است. هدف از ارائه این فهرست، نشان دادن میزان تلاش پژوهشگر در بررسی و استفاده از منابع گوناگون، احترام به حقوق سایر نویسندگان و مؤلفان و نیز راحتی دستیابی خواننده به منابع موردنظر است؛ علاوه براینکه تمامی مراجع و مآخذی که در متن به آنها استناد شده، باید در فهرست منابع آورده شود، پس در بخش منابع، فقط منابعی آورده می‏شود که در متن به آنها استناد شده است.
در ذکر هر منبع، حداقل پنج دسته اطلاعات، ضروری به نظر می‏رسند که در همه ارجاعات مشترک‏اند:
1. نام مؤلف یا مؤلفان؛ 2. تاریخ انتشار اثر؛ 3.عنوان اثر؛ 4. نام شهر(ایالت)؛ 5. نام ناشر.
جداسازی این اطلاعات از هم با نقطه (.) و جداسازی اجزای مختلف هر یک از آنها با ویرگول (،) صورت می‏گیرد.
ارجاع کتاب در منابع
    در ارجاع کتاب با یک مؤلف، اطلاعات ضروری ذکر شده در بالا ذکر می‏شود، در صورتی که اثر تجدیدچاپ شده‏باشد، پس از عنوانِ کتاب، شماره چاپ آن می‏آید.
در ارجاعات انگلیسی در صورتی که چاپ جدید مجددا ویرایش شده‏باشد، علامتِ ای‏دی (ed) با شماره ویرایش(25) آن، داخل پرانتز آورده می‏شود، مانند:
.Wadsworth:CA،Belmont.An introduction to the history of psychology (2nded).(1993) .R .B،Hergenhahn
    در ارجاع منابع دارای دو مؤلف یا بیشتر، اسامی مؤلفان به ترتیبِ نامِ ذکرشده در کتاب، ذکر می‏شود و بین نام‏خانوادگی و نام آنها ویرگول و بین اسامی مؤلفان نقطه ویرگول (؛) می‏آید؛ مانند:
سرمد،زهره؛ بازرگان،عباس و حجازی، زهره(1379). روش‏های تحقیق در علوم رفتاری (چاپ سوم). تهران: نشر آگاه.
    در معرفی کتاب‏های ترجمه شده، پس از ذکر نام مؤلف و تاریخ اثر، نام مترجم و تاریخ انتشار ترجمه ذکر می‏شود. در آثاری که تاریخ نشرشان مشخص نیست، داخل پرانتز به جای تاریخ نشر، علامت سؤال (؟) می‏آید؛ مانند:
صدرالدین شیرازی، محمد(1375). شواهد الربوبیه، ترجمه جواد مصلح. چاپ دوم، تهران: انتشارات سروش.
    در معرفی کتاب‏هایی که با عنوان سازمان‏ها یا نهادها منتشر شده‏اند، به جای نام اشخاص، نام مراکز ذکر می‏شوند: مرکز اسناد و مدارک علمی، وزارت آموزش و پرورش، (1362). واژه‏نامه آموزش و پرورش: فارسی - انگلیسی، انگلیسی - فارسی. تهران. نشر مؤلف.
    کتاب‏هایی که به جای مؤلف، ویراستاری یا به صورت مجموعه مقالاتی بوده که به وسیله افراد مختلف نوشته شده‏است؛ اما یک یا چند نفر آنها را گردآوری کرده‏اند، بدین صورت می‏آیند:
شفیع‏آبادی، عبداللّه‏ (گردآورنده)، (1374). مجموعه مقالات اولین سمینار راهنمایی و مشاوره. تهران. انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
ارجاع مقاله در منابع
برای ارجاع به مقاله‏هایی که در مجله‏های علمی-تخصصی به چاپ می‏رسند، ابتدا نام مؤلف یا مؤلفان، پس از آن، تاریخ انتشار اثر، بعد عنوان مقاله، و به دنبال آن، نام مجله و شماره آن ذکر می‏شود، سپس شماره صفحات آن مقاله در آن مجله با حروف مخفف صص در فارسی و pp در انگلیسی آورده می‏شود.
ارجاع پایان‏نامه و رساله در منابع
در ارجاع رساله‏ها و پایان‏نامه‏ها، پس از ذکر عنوان، باید ذکرشود که آن منبع پایان‏نامه کارشناسی ارشد یا رساله دکترا و به صورت چاپ نشده، است؛ سپس باید نام دانشگاهی را که مؤلف در آن فارغ‌‏التحصیل شده‏است، آورد:
ایزدپناه، عباس (1371). مبانی معرفتی مشّاء و اهل عرفان، پایان‏نامه کارشناسی ارشد، چاپ نشده دانشگاه قم.
ارجاع از یک روزنامه در منابع

در معرفی مقاله‏هایی که در خبرنامه‏ها و روزنامه‏ها به چاپ می‏رسد، یا استنادهایی که از متن سخنرانی اشخاص در یک روزنامه آورده می‏شود، همانند ارجاع مقاله در مجله، تمام اطلاعات ضروری را آورده سپس سال انتشار، روز و ماه، نام روزنامه و شماره صفحه را ذکر می‏کند. مانند:
محقق کجیدی، محمدکاظم (1375، 21مهر)، موانع ساختاری توسعه بخش کشاورزی، روزنامه کیهان، ص6.
ارجاع فرهنگ‏نامه و دائره‏المعارف در منابع
در ارجاع دائره‏المعارف‏ها نام سرپرست آورده شده و سپس بقیه اطلاعات ضروری، همانند کتاب به ترتیب می‏آید؛ مانند:
بجنوردی، سیدکاظم و همکاران (1377)، دائره‏المعارف بزرگ اسلامی (چاپ دوم)، تهران: مرکز دائره‏المعارف بزرگ اسلامی.
ارجاع کنفرانس‏ها، سمینارها و گزارش‏ها
ارائه گزارش از همایش‏ها و سمینارها باید به شکل زیر بیان گردد: (سلطانی، 1363، ص19).
همایش بین‏المللی نقش دین در بهداشت و روان (1380). چکیده مقالات اولین همایش بین المللی نقش دین در بهداشت روان، تهران: دانشگاه علوم پزشکی ایران.
نقل منابع الکترونیکی (اینترنت)
امروزه نقل از منابع اینترنتی یکی از منابع ارجاع است که در ذکر آن، اطلاعات ضروری به ترتیب زیر بیان می‏گردد (ترابیان، 1987، ترجمه قنبری، 1380).
بارلو، جان پی (1996). درخت یوشع می‏لرزد، در مجله CORE (روی خط اینترنت)، ج8، ش 1، (1992)، نقل شده تاریخ 25 مارس 1996، قابل دسترسی در:
Corel.08.g2.:pub/Zines/CORE-Zine File:Ptp.etext.org Directory
آیین نگارش
چنان‏که بیان شد، محقق باید ابعاد سه گانه محتوایی، ساختاری و نگارشی مقاله را مورد توجه قرار دهد. آنچه تاکنون بیان شد، خلاصه‏ای از اصول محتوایی و ساختاری یک مقاله علمی بود. اکنون به بررسی اصول کلی آیین نگارش که رعایت آن در تحریر مقاله علمی ضروری به نظر می‏رسد، می‏پردازیم.
الف) متن علمی تا حدّ ممکن باید مختصر و مفید باشد. به همین جهت لازم است از آوردن نقل قول‏های غیرضروری و حجم‏افزا، تفنن‏های شاعرانه و ذوقی، بیان‏های عاطفی واحساسی و گزافه‏نویسی اجتناب شود.
ب) از آوردن عبارت‏های مبهم، مغلق و پیچیده و واژه‏های نامأنوس باید احتراز گردد.
ج) باید از ذکر بندهای طولانی و جمله‏های بلند خودداری شود.
د) مطالب باید ساده، روان، جذاب و به گونه‏ای صریح و روشن بیان گردد.
ر) در نقل مطالب، ضروری است امانت‏داری را با ذکر مشخصات دقیق منبع رعایت نمود. هر چند در این باب نباید به دام افراط و تفریط - که حمل بر فضل فروشی یا سهل‏انگاری است- افتاد.
ش) هر بخش از نوشته که شامل یک اندیشه و مطلب خاصی است، باید در یک بند (پاراگراف) آورده شود.
ص) باید از به کاربردن کلمات مترادف به جهت افزایش حجم اجتناب شود.
ط) باید از به کاربردن افراطی حروف اضافه و حروف ربط در متن پرهیز گردد.
ع) باید از به کاربردن تعبیرهای نامناسب و عامیانه و استعمال الفاظ ناروا، رکیک و غیراخلاقی احتراز شود.

تایپ مقاله

امروزه تقریبا اکثر مجلات علمی، مقالات خود را به صورت تایپ شده می‏پذیرند، بدین روی و برای تکمیل شدن بحث، برای آشنایی مؤلفان محترم، برخی از اصول تایپ، بیان می‏گردد.

الف) عنوان مقاله در وسط سطر و با فاصله چهار سانتی‏متر از بالا با قلم یاقوت، شماره شانزده تایپ می‏گردد.
ب) نام مؤلف در زیر عنوان و در وسط سطر و با فاصله 5/1 سانتی متر، با قلم ترافیک، شماره ده تایپ می‏شود.
ج) رتبه علمی و محل خدمت مؤلف یا مؤلفان با علامت ستاره () یا شماره در پاورقی همان صفحه و با قلم لوتوس نازک شماره دوازده که متناسب با قلم پاورقی است، تایپ می‏گردد.
د) عناوین فرعی مقاله با شماره‏های تفکیک‏کننده مانند: 1.، 2.، 3.، و...، با قلم لوتوس سیاه، شماره چهارده تایپ می‏گردد.
ر) عناوین فرعی‏تر با شماره‏های تفکیک کننده 1.1، 2.1 و... با قلم لوتوس سیاه، شماره سیزده تایپ می‏گردد.
س) متن مقاله با قلم لوتوس نازک، شماره چهارده تایپ شده و ابتدای هر پاراگراف یا بند با کمی تورفتگی (اشپون) با فاصله 5/0 سانتی متر آغاز می‏گردد.
ص) فاصله بین سطرهای متن 5/1 سانتی متر و فاصله آنها از عنوان‏های فرعی دو سانتی متر است.
ط) فاصله حاشیه صفحه‏ها از هر طرف دو سانتی متر و از بالا و پایین نیز دو سانتی متر است و فاصله آخرین سطر با پاورقی یک سانتی متر است.
ع) نقل قول‏های مستقیم در داخل گیومه با قلم لوتوس نازک، شماره دوازده تایپ می‏گردد.
ف) شماره صفحات در گوشه سمت چپ و بالای صفحه تایپ می‏گردد.
ق) مقاله فقط بر یک طرف صفحه تایپ می‏شود.
ک) باید در تایپ مقاله از به کاربردن قلم‏های متنوع و متفاوت اجتناب شود.
ل) قلم انگلیسی لازم برای تایپ پاورقی، Times Mediumبا شماره هشت است و همین قلم برای انگلیسی در متن و منابع با شماره ده استفاده می‏شود.

ویرایش متن
ویرایش متن بر عهده ویراستار است که باید طبق قوانین مربوط به نشر و ضوابط علمی صورت دهد. هرچند ویرایش، وظیفه محقق نیست، برای آشنایی محققان، به توضیحی اجمالی در این رابطه می‏پردازیم:

هر اثر تحقیقی دو نوع ویرایش می‏شود: ویرایش فنی و ویرایش محتوایی.

ویرایش فنی
در ویرایش فنی مسائلی از قبیل به دست دادن ضبط لاتینی نام‏ها یا معادل فرنگی اصطلاحات فنی، تعیین محل تصاویر، اشکال و جدول‏ها، مراعات شیوه مناسب برای معرفی مشخصات کتاب‏شناسی، تهیه فهرست مندرجات، فهرست تفصیلی، واژه‏نامه، فهارس دیگر، تنظیم صفحه عنوان و صفحه حقوق، اعراب گذاری‏های لازم، تبدیل مقیاس‏ها و سنوات، توضیح لازم برای برخی از اصطلاحات، معرفی اجمالی بعضی از اعلام در صورت نیاز انجام می‏شود.

ویرایش محتوایی
هر نوع کاستی و نادرستی نحوی و زبانی در این ویرایش اصلاح می‏شود. اگر اثر تحقیقی، متن تصحیح شده باشد، به بدخوانی‏های مصحح توجه و با مراجعه به منابع - در صورت همکاری مصحح و در اختیار قرار دادن منابع- از درستی واعتبار توضیحات و تعلیقات وی اطمینان حاصل می‏شود. در مورد آثار ترجمه شده مطابقت تمام وکمال ترجمه با متن اصلی لازم است (دهنوی، 1377، ص 100).

پیوست‏ها
اگر مقاله علمی دارای مطالبی باشد که در گزارش پژوهش علمی ضروری نیست، مؤلف آن را در پیوست‏ها، ضمیمه مقاله می‏نماید. به‏طور کلی آنچه پرسشنامه را در درک، ارزشیابی و تکرار پژوهش یاری می‏کند، مانند نسخه کاملی از آزمون‏ها یا پرسش نامه‏های چاپ نشده و شاخص‏های آماری آنهاو...، می‏تواند در پیوست آورده شود.
در این بخش، برخی از پیوست‏های مربوط به این مقاله آورده شده است:
1.8.فرم ارزیابی مقاله مربوط به تحقیقات میدانی (شماره 1). 2.8.فرم ارزیابی مقاله مربوط به تحقیقات کتابخانه‏ای (شماره 2). 3.8.فرم ارزیابی مقاله مربوط به ترجمه (شماره 3). 4.8.نشانه‏های ویراستاری.
2. محققان برای آشنایی با ملاک‏های محتوایی و ساختاری، به فرم‎های ارزیابی مقالات مراجعه فرمایند.
3. Theory
4. Explanation .
5. Research.
6 .Methodology.
7 .Abstract.
8 .Key Words.
9.Scientific Method.
10.Introduction.
11.Method.
12. Subjects.
13.Instruments
14.Research Design
15 . Procedure
16.Data Analysis.
17 . results
18.Discussion
19.Interpretation
20.Conclusion
21.Referrals
22. Citation.
24. راه تشخیص آن در کتاب فهرست مستند «اسامی مشاهیر و مؤلفان» اثر کتابخانه ملی آمده است.
25. Edition

چهارچوب مقاله و قواعد مقاله نویسی
تحقیق و پژوهش از اهمیت ویژه‎ای برخوردار است و به جرات میتوان گفت که همه پبشرفت‎های علمی صنعتی پژوهشی تکنولوژی و جامعه شناسی بر پایه تحقیق و پژوهش استوار است. اصلی‌ترین و مهمترین شیوه ارائه نتایج یک مطالعه و تحقیق، تهیه مقاله پژوهشی است و محققی در صحنه تولید وانتشار علمی موفق است که بتواند نتایج پژوهش خود را در مجلات معتبر پژوهشی به چاپ برساند. از آنجا که نوشتن صحیح و مناسب یک مقاله یک رکن اساسی برای چاپ مقالات علمی میباشد، در اینجا سعی شده است که به بررسی روش‎های صحیح نگارش مقالات پژوهشی پرداخته شود. به طور کلی هر مقاله پژوهشی شامل اجزای اصلی زیر است:

    عنوان
    نام نویسنده یا نویسندگان
    اطلاعات تماس
    چکیده
    واژگان کلیدی
    مقدمه
    مبانی نظری تحقیق
    روش تحقیق
    یافته‎های تحقیق
    بحث و نتیجه گیری
    فهرست منابع

عنوان مقاله

1) اولین بخش یک مقاله عنوان است که باید اشتراکاتی با موضوع اصلی تحقیق داشته باشد و به شکلی جذاب جمله‌بندی شده باشد. نکات زیر در انتخاب عنوان مقاله قابل توجه هستند: 2) عنوان مقاله حتی الامکان باید دقیق و رسا بوده و از به کار بردن اصطلاحات ناآ شنا یا اختصاری خودداری شود. 3) عنوان مقاله حتی الامکان باید جمله خاصی باشد که نکات اصلی و عمده موضوع را در بر داشته باشد. 4) به طور معمول (نه همیشه) و در نام‌گذاری اکثر تحقیق‎ها این نکات در نظر گرفته می‌شود: چه چیزی را میخواهیم بررسی کنیم، در چه جامعه ای، در کجا و در چه زمانی. مثلا عنوان یک مقاله میتواند این باشد: بررسی رابطه سطح سواد مادران و تغذیه کودکان در شهر تهران سال 1386 5) عنوان باید «فاقد پیش داوری» باشد. به عنوان مثال، انتخاب این عنوان برای یک مقاله، مناسب به نظر نمی‎رسد: بررسی علل بی علاقگی رانندگان نسبت به بستن کمربند ایمنی! 6) اگر کلماتی در توصیف ویژگی مطالعه شما نقش کلیدی دارند حتما در عنوان خود آن را بگنجانید. مثل مطالعه آینده نگر مطالعه دوسویه کور یا مطالعه تصادفی شده 7) هیچ گاه نباید در عنوان مقاله نتیجه پژوهش را به صورت ثابت شده ذکر نمود.

نویسندگان و آدرس‎ها

اسامی نویسندگان و همکارانی که در مطالعه شرکت داشته‎اند باید بطور کامل ذکر شود. همچنین نویسنده اصلی که مسئول ارتباط با خوانندگان است باید مشخص شده و آدرس کامل و ایمیل وی در اختیار خوانندگان قرار گیرد.

چکیده تحقیق

چکیده پس از عنوان بیشتر از سایر بخشهای یک مقاله خوانده میشود و در چکیده قسمت‎های مختلف مقاله شامل مقدمه، اهداف، روشها و نتایج تحقیقق بصورت خلاصه ذکر می‌شود. متن بسیاری از مقاله‎ها به طور کامل در دسترس ما نیست و گاهی فرصت برای خواندن تمام مقاله نداریم و از این رو چکیده مقاله اهمیت زیادی دارد. در اکثر مجلات تعداد کلمات چکیده 150 تا 250 کلمه محدود است.

واژگان کلیدی

چند واژه کلیدی که از اهمیت زیادی در مطالعه برخوردارند، در این قسمت ذکر می‌شود. ضمن این که با ذکر واژه‎های کلیدی در سایتهای علمی می‌توان به دنبال مقاله نیز گشت. به طور معمول تعداد این واژه‎ها حدود 6-5 کلمه در نظر گرفته می‌شود.

مقدمه

مقدمه یک مقاله پژوهشی ضمن بیان مسئله و تشریح موضوع به آن مسئله پاسخ میدهد که ارزش مطالعه حاضر برای انجام آن چه بوده است. در حقیقت با مطالعه مقدمه یک مقاله پژوهشی، خواننده با مسئله تحقیق آشنا شده و ضرورت انجام پژوهش را درک میکند. متن مقدمه باید روان باشد و حتی الامکان به صورت خلاصه و حداکثردر 2 صفحه تایپ شود.

روش تحقیق

در این قسمت از مقاله چگونگی و روش انجام پژوهش توضیح داده می‌شود. همچنین نمونه‎های مورد بررسی، چگونگی نمونه گیری، جامعه هدف، مراحل اجرائی پژوهش و نحوه تجزیه و تحلیل داده‎ها ذکر می‌شود. در این قسمت در مورد تغییر بیشتر بحث شده و روش اندازه گیری و میزان دقت و چگونگی کنترل آنها بیان می‌شود.

یافته‎های تحقیق

در این قسمت نتایج بدست آمده از پژوهش ذکر می‌شود. نتایجی کلیدی مطالعه باید با کلمات روان و دقیق و بدون بزرگ نمایی ذکر شود. از روشهای مختلفی برای ارائه نتایج استفاده می‌شود. استفاده از اعداد، جداول و نمودارها کمک ارزنده‎ای به ارائه مطلب بطور ساده تر می‌نماید اما لازم است داده‎های جداول و نمودارها به طور کامل تشریح شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. در مواردی که از روش‎ها و آزمون‎های آماری برای بررسی نتایج و تحلیل داده‎ها استفاده شده باشد، باید نوع آن نیز ذکر شود.

بحث و نتیجه گیری

در این قسمت به تفسیر نتایج ارائه شده می‌پردازیم. همچنین می‌توان به مقایسه نتایج به دست آمده از مطالعه حاضر با نتایج سایر مطالعه‎ها پرداخت و با توجه به مجموعه شواهد نتیجه گیری نمود. در صورت لزوم می‌توان پیشنهادهایی برای انجام مطالعات بهتر و کامل تر در آینده ارائه داد.

فهرست منابع

در پایان لازم است کلیه منابعی که در تحقیق مورد استفاده قرار گرفته‌ اند، به شیوه‎ای مطلوب ذکر شوند. شیوه نگارش منابع در نشریات مختلف متفاوت است و بهتر است از راهنمایی این نشریات و شرایط نگارش مقالات کمک بگیریم.

چند نکته اساسی در ارسال مقالات به نشریات علمی

به یاد داشته باشید که قبل از ارسال چکیده مقاله خود به یک مجله، ابتدا فرم نحوه نگارش مقاله را از آن مجله دریافت نموده و چکیده خود را در قالب آن فرم تهیه و تایپ نمایید (به عنوان مثال تعداد کلمات، فونت، تعداد خطوط، فاصله خطوط از کناره‎های صفحه و…)

دلایل عدم پذیرش چکیده یک مقاله در نشریات علمی

1) ابهام در موضوع مقاله و وجود تعداد زیاد مقالات مشابه پیشین 2) عدم تبیین زمینه اصلی تحقیق 3) نمونه گیری نامناسب 4) عدم رعایت اصول مقاله نویسی مورد نظر نشریه 5) عدم ذکر صحیح ارقام آماری 6) فقدان بحث و پرداختن به نتایج 7) چکیده‎های خیلی کوتاه و خیلی زیاد 8) بی دقتی در تهیه متن (غلط تایپی، اشتباهات متن) 9) عدم ارتباط موضوع مقاله با رویکرد نشریه

چگونه یک مقاله علمی را خواندنی تر بنویسیم؟

مارتین گرگوری بیش از یک دهه پیش در مجله «نیچر» نوشت: «دو نوع نوشتار‌ علمی وجود دارد. یک نوع برای جلب خواننده و نوع دیگر فقط برای این‌که مورد ارجاع قرار گیرد و این نوع دوم مانند یک بیماری عفونی به سرعت در حال گسترش است.»

به نظر می‌رسد در این مقطع زمانی نیز تغییرات بسیار محدودی ایجاد شده است. هنوز هم حجم زیادی از مقالات علمی‌منتشره فقط توسط دانشمندان و محققانی که به موضوع مقاله علاقه‌مند هستند، مورد مطالعه قرار می‌گیرد و افرادی که به مطالعه گذرای مقالات علمی می‌پردازند، بیشتر به صفحات علمی روزنامه‌ها و مجلات علمی عام مراجعه می‌کنند.

با وجود مقالات فراوانی که در مورد نحوه نگارش صحیح و قابل فهم برای جلب توجه خواننده‌ها وجود دارد، دانشمندان نباید از فقدان راهنماهای مناسب برای نحوه نگارش مقالات گلا‌یه داشته باشند. بسیاری از ژورنالیست‌ها و نویسندگان حرفه‌ای این دو کتاب استاندارد در مورد نحوه نگارش مقاله خوب و علمی را مورد توجه قرار می‌دهند: اجزای سبک‌های نگارشی (استانک، وایت 1959) و درباره خوب نوشتن (زینسر 1976) حال آن‌که این کتاب‌ها و کتاب‌های مشابه‌شان برای بسیاری از دانشمندان ناشناخته‌اند. با وجود این‌که این کتاب‌ها نحوه نگارش صریح مقالات علمی را به طور دقیق بیان نمی‌کنند ولی از جهت بیان نحوه صحیح سازماندهی مطالب و نگارش مقالات شیوا و حاوی اطلاعات مفید، بسیار با ارزشند. مهم‌تر این‌که این قبیل کتاب‌ها حامل یک پیام مهم هستند که نویسندگان باید مطالب را برای خوانندگان بنویسند نه برای خودشان.

البته هنوز هم بسیاری از مقالات علمی و پزشکی، حاوی مطالب طولانی و مبهمی هستند که بیشتر خوانندگان و حتی آن‌هایی را که آگاهی مناسبی به موضوع دارند نیز گمراه می‌کنند.

مسلماً محدودیت‌هایی در شکل و ساختار مقالات علمی وجود دارد. در یک مقاله علمی علاوه بر در نظر گرفتن نکاتی که مورد نظر مجلات علمی مختلف است باید مقدمه، مواد و روش‌ها، نتایج و بحث در مورد نتایج در ارتباط با تئوری اولیه آورده شود. ماهیت مقالات علمی بیان نتایج و بحث بدون خطا (bias)، محدودیت‌هایی را در نحوه نگارش مقاله ایجاد می‌کند: بیان نتایج در جملات با فعل مجهول (passive) به آن شکل غیر شخصی می‌دهد و لزوم به کار بردن مراجع مختلف نیز مانع می‌شود که متن مقاله به خوبی دنبال شود. با این وجود، این قوانین به قدری انعطاف‌پذیر هستند که بتوان مقاله‌ای نوشت که حاوی مطالب مفید و جالب توجه باشد

10 فرمان برای نگارش علمی و جذاب

1- یک تفکر قدیمی در معماری وجود دارد که می‌گوید شکل اشیا از عملکردشان پیروی می‌‌کند. این تفکر در نگارش هم وجود دارد. بسیاری از دانشمندان عقیده دارند هیچ چیزی مهم‌تر از نتایج مقالاتشان نیست. اما واقعیت این است که اولین عملکرد مقاله انتقال پیام به خواننده و متقاعد کردن وی به ارزشمند بودن تحقیق انجام شده است بنابراین بهتر است قبل از شروع به نوشتن، در مورد پیام موضوع تأمل شود. حتی بهتر است پیش از نوشتن عنوان مقاله، راجع به نتایج مقاله نیز اندیشیده شود. دانشمندان امروزی کمتر به بیان نتایج خام می‌پردازند و هدفشان تفسیر و بحث بهتر نتایج است (Horton,1995).
یک نویسنده ممکن است موضوعی را در ذهن خود روشن و واضح تصور کند و نیازی به توصیف و تفسیر حس نکند در صورتی‌ که خواننده ممکن است اصلاً چنین تفکری نداشته باشد. تمام تردید‌ها توسط خوانندگان مختلف از این تفکر نویسنده ناشی می‌شود که مطلبی که در اثر بحث و گفتگوی زیاد برای وی مسجل و بدیهی شده است برای خواننده نیز واضح و روشن است. گاهی اوقات، نتایجی که مربوط به موضوع اصلی نیستند هر قدر هم که جالب باشند، بهتر است حذف شوند و اگر این نتایج حذف شده مفید و اساسی باشند بهتر است در یک مقاله دیگر مطرح شوند.
یک نوشتار باید یک پرسش اصلی را پاسخ دهد و بی‌توجهی به این موضوع از دلایل شایع بی‌میلی خوانندگان نسبت به مطالب است .(Lambert et al 2003) این پرسش باید مشخص، جدید، مورد علاقه و استقبال جامعه علمی باشد (Perneger & Hudelson, 2004).
خوانندگان مجلات فوق تخصصی به توضیحات اضافه و طولانی درباره موضوع مورد بحث علاقه‌ای ندارند، در حالی ‌که در مجلات عمومی، برای ایجاد پس زمینه علمی مناسب برای خوانندگان نیاز به توضیحات تکمیلی احساس می‌شود. به طور کلی دانشمندان باید خود را جای خوانندگان گذاشته و عمق و جزئیات لازم مطلب را از دیدگاه خوانندگان بررسی کنند.
2- مورد دیگر استفاده از شیوایی و فن بیان مناسب در حین پیروی از اسلوب مقاله‌نویسی است. David Reese چنین عنوان می‌کند که در یک مقاله پزشکی، علمی یا هر نوع دیگر، نویسنده باید با استفاده از لغات متداول سعی کند که خواننده را نسبت مطلب نوشته‌شده متقاعد سازد. در عین حال، علی‌رغم تلاش برای فصاحت مطالب، هرگز مشاهدات و حقایق ارایه‌شده در مقالات نباید تحت تأثیر فن خطابه قرار گیرند. به عنوان مثال در یک مقاله ضرورتی برای استفاده از صفات و قیدهای پیچیده وجود ندارد و در صورتی ‌که بیان نتایج و بحث منطقی و روان باشند، خواننده نیازی به لغات نامفهوم و غیر ضروری جهت درک بهتر مطلب احساس نمی‌کند.
کلمات غیر ضروری بهتر است حذف شود. یک نگارش پرتوان، معمولاً مختصر و فشرده است. این موضوع در مورد نوشته‌های عمومی نیز مصداق دارد. هر قدر در یک نوشته ترکیبات طولانی‌ و پیچیده و توضیحات اضافی در پرانتز بیشتر باشد، خوانندگان و حتی علاقه‌مندان به موضوع را از ادامه مطالعه باز می‌دارد. بهترین و مطمئن‌ترین کار برای جلب توجه خواننده‌ها بیان مطالب به صورت صریح، قطعی و مشخص است.
3- خوانندگان انتظار دارند هر نوع اطلاعات خاص موجود در یک مقاله را در محل مخصوص آن پیدا کنند. در صورتی‌ که جابجایی‌های زیادی در محل‌های ارایه اطلاعات ایجاد شود، مثلاً برخی نتایج بدون آن‌که در قسمت یافته‌های مقاله ذکر شده باشند در بحث مورد ارزیابی و تفسیر قرار گیرند، خواننده را سردرگم می‌کنند. مطالبی که قرار نیست در قسمت بحث مطرح شود بهتر است از قسمت نتایج حذف شود.
4- عنوان مهم‌ترین عبارت یک مقاله است. اگر خواننده‌ای اهمیت نوشته‌ای را از عنوان آن برداشت نکند به خواندن آن ادامه نمی‌دهد. عنوان‌های طولانی حامل اطلاعات بیشتری هستند ولی توجه کمتری جلب می‌کنند، به‌خصوص در افرادی که با نگاه سریع و گذرا از روی عناوین موجود در فهرست مجلات، مقاله مورد نظرشان را انتخاب می‌کنند. عنوان‌های کوتاه جذاب‌تر هستند ولی ممکن است مفهوم کامل را نرسانند. عناوینی که از لغات ایهام‌دار استفاده می‌کنند، جذابیت بیشتری برای خوانندگان دارند، ولی نباید به تبیین محتوای اطلاعاتی مطلب بپردازند. در نهایت در هنگام انتخاب عنوان مناسب، باز هم بهتر است نویسنده خود را در جایگاه خواننده قرار دهد.
5- خلاصه مقاله نیز دارای اهمیتی تقریباً مساوی با عنوان است، گاهی تنها بر اساس خلاصه مقاله یک خواننده تصمیم می‌گیرد مقاله را بخواند یا آن را کنار بگذارد. هر قدر هم یک مطلب حاوی اطلاعات قیمتی و مهم باشد، در صورتی‌ که در خلاصه مطرح نشده باشد، خواننده علاقه‌ای به ادامه دادن مطالعه پیدا نمی‌کند. خلاصه مقاله به دو شکل نوشته می‌شود؛ نوع آزاد که شامل یک پاراگراف است و بیشتر در مقالات مولکولی و بیولوژی سلولی استفاده می‌شود و نوع ساختاری که هر چهار قسمت مقاله در آن رعایت می‌شود و بیشتر در مقالات کلینیکال استفاده می‌شود. در مورد این‌که بهتر است خلاصه پیش از نوشتن مقاله تهیه شود یا پس از اتمام آن، بهتر است که هر دو روش یک‌بار مورد ارزیابی و آزمایش قرارگیرد و سپس روش مناسب‌تر را انتخاب کنیم.
6- بین بررسی متون و مقدمه مقاله اختلاف زیادی وجود دارد، مقدمه نباید تا جایی که امکان دارد به مرور متون بپردازد هدف اصلی آن طراحی یک نقشه است که نویسنده ابتدا به طور عام لزوم بررسی موضوع را عنوان می‌کند و سپس با نشان دادن روش‌ها به یک سؤال اصلی که همان هدف مقاله است، می‌رسد. یک تاریخچه کوتاه که اهمیت مطالعه را عنوان می‌کند و اطلاعات قبلی موجود در این زمینه را بیان کرده و نقایص موجود را نمایان می‌سازد، عموماً در مقدمه آورده می‌شود.
7- قسمت مواد و روش‌ها در مقاله باید به طور تخصصی و با جزئیات کامل مطرح شود. به نحوی که محققان دیگر نیز بتوانند آن را انجام دهند. یک اشتباه شایع در این قسمت، بیان نشدن برخی جزئیات ضروری است که خواننده را از درک صحیح روش انجام مطالعه باز می‌دارد، بنابراین قرار دادن خود به جای خواننده در این قسمت نیز بسیار مفید خواهد بود. شرکت‌هایی که محصولات آن‌ها مورد استفاده قرار گرفته به طور خلاصه باید لیست شوند.
8- نتایج باید با یک نظم و توالی منظم ارایه شوند، بیان نتایج باید از توالی منطقی پیروی کند و نه از ترتیب زمانی. در غیر این ‌صورت درک آن‌ها مانند چیدن قطعات پازل در کنار هم است که می‌تواند بسیار گیج‌کننده باشد. از ارایه نتایج غیر ضروری که تأثیر چندانی در بحث ندارند باید پرهیز شود تا خواننده سردرگم نشود و پیام اصلی نیز کم‌رنگ‌تر نشود. هدف از نوشتن یک مقاله تحقیقاتی، ارایه یک فرضیه و بحث و تفصیل و تفسیر در مورد آن است. بنابراین بحث یک مقاله باید کاملاً روان و مرتبط با نتایج و با تفسیرهای کامل و ذکر منابع مختلف باشد. تفکرات و اندیشه‌های تحقیقاتی باید با دلایل مستدل و مستند حمایت شوند و به طور کاملاً واضح و روشن مورد ارزیابی قرار گیرند تا خواننده بتواند با آن ارتباط برقرار کند.
9- در نهایت، افزایش تعداد مقالات تحقیقاتی و مقالات مروری نشان‌دهنده افزایش فشار بر محققان است تا در زمینه‌های مورد علاقه خود همگام با مقالات روز باشند. اگرچه روزانه بر تعداد الگوها و راهنماها برای نوشتن یک مقاله گویا و قابل درک افزوده می‌شود، دانشمندان از میان حجم زیادی از مقالات از همین الگو‌ها جهت انتخاب مقاله مورد نظرشان استفاده می‌کنند. دانشمندان کماکان مقالات را، در صورتی که به عنوان آن‌ها علاقه‌مند باشند یا پرسش و پاسخ‌های مهمی را در برداشته باشند، مطالعه می‌کنند و هر قدر یک مطلب بهتر و منطقی‌تر نوشته شود خوانندگان بیشتری را جذب می‌کند و بیشتر مورد ارجاع سایر مقالات واقع می‌شود.
10- و بالاخره این که در نظر گرفتن دو نکته هنگام مقاله‌نویسی بسیار مهم است: پیام اصلی و خواننده مقاله، چرا که تمام هدف نویسنده متقاعد کردن خواننده به ارزش و اهمیت تحقیق انجام شده است و اگر او به خواننده‌ها بی‌توجهی کند، خواننده‌ها نیز به نوشته‌های او بی‌توجهی می‌کنند.

طریقه نگارش چکیده مقاله برای ارائه در نشریات بین المللی

چکیده‌ مقاله: Abstract
در مجلات‌ علمی‌، چکیده‌ مقاله‌ هم‌ معنی‌ خلاصه‌ است‌. اما در لغت‌ نامه‌ این‌ دو معنا تعریفی‌متفاوت‌ دارند. ‌بعضا در متون‌ علمی‌ هر دو به‌ یک‌ معنی‌ بکار می‌ روند. بطوریکه‌ بعضی‌ مجلات‌ از یک‌ لغت‌ برای‌ هر دو مفهوم‌ استفاده‌ می‌نمایند، البته‌ این‌ روش‌ فراگیر نیست‌ و بسیاری مجلات بین چکیده و خلاصه مقاله تمایز قائل هستند. (معمولا چکیده مقاله‎ای که قبل از ارسال اصل مقاله برای یک مجله ارسال میگردد، چکیده مقاله پیشین نامیده میشود که با چکیدهای که در پایان مجلات آورده میشود چکیده پسین تفاوت اساسی دارد).

چکیده‌ مقاله‌ قسمتی‌ است‌ که‌ خواننده‌ بعد از جذب‌ شدن‌ توسط‌ عنوان‌ مقاله‌ به‌ آن‌ نگاه‌ کرده‌ و آنرا می‌خواند، ‌ چکیده‌ علاوه‌ بر کوتاه‌ بودن‌ باید بطور معنی‌ داری‌ خلاصه‌ شده‌ و حاوی‌ مطالب‌ اصلی‌ و مهمترین‌ یافته‌‎های مسلم‌ مقاله‌ باشد.

باید به‌ مجله‌ای‌ که‌ می‌ خواهید برای‌ آن‌ مقاله‌ بفرستید نگاه‌ کرده‌ و طول‌ متوسط‌ چکیده‌‎ها رااز آن‌ استخراج‌نمائید، علاوه‌ براین‌ باید به‌ قسمت‌ "توضیحاتی‌ برای‌ نویسندگان‌" رجوع‌ کرده‌ و اگر قوانین و ضوابط‌ خاصی‌ برای‌ نوشتن‌ چکیده‌ در آن‌ ذکر شده‌ آنرا رعایت‌ نمائید. مثلا معمولاً گفته‌ می‌ شود که‌ چکیده‌ باید بین‌ صد تا صد و پنجاه کلمه‌ باشد.

چکیده‌ باید حاوی‌ بخشهای زیر باشد:

    حقایق‌ واصول‌ بکار برده‌ شده‌
    روشها
    نتایج‌ اصلی‌
    اهمیت‌ نتایج‌ و تعبیر و تفسیر آنها
چکیده‌ مقاله‌ باید حاوی‌ مطالب‌ و حقایق‌ یافت‌ شده‌ در کار تحقیقی‌، و مهمترین‌ نتایج‌ و میزان‌ اهمیت‌ کار انجام شده بوده‌ ومعنی‌ هر یک‌ از یافته‌‎ها را بیان‌ نماید. نباید در چکیده‌ مطالبی‌ رابیان‌ نمود که‌ در مقاله‌ نیامده‌ است‌ بلکه‌ بایدیافته‌‎های‌ مرتبط بامقاله‌ را در برداشته‌ و دقیق‌ باشد . نباید در قسمت‌ چکیده‌ از عباراتی‌ مثل‌ "اهمیت‌ یافته‌‎ها در این‌ مقاله‌ بحث‌ شده‌ است‌..." استفاده‌ نمود زیرا این‌عبارت‌ و نظایر آن‌ هیچگونه‌ اطلاعاتی‌ را به‌ خوانندگان‌ نمی‌ دهند و غیر مفید هستند و فقط محدودیت استفاده از کلمات را برای شما بیشتر می‌کنند.(سقف150کلمه)- . بجای‌ اینها باید یافته‌‎ها راذکر نموده‌ و بیان‌ کنید که‌ چرا این‌ یافته‌‎ها مهم‌ هستند.

چهار جزء اصلی‌ هر چکیده‌ عبارتند از:
1- یافته‌‎هایتان‌، یا چیزی‌ که‌ قصد یافتن‌ ‌ آنرا داشته‌اید. این‌ موضوع‌ ممکن‌ است‌ قبلا در قسمت‌ عنوان‌مقاله‌ ذکر شده‌ باشد.
2- اگر روشهای‌ بکار برده‌ شده‌ در کار تحقیقی‌ جالب‌ هستند توضیحی‌ راجع‌ به‌ آنها ذکر کنید در غیر اینصورت لزومی‌ به‌ اینکار نیست‌.
3- نتایج‌ اصلی‌ کار را همراه‌ با تعابیراصلی آنها بصورت شفاف وواضح ذکرکنید.هرگزنبا ید از توصیفات‌ مبهم‌ استفاده‌ نمائید. تعبیر و تفسیر‌ از نتایج‌ را براساس‌ اهمیت‌، کاربرد و استنباط‌ از آنها ذکر نمائید.
4- حجم یک چکیده نباید بیش از 150کلمه باشد.
هر یک‌ از موارد فوق‌ را حداکثر در چند جمله‌ ذکر نموده‌ و از کلمات اختصاری‌ که در متن‌ استفاده‌ نموده‌ایدو یا خود آنها را مخفف‌ کرده و به اختصار آورده اید، در قسمت‌ چکیده‌ استفاده‌ ننمائید. در چکیده‌ از اشکال‌ و جداول‌ استفاده‌ ننموده‌ و به‌آنها آدرس‌ هم‌ ندهید. از عبارات‌ ساده‌ و مسلم‌ همراه‌ با مقادیر و اعداد استفاده‌ کنید. مثلا بنویسید:"هشتادوشش‌ درصد ( 86%) بیماران‌ بعد از درمان‌ سلامت‌ خود را به‌ دست‌ آوردند"
در چکیده جملات‌ را طوری‌ ننویسید که‌ نیاز باشد به‌ منبعی‌ آدرس‌ بدهید ولی‌ اگر لازم‌ شد که‌ درچکیده‌ به‌ منبعی‌ آدرس‌ دهید باید تمام‌ مشخصات‌ منبع‌ یعنی‌: زمان‌ چاپ‌، نام‌ نویسندگان،‌ نام‌ مجله‌ و غیره‌ راذکر کنید .

مقاله ISI چگونه ارزیابی می‌شود ؟
از جمله عوامل مورد ارزیابی و رعایت استانداردهای بانک اطلاعاتیISI، کمیته علمی منتخب مجله، تنوع بین المللی مقاله‎های چاپ شده درآن، نشر به موقع مجله و جایگاه نشر آن می‌باشد.
این گزارش حاوی اطلاعات ارزشمندی پیرامون مجله‎ها و رتبه بندی آنها می‌باشد. فاکتور تأثیر (Impact Faktor)، برای نخستین بار در سال 1995 و توسط بنیانگذار ISI گارفیلد Garfield مطرح شد و به سرعت به صورت دستورالعملی جهت گزینش بهترین مجله‎ها به کار رفت. حقیقت این است که این فاکتور ابزار کاملی برای اندازه گیری کیفیت مقاله‎ها نمی‎باشد، بلکه چون روش بهتری وجود ندارد و در حال حاضر نسبت به دیگر معیارها برای ارزیابی علمی از مزایایی برخوردار است، لذا عموماً مورد استفاده قرار می‌گیرد. JCR بیش از 7500 مجله معتبر را در حدود 200 حوزه موضوعی از سال 1997 به بعد در بر می‌گیرد و با استفاده از آن می‌توان مجله‎ها را در حوزه‎های تخصصی، طبقه بندی و شاخص‎های رتبه بندی آنها را بررسی کرد. JCR در دو نسخه موجود است، نسخه علمی آن در بر گیرنده بیش از 5900 ژورنال علمی و نسخه علوم اجتماعی مشتمل بر 1700 ژورنال است. JCR از طریق Web of knowledge به شرط پرداخت وجه اشتراک قابل بررسی است.

ضریب تاثیر (IF) چیست؟
فاکتور تاثیر به صورت میانگین، تعداد ارجاعات به یک مورد قابل استناد (نظیر مقاله پژوهشی، مقاله مروری، نامه، یاد داشت، چکیده و..) در یک مجله علمی در طول زمانی معین تعریف شده است. فاکتور تأثیر، تعداد ارجاعات به مقاله‎های منتظر شده در دو سال قبل مجله تقسیم بر تعداد مقاله‎های منتشر شده در دو سال مذکور است. در مواردی فاکتور تأثیر مجله بطور میانگین (که معدل فاکتور تأثیر طول دوران فهرست شدن آن مجله در ISI می‌باشد)، نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شاخص مهمترین و در عین حال کاربردی‌ترین شاخص ارزیابی مجله‎ها از نظر ISI است. این عامل همه ساله توسط ISI بر مبنای ارجاعات به هر یک از مجله‎های علمی آن محاسبه می‌شود و نتیجه در گزارش JCR منتشر می‌شود. این ضریب نه برای مقاله یا نویسنده بلکه برای مجله محاسبه می‌شود. محاسبه بر مبنای یک دوره سه ساله صورت می‌گیرد.

چگونه یک مقاله ISI ارزیابی می‌شود؟
برای اینکه بتوانید یک مقاله بنویسید، لازم است در این زمینه اطلاعاتی داشته باشید. اگر این مقاله را برای مؤسسه اطلاعات علمی ISI می‌نویسید، احتمالاً برایتان مهم است که بدانید این مقاله‎ها چگونه ارزیابی می‌شود. امروزه ارزیابی مقاله‎های علمی یکی از دغدغه‎های جوامع علمی می‌باشد. مؤسسه اطلاعات علمیISI برای ارزیابی تحت پوشش فهرست نویسی خود، سه شاخص در نظر گرفته است: 1- فاکتور تأثیر گذار (IF): این شاخص مهمترین و در عین حال کاربردی‌ترین شاخص ارزیابی مجله‎ها از نظر ISI است.
2- شاخص فوری(Immediately): تعداد ارجاعات به مقاله‎های منتشر شده مجله در سال مورد ارزیابی تقسیم بر تعداد مقاله‎های منتشر شده در همان سال مجله مذکور است. این شاخص در حقیقت شیب رشد منحنی ارجاعات را بیان می‌کند. 3- شاخص نیمه عمر استناد(Cited Half-Life):نیمه عمر ارجاعات یا نیمه عمر استناد، تعداد سال‎هایی است که از سال ارزیابی باید به عقب برگشت تا شاهد پنجاه درصد کل ارجاعات به مجله در سال مورد ارزیابی باشیم.
به عبارت دیگر، این شاخص مدت زمانی که نیمی از کل استنادات به آن مجله صورت پذیرفته باشد را نشان می‌دهد و در حقیقت سرعت کاهش میزان ارجاعات به مجله را بیان می‌کند. بدیهی است که وقتی مقاله‎های یک مجله ارزش خود را برای ارجاعات، زود از دست بدهند (مقاله‎ها سطحی باشند و خیلی زود بی ارزش شوند)، تنها به مقاله‎های جدید مجله ارجاع داده می‌شود. این موضوع باعث می‌شود که نیمه عمر ارجاعات به مجله کاهش یابد. بنابراین هر چه نیمه عمر ارجاعات به مجله بیشتر باشد، نشان می‌دهد که ارزش مقاله‎های مجله در طول زمان بیشتر حفظ شده است و هنوز مورد ارجاع قرار می‌گیرند.
در مجموع هرچه نیمه عمرارجاعات به یک مجله بیشتر باشد، ارزش مجله بالاتر می‌رود. در پایان هر سال، مجله‎های تحت پوشش فهرست نویسی ISI که در فهرست وبگاه علم (Web of Science=WOB) قرار گرفته اند، ارزیابی می‌شوند. معیارهای ارزیابی و سنجش همان شاخص‎های ارزیابی ISI (سه شاخص اشاره شده دربالا) می‌باشند. نتایج این ارزیابی نیز درگزارش‎های ارجاع مجله JCR هر سال جهت اطلاع عموم اعلام می‌شود. در بین فاکتورهای بالا، فاکتور تأثیر، کاربردی‌ترین شاخص می‌باشد و امروزه به طور گسترده‎ای در درجه بندی و ارزیابی مجله‎های مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فاکتور در حقیقت توانایی مجله و هیأت تحریریه آن را در جذب بهترین مقاله‎ها نشان می‌دهد.
بانک اطلاعات ISI، مرکزی برای فهرست نمودن و پوشش دادن جامع مهمترین مجله‎های علمی منتشره در دنیا به منظور تبادل اطلاعات میان پژوهشگران مختلف می‌باشد. پر واضح است که منظور از پوشش جامع، فهرست نمودن کل مجله‎های علمی منتشر شده در جهان نمی‎باشد. چرا که از طرفی مقرون به صرفه نیست و از طرف دیگر تمام مجله‎های نشر یافته در جهان از استانداردهای ISI پیروی نکرده‎اند و از غنای علمی لازم برخوردار نیستند. ارزیابی مجله‎های علمی ISI به طور مستمر و مداوم هر دو هفته صورت می‌گیرد.
ارزیابی کنندگان ISI در حدود 2000 عنوان جدید را سالانه مورد ارزیابی قرار داده و تنها 10 تا 12 درصد از مجله‎های علمی ارزیابی شده، انتخاب می‌شوند. هر مجله علمی قبل از انتخاب شدن و فهرست شدن در ISI یکسری مراحل ارزیابی را پشت سر می‌گذارند.
از جمله عوامل مورد ارزیابی و رعایت استانداردهای بانک اطلاعاتیISI، کمیته علمی منتخب مجله، تنوع بین المللی مقاله‎های چاپ شده درآن، نشر به موقع مجله و جایگاه نشر آن می‌باشد. لازم به ذکر است که هیچ یک از این عوامل به تنهایی مورد بررسی و ارزیابی قرار نمی‎گیرد، بلکه با بررسی مجموع عوامل، یک امتیاز کلی داده خواهد شد.
از جمله مواردی که در ارزیابی مجله مورد توجه قرار دارد این است که عنوان مقاله‎ها، چکیده و کلمات کلیدی باید به زبان انگلیسی باشد همچنین توصیه می‌شود که منابع نیز به زبان انگلیسی نوشته شوند. اگر چه اطلاعات علمی مهم به تمامی زبانها به چاپ می‌رسد، اما موارد ذکر شده باید به زبان انگلیسی باشد تا تحت داوری و ارزیابی ISI قرار گیرد زیرا ارزیابی کنندگان مجله‎های علمی در ISI نمی‎توانند عناوین ومنابع بکار رفته در مقاله‎ها را به زبان انگلیسی ترجمه کنند. داوری علمی و تخصصی مقاله‎های چاپ شده در مجله توسط داوران نام آشنای علمی از جمله عمده‌ترین موارد مورد توجه ارزیابی کنندگان می‌باشد که گویای اعتبار و غنای علمی مجله است. سه پایگاه WOS، EST و JCR از معتبرترین پایگاه‎های علم سنجی هستند که توسط مؤسسه اطلاعات علمی ISI تهیه و روز آمد سازی می‌شوند.
پایگاه Essential Science Indicators) ESI بر مبنای دوره‎های زمانی 10 ساله، به ارائه آمار در قالب شاخص‎های تعیین شده تولید علم از جمله رتبه علمی کشورها بر اساس تعداد تولیدات علمی، تعدا کل استنادها و نسبت استناد به تولیدات علمی می‌پردازد. در پایگاه Web of Science(WOS) امکان جستجو و استخراج اطلاعات در طول دوره‎های زمانی مختلف بر اساس شاخص‎های گوناگون علم سنجی وجود دارد.
پایگاه (JCR (Journal citation Reports به ارائه گزارش استنادی نشریه‎ها می‌پردازد. از طرفی تعداد نشریه‎هایی که هر کدام از این پایگاه‎ها نمایه می‌کنند نیز با دیگری متفاوت است.

بهترین معیارهای ISI برای نمایه کردن مجله‎ها چیست؟
در سایتISI چهار مورد به عنوان ملاک‎های اصلی نمایه شدن مجله آمده است که عبارتند از:
1- زمان بندی نشر، تعریف شده باشد یعنی معلوم باشد که فصلنامه است، ماهنامه است یا... و در موعد معین هم آماده شود.
2- فرآیند داوری برای مجله تعریف شده باشد.
3- قواعد نشر بین المللی را رعایت کند. برای مثال، عنوان مجله گویای محتوای آن باشد.
4- مقاله به هر زبانی که باشد مهم نیست ولی چند مورد در آن باید به زبان انگلیسی باشد که عبارتند از: اسامی نویسندگان، عنوان، چکیده و کلمات کلیدی و حتی الامکان منابع و مآخذ هم انگلیسی باشد.

موارد فرعی هم وجود دارد که شامل این موارد است:
1- مجله باید حوزه بین المللی داشته باشد و به یک حوزه جغرافیایی خاص تعلق نداشته باشد.
2- در حوزه آن مجله، ترجیحاً مجله مشابه نباشد یا اگر هست آن مجله معیار برتری نسبت به آنها داشته باشد.
3- افراد به وجود آورنده آن حتی الامکان افراد شناخته شده‎ای باشند.
4- افراد به وجود آورنده، توزیع جغرافیایی مناسبی داشته باشند مثلاً همه ایرانی نباشند.
البته موارد فرعی، نمره اضافه دارد و در قبولی یا رد مجله از طرفISI نقش بازی نمی‎کند.

موسسه ISI و چگونگی ارسال مقاله علمی به این مرکز

موسسه اطلاعات علمی (Institute for Scientific Information):
بانک اطلاعات ISI مرکزی برای فهرست نمودن و پوشش دادن جامع مهمترین مجلات علمی منتشره در دنیا به منظور تبادل اطلاعات میان پژوهشگران مختلف می‌باشد. شمار مجلات ISI ثابت نیست. یک مجله ممکن است در یک زمان٬ از مجلات ISI محسوب شود٬ اما به دلیل کاهش بار علمی٬ بعداً از لیست مجلات ISI کنار گذاشته شود. در حال حاضر بیش از ۱۶۰۰۰ مجله٬ در لیست ISI قرار دارند. هر ساله ۲۰۰۰ مجله جدید مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و حدود ده درصد آنها به لیست ISI اضافه می‌شوند.
هر مجله علمی قبل از انتخاب شدن و فهرست شدن در ISIیکسری مراحل ارزیابی را پشت سر می‌گذارد. ازجمله عوامل مورد ارزیابی و رعایت استانداردهای بانک اطلاعاتی ISI، کمیته علمی منتخب مجله، تنوع بین المللی مقالات چاپ شده در آن، نشر به موقع مجله و جایگاه نشرآن می‌باشد. لازم به ذکر است که هیچ یک از این عوامل به تنهایی مورد بررسی و ارزیابی قرار نمی‎گیرد بلکه با بررسی مجموع عوامل یک امتیاز کلی داده خواهد شد. از جمله مواردی که در ارزیابی مجله مورد توجه قرار دارد این است که عنوان مقالات، چکیده و کلمات کلیدی باید به زبان انگلیسی باشد همچنین توصیه می‌شود که منابع نیز به زبان انگلیسی نوشته شوند. اگر چه اطلاعات علمی مهم به تمامی زبانها به چاپ می‌رسد اما موارد ذکر شده باید به زبان انگلیسی باشد تا تحت داوری و ارزیابی ISI قرار گیرد زیرا ارزیابی کنندگان مجلات علمی در ISI نمی‎توانند عناوین و منابع بکاررفته در مقالات را به زبان انگلیسی ترجمه کنند. داوری علمی و تخصصی مقالات چاپ شده در مجله توسط داوران نام آشنای علمی از جمله عمده‌ترین موارد مورد توجه ارزیابی کنندگان می‌باشد که گویای اعتبار و غنای علمی مجله است.
ارجاع به خود یا self citation چیست؟
اگر منابع ذکر شده در مقاله٬ پژوهش نویسندگان خود مقاله باشد٬ این کار از ارزش مقاله می‌کاهد زیرا جنبه بین المللی بودن آن را ضعیف می‌کند. درجه ارجاع به خود مجلات ISI معمولا کمتر از ۲۰٪ است.
ضریب تاثیر یا درجه تاثیر یا Impact factor چیست؟
این عامل همه ساله توسط ISI برمبنای ارجاعات به هر یک از مجلات علمی آن محاسبه می‌شود و نتیجه در گزارشات ارجاع مجله یا Journal Citation Reports یا به اختصار JCR ٬ منتشر می‌شود. این ضریب٬ نه برای مقاله یا نویسنده٬ بلکه برای مجله محاسبه می‌شود. محاسبه برمبنای یک دوره سه ساله صورت می‌گیرد. فرضا اگر در سال ۸۴ جمعا ۴۰ ارجاع به یک مجله صورت گرفته باشد و در آن مجله در سال ۸۲ تعداد ۲۶ مقاله و در سال ۸۳ تعداد ۲۴ مقاله چاپ شده باشد٬ ضریب ارجاع آن مجله٬ از تقسیم ۴۰ بر ۵۰ به دست می‌آید که ۸/۰ است. یعنی به طور متوسط٬ هر مقاله آن نشریه ۸/۰ مرتبه مورد استناد مقالات دیگر قرار گرفته است.
ISI بودن یک مجله را چگونه تعیین کنیم؟
بهترین راه٬ مراجعه به سایت‎هایی نظیر تامسون است. زیرا همچنان که گفته شد٬ هم تعداد مجلات زیاد است و هم ISI محسوب شدن یک مجله ممکن است همیشگی نباشد.هر نشریه با هر امتیاز علمی در کشور چاپ شود اگر ضریب تأثیرش صفر باشد، در این پایگاه قرار نمی‎گیرد. متأسفانه، در حال حاضر تمامی نشریات ایرانی دارای ضریب تأثیر صفر بوده و جایی در این پایگاه ندارند.
ISC چیست؟
ISC یا همان پایگاه استنادی علوم جدید و تکنولوژی که همانند ISI دارای مقالات دانشمندان است که خوشبختانه در ایران نیز چنین پایگاهی تاسیس شده است وهم اکنون به فعالیت می‌پردازد.
معیار اصلی ورود مجلات به نمایه‎های سه گانه ISI چیست؟
بر اساس قانون تجمع گارفیلد متون هسته برای تمامی رشته‎های علمی بیش از 1000 مجله نیست. همچنین مطالعه‎ای از سوی گارفیلد بر روی پایگاه اطلاعاتی اِس.سی.آی (Science Citation Index) نشان داده است که 75% ارجاعات در کمتر از 1000 عنوان مجله شناسایی شدند.
حال اگر لازم نباشد که یک نمایه استنادی چند رشته‎ای جامع بیشتر از چندهزار مجله را پوشش دهد، این مجلات را چگونه باید برگزید؟
هر چند برخی شائبه تاثیر پذیری این امر از سیاست و ... را مطرح می‌کنند ولی نظر ISI Thomson چیز دیگری است. یعنی هزینه- کارآیی. گارفیلد خود می‌گوید: چون مساله پوشش، وجهی عملا اقتصادی دارد، معیار برای آنچه انتخاب می‌شود، هزینه-کارایی است. هدف هزینه – کارآمدی یک نمایه به حداقل رسانیدن هزینه در ازای شناسایی یک مدرک مفید و به حداکثر رسانیدن احتمال دستیابی به یک مدرک مفید منتشره است. یک نمایه هزینه- کارآمد باید پوشش دهی خود را تا حد امکان محدود به آن مدارکی نماید که ممکن است افراد مفیدشان بدانند. به زبان ساده ISI Thomson مجلاتی را نمایه می‌کند که احتمال استناد به آنها بیشتر باشد.ولی چه شاخصی می‌تواند صلاحیت ورود دیگر مجلات به جمع مجلات منبع ISI Thomson را تایید کند.
جواب بسیار ساده است: فراوانی استناد به مجلات در منابعی که پیشتر در این نمایه وارد شده اند.اگر دانشگاهها می‌خواهند مجلات خود را در نمایه‎های سه گانه ISI Thomson وارد کنند، علاوه بر رعایت ضوابط عمومی مانند وضعیت نشر، کیفیت مقالات، ترکیب سردبیری و تحریریه و ... باید در جستجوی راهکارهایی باشند که به مجلات آنها از سوی مجلات منبع ISI Thomson، استناد شود. شاید یکی از راهها تشویق محققان دانشگاه در استناد به مدارک مجلات داخلی، در مقالات ارسالی به مجلات تحت پوشش نمایه‎های سه گانه ISI Thomson باشد.

پیوستن پایگاه استنادی علوم ایران به ISI :
رئیس کتابخانه منطقه‎ای علوم و تکنولوژی گفت: پیوستن ISC به ISI با هدف افزایش سهم تولیدات علمی ایران در جهان در نشستی با حضور مسئولین ISI در کتابخانه منطقه‎ای بررسی شد. با توجه به اینکه تمامی خصیصه‎های ISI در ISC نیز وجود دارد، کتابخانه منطقه‎ای علوم و تکنولوژی شیراز که متولی ایجاد ISC ( پایگاه استنادی علوم و تکنولوژی ) در کشور است، برای درج شدن مجلات بیشتری به زبان فارسی در ISI و ایجاد ارتباط بیشترISC با ISI تلاش می‌کند.
با برقراری پیوند علمی میان ISI و ISC شناسایی علم به زبان فارسی در سطح بین المللی بیشترمی شود و سهم ایران از تولیدات علمی دنیا بیشتر خواهد شد . هم اکنون بیش از 6 هزار مقاله توسط مجلات معتبر در ISC تولید می‌شود اما انعکاس این تولیدات علمی در سطح بین المللی کم است که با درج تعدادی از مجلات در ISI بازتاب علمی ایران در جهان بیشتر می‌شود.
وی با بیان اینکه هم اکنون 25 مجله ایرانی توسط ISI شناسایی شده و نمایه می‌شود، افزود: در حال حاضر تلاش می‌شود این تعداد به 500 مجله افزایش یابد . مسئول راه اندازی ISC در ایران با بیان اینکه ایران چهارمین کشور دارای مطالعات استنادی علوم بر پایه ISI است، گفت: کشورهای ژاپن و چین نیز توانسته‎اند مجلات خود را به همین روش در ISI درج کنند.
گفتنی است کتابخانه منطقه‎ای علوم و تکنولوژی شیراز چندی پیش مأمور راه اندازی پایگاه استنادی علوم ایران و جهان اسلام شد و این مرکز هم کانون در تلاش برای سنجش تولیدات علمی در کشورهای اسلامی، رتبه بندی نشریات کشورهای اسلامی، تولید نمایه استنادی علوم کشورهای اسلامی به منظور توسعه ISC در میان تمامی کشورهای اسلامی و پیوند دادن ISC به ISI است .
لیست ژورنال‎های ISI
http://science.thomsonreuters.com/mjl/
منبع : http://www.applyabroad.org

مقاله ISI چگونه ارزیابی می‌شود؟

گزارش میزان ارجاع به مجله‎های (JCR (Journal citiation Report هر سال توسط انستیتو اطلاعات علمی ISI ( Institute for scientific Information) واقع در شهر فیلادلفیای آمریکا منتشر می‌گردد.
این گزارش حاوی اطلاعات ارزشمندی پیرامون مجله‎ها و رتبه بندی آنها می‌باشد.
فاکتور تأثیر (Impact Faktor)، برای نخستین بار در سال 1995 و توسط بنیانگذار ISI گارفیلد Garfield مطرح شد و به سرعت به صورت دستورالعملی جهت گزینش بهترین مجله‎ها به کار رفت. حقیقت این است که این فاکتور ابزار کاملی برای اندازه گیری کیفیت مقاله‎ها نمی‎باشد، بلکه چون روش بهتری وجود ندارد و در حال حاضر نسبت به دیگر معیارها برای ارزیابی علمی از مزایایی برخوردار است، لذا عموماً مورد استفاده قرار می‌گیرد.
JCR بیش از 7500 مجله معتبر را در حدود 200 حوزه موضوعی از سال 1997 به بعد در بر می‌گیرد و با استفاده از آن می‌توان مجله‎ها را در حوزه‎های تخصصی، طبقه بندی و شاخص‎های رتبه بندی آنها را بررسی کرد. JCR در دو نسخه موجود است، نسخه علمی آن در بر گیرنده بیش از 5900 ژورنال علمی و نسخه علوم اجتماعی مشتمل بر 1700 ژورنال است. JCR از طریق Web of knowledge به شرط پرداخت وجه اشتراک قابل بررسی است.
ضریب تاثیر (IF) چیست؟
فاکتور تاثیر به صورت میانگین، تعداد ارجاعات به یک مورد قابل استناد (نظیر مقاله پژوهشی، مقاله مروری، نامه، یاد داشت، چکیده و..) در یک مجله علمی در طول زمانی معین تعریف شده است. فاکتور تأثیر، تعداد ارجاعات به مقاله‎های منتشر شده در دو سال قبل مجله تقسیم بر تعداد مقاله‎های منتشر شده در دو سال مذکور است.
در مواردی فاکتور تأثیر مجله بطور میانگین (که معدل فاکتور تأثیر طول دوران فهرست شدن آن مجله در ISI می‌باشد)، نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این شاخص مهمترین و در عین حال کاربردی‌ترین شاخص ارزیابی مجله‎ها از نظر ISI است. این عامل همه ساله توسط ISI بر مبنای ارجاعات به هر یک از مجله‎های علمی آن محاسبه می‌شود و نتیجه در گزارش JCR منتشر می‌شود.
این ضریب نه برای مقاله یا نویسنده بلکه برای مجله محاسبه می‌شود. محاسبه بر مبنای یک دوره سه ساله صورت می‌گیرد.
چگونه یک مقاله ISI ارزیابی می‌شود؟
برای اینکه بتوانید یک مقاله بنویسید، لازم است در این زمینه اطلاعاتی داشته باشید. اگر این مقاله را برای مؤسسه اطلاعات علمی ISI می‌نویسید، احتمالاً برایتان مهم است که بدانید این مقاله‎ها چگونه ارزیابی می‌شود.
امروزه ارزیابی مقاله‎های علمی یکی از دغدغه‎های جوامع علمی می‌باشد. مؤسسه اطلاعات علمیISI برای ارزیابی تحت پوشش فهرست نویسی خود، سه شاخص در نظر گرفته است:
1- فاکتور تأثیر گذار (IF): این شاخص مهمترین و در عین حال کاربردی‌ترین شاخص ارزیابی مجله‎ها از نظر ISI است.
2- شاخص فوری(Immediately): تعداد ارجاعات به مقاله‎های منتشر شده مجله در سال مورد ارزیابی تقسیم بر تعداد مقاله‎های منتشر شده در همان سال مجله مذکور است. این شاخص در حقیقت شیب رشد منحنی ارجاعات را بیان می‌کند.
3- شاخص نیمه عمر استناد(Cited Half-Life):نیمه عمر ارجاعات یا نیمه عمر استناد، تعداد سال‎هایی است که از سال ارزیابی باید به عقب برگشت تا شاهد پنجاه درصد کل ارجاعات به مجله در سال مورد ارزیابی باشیم.
به عبارت دیگر، این شاخص مدت زمانی که نیمی از کل استنادات به آن مجله صورت پذیرفته باشد را نشان می‌دهد و در حقیقت سرعت کاهش میزان ارجاعات به مجله را بیان می‌کند.
بدیهی است که وقتی مقاله‎های یک مجله ارزش خود را برای ارجاعات، زود از دست بدهند (مقاله‎ها سطحی باشند و خیلی زود بی ارزش شوند)، تنها به مقاله‎های جدید مجله ارجاع داده می‌شود.
این موضوع باعث می‌شود که نیمه عمر ارجاعات به مجله کاهش یابد. بنابراین هر چه نیمه عمر ارجاعات به مجله بیشتر باشد، نشان می‌دهد که ارزش مقاله‎های مجله در طول زمان بیشتر حفظ شده است و هنوز مورد ارجاع قرار می‌گیرند.
در مجموع هرچه نیمه عمرارجاعات به یک مجله بیشتر باشد، ارزش مجله بالاتر می‌رود.
در پایان هر سال، مجله‎های تحت پوشش فهرست نویسی ISI که در فهرست وبگاه علم (Web of Science=WOB) قرار گرفته اند، ارزیابی می‌شوند.
معیارهای ارزیابی و سنجش همان شاخص‎های ارزیابی ISI (سه شاخص اشاره شده دربالا) می‌باشند. نتایج این ارزیابی نیز درگزارش‎های ارجاع مجله JCR هر سال جهت اطلاع عموم اعلام می‌شود.
در بین فاکتورهای بالا، فاکتور تأثیر، کاربردی‌ترین شاخص می‌باشد و امروزه به طور گسترده‎ای در درجه بندی و ارزیابی مجله‎های مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فاکتور در حقیقت توانایی مجله و هیأت تحریریه آن را در جذب بهترین مقاله‎ها نشان می‌دهد.
بانک اطلاعات ISI، مرکزی برای فهرست نمودن و پوشش دادن جامع مهمترین مجله‎های علمی منتشره در دنیا به منظور تبادل اطلاعات میان پژوهشگران مختلف می‌باشد.
پر واضح است که منظور از پوشش جامع، فهرست نمودن کل مجله‎های علمی منتشر شده در جهان نمی‎باشد. چرا که از طرفی مقرون به صرفه نیست و از طرف دیگر تمام مجله‎های نشر یافته در جهان از استانداردهای ISI پیروی نکرده‎اند و از غنای علمی لازم برخوردار نیستند. ارزیابی مجله‎های علمی ISI به طور مستمر و مداوم هر دو هفته صورت می‌گیرد.
ارزیابی کنندگان ISI در حدود 2000 عنوان جدید را سالانه مورد ارزیابی قرار داده و تنها 10 تا 12 درصد از مجله‎های علمی ارزیابی شده، انتخاب می‌شوند. هر مجله علمی قبل از انتخاب شدن و فهرست شدن در ISI یکسری مراحل ارزیابی را پشت سر می‌گذارند.
از جمله عوامل مورد ارزیابی و رعایت استانداردهای بانک اطلاعاتیISI، کمیته علمی منتخب مجله، تنوع بین المللی مقاله‎های چاپ شده درآن، نشر به موقع مجله و جایگاه نشر آن می‌باشد.
لازم به ذکر است که هیچ یک از این عوامل به تنهایی مورد بررسی و ارزیابی قرار نمی‎گیرد، بلکه با بررسی مجموع عوامل، یک امتیاز کلی داده خواهد شد.
از جمله مواردی که در ارزیابی مجله مورد توجه قرار دارد این است که عنوان مقاله‎ها، چکیده و کلمات کلیدی باید به زبان انگلیسی باشد همچنین توصیه می‌شود که منابع نیز به زبان انگلیسی نوشته شوند.
اگر چه اطلاعات علمی مهم به تمامی زبانها به چاپ می‌رسد، اما موارد ذکر شده باید به زبان انگلیسی باشد تا تحت داوری و ارزیابی ISI قرار گیرد زیرا ارزیابی کنندگان مجله‎های علمی در ISI نمی‎توانند عناوین ومنابع بکار رفته در مقاله‎ها را به زبان انگلیسی ترجمه کنند.
داوری علمی و تخصصی مقاله‎های چاپ شده در مجله توسط داوران نام آشنای علمی از جمله عمده‌ترین موارد مورد توجه ارزیابی کنندگان می‌باشد که گویای اعتبار و غنای علمی مجله است.
سه پایگاه WOS، EST و JCR از معتبرترین پایگاه‎های علم سنجی هستند که توسط مؤسسه اطلاعات علمی ISI تهیه و روز آمد سازی می‌شوند.
پایگاه Essential Science Indicators) ESI بر مبنای دوره‎های زمانی 10 ساله، به ارائه آمار در قالب شاخص‎های تعیین شده تولید علم از جمله رتبه علمی کشورها بر اساس تعداد تولیدات علمی، تعدا کل استنادها و نسبت استناد به تولیدات علمی می‌پردازد.
در پایگاه Web of Science(WOS) امکان جستجو و استخراج اطلاعات در طول دوره‎های زمانی مختلف بر اساس شاخص‎های گوناگون علم سنجی وجود دارد.
پایگاه (JCR (Journal citation Reprts به ارائه گزارش استنادی نشریه‎ها می‌پردازد.
از طرفی تعداد نشریه‎هایی که هر کدام از این پایگاه‎ها نمایه می‌کنند نیز با دیگری متفاوت است.
بهترین معیارهای ISIبرای نمایه کردن مجله‎ها چیست؟
در سایتISI چهار مورد به عنوان ملاک‎های اصلی نمایه شدن مجله آمده است که عبارتند از:
1- زمان بندی نشر، تعریف شده باشد یعنی معلوم باشد که فصلنامه است، ماهنامه است یا... و در موعد معین هم آماده شود.
2- فرآیند داوری برای مجله تعریف شده باشد.
3- قواعد نشر بین المللی را رعایت کند. برای مثال، عنوان مجله گویای محتوای آن باشد.
4- مقاله به هر زبانی که باشد مهم نیست ولی چند مورد در آن باید به زبان انگلیسی باشد که عبارتند از: اسامی نویسندگان، عنوان، چکیده و کلمات کلیدی و حتی الامکان منابع و مآخذ هم انگلیسی باشد.
موارد فرعی هم وجود دارد که شامل این موارد است:
1- مجله باید حوزه بین المللی داشته باشد و به یک حوزه جغرافیایی خاص تعلق نداشته باشد.
2- در حوزه آن مجله، ترجیحاً مجله مشابه نباشد یا اگر هست آن مجله معیار برتری نسبت به آنها داشته باشد.
3- افراد به وجود آورنده آن حتی الامکان افراد شناخته شده‎ای باشند.
4- افراد به وجود آورنده، توزیع جغرافیایی مناسبی داشته باشند مثلاً همه ایرانی نباشند.
البته موارد فرعی، نمره اضافه دارد و در قبولی یا رد مجله از طرفISI نقش بازی نمی‎کند.

منابع:
-پایگاه اطلاعات علمی SID
-سخنرانی دکتر عباس چاکلی، مدیر سابق گروه علم سنجی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
-Jouma citiation Reprts
به نقل از: نشریه دانشگاه علم و صنعت ایران/شماره65منبع: نشریه اطلاعات علمی شماره  357

راهنمای انتشار مقاله در مجلات و ژورنال‎های خارجی

بسیاری از محققان و نخبگان کشور هستند که در موضوعات مختلف علمی و پژوهشی تحقیقات گسترده‎ای انجام می‌دهند و نتایج این تحقیقات را به صورت مقاله‎ای تدوین می‌کنند. این مقالات به عنوان کارنامه علمی افراد نقش مهمی را در به دست آوردن فرصت‎های شغلی ایده آل و یا حضور در دانشگاه‎ها و مراکز علمی معتبر ایفا می‌کنند. دانشجویانی که مقالات علمی آنها در مجلات و ژورنالهای معتبر علمی خارجی منتشر شده باشد شانس بیشتری را برای گرفتن پذیرش از دانشگاه‎های معتبر به ویژه در مقطع دکترا را خواهند داشت.
برای انتشار مقاله بر روی مجلات و ژورنال‎های معتبر علمی خارجی، ابتدا باید با توجه به رشته درسی و موضوع مقاله‎ای که تدوین کرده اید ژورنال یا مجله مرتبط را پیدا کنید. ما در لیست زیر، مجموعه از معروفترین ژورنال‎های خارجی برای ثبت مقاله را برای شما گرد آوری کرده ایم:
Science Publishing Corporation:منتشر کننده مقالات علمی در زمینه‎ها و رشته‎های متفاوت.در این سایت امکان دسترسی آزاد به انواع مقالات علمی در زمینه‎ها و رشته‎های متفاوت، برای همگان در سرتاسر جهان فراهم آمده است.
Elsevier:در این سایت تلاش شده است تا بهترین راه حل‎ها در جهت پیشرفت علوم فنی، پزشکی و تکنولوژی ارائه شود. Elsevie" سالانه 2200 مقاله و 25000 کتاب در زمینه‎های مختلف علمی منتشر می‌سازد.
EmeraldEmerald: با انتشار بیش 300 مقاله و 2350 کتاب در زمینه‎های مختلف در این سایت برای شما این امکان را فراهم آورده است تا دسترسی به انواع مقالات و کتب در رشته‎های مختلف را داشته باشید و علاوه بر آن امکان دانلود کل متون مورد نظر شما را نیز به شما می‌دهد.
springer: منتشر کننده بیش از 2900 مقاله و 190 هزار کتاب این فرصت را برای نویسندگان، مراجعه کنندگان و همکاران فراهم آورده است تا مقالات مورد نظر خود را به راحتی پیدا کنند.
IJSER : مجله بین المللی علمی است که در زمینه انتشار مقالات علمی با موضوع علوم فنی، مهندسی و تکنولوژی فعالیت می‌کند. مهندسان و محققان می‌توانند مقالات خود را در اینجا منتشر کنند و یا از هزاران مقالات انتشار یافته این من مجله استفاده کنند.
IJARCS:مجله بین المللی پژوهش علوم کامپیوتر مقالات علمی را به صورت آنلاین منتشر می‌کند. تمرکز این مجله بر روی فرضیه‎ها، روش‎ها و برنامه‎های کاربردی کامپیوتر و رشته‎های مرتبط است.
Palgrave MacmillanPalgrave Macmillan: در انتشار مقالات متفاوت علمی پیشگام است. در این وب سایت می‌توانید انواع مقالات علمی را مشاهده و دانلود کنید.
Wiley: در این سایت انواع مقالات در زمینه علوم پزشکی، اجتماعی، پیراپزشکی و ... در اختیار شما گذاشته می‌شود. شما می‌توانید از بین بیش از 4 میلیون مقاله و 1500 مجله و 15000 کتاب آنلاین و دیگر دیتابیس‎ها هر آنچه را که مورد نظرتان باشد را بیابید.
Highwire: با بیش از 1700 مجله و هزاران کتاب علمی، این سایت را در ارائه راه حل‎های متفاوت برای انتشارات، دانشگاه‎ها و جوامع علمی، در بین دیگر سایت‎ها متمایز می‌سازد.
jstor: کتابخانه‎های این سایت با بیش از 9200 موسسه در سطح جهان، ( از جمله دانشگاه‎های معتبر ایران ) مجموعه کاملی از کتب و مقالات مختلف در رشته‎های مختلف را فراهم آورده است. با عضویت در JSTOR شما دسترسی رایگان به آرشیو آنلاین و کتابخانه‎های ما را در هر کجای دنیا خواهید داشت.
ICEHM: این وب سایت تقویم کاملی از سمینارها و کنفرانس‎هایی که در سال آتی در زمینه اقتصاد، علوم انسانی و مدیریت در سطح جهان برگزار می‌شوند را به شما ارائه می‌کند. شما می‌توانید مقاله‎های ارائه شده برای هریک از این کنفرانس‎ها را دانلود کرده و یا مقاله خود را برای شرکت در کنفرانس ارائه کنید.
SCIRPSCIRP یکی از بزرگترین ناشران مجلات در زمینه‎ها و رشته‎های مختلف است که دسترسی آزاد را برای همگان فراهم آورده است. بیش از 5000 ویراستار فعال همواره در این سایت فعالیت می‌کنند. SCIRP تا به امروز بیش از 30500 مقاله منتشر کرده است.
پس از انتخاب مجله، با پر کردن فرم‎های درخواست، مقاله خود را برای آنها ارسال کنید. توجه داشته باشید که مقالات خود را قبل از ارسال حتما ویرایش کنید.
مقالات شما پس از ارسال، مورد بررسی قرار می‌گیرد و در صورتی که استاندارهای لازم برای انتشار در مجله را داشته باشند مورد تایید قرار گرفته و شما را از طریق ایمیل مطلع می‌سازند.
در این مرحله شما باید هزینه انتشار مقاله را بپردازید تا مقاله شما چاپ و منتشر شود. برای این کار کافی است به صفحه نیاز پرداز وب سایت امانکش رفته و فرم درخواست پرداخت را کامل کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت هزینه درخواستی شما را پرداخت کنند.

چهارچوب مقاله‌ی پژوهشی

(1) عنوان
(2) نام نویسنده یا نویسندگان
(3) اطلاعات تماس
(4) چکیده
(5) واژگان کلیدی
(6) مقدمه
(7) مبانی نظری تحقیق

(8) روش تحقیق

(9) یافته‌های تحقیق

(10) بحث و نتیجه‌گیری

(11) فهرست منابع

1ـ عنوان مقاله

اولین بخش یک مقاله، عنوان است که باید اشتراک‌هایی با موضوع اصلی تحقیق داشته ‌باشد و به شکلی جذاب جمله‌بندی شده‌ باشد. نکات زیر در انتخاب عنوان مقاله قابل توجه هستند:

(1)    عنوان مقاله تا جای ممکن باید دقیق و رسا باشد و از به‌کار بردن اصطلاحات ناآشنا یا اختصاری خودداری شود.

(2)    عنوان مقاله تا جای ممکن باید جمله‌ی ویژه‌ای باشد که نکات اصلی و عمده‌ی موضوع را دربر داشته ‌باشد.

(3)    به‌طور معمول - نه همیشه- در نام‌گذاری بیش‌تر تحقیق‌ها این نکات درنظر گرفته می‌شود: چه چیزی را می‌خواهیم بررسی کنیم، در چه جامعه‌ای، در کجا و در چه زمانی؛ مثلاً عنوان یک مقاله می‌تواند این باشد: بررسی رابطه‌ی سطح سواد مادران و تغذیه‌ی کودکان در شهر تهران در سال 1386.

(4)    عنوان باید «فاقد پیش‌داوری» باشد؛ برای مثال، انتخاب این عنوان برای یک مقاله، مناسب به‌نظر نمی‌رسد: بررسی علل بی‌علاقگی رانندگان به بستن کمربند ایمنی

(5)    اگر کلمه‌هایی در توصیف ویژگی مطالعه‌ی شما نقش کلیدی دارند حتماً در عنوان خود آن‌ها را بگنجانید؛ مانند: مطالعه‌ی آینده‌نگر، مطالعه‌ی دوسویه‌ی کور یا مطالعه‌ی تصادفی شده.

(6)    هیچ‌گاه نباید در عنوان مقاله، نتیجه‌ی پژوهش را به‌صورت اثبات‌شده ذکر نمود.

2ـ نویسندگان و نشانی آن‌ها

نام نویسندگان و همه‌ی همکارانی که در مطالعه‌ شرکت داشته‌اند باید به‌طور کامل نوشته شود. هم‌چنین نویسنده اصلی که مسئول ارتباط با خوانندگان است باید مشخص شود و راه ارتباط با وی (نشانی ای‌میل، تارنما، تارنگار ...) و شماره‌ی تلفن او برای خوانندگان نوشته شود.

3ـ چکیده‌ی تحقیق

چکیده‌ پس از عنوان، بیش‌تر از بخش‌های دیگر یک مقاله خوانده می‌شود و در چکیده، قسمت‌های گوناگون مقاله شامل مقدمه، اهداف، روش‌ها و نتایج تحقیق، به‌صورت خلاصه ذکر می‌شود. متن بسیاری از مقاله‌ها به‌طور کامل در دسترس ما نیست و گاهی فرصت خواندن همه‌ی مقاله را نداریم و از این‌رو چکیده‌ی مقاله اهمیت فراوانی دارد. در بیش‌تر مجله‌ها تعداد کلمه‌های چکیده بین 150 تا 250 کلمه است.

4ـ واژگان کلیدی

چند واژه‌ی کلیدی که از اهمیت فراوانی در مطالعه برخوردارند، در این قسمت ذکر می‌شود. ضمن این‌که با جست‌وجوی واژه‌های کلیدی در سایت‌های علمی می‌توان به آن مقاله دست یافت. به‌طور معمول شمار این واژه‌ها 5 تا 6 کلمه درنظر گرفته می‌شود.

5ـ مقدمه

مقدمه‌ی یک مقاله‌ی پژوهشی ضمن بیان مسأله و تشریح موضوع پژوهش، به این پرسش پاسخ می‌دهد که  «مطالعه‌ی حاضر چه ارزشی دارد؟». در حقیقت با مطالعه‌ی مقدمه‌ی یک مقاله‌ی پژوهشی، خواننده با مسأله‌ی تحقیق آشنا می‌شود و ضرورت انجام پژوهش را درک می‌کند. متن مقدمه باید روان باشد و تا جای ممکن به‌صورت خلاصه و حداکثر در 2 صفحه تایپ شود.

6ـ مبانی نظری تحقیق

ادبیات تحقیق یا مبانی نظری، به تشریح مفاهیم، تعاریف و تاریخچه‌ی موضوع تحقیق می‌پردازد. نویسنده‌ی مقاله باید بر ادبیات تحقیق مسلط باشد و مبانی نظری موضوع تحقیق خود را به‌طور مختصر ولی کاربردی بیان نماید. مبانی نظری تحقیق باید با استناد و ارجاع علمی آورده شود. یک مقاله‌ی خوب باید مبانی نظری قابل قبولی داشته ‌باشد.

7ـ روش تحقیق

در این قسمت از مقاله چه‌گونگی و روش انجام پژوهش توضیح داده می‌شود. هم‌چنین نمونه‌های مورد بررسی، چه‌گونگی نمونه‌گیری، جامعه‌ی هدف، مراحل اجرای پژوهش و نحوه‌ی تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها نوشته می‌شود. در این قسمت، درمورد متغیرها بیش‌تر بحث می‌شود و روش اندازه‌گیری و میزان دقت و چه‌گونگی کنترل آن‌ها بیان می‌شود.

8ـ یافته‌های تحقیق

در این قسمت نتایج به‌دست‌آمده از پژوهش ذکر می‌شود. نتایج کلیدی مطالعه باید با کلمه‌های روان و دقیق و بدون بزرگ‌ نمایی ذکر شود. از روش‌های گوناگونی برای ارائه‌ی نتایج استفاده می‌شود. استفاده از عددها، جدول‌ها و نمودارها کمک ارزنده‌ای به ارائه‌ی مطلب به‌طور ساده‌تر می‌نماید. اما لازم است داده‌های جدول‌ها و نمودارها به‌طور کامل تشریح، و تجزیه ‌و تحلیل شوند. در مواردی که از روش‌ها و آزمون‌های آماری برای بررسی نتایج و تحلیل داده‌ها استفاده شده‌ باشد، باید نوع آن نیز ذکر شود.

9ـ بحث و نتیجه‌گیری

در این قسمت به تفسیر نتایج ارائه‌شده می‌پردازیم. هم‌چنین می‌توان به مقایسه‌ی نتایج به‌دست‌آمده از مطالعه‌ی حاضر با نتایج مطالعه‌های دیگر پرداخت و با توجه به مجموعه‌ی شواهد، نتیجه‌گیری نمود. درصورت لزوم می‌توان پیشنهادهایی برای انجام مطالعات بهتر و کامل‌تر در آینده ارائه داد.

10ـ فهرست منابع

در پایان لازم است همه‌ی منابعی که در تحقیق مورد استفاده قرار گرفته‌اند، به‌شیوه‌ای درست ذکر شوند. شیوه‌ی نگارش منابع و مآخذ در بخش دیگری از همین تارنگار آمده است.

چند نکته‌ی اساسی در فرستادن مقاله برای نشریه‌های علمی

به‌یاد داشته‌ باشید که پیش از فرستادن چکیده‌ی مقاله‌ی خود به یک مجله، نخست فرم نحوه‌ی نگارش مقاله را از آن مجله دریافت کنید و چکیده‌ی مقاله‌ی خود را در قالب آن فرم تهیه و تایپ نمایید. (برای مثال: شمار کلمه‌ها، فونت، تعداد سطرها، حاشیه‌ها و...)

دلایل پذیرفته نشدن چکیده‌ی یک مقاله در نشریه‌های علمی

(1)    ابهام در موضوع مقاله.

(2)    وجود شمار فراوانی از مقاله‌های با موضوع همانند.

(3)    روشن نبودن زمینه‌ی اصلی تحقیق.

(4)    نمونه‌گیری نامناسب.

(5)    رعایت نکردن اصول مقاله‌نویسی مورد نظر نشریه.

(6)    ذکر نادرست رقم‌های آماری.

(7)    نبود بحث و پرداختن به نتایج.

(8)    نوشتن چکیده‌های بسیار کوتاه یا بسیار بلند.

(9)    بی‌دقتی در تهیه‌ی متن (غلط‌تایپی، نگارشی و محتوایی).

(10) ارتباط نداشتن موضوع مقاله با رویکرد نشریه.

انواع مقاله (مقاله بر حسب نوع)

مقاله تحقیقی: به مقاله‎ای گفته می‌شود که برخاسته از پژوهش نوینی باشد که محقق خود انجام داده و متکی بر یافته‎های دیگران نیست.

مقاله تحلیلی: یا نظری. مقاله‎ای است که مولف با استفاده از منابع تحقیقی پیشین نظریه خاصی را در حوزه کار خود مطرح می‌کند. در چنین مقاله ای، معمولاً مولف نظریه‎ای نوین عرضه می‌کند ممکن است نویسنده با نگرشی انتقادی به بحث درباره نظریه‎های پیشین بپردازد در این صورت، مولف نظریه‎های موجود را مورد تحلیل قرار می‌دهد و با استدلال و بهره گیری از شواهد، برتری نظریه‎ای بر نظریه‌های دیگر نشان می‌دهد.

مقاله مروری: این نوع مقاله به تحلیل کلان و ارزیابی انتقادی نوشته‎هایی می‌پردازد که قبلاً منتشر شده است. مولف از طریق مقوله بندی، یکپارچه سازی، و ارزشیابی متون منتشر شده پیشین سیر پیشرفت پژوهش‌های جاری را در جهت روشن کردن مسئله‎ای مشخص دنبال می‌کند.

مقاله گردآوری: در این نوع مقاله صرفاً گردآوری و انعکاس نقطه نظرهای مختلف مندرج در نوشته‎های مرتبط با موضوعی خاص میپردازد و در واقع کار جدیدی را عرضه نمی‎کند. چنین نوشته‎ای را نمی‎توان در واقع یکی از انواع مستقل مقاله علمی به حساب آورد.

مقاله دایرةالمعارفی: این گونه مقالات با مقالات مجلات علمی تفاوت ماهوی دارند، مقالات دایرةالمعارفی مبتنی بر اسناد و مدارک و منابعی است که پیشاپیش موجود بوده و مورد جست و جو و بازاریابی قرار گرفته است. به همین دلیل مستند بودن در مقاله دایرةالمعارفی اصیل‌ترین رکن بشمار می‌رود.

ساختار مقالات علمی و پژوهشی

1. صفحه عنوان
   • هفت راهکار نوشتن عنوان
     •  موضوع عام+ : + موضوع عام را به شکلی محدود مجددا بیان کنید. مثال:
       •  مطالعات انقلاب اسلامی ایران
       • مطالعات انقلاب اسلامی ایران: سناریونویسی و آینده حیات سیاسی انقلاب اسلامی ایران
     • عبارت عام + عبارت حرف اضافه‎ای که محدودش کند. مثال:
       
       • انقلاب اسلامی
       • انقلاب اسلامی از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی
     • موضوع عام + با یک اثر محدود شود. مثال:
       • تصویر سازی دینی
       • تصویر سازی دینی در هشت کتاب سهراب سپهری
     • موضوع عام + : + بیان روش مطالعه. مثال:
       
       • بررسی ارتباط الگوهای غذایی غالب با کوتاه قدر در کودکان تهرانی
       • بررسی ارتباط الگوهای غذایی غالب با کوتاه قدی در کودکان تهرانی : یک مطالعه موردی شاهدی
     • موضوع عام + : + بیان سوال. مثال:
       • ادبیان فرانسه در گذار قرن بیست و یکم
       • ادبیان فرانسه در گذار از قرن بیست و یکم: ادبیات پس از کاغذ؟
     • مقایسه دقیق تر و خاص تر بین چند چیز. مثال:
       • رضایتمندی مشتریان از خدمات بانکداری الکترونیکی: مقایسه بانک‎های تجارت و سامان شهر تهران
     • استفاده از نقل قولی جذاب و مرتبط و محدود. مثال:
       • بررسی جامعه شناختی سهراب سپهری (هشت کتاب پی آواز حقیقت بودیم)
   • نام نویسنده و وابستگی سازمان
   • چکیده
     • بخشی از مقاله که منتشر شده و در جستجوها پیدا می‌شود.
     • یک دورنمایی کلی از اجزاء اصلی پژوهش
     • به لحاظ حجم بین ۱۲۰ تا ۲۵۰ کلمه
     • اجزاء چکیده:
       • معرفی موضوع و ضرورت تحقیق
       • بیان مسأله و سوال تحقیق
       • توضیح فرضیه
       • اشاره مختصر به چارچوب نظری و روش تحقیق
       • نتایج، پیامدها و کاربردهای تحقیق
   • کلید واژه‎ها
     • بین ۲ تا ۷ کلید واژه متغیر است که باید در عنوان و چکیده بکار رفته باشد.
     • کارکرد کلید واژه در جستجوها می‌باشد
2. مقدمه مقاله
3. پیشینه مطالعات
4. توضیح چارچوب نظری و روش
5. بحث اصلی پژوهش با بیان پاراگراف:
   • پاراگراف مقدمه
     • بخش محرک که ۷۰٪ مقاله را تشکیل می‌دهد.(بخش اجباری)
       • می توان با یک داستان کوتاه شروع
         
         • داستان تکراری نباشد.
         • بتوان در چند جمله اول مخاطب را جذب کرد.
       • می توان حول و حوش یک نقل قول
         • مرتبط با بحث و ادعایی که مطرح می‌کنید باشد
         • چند جمله بیاورید برای آماده کردن زمینه برای نقل قول
         • و بعد توضیح نقل قول
       • می توان با ارائه تعریف، یکی از واژه‎های مهم مقاله
       • می توان با ارائه واقعیت‎ها، آمار و ارقام تکان دهنده و مهم
       • می توان با عبارات کلی بحث را شروع کرد. بعد با توضیحات کلی و بعد آرام آرام در طی سه چهار جمله بحث را محدود کرد به تدریج به سمت موضوع اصلی مقاله البته این روش خطرناک است برای اینکه بحث کلی معمولا جذابیت ندارد.
       • می توان با یک سوال شروع کرد
         • سوالی که خواننده به دنبال جوابش باشد.
     • عبارت انتقالی که معمولا در حد چند کلمه یا یک جمله است.(بخش اختیاری)
     • مدعای اصلی که جمله مدعا یا thesis statement گفته می‌شود.(بخش اجباری)
     • طرح مقاله ممکن است در پایان پاراگراف مقدمه در نظر گرفته شود.(بخش اختیاری)
   • پاراگراف پشتیبان
   • پاراگراف نتیجه گیری که دو هدف دارد:
     • بیان نکته اصلی مقاله در قالب عبارات و الفاظ جدید
     • حسن ختام که راهکاری برای خروج از بحث است.
       • اشاره به محرک
       • بیان نکته مربوط به مقاله
6. نتیجه گیری
   • هدف: اطمینان از اینکه خواننده نکته مدنظر شما را در مقاله به درستی فهمیده. در این پاراگراف از بیان نکته‎ای جدید پرهیز کنیم.
   • اجزاء این پاراگراف
     • بازگویی مدعا(باید نکات اصلی را به صورت جدید با الفاظی جدید ولی با همان محتوا بیان کرد)
     • حسن ختام، انواع اشکال آن:
       • اشاره به محرک و اجاع مجددی به آن کنید و بعد با آن بحث را تمام کنید.
       • بیان یک نکته جالب و مرتبط یا ارائه راهکار و...

درس روش تحقیق مقاله نویسی ISI

 اولین گام را بردارید
•    - آیا اساسا به انجام کار پژوهشی علاقه مند هستید؟
•    -  آیا علاقه دارید از رموز کار پژوهشی و انجام یک کار تحقیقی روش مند و اصولی اطلاع پیدا کنید؟
•    - آیا فکر می‌کنید شما هم مثل بسیاری دیگر از دانشجویان می‌خواهید در آینده به صورت حرفه‎ای وارد کار تحقیق و پژوهش و تالیف شده و به عنوان یک متخصص دانشگاهی و یک نیروی حرفه‎ای آکادمیک، بخشی از نیازهای علمی رشته مورد علاقهخود را تامین کنید؟
•    - آیا می‌خواهید در رشته تحصیلی خود، در آینده‎ای نه چندان دور، یکی از سرآمدان و بهترین‎های کشورمان باشید؟
•    اگر پاسخ شما به پرسش‎های فوق مثبت است، پس از همین حالا شروع کنید؛ راه طولانی و پرپیچ و خمی در انتظار شما است، اما کافی است نترسید و به توانایی‎های خودتان اعتماد کنید. کافی است آنچه را که از صمیم قلبتان دوست دارید جدی بگیرید وهدف‎های بزرگتان را با برداشتن اولین گام جامه عمل بپوشانید.
•    در این کارگاه اصول اولیه و اساسی پژوهش و تحقیق و شیوه نگارش یک مقاله علمی را به شما آموزش خواهیم داد.
 
•    شاید باورش کمی سخت باشد، اما حقیقت این است که:
 
•«بزرگ‌ترین خدمات پژوهشی به جهان علم را
آنهایی کردند که یک روز حتی الفبای پژوهش را هم نمیدانستند.»
در این کارگاه چه چیزهایی یاد خواهیم گرفت؟
 
•    روش شروع کار تحقیق علمی از پایه )روش پیداکردن موضوع- ایده و...(
•    آشنایی واقعی با سایت‎های معتبر علمی جهان و نحوه چگونگی تحقیق آکادمیک
•    روشهای گرفتن مقاله علمی خارجی و پایان نامههای خارجی و نحوه استفاده از آنها
•    نحوه نوشتن مقاله معتبر علمی برای مجلات ISI
•    نحوه تنظیم فرمت استاندارد مقاله علمی برای مجلات ISI
•    نحوه استناد و منبع نویسی و کاور لتر و...  استاندارد در ISI
•    خطاها و رعایت اخلاق در مقاله نویسی ISI
•    آشنایی با اعتبار مجلات ISI و سایر مجلات و چگونگی تشخیص اعتبار و پولی بودن و...
•    نحوه یافتن مجله علمی در زمینه رشته تخصصی رشته خود
•    نحوه ارسال و مکاتبه با مجلات و پیگیری انتشار مقاله علمی به صورت قدم به قدم
•    نحوه انتخاب داور از پایگاههای معتبر علمی
•    آشنایی با  ISIو مسایلی در مورد مجلات
•    و دهها مسایل دیگر در این حوزه به همراه پرسش و پاسخ شرکت کنندگان
•     ....
چند توصیه به دوستان عزیز و بزرگوار
•♦ محکم‌ترین کلمه "پشتکار"است...آن را داشته باش.
•♦ سمی‌ترین کلمه "غرور"است... بشکنش.
•♦ سست‌ترین کلمه "شانس"است... به امید آن نباش.
•♦ روشن‌ترین کلمه "امید" است... به آن امیدوار باش.
•♦ ضعیف‌ترین کلمه "حسرت"است... آن را نخور.
•♦ تواناترین کلمه "دانش"است... آن را فراگیر.
•♦ خود خواهانه‌ترین کلمه" من" است...از آن حذر کن.
•♦ بازدارترین کلمه "ترس"است...با آن مقابله کن.
•♦ دست و پاگیرترین کلمه "محدودیت"است... اجازه نده مانع پیشرفتت بشود.
•♦ سخت‌ترین کلمه "غیرممکن"است... وجود ندارد.
•♦ مخرب‌ترین کلمه "شتابزدگی"است...مواظب پلهای پشت سرت باش.
•♦ تاریک‌ترین کلمه "نادانی"است...آن را با نور علم روشن کن.
•♦ صبورترین کلمه "انتظار"است... منتظرش باش.
 درخت تو گر بار دانش بگیرد
 به زیر آوری چرخ نیلوفری را
 
•    پیامبر صلى  الله  علیه و آله :
•    قَلْبٌ لَیْسَ فیهِ شَىْ ٌءٌ مِنَ الْحِکْمَةِ کَبَیْتٍ خَرِبَ فَتَعََلَموا وَ عَِلِموا وَ تفَقََهوا وَ لا تَموتواجُهالاً فاِنَ الّلّه لا یَعْذِرُ عَلََى الْجهْلِ؛
دلى که در آن حکمتى نیست، مانند خانه ویران است، پس بیاموزید و آموزش دهید، بفهمید و نادان نمیرید. براستى که خداوند،بهانه اى را براى نادانى نمى پذیرد.
)نهج الفصاحه،ص600(
 
 

هدف از ارائه مقاله چیست؟
•تحقیق و پژوهش از اهمیت ویژه‎ای برخوردار استو به جرات می‌توان گفت که همه پیشرفت‎های
علمی، صنعتی، پژوهشی، تکنولوژی و جامعه شناسی بر پایه تحقیق و پژوهش استوار است. اصلی‌ترین و مهم‌ترین شیوه ارائه نتایج یک مطالعه و تحقیق، تهیه مقاله است و محققی در صحنه تولید و انتشار علمی موفق است که بتواند نتایج خود را در مجلات
معتبر)علمی پژوهشی یا ISI( به چاپ برساند.
مفهوم ISI
• علامت اختصاری ISI  به مفهوم موسسه اطلاعات علمی
Institute for Scientific Information است. این شرکت در دهه 1950 توسطEugene Garfield به منظور ثبت ارجاعات و تحلیل آنها در مجلات علمی پایه گذاری شد. در سال 1992 امتیاز موسسه ISI توسط شرکت تامسونThomson  Reuters  خریداری شد. در حال حاضر برای اینکه تشخیص دهیم مجله‎ای ISI   می‌باشد یا خیر باید از طریق سایت تامسون رویترز اقدام کنیم.
مزایای داشتن مقاله ISI  
•    1. افزایش رتبه علمی اساتید دانشگاه‎ها
•    2. پذیرش راحت تر در مقطع دکتری و داشتن رزومه معتبر
•    3. گرفتن بورس تحصیلی از دانشگاه‎های معتبر بین المللی در سراسر جهان
•    4. استخدام راحت تر در کلیه ادارات و سایر مراکز دولتی و خصوصی
•    5. پذیرفته شدن بسیار راحت تر به عنوان عضو هیات علمی در دانشگاه‎ها و مراکز تحقیقاتی
•    6. افزایش حقوق و مزایای شغلی برای کارکنان بسیاری از ادارات
•    7. امکان عضویت در بنیاد ملی نخبگان )در صورت داشتن سایر شرایط(
•    8. شناخته شدن به عنوان متخصص و صاحب نظر در موضوع
•    9. امکان گرفتن پروژه‎های تحقیقاتی با درآمدهایی بسیار بالا از بسیاری از سازمانهای دولتی
•    10. گسترش علم و دانش
•    11. ایجاد شدن احساس افتخار و اعتماد به نفس در نویسندگان مقالات
•    12. ثبت کردن تحقیقات و مطالعات انجام شده به نام نویسندگان و حفظ دائمی آنها
•    13. و سایر مواردی که بسته به شرایط میتواند کاملا متفاوت باشد
مقاله چیست؟
•مقاله معمولا نتیجه یک پژوهش است که به کوششیک یا چند نفر در یک موضوع تازه با رویکردی
جدید و با جهت دستیابی به نتایج تازه تهیه و منتشرمی گردد.  
•مقاله در واقع گزارشی است که محقق از یافته‎هایعلمی و نتایج اقدامات پژوهشی خود برای استفادهسایر پژوهشگران، متخصصان و علاقه مندان به دست می‌دهد.
 نامهای مقاله‎ی علمی در زبان انگلیسی
•    Paper
•    Letter
•    Manuscript
•    Article
تقسیم و دسته بندی مقالات:
•1- مقاله پژوهشی )تحقیقی ( •2- مقاله تحلیلی )ترویجی ( •3- مقاله مروری )تالیفی(  •4- مقاله  گردآوری
 
مقاله پژوهشی )تحقیقی (:
•برگرفته  از پژوهشی است  که  ب هتازگی  پایان  یافته  است  و
چون  متکی  بر یافت ههای  تحقیقاتی  است، گزار ش تحقیق  نیز به آن  گفت ه می‌شود. این نشان می‌دهد که ویژگی منحصر به فرد مقاله پژوهشی،داشتن یک ایده یا ابتکار یا نتیجه کاملاجدید و تازه است. به عبارت دیگر مقاله پژوهشی حاوى ایده یا موضوعى کاملاً نو یافته است، به این معنا که پژوهشگر
طى یک کار پژوهشى دقیق، ایده، موضوع،یا روش جدیدى را مطرح م ىکند و به نتایج کاملاً جدیدى دست م ىیابد که پیشتر وجود نداشته است.
مقاله تحلیلی )ترویجی( :
•    این  نوع  مقاله  که  به  نام  مقاله  نظری  نیز شناخته  می‌شود، تحقیقی  است  که  مؤلف  با استفاده  از منابع  پژوهشی  پیشین، نظریه خاصی  را در حوزة  کار خود مطرح  می‌نماید. در این  نوع  مقاله  نویسنده  ممکن  است  نظری ههای  قبلی  را گسترش  دهد، آنها را با استفاد ه از شواهد استحکام بخشد، آنها را به شکل  دیگری  بیان  کند یا آنها را مورد تأمل  و تردید قرار دهد. بنابراین مشخص است که در این نوع از مقاله،نویسنده موضوع یا ایده اى را که وجود دارد، از جنبه یا جنب ههایى معمولاً
جدید مورد تجزیه و تحلیل قرار مى دهد و نتایج مشخصى از تجزیه و تحلیل انجام شده، ارائه مى کند که تازگى دارد.
مقاله مروری )تالیفی( :
•    ویژگی خاص مقالات مروری این است که برخلاف انواع پژوهشی و تحلیلی،
حاوی یک ایده و دیدگاه جدید نیستند، بلکه کار آنها پرورش ایده‎ای است که از پیش وجود داشته است. در این نوع مقاله،نویسنده با مطالعه متون علمی، مطالبى را درباره یک ایده یا موضوع از منابع مختلف،گرد آورى مى کند و سپس مقاله را با ساختارى جدید و طرح نتیجه گیرى‎هاى مشخص و گاه همراه با اعلام نظر،تنظیم و تألیف مى نماید. بنابراین می‌توان گفت که این  مقاله  به  تحلیل  کلان  و ارزیابی  انتقادی  نوشته‎هایی  می‌پردازد که  قبلاً منتشر شده  است . مؤلف  مقاله  مروری  از طریق  مقوله بندی، یکپارچه سازی، و ارزشیابی  متون  منتشر شده
پیشین، سیر پیشرفت  پژوهش‎های  جاری  را در جهت  روشن  ساختن  مسئله ای  مشخص  دنبال  می‌کند.
مقاله  گردآوری :
•    این  نوع  مقاله  صرفاً به  گردآوری  و انعکاس  دیدگاه‎های مختلف  مندرج  در نوشته‎های  مرتبط  با موضوعی  خاص  می‌پردازد و در واقع  کار تازه ای  را عرضه  نمی‎کند. در این نوع مقاله که معمولاً گزارش بررسى‎هاى آزمایشگاهى و یا مطالعات آمارى در یک موضوع است،نویسنده ضمن استفاده از روش‎هاى موجود در مطالعه موضوع،نتایج مطالعه خود را گزارش مى کند. معموًلاً نتایج به کمک آمار و ارقام بیان م ىشوند. تفاوت  آن  با مقاله  تحلیلی  این  است  که  به  ارائه  نظریه  جدیدی  منتهی  نم یشود و نیز با مقاله  مروری  این  تفاوت  را دارد که  الزاماً به  سنج ش و ارزیابی  کلیه  آثار قبلی  نم یپردازد. البته باید این را هم اضافه کنیم که چنانچه در این نوع از مقاله از روش‎هاى معتبر و علمى تحلیل آمارى استفاده شود و نتایج ارائه شده هم تازگى داشته باشد،م ىتوان آن را یک مقاله تحلیلی هم به شمار آورد.
تعریف تحقیق:
    تحقیق از نظر لغوی به معنای بررسی و پیدا کردن حقیقت است ولی در تعریف
اصطلاحی و از نظر علمی عبارتست از تلاش و انجام یک فعالیت منظم و هدفدار برای رسیدن به حقیقت و پاسخ به سؤال و دستیابی به دانش و آگاهی بیشتر در مورد یک پدیده و یا یک مسئله به منظور چاره جویی با استفاده ازمراحل و روش علمی.  
    تحقیق را می‌توان به صورت «تجزیه و تحلیل و ثبت عینی و سیستماتیک مشاهدات کنترل شده که ممکن است به پروراندن قوانین کلی، اصول یا نظریه
هایی بینجامد و به پیش بینی و یا احتمالاً به کنترل نهایی رویدادها منتج شود تعریف کرد.»
 
مشخصات تحقیق
    1- تحقیق معطوف به حل مسئله است . )کشف یک رابطه (
    2- تحقیق به پرورندان قوانین کلی، اصول، یا نظریه‎هایی تأکید می‌کند که برای پیشبینی رویدادهای آینده مفیدند.
    در تحقیق از روی نمونه‎ی مشاهده شده خصایص جامعه موردنظر استنباط می‌شود. تحقیقچیزی بیشتر از بازیابی اطلاعات و یا جمع آوری ساده اطلاعات است.  
    3- تحقیق بر آزمایش‎های قابل مشاهده و یا شواهد تجربی مبتنی است موضوعات تحقیقباید قابل مشاهده باشند.  
    4- تحقیق مستلزم مشاهده و توصیف دقیق است.  
    ابزارهای اندازه گیری کمّّی و دقیق‌ترین شکل توصیف را به کار می‌برد و اگر ممکن یا
مناسب نباشد توصیف‎های کیفی و یا غیر کمی را در مشاهدات بکار می‌بندد )روشهای معتبربرای جمع آوری اطلاعات (
 
مشخصات تحقیق
    5- تحقیق به تخصص نیاز دارد.
    6- محقق باید به دور از عواطف و تعصبهای شخصی، تلاش کند منطقی و
عینی داده‎های جمع آوری شده خود را با بکار بردن آزمونهای ممکن محک بزند و به دنبال آزمایش فرضیه‎‎اش باشد نه اثبات آن.  
    7- تحقیق به دنبال حل مسایل جدید، بکر و اصیل است.
    8- از خصایص تحقیق بکار بستن صبر و شکیبایی و نداشتن شتاب در کار است.
    9- تحقیق با دقت ثبت و گزارش می‌شود.
    10- تحقیق گاهی شهامت لازم دارد.
 
انواع تحقیق
 انواع تحقیق براساس هدف به سه دسته تقسیم می‌شوند:
 
1- تحقیقات بنیادی :  
    هدف از این نوع تحقیقات «گسترش مرز علم و دانش» است.
    منجر به «تولید علم» می‌شود یا نظریه و نظریه‎های قبلی در آن رشته را
تکمیل می‌کند و یا به نقد نظریه‎های قبلی پرداخته و افق جدیدی را به روی انسان باز می‌کند
انواع تحقیق
2- تحقیقات کاربردی :  
 هدف از این تحقیقات حل مسایل و مشکلات فرا روی جوامع
انسانی برای یک زندگی بهتر و با امکانات مناسبتر می‌باشد.اختراعات و ابتکارات و نوآوریهای بشر در رشته‎های مختلف درردیف تحقیقات کاربردی محسوب می‌شود.
 
انواع تحقیق
3- تحقیقات توسعه‎ای :
 هدف این تحقیقات توسعه و بهبود یک فرآیند، طرح، محصول یابرنامه است و آزمون یک نظریه نیست.
 
مراحل علمی تحقیق )12 مرحله دارد که در اینجا 2 مرحله اصلی را توضیح می‌دهیم(
    مرحله 1 - ایجاد سؤال )پرسش آغازین ( :
    پرسشی در ذهن پژوهشگر شکل می‌گیرد. این پرسش می‌تواند ناشی از کنجکاوی محقق،نیازهای فردی و اجتماعی، مواجه شدن با بعضی از موانع و تجربیات فردی، مطالعه کتاب و مجله و ...  
    مرحله 2- تشخیص مسئله و مشخص کردن موضوع مورد مطالعه )تبدیل سؤال به موضوع تحقیق( :
    در این مرحله محقق باید مسئله مورد تحقیق خود را براساس سؤال یا سؤال‎هایی که در مرحله قبل در ذهن او ایجاد شده است را به موضوع تحقیق تبدیل کند.
 
پیدا کردن موضوع کلی برای نوشتن مقاله:
    1- موضوع تحقیق می‌بایست متناسب با توانمندی و یا تجربه محقق باشد.
    2- موضوع تحقیق روشن و بدون ابهام باشد.  
    3- موضوع متناسب با فرصت محقق و قابل اجرا توسط او باشد.
    4- موضوع باید محدود شود یعنی خیلی وسیع نباشد.  
    5- موضوع تحقیق نباید تکراری و از موضوعاتی باشد که قبلاً در مورد آن تحقیق شده و حل شده باشد و یا پاسخش معلوم باشد.
 
پیدا کردن موضوع و ایده مشخص برای نوشتن مقاله
در هر رشته‎ای که هستید، مهم نیست، اگر به توصیه‎های زیر عمل کنید می‌توانیدموضوع مناسبی پیدا کنید.
1-    انتخاب موضوع کلی مورد علاقه با ویژگی‎های بیان شده
2-    یافتن چند مقاله 10 سال اخیر در موضوع مورد علاقه
3-    خواندن چکیده مقالات و نوشتن ترجمه آن در کنار چکیده
4-    مرور کلی 10 دقیقه‎ای متن کل مقاله(Scanning and Skimming)
در اصطلاح انگلیسی به خواندن سریع همزمان با جستجوی مطلب مورد نظر،
اسکنیگ گفته شده  و به مطالعه دقیق یک جمله یا پاراگراف برای گرفتن پیام اصلی متن،اسکیمینگ می‌گویند. برای مرور کلی یک متن علمی شما باید با اسکنیگ
شروع کنید و هر جا که مطلب مورد نظرتان را پیدا کردید،اسکیمینگ انجام دهید.
 
 
5- ناخواسته شما به یکی از مقالات یا موضوعات مقالات
علاقه نشان خواهید داد و برای شما جذابیت خواهد داشت. اگر یکی از آن مقالات چکیده‎‎اش خوشایند شما شد و علاقه مند شدید، متن مقاله بعداز مقدمه را دقیقاً بخوانید، یعنی روش کار و ... ببنید چگونه نویسنده مطلبی را بیان یا اثبات کرده. قطعاشما کامل و دقیق آن مطالب را درک نخواهید کرد، پس
نگران این موضوع نباشید. ما به دنبال یک موضوع و ایده برای شروع هستیم نه فهمیدن کامل و جز به جز آن مطلب.
در خواندن مقاله حتما به نکات زیر توجه کنید:
•موضوع مقاله چیست؟ •برای چه این موضوع را انتخاب کرده؟ •چه چیزی را محققان به دست آورده اند؟ و چه چیزهایی را به دست نیاورده اند؟ چرا؟ •با چه روشی به دست آورده اند؟ چرا این روش؟ •مجهولات را تا کجا به دست آورده اند؟
اگر من به جای ایشان بودم؟
•    موضوع را چه چیزی انتخاب می‌کردم؟
•    چه چیزی را من به دست می‌آوردم؟
•    آیا روشی دیگر هم هست که من نیز همان مطالب را به دست بیاورم و با آن مقایسه کنم؟
•    آیا دیگران این کار را کرده اند؟
•    چه کاربردی دارد؟
•    آیا می‌شود به این مقاله تعمیم‎هایی وارد کرد؟
 
با این سوالات شما وارد موضوع اخص شده اید و درحال ایده پروری هستید تا رسیدن به ایده مشخص.
در اینگونه موارد شما نیاز دارید به صورت جدی وارد تحقیق بشوید:
•    1- یافتن مطالب بیشتر و دقیق و ریز در مورد موضوع اخص از کتابها ومقالات جدید تر
•    2- آیا با این روش مسئله قابل حل است؟ یا روش دیگری پیدا می‌شود؟
•    3- مشورت با اساتید در این حوزه در رابطه به موضوع مورد علاقه خود.
سعی کنید با طرح پرسش از اساتید و پژوهشگران هم رشته‎ای خود به ایده خود نزدیک شوید نه اینکه ایده را به آنها بگویید، چون ممکن است بهخاطر نداشتن اطلاعات کافی و عدم آگاهی آنها از موضوع مورد علاقهشما، با گفتن ایده، شما را مایوس نمایند. پس شما بپرسید و جواب آنها را سعی کنید یادداشت نمایید.
•    4- مطالبی که در مورد موضوع خودتان پیدا کرده اید را دسته بندی و جدولبندی کنید و آنها را در جداول طراحی شده طبق سلیقه خودتان بنویسید.
•    5- هر روز مطالب آموخته جدید خودتان را به آن جداول اضافه نمایید.
•    6- سپس بعد از مدتی ) زمان بستگی به شما دارد( به مطالب و ایده‎هایی که نوشتید نگاه کنید، خواهید فهمید مطالب زیادی یاد گرفته اید و ایده‎های زیادی در اختیار دارید.
•    7- در رابطه با روشی که شما می‌خواهید این کار را انجام دهید تحقیق کرده و روش را کاملا یاد بگیرید. روش مورد استفاده را در متن مقاله‎ای که خواهیدنوشت به طور خلاصه در صورت متعارف بودن بیاورید. دقیقا مطمئن باشید که دیگران این کار را با این روش به دست نیاورده اند.
•    8- حالا به سراغ حل مسئله مورد نظرتان با این روش بپردازید.
•    9- بعد از حل مسئله، به سراغ تعمیم مسئله رفته و یک مقدار مخلفات بیشتری به مقاله خود بیافزایید و به همراه مقایسه کار با نتایج مشابه سایر مقالات و رسم شکلها و بحثها و نتیجه گیری‎ها. همین کار شما مقاله است، چون با روش دیگری و با مجهولات بیشتری به دست آورده اید.
 
 چگونگی یافتن موضوع از مقالات
• حالت اول:
 
موضوع A
 
 
روش  جدید دیگر         موضوع A
 
 
روش C         A    موضوع
 
 
B    روش        
موضوع A
 
 
 A   روش
 چگونگی یافتن موضوع از مقالات
• حالت دوم:  
 
موضوع    جدید دیگر
 
 
روش A           موضوع C
 
 
روش A         موضوع B
 
 
روش A         
موضوع A
 
 
 A   روش
 
 
حالت سوم: تعمیم و گسترش نتایج مقاله انتخابی
 
 
 
 
 
 
ادامه مراحل علمی تحقیق
    مرحله 3 : توصیف )بیان ( مسئله تحقیق
    مرحله 4 – تبیین اهمیت و اهداف تحقیق
    مرحله 5- طرح و تدوین فرضیه و یا فرضیه‎های تحقیق
    مرحله 6 – تعیین متغیرهای تحقیق و تعریف مفهومی و عملیاتی آنها
    مرحله7 : مطالعه و بررسی سوابق تحقیق )پیشینه (
    مرحله 8 : طراحی یک روش تحقیق و مدل آماری مناسب  
    مرحله 9 : جمع آوری اطلاعات و داده‎های مورد نیاز
    مرحله 10: استخراج و پردازش اطلاعات )تجزیه وتحلیل(
    مرحله 11 : پاسخگویی به سؤالات تحقیق و یا آزمون فرضیه‎ها
    مرحله 12 : نتیجه گیری و ارائه گزارش تحقیق
 
 ابزارهای یک محقق
• آشنایی با ابزار تحقیق به محقق این امکان را می‌دهد تا بیشتر وقت خود را
صرف تفکر برای کشف موضوعی جدید نموده تا اینکه ساعت‎ها از وقت خود را در پی  جستجوی مطلب مورد نظر خود در میان چنین حجم وسیعی از اطلاعات بگذرانند. در عین حال مهمترین قسمت روند تحقیق به این حدیث بر
می گردد که زکات علم رساندن آن به دست طالب آن است بر چنین اساسی محقق ملزم به نوشتن کار تحقیقاتی خود به صورت یک متن چندین صفحه‎ای گردد. با توجه به تفاوت بسیار زیاد جویندگان علم دریک رشته ثابت میان خوانندگان متون فارسی)تنها در ایران( و انگلیسی)در کل دنیا( محقق تشویق به نوشتن مقاله خودبرای ژورنال‎های انگلیسی معتبر می‌گردد. در این بین مفاهیم برخورد با این
ژورنالها و ارزیابی آنها از جمله مشکلات پیش روی محققین می‌باشد. بسیاری از محققین نتایج چندین سال تحقیق خود را تنها به دلیل عدم توانایی در ارزیابی مناسب ژورنال به دست ژورنال‎های بسیار ضعیف می‌دهند و بدین گونه نه تنها پشتیبان علمی برای خود ایجاد نمی‎کنند بلکه اسم خود را تا همیشه در زمره نویسندگان چنین ژورنال‎هایی بد نام می‌کنند.
ابزارهای محقق
•    آشنایی با سایت‎های علمی
•    پیدا کردن مقاله
•    خواندن درست مقاله
•    نگارش درست مقاله
•    شناخت مجلات و پیشینه آنها
•    روش ارسال مقاله به مجله
•    پیگیری مقاله تا انتشار
•    پیدا کردن موضوع از مقاله
•    پیدا کردن موضوع از اینترنت و سایت‎ها
•     word, latex, excel,…  آشنایی با نرم افزارها
•    آشنایی با مکاتبه با مجلات
•    آشنایی با پیگیری مقاله از مجلات
•    آشنایی با روش تحقیق
•    آشنایی با طراحی مقاله
مبانی روش پژوهش )جستجوی کاربردی( به همراه آشنایی با سایتهای علمی
•    روشهای تحقیق غیر اینترنتی ) روشهای سنتی تحقیق(
 
کتابخانه‎ها- کتابها- مجلات- مقالات – تحقیقات میدانی و پرسشنامه و ....
 
•    روشهای تحقیق از اینترنت
 
سرچ در موتورهای جستجو مثل گوگل...
 
معرفی چند سایت برای دانلود رایگان مقالات
•    www.elearnica.ir
•    http://www.paperdl.com/
•    http://www.freepapers.ir
•    http://libgen.org/scimag
•    http://www.gigapaper.ir/
 
•    نکته: برای استفاده از این سایتها فیلتر شکن را خاموش کنید!
 
چند انتشاراتی معروف:  
 
فرآیند مقاله نویسی از نگارش تا چاپ •شروع پژوهش و طراحی مقاله
•نگارش مقاله •انتخاب مجله و ویرایش مقاله •ارسال مقاله •داوری و بازنگری
شروع پژوهش و طراحی مقاله
•    مرحله اول همانند مرحله طراحی یک ساختمان است. یعنی باید مشخص کنیم که محتوای مقاله چیست. به عبارت ساده تر باید به سه سوال اساسی پاسخ بدهیم:
•    1- موضوع و ایده محوری مقاله ما چیست؟
•    2- این موضوع و ایده محوری، چه یافته ارزشمندی را قرار است اضافه کند؟
•    3- چگونه این یافته‎های ارزشمند حاصل شده اند؟
•    پاسخ به این سوالات را باید بتوانیم به صورتی واضح، ساده و کوتاه در قالب یک یا دو پاراگراف بنویسیم که می‌شود همان چکیده مقاله.
 
•    همیشه ابتدا چکیده مقاله نوشته می‌شود.
ارکان مقاله
•عنوان   ) عنوان مقاله - اسامی – چکیده – کلید واژه – طبقه بندی(
 
•مقدمه
 
•متن ) وسایل و روش(
 
•نتیجه )نتایج – بحث (
اجزا شکل دهنده مقاله:
•    1- عنوان
•    2- اسامی نویسندگان و آدرس و اطلاعات آنها
•    3- چکیده
•    4- کلمات کلیدی
•    5- مقدمه
•    6- بدنه اصلی: مبانی نظری تحقیق- روش – یافته‎ها- بحث – نتیجه
•    7- سپاسگزاری
•    8- مراجع و منابع
 
عنوان مقاله Title
•    سوال: طرز لباس پوشیدن و نحوه‎ی پیرایش و آرایش شما در اولین برخورد با یک شخص مورد انتظار چه تاثیری در آینده‎ی این دیدار دارد؟!
•    جواب این پرسش را همه می‌دانید....
 
•باید عنوان مقاله شما بتواند در اولین برخورد ازخواننده دل ببرد و دلربایی کند...
عنوان مقاله Title  
• عنوان مقاله نخستین چیزی است که دیگران را به خواندن مقاله شما جلب م یکند.
عنوان مقاله باید گویا باشد و به درستی بتواند کاری را که انجام شده، عرضه کند. عنوان هم باید گویای متن باشد و هم دارای جذابیت باشد. از نوشتن عنوان‎های طولانی باید خودداری نمود. همچنین از کلمات اختصاری شناخته نشده در عنوان مقاله نباید استفاده کرد. عنوان مقاله م یتواند در قالب یک جمله یا عبارت پرسشی نوشته شود که در این حالت توجه دیگران به موضوع بیشتر جلب خواهد شد.
 
اسامی نویسندگان
•    آسان‌ترین قسمت تهیه یک مقاله علمی!!
•    نام و نام خانوادگی به صورت کامل و یا حرف اول نام به اختصار نوشته می‌شود
•    عدم ذکر عنوان نویسنده ) دکتر، مهندس، کارشناس ....(
•    ترتیب نویسندگان به ترتیب مجری اصلی سپس همکاران با توجه به نقش آنها در اجرای پروژه
•    ذکر نام دانشگاه یا موسسه در زیر اسامی
•    دانشگاههای مشابه بدون ذکر مجدد نام دانشگاه
•    عدم ذکر نام‎های اضافی
•    ذکر ایمیل نویسنده در پانویس
 
چکیده مقاله Abstract
•    در این قسمت باید چکیده فعالیت پژوهشی ضمن بیان اهمیت موضوع و نتایج به دست آمده، به طور شفاف و دقیق در قالب تعداد محدودی از کلمات )وابسته به نوع مجله مثلا م یتواند حداکثر تا 250 کلمه باشد( توضیح داده شود. چکیده بایستی به گونه‎ای نوشته شود که دیگران را به خواندن مقاله شما ترغیب کند.
اگر کلمات اختصاری در چکیده بکار رود، باید عبارت کامل آن در داخل پرانتز و پس از عبارت اختصاری نوشته شده و یا کلمه اختصاری در داخل پرانتز و پس از عبارت کامل آن نوشته شود. معمولا زمان افعال چکیده یک مقاله زمان
حال است اما م یتوان از افعال زمان گذشته نیز استفاده نمود. و اصولا از افعال مجهول نیز استفاده می‌شود.
در چکیده برای افعال سه حالت داریم:
•    در این پژوهش ما.....)توصیف/ تشریح/ حل....( کرده ایم. )فعل معلوم، گذشته(
•    در این پژوهش ....)توصیف/ تشریح/ حل...( شده است. ) فعل مجهول، گذشته(
 
•    در این پژوهش....)توصیف/ تشریح/ حل...( می‌شود. )حال ساده(
 
•    In this work, …were or was obtained….be investigated…
•    In this paper, ….have or has been calculated….have or
has calculated…
 
•     Obtainded و Solved   فر
•Solved  یعنی حل کردن ساده ولی Obtained یعنی به دست آوردن با زحمت.
 
•    سوال: آیا چکیده می‌تواند فقط یک جمله هم باشد؟
 
•    چکیده باید تا 200 کلمه باشد. پس می‌تواند یک خط هم باشد.
نکاتی جهت نگارش چکیده مقاله
•    ابتدا مقاله را چندبار مطالعه نموده و نکات اصلی آن را دریابید. سپس هر بخش را در نظر گرفته و آن را به یک 1 تا 2 جمله خلاصه کنید. سپس جملات جمع آوری شده را دوباره بخوانید تا مطمئن شوید که مباحث اصلی موجود در مقاله را پوشش می‌دهد.
•    اطمینان حاصل نمایید که در رابطه با هر یک از نکات کلیدی ساختار چکیدهمطلبی آورده اید. چکیده‎ی نگارش شده را بررسی نمایید و در صورت وجودکلمات غیرضروری آنها را حذف نموده و آن را دوباره به شکلی روان نگارش نمایید.
•    در چکیده هیچگاه نباید به تاریخچه موضوع، تحقیقات قبلی یا شکلها و نمودارهااشاره کرد. در چکیده هر جمله باید به تنهایی معنای خود را داشته باشد و متکی به جملات قبلی و بعدی نباشد.
چه چیز یک چکیده را خوب و تاثیرگذار می‌کند؟
•    جهت نگارش چکیده از یک متن قابل مفهوم و خلاصه استفاده می‌شود و می‌توان
از خود آن چکیده اطلاعاتی دریافت نمود. تمام مولفه‎های آکادمیک لازم را از متن کامل انعکاس دهد که باید شامل هدف، تمرکز، روش‎ها، نتایج و استدلال‎ها باشد.
هیچ گونه اطلاعاتی خارج از مقاله در خود نداشته باشد. به زبان روان و سلیسنوشته شده و برای گستره‎ی وسیعی از خوانندگان از جمله خوانندگان با رشته‎های علمی تخصصی قابل فهم باشد. به زبان مجهول نوشته می‌شود تا به جای تمرکز بر اشخاص، بیشتر با تمرکز بر موارد مهم، یافته‎ها را گزارش دهد.
•    عموما هیچ مرجعی را شامل نمی‎شود.
 
 
کلمات کلیدی Keywords
•کلمات کلیدی در مقاله بسیار مهم م یباشند. کلمات کلیدی بیان
کننده موضوع مقاله هستند که جهت شناساندن و معرفی مقاله به جامعه علمی کاربرد دارند. به این ترتیب دیگر نویسندگانو پژوهشگران با جستجوی عبارات پژوهشی مورد نظر خود در کلمات کلیدی،م یتوانند به مقاله شما دست یابند.
 
 Introduction مقدمه
•    اگر خوانندگان با مطالعه مقدمه مقاله، به نوشته شما علاقمند نشوند، مقاله از دست رفته است! در قسمت مقدمه،می بایست تاریخچه و اهمیت موضوع،مشکلات و نقاط ضعف روش‎های پیشین و رویکرد شما برای حل این مشکلات نوشته شود. در آغاز مقدمه بهتر است به صورت کلی صحبت کرده و به تدریج به توضیح توضیحات جزییات و موضوع اصلی پژوهش پرداخته شود. در این بخش،پژوهش‎ها و نتایج بدست آمده در گذشته مرور شده، کمبود و یا نقص آن‎ها تشریح شده و سپس راهکار مورد استفاده توسط نویسندگان که دلیل نوشتن مقاله
می باشد، توضیح داده خواهد شد. در آخرین پاراگراف بخش مقدمه، مرسوم است ساختار کلی مقاله و اینکه در بخش‎های بعدی آن چه عنواینی مطرح خواهد شد،بیان گردد. زمان افعال استفاده شده در این بخش تلفیقی از آینده و حال می‌باشد.
 
•    ما در این تحقیق..... تشریح خواهیم کرد. یا  ما در این تحقیق....تشریح می‌کنیم.
 بخش‎های مختلف مقدمه:
•    پاراگراف اول: بیان کلی حوزه و حیطه علمی مساله.
•    پاراگراف دوم و سوم: انتقال آرام از کلیات به جزییات و بیان مشخص )دقیق( با مرور پژوهش‎های پیشین و ذکر اهمیت و ضرورت پژوهش.
•    پاراگراف چهارم: مهم‌ترین پاراگراف و قلب مقدمه که شامل خلاصه نکات مهم از فعالیت انجام شده توسط شما در مقاله می‌باشد. معمولا این پاراگراف با عبارت
 .آغاز م یشودIn this paper, …” “
•    پاراگراف پنجم: ارتباط،تفاوت‎ها و برتری‎های فعالیت شما با دیگر کارهای مشابه انجام شده.
•    پاراگراف ششم: بیان بخش بندی ادامه مقاله با ذکر کلیات هر بخش. به عنوانمثال: The reminder of this paper is organized as follows: In
Section 2 … is explained. … Finally, Section 5 Concludes
 the paper.
 
متن مقاله
•    با رعایت قوانین زیر از مقدمه شروع و به بیان نتایج ختم می‌گردد.
•    1- توضیح کار تحقیقی، مواد و روشها یا فرضیه‎ها و روابط مورد نیاز در ادامه
•    2- توضیح مختصری از روش تحقیق
•    3- نحوه محاسبه یا تفسیر آزمایش
•    4- نتایج عددی ) آمارها- شکلها- جدولها- بحث‎ها- مقایسه‎ها-...( با شماره گذاری زیر شاخه‎ها
 
•    )نشان دادن چند مقاله نمونه(
در متن مقاله باید
•    مصالح و وسایل را دقیقاً مشخص کنید
•    شرایط خاصی را مشخص کنید.
•    معیارهای خاصی را مشخص کنید.
•    روش خاصی را مشخص کنید.
 
•    هر یک از معیارها و وسایل روش یا شرایطی را که انتخاب کرده اید در صورت لزوم توجیه نمایید.
•    جامعه و نمونه تحقیق:
•    معرفی جامعه تحقیق
•    تعداد جامعه و نمونه
•    نحوه نمونه گیری
•    ابزار تحقیق:
•    پرسشنامه
•    ابزار آزمایشگاهی
•    کیت آزمایشگاهی
•    وسیله‎ای خاص
•    روش تحقیق:
•    بستگی به عنوان تحقیق
•    روش اجرای تحقیق
•    فرضیه‎ها یا اهداف تحقیق
•    توصیفی، همبستگی، علی پس از وقوع، نیمه تجربی، تجربی
•    روش تحلیل داده‎ها:
•    روش‎های آماری مورد استفاده
•    آماره‎های مورد استفاده
•    آزمون‎های آماری مورد استفاده
 Conclusion نتیجه گیری
•    این قسمت مرور بسیار مختصر از کل مقاله می‌باشد. در واقع این بخش مشابه چکیده مقاله است اما به شکل کلی تر، زیرا conclusion محدودیت در تعدادکلمات ندارد.
 
•    در این بخش اهمیت موضوع، نتایج کلی پژوهش انجام گرفته و نیز پژوهش‎هایی که در آینده م یتواند راجع به این موضوع انجام شود بیان و توضیح داده م یشود)Future works(زمان افعال نیز در نتیجه گیری غالبًاً گذشته است.
 
•    ما در این پژوهش ...)تشریح/ توصیف/ حل...(  کردیم یا شد.
 
Achnowledgment تقدیر و تشکر
• این بخش لزوماً در همه مقالات وجود ندارد. معمولا در این بخش از افرادی که
به نحوی در انجام پژوهش به نویسندگان کمک کرده‎اند )اما میزان مشارکت آن‎ها به گونه‎ای نبوده که به عنوان نویسنده مقاله ذکر شوند( تشکر و قدردانی م یشود.
همچنین م یتوان از موسساتی که حمایت مالی و یا تجهیزاتی داشته‎اند و یا از داوران مقاله که با ارایه نکات ارزشمند خود به ارتقای کیفی مقاله کمک کرده اند،تشکر نمود.

 )References( مراجع
•    سبک الفبایی
•    سبک اسم و تاریخ ) سیستم‎هاروارد(
–     )Railly,2002b(، )Railly,2002a(
–    همکار طرح: )نمازی زاده و همکاران،1381(،)2003Rippon et al.(
•    سبک ونکوور)vancouver(
 )References( مراجع
•    در مرجع نویسی به سبک ونکوور )(Vancouver Style مراجع مورد
استفاده در متن مقاله به وسیله یک عدد درون پرانتز مشخص می‌شوند. از این رویه هم برای مراجع درون متن و هم برای مراجعی که در جداول یا تصاویر مورد اشاره قرار می‌گیرند، استفاده می‌شود.
•    در سبک ونکوور مراجع به همان ترتیبی که در متن ظاهر می‌شوند شماره گذاری می‌شوند. در این سبک حتی اگر نام نویسنده )گان( مقاله در متن مورداشاره قرار گیرد، شماره مذکور باید ذکر شود مثلاً: «در مطالعه دیگری در
کرمان،عمادی )3( تاثیر آموزش به روش تشکیل تیم‎های دانشجویی را با روش سنتی سخنرانی مورد مقایسه قرار داد.»
•    شماره اولیه‎ای که برای یک مرجع در متن در نظر گرفته می‌شود، در ادامه متن هر
جای دیگر که به همان مرجع اشاره شود، صرف نظر از اینکه موقعیت جدید اشاره به مرجع در کجای متن باشد،مجدداً مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال سومینمرجعی که در متن مورد اشاره قرار می‌گیرد، با شماره )3( مشخص خواهد شد، از آنجای متن به بعد تا انتهای مقاله یا گزارش، هر جای دیگر هم که لازم شود به همانمرجع اشاره شود، باز شماره )3( در متن درج می‌شود.
•    وقتی در یک مکان واحد در متن، لازم می‌شود بیش از یک مرجع مورد اشاره قرار گیرد، چنانچه شماره مراجع پشت سر هم باشند، در داخل پرانتز بین مرجع اول وآخر یک خط تیره قرار داده می‌شود و چنانچه شماره مراجع بطور مرتب و پشت سر
هم نباشند، مراجع بوسیله یک کاما «،» از هم مجزا خواهند شد. بطور مثال برای اشاره به مراجع شماره 2، 3، 4، 5، 7 و 10 در یک مکان باید بنویسیم: )2-5، 7، 10( •       توصیه می‌شود در قرار دادن شماره مراجع در متن شماره‎ها بلافاصله بعد از
نقطه پایان جمله به متن اضافه شوند، اگرچه این تنها یک توصیه است و گاهی اوقات ضرورت‎های متن خروج از این قاعده را غیر قابل اجتناب می‌کند.

انتخاب مجله مناسب برای چاپ مقاله
•    از طریق مراجع مقاله  
•    از طریق گوگل
•    از طریق سایت‎های معتبر علمی
 http://ip-science.thomsonreuters.com/mjl/
•    از طریق سایتهای مجله یاب
 http://journalfinder.elsevier.com/

انتخاب مجله ISI مناسب برای چاپ مقاله
 
در پیدا کردن مجله مناسب به چه اطلاعاتی باید توجه کرد؟
•    Impact Factor
•    5- Year Impact Factor
•    Volumes, Issues
•    Editors
•    Referees
•    Charge
•    JCR
 
•    چک کردن ISSN در تامسون رویترز
 برای انتخاب مجله‎ی هدف دانستن چه نکاتی لازم است؟
•    آیا مجله به طور معمول کارهایی شبیه کار شما چاپ می‌کند؟ در بخش مقدمه مقاله خود به مقالاتی از همان مجلهارجاع دهید، با این کار نشان می‌دهید که به مقوله‎هایی که قبلا در این مجله به آنها پرداخته شده آگاهی دارید.
•    ضریب تاثیر یا Impact factor  این مجله چند است؟ به مقالات این مجله چقدر ارجاع داده می‌شود.
•    آیا این مجله مقالات را در مد زمان معقولی چاپ می‌کند؟ بسیاری از مجلات تاریخ دریافت و نیز تاریخ چاپ مقالهرا در ذیل عنوان مقاله چاپ می‌کنند.
•    آیا به ازای انتشار مقاله باید هزینه‎ای بپردازید؟  
•    آیا اعضای هیات تحریریه Editoral Board کار آمد و کمک کننده هستند؟
 Impact factor (IF)                 ضریب تأثیر
•    ایمپکت فکتور به مفهوم تعداد مراجعاتی  Citations که به مقاله در یک مجله می‌شود و یا تعداد مواردی که یک مقاله در یک مجله به صورت رفرنس در مقاله دیگر قرار می‌گیرد.
•    ضریب تأثیر یک مجله، متداول‌ترین شاخص برای ارزیابی کیفی مجلات علمی است. این شاخص
به صورت سالیانه توسط موسسه Thomson Reuters برای هر مجله‎ی علمی تعیین می‌شود و فرمول محاسبه آن به صورت زیر است.
 
تعداد ارجاعات به مجله در دو سال  گذشته=ضریب تأثیر یک مجله در سال X تعداد مقالات منتشر شده دو سال گذشته
 آموزش ارسال مقاله به مجلات 
 
انتخاب داور
• انتخاب افراد از رفرنس مقاله خودتان و سرچ کردن نام آنها در گوگل اسکلار و
دیدن h- ایندکس آنها. اگر h- ایندکس آنها بالای 3 باشد می‌توانید به عنوان داور بین المللی پیشنهادش دهید.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
قبل از ارسال مقاله این نکات را رعایت کنید
•    ذخیره فایل مقاله بدون شکلها و جدول‎ها
•    ذخیره فایل ورد شکلها و جدولها جداگانه
•    آماده نمودن فایل ورد Cover letter
•    پیدا کردن چند داور و یادداشت ایمیل و مکان آنها
•    شناخت ادیتور از طریق سایت مجله
 شاخص‎های داوران در ارزیابی مقالات
•    بعد از ارسال مقاله برای مجله اولین مخاطب شخصی است که فرمت و سایر نیازهای مجله را ارزیابی می‌کند. با این حال اولین کسی که غربال اولیه را در مورد محتوای مقاله شما انجام می‌دهد، سردبیر مجله است. اگر سردبیر مقاله شما را برای داوری مناسب تشخیص دهد آن را معمولا به دو داور ارسال می‌کند.
این داوران معمولا در مأخذ مقاله شما وجود دارند و گاه خود شما می‌توانید
داورانی به سردبیر معرفی کنید. ولی سردبیر در رد یا قبول آنها مختار است.
فرایند داوری به صورت مخفی Blind است بدین معنی که نویسندگان مقاله نام داوران مقالاتشان را نمی‎دانند. داوری می‌تواند Double blind نیز باشد . هر مجله دارای دستور العمل خاص خود برای داوران است و گاه این اطلاعات در سایت مجله ذکر شده است.
 

 
سوال: اگر مقاله ام را ارسال کردم و ماه‎ها از آن خبری نشد، چه کار کنم؟!
•    ایمیل یادآوری 45 روز از اولین ارسال
•    Dear Editor
•    With regard
•    I submitted my paper entitled: “-----” in 12 june 2014 to your journal. I would be grateful if you would kindly let me
know about the position of my paper.
•    Sincerely,
•    --------
•    ایمیل یادآوری دوم 30 روز بعد از اولین یادآوری
•    پذیرش- اصلاحیه- یا ریجکت
•    اگر خبری نشد باز پس گرفتن مقاله تان از آن مجله Withdraw
•    نکته مهم: فقط در صورت ریجکت کامل مقاله تان را به مجله دیگر ارسال کنید  
 
 
 

 
 Galley proof پروف مقاله
 

 
کارهای غیر اخلاقی در مقاله نویسی
•    اخلاق در محرمانگی
•    داده سازی یا جعل Fabrication
•    مجبور کردن دانشجو به افزودن نام استاد در مقاله‎ای که استاد در آن نقشی نداشته است!
•    ارسال مقاله به چندین مجله به صورت همزمان
•    زدن نام دوستان در مقالات
•     Falsification  تحری
•    سرقت ادبی و علمی از مقالات دیگران Plagiarism  
 Plagiarism             سرقت ادبی
•    1. سرقت ادبی مستقیم Copy & Paste: نویسنده اثر را کلمه به کلمه و بدون هیچ استنادی و یا استفاده از علامت نقل قول به عنوان اثر خود وانمود کند.
 
•    2. سرقت ادبی تغییر کلمات Word Switch: زمانی که متنی از منبع اصلی گرفته شده و تنها دو، سه کلمه از آن تغییر یابد.
 
 
•    3. سرقت ادبی در سبک نگارش Style:  زمانی که نویسنده جملات منبع اصلی را پاراگراف به پاراگراف و خط به خط دنبال کند، هر چند هیچ یک از کلمات وی همانند منبع اصلی نباشد.
 
 
 
•    4.  سرقت ادبی از نوع تشبیه Metaphor
•    تشبیه یا استعاره یعنی یک ایده واضح که به خواننده این امکان را می‌دهد که حس ودرک نزدیک تری از یک رویداد و یا واقعه داشته باشد.پس تشبیه و استعاره به عنوانبخش مهمی از سبک خلاقانه یک نویسنده به حساب می‌آید.
•    در برخی موارد فرد توانایی توضیح دادن درباره ایده‎های مهم کار خود را ندارد،بنابراین از جملات سلیس متن اصلی استفاده می‌نماید.
 
•    5.  سرقت ادبی ایده Idea
•    زمانیکه فرد نویسنده در مقاله خود راه حل و یا ایده خلاقانه ایی را بیان می‌کند، این ایده و راه حل منسوب به وی خواهد بود. در بسیاری از موارد، افراد تازه کار در افتراق بین اطلاعات عمومی رایج و ایده‎های نویسنده در منبع اصلی مشکل دارند.
•    حیطه دانش عمومی، به هر گونه ایده و یا راه حلی گفته می‌شود که بیشتر افراد با هرسطح سواد و دانشی آنرا پذیرفته اند. بنابراین نیاز به منبع دادن ندارند.
 
چگونگی تشخیص سرقت علمی
•    ممکن است سرقت علمی ناآگاهانه صورت گیرد، یعنی عبارت کوتاهی از مقاله‎ای برداشته شود و چنانچه تعداد این عبارات)زنجیرۀ بیش از 3 واژهمشابه( از مثلا 30 درصد بیشتر شود، مقاله شما در لیست سیاه سرقت ادبی قرار می‌گیرد.
•    برای سنجیدن میزان سرقت علمی و ادبی نرم افزارهایی وجود دارد که شما مقاله خود را در این نرم افزار یا سایت وارد می‌کنید و این نرم افزار به شما میزان کپی بدون منبع دیگران را نشان میدهد.
معرفی سایتها و نرم افزار‎های تقلب یاب
•    http://www.duplichecker.com/                 Dupli Checker
•    http://etest.vbi.vt.edu/etblast3/                   eTBLAST
•    http://www.articlechecker.com/
 
•    نرم افزار Viper
•     …

 

روش تحقیق کتابخانه ای(اسنادی)

مقدمه
روش کتابخانه‌ای در تمام تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در بعضی از آنها موضوع تحقیق از نظر روش‌، از آغاز تا انتها متکی بر یافته‌های تحقیق کتابخانه‌ای است. در تحقیقاتی که ماهیت کتابخانه‌ای ندارند نیز محققان ناگزیر از کاربرد روش کتابخانه‌ای در تحقیق خود هستند. در هر تحقیقی حتماً دو عنصر باید مورد بررسی قرار گیرد: 1ـ بررسی پیشینه 2ـ بررسی چهارچوب نظری تحقیق و هر دو اینها بوسیله روش تحقیق کتابخانه‌ای انجام می‌گیرد ‌، پس محقق باید از روش کتابخانه‌ای استفاده کند و نتایج مطالعات خود را در ابزار مناسب شامل فیش‌، جدول‌ و فرم، ثبت و نگهداری و در پایان به طبقه بندی و بهره برداری از آنها اقدام کند‌.

پیشینه
اختراع خط مرز بین تاریخ و ماقبل تاریخ است. با مکتوب شدن دانسته‎ها و گنجینه‎های ذهنی به تدریج تعداد منابع افزایش یافت و بشر به فضا و مکانی برای حفاظت و نگهداری از این منابع نیاز پیدا کرد.
بنای کتابخانه در جهان به دوران کهن و قرن‌ها پیش از میلاد مسیح می‌رسد. نخستین سنگ بنای کتابخانه را سران و زمامداران کشورها، نه به قصد و نیتِ صرفاً ایجاد کتابخانه، بلکه به‌خاطر حفظ و نگهداری اسناد و گزارش‌های مخصوص و محرمانه پایه‌گذاری کردند.

 از خرابه‌های شهرهای باستانی سومریان چنین برمی‌آید که سومریان در حدود ۲۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح کتابخانه‌های شخصی، مذهبی و دولتی بر پا کرده ‌بودند، مشهور است که کتابخانه «تلو» مجموعه‌ای متجاوز از ۳۰۰۰۰ لوح گلی داشته‌است، و پس از آن کتابخانه «بورسیپا*» توسط بابلیان ساخته شد. و پس از آن کتابخانه‎های آشوریان، فینیقی‎ها، مصریان، یونان، روم و هند .

.*Borsipa

کتابخانه‎های ایران باستان

در ایران نیز کتابخانه‎ها قدمت زیادی دارند؛ از کتابخانه‎های بزرگ دوره‎ی ساسانی کتابخانه‎ی دربار اردشیر دوم می‌باشد. کتزیاس که از سال 389 تا 401 قبل از میلاد پزشک اردشیر دوم بود و کتاب «پرسیکا» را درباره‎ی ایران نوشته است، متذکر می‌شود که کتابش را با استفاده از اسناد و نوشته‎های پوستی کتابخانه‎ی شاهنشاهی تالیف و تدوین کرده است.

پس از ورود اسلام به ایران کتابخانه‎های اسلامی در ایران به وجود آمدند مانند: بیت الحکمه در بغداد که بین سال‎های 193 -170 ه. ق تاسیس شد، در زمان خود معتبرترین کتابخانه‎ی جهان اسلام و دارای بیش از چهار صد هزار کتاب نیز داشت.

در حال حاضر کتابخانه‎ی ملی جمهوری اسلام به عنوان کتابخانه‎ی مادر بیشترین آثار مکتوب را در خود دارد و نیز کتابخانه‎های دانشگاهی، عمومی، تخصصی، کتابخانه‎های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و ... در سطح کشور وجود دارد.

تعریف

پژوهش اسنادی: پژوهش مبتنی بر شواهد برگرفته از مطالعه اسناد؛ مانند: آرشیوها یا آمار رسمی و... است.

انواع سند: کتاب، مقاله‌ها و مجله‌ها، میکرو فیلم و میکرو فیش، دیسک‎ها و دیسکت‎های رایانه ای، اسناد اصل، اسناد دولتى، آمارنامه‌ها، مطبوعات، اسناد شخصى و خصوصى، نشریه‌هاى رسمى دولتى، اسناد صوتى و تصویرى

روش تحقیق کتابخانه‌ای: یکی از راه‌های انجام تحقیق، روش کتابخانه‌ای می‌باشد. در این روش که به آن روش «مطالعه‌ای» نیز گفته می‌شود، تحقیق خود را از راه مطالعه‌ی منابع و مأخذ مختلف انجام می‌دهیم.

بسیاری از اوقات، اصطلاح تحقیق کتابخانه‌ای را به‌جای پژوهش اسنادی به‌کار می‌برند، که به‌نظر، اصطلاح دقیق و درستی نیست؛ زیرا منظور از مطالعات کتابخانه‌ای، مطالعاتی است که موضوعات مورد مطالعه، در اختیار و دسترس محقّق قرار نداشته و غالباً مربوط به گذشته‌ای دور یا نزدیک برمی‌گردد و محقّق از اسناد و مدارک زمان‌های پیشین که در کتابخانه‌ها موجود می‌باشند، استفاده می‌کند.

انواع سند در تحقیقات کتابخانه ای

     در مطالعات کتابخانه‎ای اسناد گوناگونی مورد استفاده محقق قرار می‌گیرد. اعم از آنکه تحقیق کلا به روش کتابخانه‎ای انجام شود یا اینکه بخشی از فرایند تحقیق را مطالعات کتابخانه‎ای تشکیل دهد. اسناد عمده در مطالعات کتابخانه‎ای عبارتند از:

کتاب

     کتاب ‌رسانه گروهی است که در آن مطالبی ضبط شده و قابل انتقال است؛ بنابراین، کتابخانه‌ها مخزن ارزشمند و متمرکزى از مجموعه معارف بشرى‌اند که در طول تاریخ مکتوب شده است در معرض استفاده قرار می‌گیرند.

مقاله‌ها و مجله‌ها

      این وسایل حاوى نتایج تحقیقات و بررسى‌هاى جدید و دستاوردهاى نوین علمى هستند.

اسناد اصل

    کتب یا نوشته‌هاى خطى و دست‌نویس یا تایپى هستند که به عنوان سند مادر شناخته مى‌شوند و با یک یا چند نقل قول به آنها استناد مى‌شود.

اسناد دولتى

     شامل نامه‌ها، گزارش‌ها، تحلیل‌ها، جدول‌ها، نقشه‌ها و موارد دیگرى هستند که در بایگانى‌هاى دولتى نگهدارى مى‌شوند.

نشریه‌هاى رسمى دولتى

     اکثر سازمان‌هاى دولتى معمولاً داراى مجله، نشریه، ویژه‌نامه خاص خود هستند که دربردارنده‎ی اخبار، وقایع، تصمیمات، تحولات، گزارش‌ها، بیوگرافی‌ها، عملکردها، قابلیت‌ها و امثال آن بوده، بصورت رسمى و با آرم آنها چاپ و منتشر مى‌شود.

اسناد شخصى و خصوصى

     علاوه بر سازمان‌هاى دولتی، مؤسسات بخش خصوصى فراوانى وجود دارند که اقدام به نگهدارى و بایگانى اسناد مربوط به گردش کار خود مى‌نمایند و حتى نشریاتى هم دارند.

مطبوعات

     مطبوعات و روزنامه‌ها معمولاً حاوى مطالب گوناگونى هستند که اخبار، مقاله‌ها، اظهارات و ... را شامل مى‌شوند.

آمارنامه‌ها

     آمارها را معمولاً محققان یا سازمان‌هاى مسؤول دولتى و غیردولتى تهیه مى‌کنند. روش‌هاى آمارى براى تهیه اطلاعات نیز بصورت سرشمارى یا نمونه‌گیرى یا ترکیبى از این دو روش است.

اسناد صوتى و تصویرى

     این اسناد که با استفاده از ابزارهاى الکترونیکى و تصویربردارى تهیه مى‌شود، روزبروز ابعاد وسیع‌ترى بخود مى‌گیرد. اسناد صوتى را عمدتاً تلفن، رادیو، تلکس، نوارهاى ضبط صوت، گرامافون و حتى دیسک‌ها و دیسکت‌هاى رایانه‌اى تشکیل مى‌دهد.

     اسناد تصویرى انواع گوناگونى دارد که عبارت است از: نقاشى‌ها، کروکى‌ها، طراحى‌ها، عکس‌هاى معمولى (رنگى و سیاه و سفید)، تصاویر ماهواره‌ای، (رنگى و سیاه و سفید)، عکس‌هاى هوایی، فیلم‌ها و غیر آن.

    از سوى دیگر، اسناد ترکیبى صوتى و تصویرى نیز هستند و نقش مؤثرترى در درک و فهم واقعیت‌ها دارند؛ زیرا صوت و تصویر را با همدیگر ارائه مى‌دهند.

 

اهداف کتابخانه

1.فراهم آوری، سازماندهی و اشاعه انواع مختلف دانش بشری

2.خودآموزی دائم و تربیت شهروندانی آگاه و مسئول، به گونه‎ای که عضو مفیدی از جامعه باشند.

3.ایجاد شرایط و امکانات لازم برای اینکه شهروندان از اوقات فراغت خود به درستی استفاده کنند.

4.گسترش فرهنگ و ارتقای علم و دانش از طریق در اختیار قرار نهادن منابع مورد نیاز پژوهشگران و دانشمندان

5.حفاظت از میراث ادبی و علمی برای نسل‎های آینده

    تقسیم بندی منابع در کتابخانه

منابع دست اول :

    به تمام آثار اعم از مقاله، رساله و کتاب‌هایی که گزارش پژوهش یک پژوهشگر است، منابع دست اول گفته می‌شود.

منابع دست دوم :

    در هر زمینه به تمام منابعی گفته می‌شود که به وسیله‌ی منابع دست اول نوشته شده‌اند.

    با توجه به قالب‌های ارائه‌ی اطلاعات نیز می‌توان منابع را به کتب (انواع کتاب، خصوصاً کتاب‌های مرجع) مجله و نشریه‌ها (انواع مختلف مجله)، رساله یا پایان‌نامه‌ها تقسیم کرد.

برای شناسایی بهتر منابع، ضروری است ابتدا منابع زیر مورد بررسی قرارگیرد.

1- نشریه‌ها و مجلات

   الف) مجلات علمی:

    در هر رشته‌ای مجلات علمی وجود دارد که یکی از اصلی‌ترین منابع اطلا‌ع رسانی هستند.

    ب) مجلات و نشریه‌های اطلاع‌رسانی:

     مثل مجله‌ی نمایه و کتاب هفته

    ج) چکیده‌ی پایان‌نامه‌ها

2- رساله و پایان‌نامه:

    یکی از مهم‌ترین منابعی که در این مرحله باید مطالعه شوند رساله‌ها و پایان‌نامه‌ها هستند.

3- کتاب‌های پژوهشی (تک نگاشت‌ها)

4- دایره‌المعارف‌ها

5- منابع رایانه‌ای (اینترنت، شبکه‌های اطلاع‌رسانی)

     رده بندی

    رده بندی عبارت است از سازماندهی نظام یافته اشیاء، اندیشه‎ها، کتاب‎ها یا سایر موادی که از ویژگی‎های مشترک برخوردار اند.

     برای رده بندی منابع در کتابخانه‎ها از دو شیوه استفاده می‌شود:

    
.1رده بندی دهدهی دیوئی :

       رده‌بندی مشهور علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی برای تعیین موضوع اصلی کتاب می‌باشد. این رده بندی جهانی در سهولت انتخاب، تحقیق، تعیین مکان، فهرست نویسی علمی کتاب‎ها نقش موثر دارد.
این رده بندی در سال ۱۸۷۶ میلادی بوسیله ملویل دیویی، یک کتابدار امریکایی ابداع و بکار برده شد و سپس همواره مورد تجدید نظر قرار گرفته‌است. این رده بندی یک رده بندی منطقی فلسفی و علمی است و زمینه همه دانشهای بشری ابتدا به ده رده یا موضوع کلی تقسیم می‌شود. و هر رده در نوبت دوم به ده رده دیگر (صد عنوان موضوعی) و در نوبت سوم باز هر رده به ده رده دیگر (هزار عنوان موضوعی)برای مباحث و اشتقاقات آن موضوع تقسیم می‌شود. در گسترش رده بندی‌های دیگر با رقمهای اعشاری موضوعها خاص تر و ریزتر می‌شود.[۱]

 ده رده اصلی عبارتند از:

    ۰۰۰= کلیات
۱۰۰= فلسفه و روانشناسی
۲۰۰= دین
۳۰۰= اجتماع
۴۰۰= زبان
۵۰۰= علوم
۶۰۰= فنون
۷۰۰= هنر، سرگرمی و ورزش
۸۰۰= ادبیات
۹۰۰= تاریخ و جفرافیا

2.   رده بندی کنگره:

رده‌بندی کتابخانه‌ای کنگره، روشی برای رده بندی موضوع کتب و دانش‎ها است که در سال‎های آخر قرن نوزدهم پدید آمد و بجای کدگذاری شماره، یک یا چند حرف انگلیسی را برای ترتیب موضوعات کلی درنظر گرفته و از اعداد برای توسعه آن بهره برده‌است.

این رده‌بندی اساس نظام رده‌بندی کتابخانه کنگره آمریکا می‌باشد. این طرح متشکل از ۲۱ رده در قالب حروف الفبای انگلیسی برای معارف و دانستنی‎های بشر می‌باشد و در حال حاضر از ۲۶ حرف الفبا حروف I،O،W،X،V در این رده بندی به کار نمی‌رود و برای گسترشهای آینده ذخیره شده‌اند. این نظام، موضوعی و ساختار آن به صورت سلسله مراتبی از کل به جز است و حروف بزرگ در کنار رده اصلی برای رده‌های فرعی به کار می‌رود. همچنین برای تقسیمات فرعی از اعداد صحیح استفاده می‌شود.

  مراحل تحقیق

1ـ انتخاب موضوع (انتخاب مسأله)

انتخاب موضوع کلی تحقیق، بستگی به زمینه تخصصی محقق و جهان بینی او دارد. محقق برای انتخاب موضوع باید از تجارب خود و دیگران استفاده کند. او با تامل در مطالب ذهنی خود و تحقیقات انجام شده، ضرورت طرح موضوعات مختلف را از نظر می‌گذراند و با مراجعه به کتاب شناسی‎ها و فهرست‎ها و مشورت با متخصصان امر و با توجه به نیازها و اولویت‎ها، موضوعی را متناسب با مطالب مطرح شده در طرح و نقشه ابتدایی، انتخاب می‌کند. در انتخاب موضوع بیان سؤال اصلی برای تحدید موضوع بسیار مهمّ است و باید این سؤال هم مشخّص و محدود باشد

نکته: برخی به جای پرسش اصلی تعبیر «پرسش آغازین» را بکار می‌برند و علت آن را این می‌دانند که ممکن است فرد در حین تحقیق به اطلاعات جدیدی دست‌یابد و موضوع مسأله تحقیقش را تغییر ‌دهد.

 

   2ـ مطالعات اولیه (اکتشافی):

   مطالعات اکتشافی آگاهی از تحقیقات و نظریات محقیقن قبلی و نتایج بدست آمده از تحقیق آن‎هاست. به عبارت دیگر یافته‌های بشر پیرامون این موضوع چه بوده است.

      نکته: برخی بجای تعبیر «مطالعات اکتشافی» «مطالعات اولیه» بکار می‌برند.

       مطالعات اکتشافی شامل سه نوع مطالعات است:

       1ـ مطالعه متون 2ـ مصاحبه با صاحب‌نظران 3ـ مشاهده

       1ـ مطالعه متون: یعنی ما کتاب‌ها، مقالات، پایان‌نامه‎ها، نظریات، ‌، سایت‌های اینترنتی را مورد مطالعه قرار دهیم و فیش‌برداری کنیم.

      2ـ مصاحبه با صاحب‌نظران: ممکن است محقق در ضمن مطالعه متون با ابهاماتی روبرو شود و سؤالاتی برایش مطرح شود که از متون نتواند پاسخ آن‌ها را بدست آورد. اینجاست که نیاز به مصاحبه با صاحب‌نظران دارد.

     3ـ مشاهده: گاهی هم در بررسی مطالعات اکتشافی تحقیق نیاز به مشاهده یک موضوع دارد. مثلاً نیاز دارد کودکان در حال تماشای تلویزیون را مشاهده نمایند تا تأثیرات آن را مورد بررسی قرار دهد.

      به هر حال در مرحله مطالعات اکتشافی یا اولیه تأکید برای جمع‌آوری اطلاعات بیشتر و شناخت بهتر موضوع است و بنابراین از هر طریق که جمع‌آوری ممکن باشد خواه مطالعه منابع و خواه مصاحبه و مشاهده، استفاده می‌شود.

   3ـ تهیه طرح تحقیق

   طرح تحقیق نقشة انجام تحقیق است که بما می‌گوید: موضوع چیست؟ ضرورت انجام آن چیست؟ مطالعات پیشینی چیست؟ اهداف تحقیق چیست؟ مسئولیت تحقیق چیست؟ شیوه آن کدام است؟ چه بودجه و امکاناتی و چه زمانی برای انجام آن لازم است؟

    طرح تحقیق دو نوع است:

    1ـ اجمالی:

    2ـ تفصیلی:

طرح تحقیق در حقیقت همان طرح تفصیلی است ولی ملاحظاتی باعث شده است که طرح اجمالی نیز مطرح گردد. از جمله اینکه ممکن است در صورت ارائه طرح تفصیلی به برخی مؤسسات مورد سوء استفاده قرار گیرد یعنی بگویند طرح ردّ شده در حالیکه خود آن مؤسسه بعداً آن را اجرا می‌کند و محقق ضرر می‌کند. در ابتدا طرح اولیه و اجمالی ارائه می‌شود و اگر مورد قبول واقع شد برای تهیه طرح تفصیلی با محقق قرارداد امضاء می‌کنند.

    4ـ گردآوری اطلاعات

     در این مرحله محقق به اعتبار نوع روش پژوهش به جمع‌آوری اطلاعات می‌پردازد. به عنوان مثال اگر پژوهش او اسناد و مدارکی باشد، باید به مطالعه‌ی منابع و متون و جستجوی اطلاعات موجود در آن‌ها بپردازد یا اگر پژوهش تجربی – آزمایشی است باید به اجرای آزمایش، و تولید اطلاعات بپردازد.

   5ـ تجزیه و تحلیل اطلاعات

     در این مرحله اطلاعات جمع‌آوری شده، سازمان‌دهی و طبقه‌بندی می‌شود و پژوهشگر به ارزیابی اطلاعات به دست آمده می‌پردازد و یافته‌های حاصله را تفسیر و از آن‌ها نتیجه‌گیری می‌کند. البته به اعتبار نوع پژوهش در این مرحله نیز شیوه‌های مختلفی وجود دارد؛ بدین‌معنا که در پژوهش‌های کمّی روش‌های خاصی وجود دارد که نمی‌توان در پژوهش‌های کیفی از همان روش‌ها استفاده کرد.

   6ـ تهیه و تدوین و گزارش نهایی تحقیق

      یکی از اموری که وجه تمایز پژوهش‌های علمی از دیگر پژوهش‌ها (پژوهش غیرعلمی) به حساب می‌آید این است که نتایج و یافته‌های پژوهش‌های علمی براساس چارچوب و قالب خاصی تهیه و تنظیم می‌شود و در اختیار اعضای جامعه‌ی علمی و سایر علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.

ویژگی‎های تحقیق اسنادی

1. مسئله‌ی ‌پژوهشی در پژوهش‌های علمی، مسئله‌ای است که دارای ویژگی‌ها و شرایط خاصی است. مسئله‌های شناخته شده، بسیار جزئی، یا کاملاً فردی، مسئله‌ی پژوهشی به حساب نمی‌آیند، در نتیجه به تلاشی هم که برای حل آن‌ها صورت می‌گیرد در زبان علمی پژوهش نمی‌گویند.
2. فعالیت جستجوگرانه‌ی پژوهشی باید براساس روش علمی باشد؛ یعنی براساس روش منطقی برای آن‌ها ابزار و روش مشخص شود.
3. روش جمع‌آوری اطلاعات باید دارای اعتبار باشد.
4. در صورتی می‌توان از اطلاعات جمع‌آوری شده استفاده نمود که مورد ارزیابی قرار گیرند.
5. از چارچوب و نظریه‌های علمی موجود در پژوهش‌ استفاده شود و نتایج به دست آمده در قالب علمی ارائه شود تا به تدریج در چارچوب مسائل علمی قرار گیرد.

معایب پژوهش اسنادی

     پژوهش اسنادی با مشکلاتی از این قبیل نیز روبرو است:

1. حوادث تاریخی زنده نیستند؛ لذا درک و فهم مستقیم آن‌ها ممکن نیست، پس همواره با واسطه مطالعه و ارزیابی می‌شوند، لذا ممکن است دچار سوگیری و قضاوت ارزشی محقق قرار گیرند؛
2. گذشته قابل تکرار نیست؛ لذا محقق، خواه ناخواه با معیارهای جامعه زمان خود با گذشته مواجه می‌شود، پس باید ضریب انحراف خاص را در پژوهش خویش بپذیرد؛
3. پژوهش اسنادی هرگز به‌طور کامل در اسناد و مدارک جای نمی‌گیرد؛ لذا محقق از روش‌های استنتاجی، جهت تکمیل خلأها استفاده می‌کند که طبیعتاً عنصری تازه بر واقعیت تاریخی می‌افزاید.

روش اسنادی معمولا از وضوح و روشنی والایی برخوردار است . محقق می‌تواند با دیدی فراگیر و جامع کل واقعه و عوامل موثر در آن را مورد بررسی قرار دهد .

انواع مجلات یا جورنال به لحاظ ساختار و محتوا (Article, Paper, Manuscript)

مجله‌ها (Journal) تقریباً مترادف با نشریه‎های ادواری(Periodicals) هستند. اما اصطلاح Journal بیشتر درباره نشریات تخصصی‌تر بکار برده می‌شود. غرض از Journall که از یک قرن و نیم پیش ماهیت مجله‌های علمی را تعیین کرد، این بود که ضمن نتیجه خاص به علوم طبیعی و مهندسی گزارش‎هایی درباره همه نوشته‎های علمی، ادبیات و هنر انتشار دهد. در آن زمان شیوه معمول معرفی کتاب، نقل قول مستقیم و انتخاب قطعاتی از بین آن بود. اوایل، شرح وقایع علمی در مرتبه دوم اهمیت داشت. رفته رفته گفتگو از تجربه‎های تازه در علوم طبیعی و کشف پدیده‎های نو در طبیعت جای بیشتری را به خود اختصاص داد. به بیانی دیگر مقالات موجود در مجلات اولیه، توصیفی و گزارشی از عملکرد‌ها و مشاهدات بودند. اما با گسترش و پیشرفت علوم و تکنولوژی در دو قرن گذشته، مقالات علمی نیز به موازات آن بسیار پیچیده شدند و در نتیجه، منجر به خلق استانداردهایی در مورد نظم و ساختمان مقالات در مجلات علمی، خصوصاً در قرن بیستم، گردید.

امروزه مقاله‎های مجله‎های علمی منبع عمده اطلاعات علمی هستند و در میان سایر مدارک علمی منزلتی خاص دارند. بطور کلی مقاله‌هایی که در مجلات به چاپ می‌رسند دقیق ترن وسیله موجود برای انتقال اطلاعات علمی هستند.

در مقایسه با کتاب، مقاله‌های مجلات با تأخیر کمتری به چاپ می‌رسند اما کمتر حاوی استنتاج‎های کلی هستند به همین دلیل به زودی کهنه می‌شوند. میزان کهنگی هم کتاب و هم مقاله به میزان رشد دانش در هر رشته علمی بستگی دارد.

مجلات علمی به عنوان یکی از ابزار‎های اطلاع رسانی علمی و بارور ساز صنعت محسوب می‌شوند چرا که از یک سو میان مجامع علمی و پژوهشگران ارتباط برقرار می‌کنند و از سوی دیگر علم را از بخش‎های دانشگاهی و تحقیقاتی به حوزه صنعت و تولید انتقال می‌دهند. و این ویژگی برجسته، یعنی برقراری تعامل بین موسسات نرم افزاری (تولید کنندگان فکر و دانش) و موسسات سخت افزاری (تولیدکنندگان کالا) ضرورت توجه بویژه به آنها را مضاعف می‌نماید.

تفاوت Paper با Article

یادداشت ( Article) به هر نوع نوشته‎ای و با هر سبک و سیاقی اطلاق می‌شود مانند نوشتن یک یا چند پاراگراف در روزنامه‎ای در خصوص موضوعی خاص ولی Paper یا مقاله دارای سبک و سیاق بوده و صرفا به نوشته‎های علمی اطلاق می‌گردد که دارای چارچوب مشخص هستند. بنابراین در مجامع علمی، مقاله Paper خوانده
می شود.

 تفاوت بین  journal و newspaper و magazine

فرق سه لغت journal و newspaper و magazine بر می‌گردد. بهترین معادل فارسی برای لغت اول، نشریه یا ژورنال یا مجله تخصصی، برای لغت دوم، روزنامه، و برای لغت سوم، مجله عمومی می‌باشد.

تفاوت بین article و paper و manuscript

لغات دیگری که بایستی متوجه تفاوت‎های معنایی آنها باشیم، article و paper و manuscript می‌باشند. [ ترجمه فارسی به انگلیسی ] به نسخه اولیه مقاله، که برای ژورنال ارسال می‌شود، draftt یا پیش نویس می‌گوییم و به پیش نویس نهایی، که هنوز چاپ و پذیرش نشده است، manuscript می‌گویند. وقتی ادیتورهای یک نشریه، مقاله‎ای را پذیرش کردند، آنگاه به آن، مقاله(paper/article) می‌گوییم. آمریکایی‎ها، بیشتر از لغت paper برای مقاله، استفاده می‌کنند. البته اگر بخواهیم باز هم ریزتر بشویم و بین این دو واژه نیز بصورتی تخصصی تر، فاصله بیندازیم، بایستی گفت که به هر مقاله‎ای از جمله مقالاتی که در مجلات غیر علمی چاپ می‌شوند نیز article می‌گویند، اما paper‎ها صرفا در مجلات علمی، به چاپ می‌رسند. بعد از پذیرفته شدن مقاله، افرادی از همان ژورنال، مقاله شما را از نظر نگارشی، ویرایش می‌کنند و آن را به قالب ژورنال در می‌آورند. به این نسخه چرکنویس که برای اظهار نظر شما، برایتان ارسال خواهد گردید proof می‌گوییم.

انواع مقالات

گروه بندی مقاله‎های مجلات ممکن است از دو دیدگاه متفاوت صورت گیرد:

الف) از لحاظ طول نوشته؛ ب) از لحاظ نوع داده‌ها و چگونگی تدوین.

الف)در مورد طول نوشته نخستین پرسشی که به ذهن می‌رسد این است که آیا مطالب گرد آمده برای تدوین مقاله‎ای طولانی همراه با بحث و جزئیات، مناسب است یا تنها می‌توان گزارش کوتاهی از نتایج به دست آمده فراهم کرد. از سوی دیگر، با توجه به ویژگی‌ها و اهداف مجله مورد نظر آیا شرایط به گونه‎ای است که می‌بایست گزارش کامل بررسی را برای آن فرستاد، یا باید مقاله‎ای از ان استخراج کرد، یا در حد یادداشت ارتباطی(Communication Note) کفایت می‌کند. شرایط رشته موضوعی نویسنده نیز در این امر دخیل است.

ب) گروه بندی دیگری که مبتنی بر وضع داده‌های بررسی است مقاله‎های مجلات را به انواع: ۱) مقاله تحقیقی، ۲) مقاله تحلیلی، ۳) مقاله گردآوری و ۴) مقاله مروری تقسیم کرد.

مقاله تحقیقی:

به مقاله‎ای گفته می‌شود که برخاسته از پژوهش نوینی باشد که محقق خود انجام داده و متکی بر یافته‎های دیگران نیست. به مقالات اصیل یا اصلی، original paper یا regular research می‌گویند.

مقاله تحلیلی:

یا نظری. مقاله‎ای است که مولف با استفاده از منابع تحقیقی پیشین نظریه خاصی را در حوزه کار خود مطرح می‌کند. در چنین مقاله ای، معمولاً مولف نظریه‎ای نوین عرضه می‌کند ممکن است نویسنده با نگرشی انتقادی به بحث درباره نظریه‎های پیشین بپردازد در این صورت، مولف نظریه‎های موجود را مورد تحلیل قرار می‌دهد و با استدلال و بهره گیری از شواهد، برتری نظریه‎ای بر نظریه‌های دیگر نشان می‌دهد.

مقالع مروری:

این نوع مقاله به تحلیل کلان و ارزیابی انتقادی نوشته‎هایی می‌پردازد که قبلاً منتشر شده است. مولف از طریق مقوله بندی، یکپارچه سازی، و ارزشیابی متون منتشر شده پیشین سیر پیشرفت پژوهش‌های جاری را در جهت روشن کردن مسئله‎ای مشخص دنبال می‌کند. به مقالات مروری، review article یا survey paper می‌گوییم.

مقاله گردآوری:

در این نوع مقاله صرفاً گردآوری و انعکاس نقطه نظرهای مختلف مندرج در نوشته‎های مرتبط با موضوعی خاص میپردازد و در واقع کار جدیدی را عرضه نمی‎کند. چنین نوشته‎ای را نمی‎توان در واقع یکی از انواع مستقل مقاله علمی به حساب آورد.

مقالات دایره المعارفی:

نوع دیگری از مقالات، مقالات دایره المعارفی میباشند. این گونه مقالات با مقالات مجلات علمی تفاوت ماهوی دارند، مقاله علمی ممکن است گزارشی باشد از تحقیقی که اصلالتاً به صورت میدانی یا آزمایشگاهی انجام شده و حاصل آن در قالب مقاله‎ای تحقیقی برای سنجش و نقادی اهل فن در مجله درج گردیده است. در صورتی که مقالات دایره المعارفی مبتنی بر اسناد و مدارک و منابعی است که پیشاپیش موجود بوده و مورد جست و جو و بازاریابی قرار گرفته است. به همین دلیل مستند بودن در مقاله دایرهالمعارفی اصیل‌ترین رکن بشمار می‌رود.

همچنین مقالات کوتاه، به brief paper معروفند. communication paper، مقاله کوتاهی است که به نقد مقاله چاپ شده دیگر موجود در یک ژورنال می‌پردازد. به مقاله یادداشت فنی نیز technical note می‌گوییم. مقالات letter paper نیز مقالاتی هستند. که از نظر حداکثر تعداد لغات یا حداکثر تعداد صفحات، بسته به ژورنال‎های مختلف، با محدودیت‎هایی مواجه هستند و ارزش علمی آنها از مقالات اصیل کمتر می‌باشد. برخی از مقالات نیز مقالات گزارش موردی یا case report می‌باشند.

تفاوت مقاله جورنالی و کنفرانسی

به طور کلی اعتبار مقالات چاپ شده در ژورنالها (مجلات) بالاتر از مقالات چاپ شده در کنفرانس‌ها (Proceedings). اما مجلات و کنفرانس‎های زیادی وجود دارند و هر یک از آنها دارای درجه علمی خاص خود هستند. برخی از کنفرانس‎ها در دنیا اعتباری بالغ بر هشتاد درصدی نسبت به ژورنالهای معتبر دارند.

مقاله کنفرانسی چیست؟
در تعریف مقاله باید گفت که مقاله یک تحقیق هست که توسط یک یا چند نفر صورت میگیره که این تحقیق حرف تازه‎ای در موضوع خودش برای گفتن داره جایی که مقاله رو باید ارسال و پذیرفته بشه و بعد از پذیرفته شدن در صورت تمایل برای ارائه اون برید کنفرانس نام داره که این کنفرانس با یک اسم ممکن هست که هر سال یک کشور برگزار بشه یا ثابت باشه.
تقریبا در همه کنفرانس‌ها مقاله‎های پذیرفته شده در بعضی جورنال‌ها هم چاپ بشه(در صورت داشتن بار علمی بالا) و یا اینکه در کتابخانه‎های دیجیتالی همانند ieee(مخصوص برق و کامپیوتر) چاپ بشه که در حالت دوم معمولا کنفرانس‌ها یک هزینه‎ای برای چاپ میگیرن که بعد از این که به حساب کنفرانس هزینه واریز شد با یک فاصله حد اکثری ۲ ماه چاپ میشه

مقاله جورنالی چیست؟
در تعریف جورنال باید گفت که جورنال به صورت یک مجله هست که معمولا به صورت دوره‎ای چاپ میشه این دوره میتونه هفتگی‌، ماهانه‌، یا سالانه باشه که در اون چاپ از جورنال یک سری مقالات که دارای بار علمی خوبی هستن چاپ میشه.
باید بگم که چاپ کردن یک مقاله در جورنال معتبر زحمت بیشتری می‌خواد و خود جورنال هم در زمینه چاپ مقاله سخت گیری میکنه و ممکن چند بار به شما اشکالات مقاله رو اعلام و از شما بخواد که مقاله رو ویرایش کنید.اما برای چاپ مقاله در جورنال نیاز به پرداختن هزینه نداره.

تفاوت‎ها:

۱-سختی ارائه ژورنال از مقاله بیشتر هستش (معمولا)
۲-برای چاپ مقاله نیاز به دادن هزینه هست(البته زیاد نیست هزینش)
۳-اعتبار جورنال از مقاله بیشتره (اما کنفرانس هم هست که از خیلی جورنال‌ها معتبر تره)

There is no difference between the terms 'paper' and 'article'.
A research paper is one where an original study has been performed. A review paper may be either a narrative review, a systematic review or a meta-analysis. A narrative review is like a book chapter: it explains a topic in detail based on previously published research. A systematic review systematically searches the previously published research studies for the answers to a specific question. A meta-analysis combines the results of previously published studies to see the effects, for example, of a specific intervention.
I would suggest that you look for the articles falling in these categories in the journals publishing in your field. This would give you a clearer idea of their differences especially between the different types of review articles. Cheers.