و کان لها و لما کتبه غیری فی الموضوع من علمانا احسن الاثر بالخصوص عند مشایخ الأزهر و فتوی مرحوم الشیخ محمود بجواز التعبد و الاخذ بالمذهب الجعفریه أشهر من ان تذکر؛ لقد اقبل القراء علی کتاب مع الشیعه الامامیه و أعید طبعه بعد خمسة أشهر من الطبعة الأولی کما اقبلوا علی کتاب الشیعه و التشیع و الإثنی عشریة و نفدت کل نسخ و لما کثرت طلب علی هذا کتب ثلاثه رغبت الی صدیقی الکریم الاستاذ محمد المعلم صاحب دارالشروق بأن ینشروها فی مجلد واحد به عنوان الشیعه فی المیزان.

فاستجاب و تبنی المشروع لانه یتناول عرضا شاملا لعقیدة تکون مجهولة للکثیر من الخاصة فضلا عن العامة و نزولا عند رغبة القراء و رغبتی فشکراً لله و له و هو سبحانه المسوؤل أن یاخذ بیده و ایایَّ لما یحب و یرضی و الصلاة علی محمد و آله معدن التقی و عروة الوثقی.

 ترجمه: پس ایشان هم اجابت کرد و با این طرح موافقت نمود، [موافقت ایشان] به خاطر این بود که این طرح، یک عرضه عمومی‌ را شامل می‌شد و مبتنی بر اعتقاداتی بود که برای بسیاری از خواص[شیعه] با قطع نظر از عموم مردم (اهل سنت) مجهول بود و همچنین به خاطر تمایل خوانندگان [اقدام به چاپ این کتاب کرد] پس اول خدا را شکر می‌گویم و سپس او دوستم را [که این طرح و برنامه را پذیرفت] و خداوند سبحان مورد درخواست است به این که دست او را بگیرد و همچنین دست مرا بگیرد برای چیزی که محبوب و مورد رضایت اوست. و درود بر پیامبر اسلام حضرت محمد بن عبدالله و آل او که گنجینه تقوا و ریسمان محکم الاهی هستند.

و تقول: اراک تهتم کثیراً بامر الشیعۀ و التشیع، فهل فرغنا من مشاکل الحیاۀ، و لم یبق الا التعریف بهذه الطائفۀ و صحۀ ما تدین به و تعتقد؟ أو أن هذا أهم و أجدی؟

اجل ان المشاکل التی نعانیها لاتتصل فی واقعها بقضیۀ التشیع و التسنن من قریب او بعید، بل ان حدیث هذه القضیۀ و الاهتمام بها یزید المشاکل تعقیداً و یجعلها مستحیلۀ او عسیرۀ الحل.

و هذا ما یریده لنا المستعمرون و الصهاینۀ، اعداء الدین و الوطن، انهم یریدون ان نلتهی بالمشاحنات و النعرات الطائفیۀ، لیعزلونا عن الحیاۀ، ویخلولهم الجو.

و یظهر ان لهم جهازا ضخما... یعرف مداه من قرأ کتاب(الخلافۀ) للنبهانی، و کتاب(ابوسفیان) للحفناوی و کتاب(الخطوط العریضۀ) لمحب الدین الخطیب و مجلۀ(التمدن الاسلامی) التی تصدر بدمشق و النشرات المتتابعۀ التی یصدرها(انصار السنۀ) بالقاهرۀ، و مقال الجبهان فی مجلة «رایة الإسلام» السعودیة عدد ربیع الآخر سنة 1380هـ.ق و غیرها و غیرها...

لقد دأب هذا الجهاز فی تآلیفه و نشراته علی مهاجمۀ الشیعۀ، و تصویرهم کطائفۀ ملحدۀ مجرمۀ تکید للاسلام و المسلمین... و الغرض الاول هو تنفیذ(الخطوط العریضۀ) التی رسمها الاستعمار لایقاظ الفتنۀ، و إشاعة الفرقة بین المسلمین.

1. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «جهاز ضخمة» به معنای «دستگاه بزرگ» است
ب) «یخلو لهم» به معنای «با آنها خلوت کند» است*
ج) «أجدی» به معنای «سودمندتر» است
د) «إشاعة» به معنای «انتشار» است

2. کدام گزینه به معنای «الخطوط العریضة» است؟
الف) مرزهای کلی
ب) خط‌های پهن
ج) مطالب اصلی
د) الف و ب*

3. کدام گزینه ترجمه روان و صحیح عبارت ذیل است؟ «انهم یریدون ان نلتهی بالمشاحنات و النعرات الطائفیۀ»
الف) آنها می‌خواهند ما به مشاجره‌ها و کینه‌ورزی‌های قومی‌سرگرم بشویم*
ب) آنها می‌خواهند ما از مناظره‌های دینی و قومی ‌الهام بگیریم
ج) آنها می‌خواهند ما به مناظره‌های دینی و قومی ‌سرگرم باشیم
د) آنها می‌خواهند ما از مناظره‌ها و کینه‌ورزی‌ها الهام بگیریم

 ۵

در این درس به برخی عبارات نظیر «لَفَقَها» که به اشتباه «لِفُقَها» به معنای «برای فقیهان» خوانده می‌شود و در اصل «لَفَقَها» می‌باشد، اشاره شده است، که ترکیبی از فعل ماضی «لَفَقَ» و ضمیر معفولی «ها» به معنای ضمیمه کردن چیزی به چیز دیگر است.

و بدیهۀ ان الشیعۀ لیسوا من القبائل البائدۀ التی خیم الظلام علیها و علی آثارها حتی یتقول علیهم بالحدس و التخمین.

فهذه بلادهم منتشرۀ فی شرق الارض و غربها، و مؤلفاتهم العقائدیۀ و غیرها تغصّ بها المکتبات العامۀ و الخاصۀ، اما علماؤهم فلا یبلغم الاحصاء، و هم یرحّبون بکل من یرید جدالهم و نقاشهم بالحکمۀ والمنطق.

اذن یستطیع طالب الحقیقۀ ان یعرف عقیدۀ الشیعۀ من کتبهم و علمائهم دون الرجوع الی کتابی هذا... و مع ذلک فقد عرضت عقائدهم بأسلوبی الواضح الذی یقتصر علی الجواهر و اللباب، و لا یتکلف الزخرف و التزویق، کی لایبقی عذر لمعتذر بعدم التفهم للعبارات المطولۀ المعقدۀ.

1. کدام گزینه معنای عبارت «خیم علیها الظلام» است؟
الف) در تاریکی خیمه زده است
ب) تاریکی بر روی آن خیمه افکنده است*
ج) در تاریکی خیمه‌گاهش شده است
د) تاریکی خیمه را درک کرده است

2. کدام گزینه ترجمه روان و صحیح جمله «کی لایبقی عذر لمعتذر بعدم التفهم للعبارات المطولۀ المعقدۀ» است؟
الف) تا عذری برای کسی نماند که عبارات طولانی و پیچیده کتاب قابل فهم نیست*
ب) تا عذری برای نویسنده نماند که تفهیم عبارت‌های طولانی و پیچیده مشکل است
ج) تا عذری برای نویسنده نماند که ما عبارت‌های پیچیده و طولانی نیاوردیم
د) تا عذری برای کسی نماند که عبارات پیچیده و طولانی برای فهم آسیب می‌رساند

3. کدام گزینه ترجمه روان و صحیح جمله «لیتبین للناس المزاعم الکاذبۀ التی لفقها أولئک المأجورون» است؟
الف) تا مردم بدانند فقها که خدا اجرشان دهد برای رد گمان‌ها باطل زحمات زیادی کشیدند
ب) تا برای مردم آشکار شود که گمان‌های باطل در میان فقها که خدا اجرشان دهد، جایگاهی ندارد
ج) تا افکار کاذب و بی‌اساس و گمان‌های باطل که افرادی خدا اجر و پاداش به آنها دهد، برای مردم آشکار شود
د) به خاطر این که افکار کاذب و بی‌اساس و گمان‌های باطل که افراد اجیر شده به همدیگر بافته‌اند برای مردم آشکار شود*

6

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان « فانی من الذین یؤمنون ان المستقبل للحب و الاخاء الانسانی» است؟
الف) همانا کسانی که به استقبال از عشق و برادری انسانی اسلام آوردند
ب) کجا هستند کسانی که به استقبال از عشق و برادری انسانی اسلام آوردند
ج) من از آن کسانی هستم که معتقدند آینده از آنِ عشق و برادری انسانی است*
د) من از کسانی هستم که معتقدند از عشق و برادری انسانی باید استقبال کرد

2. کدام گزینه معنای واژه «لغایات سیاسیة» است؟
الف) برای زبان‌های سیاسی
ب) برای اهداف سیاسی*
ج) برای لغو و بیهوده‌های سیاسی
د) زبان‌های سیاسی

3. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «أجنبی» یعنی دشمنی که استعمار می‌کند*
ب) «تمویه» یعنی مخفی کردن چیزی برای فریب دیگران است
ج) «الإنتهازیون» به معنی فرصت‌طلبان است
د) «تجار الطائفیة» یعنی کسانی که از اختلافات قومی و مذهبی سود می‌برند

7

1. کدام گزینه ترجمه صحیح «لایجوز الاعتماد علی اقوال راوٍ» است‌؟
الف) جایز نیست بر سخنان هر روایتگری اعتماد شود*
ب) جایز نیست بر سخنان هر رهگذری اعتماد شود
ج) جایز نیست بر سخنان راهزن اعتماد شود
د) جایز نیست بر سخنان هر راهنما اعتماد شود

2. کدام گزینه معنای واژه «التقالید» است؟
الف) پیروی کرد
ب) پیروی‌های درست
ج) پیروی‌های نادرست
د) آداب و رسوم*

3. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان عبارت «خبطوا خبط عشواء» است‌؟
الف) در وقت عشا مرتکب خطا می‌شوند
ب) کورکورانه در وقت عشا کار اشتباه انجام می‌دهند
ج) کورکورانه و بدون بصیرت مرتکب کارهای خطا می‌شوند*
د) بدون بصیرت کارهای خطا را تکرار می‌کنند

8

1. کدام گزینه ترجمه صحیح جمله «کتب العقائد المعتبرۀ عند الشیعة کثیرۀ و مطبوعۀ تتداولها الأیدی» است؟
الف) کتاب‌های اعتقادی معتبر نزد شیعه بسیارند که با طبیعت دست نیز سازگاری دارند
ب) کتاب‌های اعتقادی چاپ شده معتبر نزد شیعه بسیارند و دست به دست می‌چرخند*
ج) اعتقادات شیعه در کتاب‌های بسیاری چاپ شده است؛ فقط دسترسی سخت است
د) اعتقادات شیعه در کتاب‌های بسیاری چاپ شده‌اند و قابل دسترسی نیز هستند

2. کدام گزینه معنای صحیح «مستشرق» است؟
الف) شرقی غرب‌زده
ب) خواهان شرق
ج) شرق‌شناس*
د) دنباله‌روی شرق

3. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «مطبوع» به معنای «چاپ شده» است
ب) «ساند» به معنای «حمایت کرد» است
ج) «مجابهة» به معنای «جواب دادن» است
د) «البدعة المشینة» به معنای «بدعت زشت» است*

9

1. کدام گزینه معنای «یقود الجیش» است؟
الف) مانور نظامی ارتش را گویند
ب) به ارتش آموزش نظامی می‌داد
ج) ارتش را رهبری می‌کند*
د) ارتش حمله نظامی می‌کند

2. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان عبارت ذیل است؟ «اذا اوصی رجل بمال للشیعۀ، او وقف عقاراً علیهم یعطی لمن قدم علیاً فی الامامۀ علی غیره بعد النبی.»
الف) زمانی که مردی از مال یک شیعه وصیت کند یا برای شیعه مالی را وقف کند به کسی داده می‌شود که علی را در امامت بعد از رسول خدا بر دیگران مقدم بدارد
ب) زمانی که مردی مالی را به یک شیعه وصیت کند یا زمینی را به شیعه‌ای وقف کند، به کسی داده می‌شود که علی را در امامت بعد از رسول خدا بر دیگران مقدم بدارد*
ج) زمانی که یک شیعه وصیت کند یا همان شیعه زمینی را وقف کند وصیت او زمانی عمل می‌شود که علی را در امامت بعد از رسول خدا بر دیگران مقدم بدارد
د) زمانی که یک شیعه وصیت کند یا همان شیعه مالی را وقف کند کسی باید به وصیت او عمل کند که علی را در امامت بعد از رسول خدا بر دیگران مقدم بدارد

3. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «بعد الاسلام اوجد النبی سلطۀ عامۀ خضع لها جمیع العرب» به معنای «بعد از اسلام، رسول خدا زمینه‌ای برای عرب ایجاد کرد که همه عرب به قدرت رسیدند» است*
ب) «یخابر الملوک، و یعقد المعاهدات» به معنای «با پادشاهان تبادل اخبار می‌کرد و پیمان‌نامه‌های بین‌المللی می‌بست» است
ج) «کل مدینۀ لا تعرف لغیرها سلطاناً علیها» به معنای «هر شهری غیر از حاکمیت خود هیچ حکومتی را به رسمیت نمی‌شناخت» است
د) «هذا هو التشیع و هکذا ابتدأ و نشأ دون ان یضاف الیه‌ای شی آخر» به معنای «این همان تشیع است و بدین گونه آغاز شد و رشد کرد بدون این که چیزی به آن اضافه شود» است

10

....

11

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان جمله «من الذی جاء بالتشیع، و حمل الناس علیه؟» است؟
الف) کسی که شیعه شد و مردم دشنامش دادند
ب) چه کسی شیعه را آورد و مرد را به آن فراخواند؟*
ج) چه کسی شیعه شد و مرد از او پیروی کردند؟
د) کسی که شیعه‌ای را آورد و مردم نیز کمکش کردند

2. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان جمله «وظیفۀ الإمام ان یقّوم المعوّج من رعیته» است؟
الف) وظیفه امام برپاداشتن دانش و علم در بین مردم است
ب) وظیفه امام اجبار مردم به برپاداشتن دینداری است
ج) وظیفه امام قوام بخشیدن به سازمان‌های مردم‌نهاد است
د) وظیفه امام تصحیح انحرافات مردمش است*

3. کدام گزینه صحیح است؟
الف) «عزلناه» به معنای «برکنارش می‌کنیم» است*
ب) «المعوَّج» به معنای «دینداری» است
ج) «القهقری» به معنای «با قهقهه خندیدن» است
د) «حاسمة» به معنای «با دلیل و برهان» است

12

1.کدام گزینه ترجمه صحیح و روان جمله «و هو وحده الذی انتفض یؤکد أنه سینصر محمداً بسیفه» است؟
الف) او تنها کسی بود که خودش به تنهایی با تاکید بر فیض وجود محمد شمشیر به دست گرفت
ب) او تنها کسی بود که خودش به تنهایی تاکید کرد که از وجود محمد فیض ببریم و با شمشیر یاریش کنیم
ج) او تنها کسی بود که به خودش حرکتی داد و تاکید کرد که او به زودی محمد را با شمشیرش یاری خواهد کرد*
د) او کسی بود که به تنهایی با تاکید بسیار در خط محمد حرکت کرد و با شمشیر یاریش کرد

2. کدام گزینه درست است؟
الف) «إنتفض» به معنای «به خود حرکت داد» است*
ب) «یؤازر» به معنای «به وزارت رسیدن» است
ج) «أولم» به معنای «درد کشید» است
د) «استخفاف» به معنای «جانشینی» است

3. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان «ضحک من الاستخاف بعض الکبار» دارد؟
الف) از جانشینی برخی بزرگان خنده‌اش گرفت
ب) برخی از بزرگان از جانشینی خندیدید
ج) برای تحقیر برخی بزرگان خندیدند
د) برخی بزرگان از روی تحقیر خندیدند*

13

1. کدام گزینه ترجمه روان و صحیح عبارت «أوّلوا الولاء بالحب» است؟
الف) ایشان ولاء را به محبت تفسیر کردند*
ب) ایشان ولاء را بر محبت برتری دادند
ج) ایشان اول ولایت را مطرح کردند و سپس محبت را
د) ایشان اول ولایت و بعد محبت ورزیدند

2. کدام گزینه معنای عبارت «مکانة اهل البیت» است؟
الف) محل مورد نظر برای خانم‌های اهل بیت(ع)
ب) مکان همسران اهل بیت(ع)
ج) جایگاه اهل بیت(ع)*
د) محل زندگی اهل بیت(ع) در بهشت

3. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «أوَّلوا» به معنای «تفسیر کردند» است
ب) «أوشک» به معنای «حسد ورزیدن» است*
ج) «صدور» به معنای «صادر شدن» است
د) «سوی» به معنای «غیر» است

14

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان جمله «کانت الدعوۀ الی التشیع لعلی من محمد» است؟
الف) دعوت به شیعه‌گری از سوی علی بن محمد صورت گرفت
ب) دعوت به شیعه‌گری از سوی حضرت علی(ع) به اجازه حضرت محمد بود
ج) دعوت به پیروی از علی(ع) بودن از سوی حضرت محمد(ص) بود*
د) دعوت به پیروی از حضرت علی(ع) از سوی محمد(ص) معنای شیعه بودن است

2. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «مرضیین» اسم مفعول از رضی است
ب) «جنباً لجنب» یعنی شانه به شانه
ج) «بعث» به معنای برانگیختن است
د) «تمزیق» به معنای به هم آمیختن است*

3. کدام کزینه معنای صحیح «أن النبی أول من أطلق لفظ الشیعۀ علی من احب علیاً» است.
الف) پیامبر اکرم(ص) نخستین شیعه بودند چرا که ایشان علی(ع) را دوست داشتند
ب) پیامبر اکرم(ص) نخستین کسی را که علی را دوست داشت و از علی(ع) پیروی می‌کرد به بهشت وعده دادند
ج) پیامبر اکرم(ص) نخستین کسی بودند که واژه شیعه را بر کسی که علی(ع) را دوست داشته باشد و از علی پیروی بکند، بکار بردند*
د) پیامبر اکرم(ص) نخستین کسی بودند که لفظ شیعه را بر دوستی با حضرت علی(ع) معنی کردند

15

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان «إئذن لی یا رسول الله ان اقول فی علی ابیاتاً تسمعهن» است؟
الف) یا رسول الله، به من اجازه بده درباره علی اشعاری را بسرایم که زنان نیز آن اشعار را بشنوند.
ب) یا رسول الله بعد از اذان ظهر اشعاری درباره علی سرودم که می‌خوانم و شما گوش کنید.
ج) یا رسول الله بعد از اذان اشعاری در وصف می‌سرایم که شما بشنوید.
د) یا رسول الله، به من اجازه بده درباره علی اشعاری را بسرایم که شما نیز آن اشعار را بشنوید. *

2. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «و لم تلق منا فی الولایة عاصیا» یعنی «در باب ولایت گناه از سوی ما قابل اغماض نیست».
ب) «لنصرهم امام هدی کالبدر یجلو الدیاجیا» یعنی «به خاطر یاورشان امام هدایتگری را مثل ماهی که در شب تاریک دیگران را یاری می‌کند.»
ج) «کن للذی عادی علیاً معادیا» یعنی «برای کسی که با علی دشمنی می‌کند دشمن باش.» *
د) «الهک مولانا و أنت ولینا» یعنی «پروردگارا تو خدای ما هستی و تو سرپرست ما هستی.»

3. کدام گزینه معنای عبارت «البدر یجلو الدیاجیا» است؟
الف) ماه کامل شب تاریک را زیبا می‌کند.
ب) ماه کامل شب تاریک را روشن می‌کند. *
ج) ماه کامل جلوه زیبایی دارد.
د) ماه کامل جلوه‌گری می‌کند.

16

1. کدام گزینه درباره واژه «الخناصر» صحیح است؟
الف) الخناصر جمع خنصر به معنای بی‌ارزش است.
ب) الخناصر جمع خنصر به معنای انگشت کوچک است. *
ج) الخناصر جمع خنصور به معنای انگشت کوچک است.
د) الخناصر جمع خنصور به معنای بی‌ارزش است.

2. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان جمله «اول من صلی من الناس کلهم سوی خیرۀ النسوان والله ذوالمنن» است؟
الف) اولین کسی بود که با مردم و بهترین زنان نماز گذارد و خداست که منت دارد.
ب) اولین کسی که سلام می‌کرد بر مردم به جز زنان و خداوند منتی بر وی نهاده بود.
ج) اولین کسی که سلام می‌کرد بر مردم و بهترین زنان و مداوند منتی بر وی نهاده بود.
د) اولین کسی بود که از میان کل مردم نماز گذارد به جز بهترین زنان و خداست که منت دارد. *

3. کدام گزینه نادرست است؟
الف) الذقن به معنای چانه است.
ب) الفتن جمع فتنة است به معنای آزمون و ابتلا است
ج) سالف الزمن با معنای سلفی‌های مزدور است. *
د) أطب أفعل تفضیل است.

17

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان عبارت «أیم الله لولا مخافة الفرقه من المسلمن ان یعود الی الکفر» است؟
الف) به خدا قسم اگر هراس از اختلاف مسلمانان نبود که به کفر برگردند.*
ب) به خدا قسم اگر هراس مسلمانان از برگشت به کفر نبود.
ج) خدا می‌‌داند که هراس از اختلاف مسلمانان و ارتداد نابخشودنی است.
د) به خدا قسم اگر هراس از اختلاف مسلمانان باعث نمی‌ شد که کافران برگردند.

2. کدام گزینه نادرست است؟
الف) منافسة فی الفضل به معنای رقابت در برتری است.
ب) نفر به معنای هجرت کردن است.
ج) مضوا لسبیلهم یعنی دورانشان سپری شده است.
د) مخافة الفرقة به معنای ترس از تنهایی است.*

3. کدام گزینه ترجمه جمله «شرارهم فحسدوک حسداً احبط الله به أعمالهم و أثقل اوزارهم» است؟
الف) اشرار ایشان هم اعمال‌شان را با حسد باطل کردند و بارشان سنگین شد.
ب) اشرار ایشان هم حسدی ورزیدند که اعمالش باطل شد و بار گناهشان سنگین بشود.*
ج) اشرار به واسطه حسادت اعمال‌شان را باطل می‌کنند و بارشان را سنگین می‌ کنند.
د) اشرار با باطل کردن اعمال‌شان  و سنگینی گناه‌شان دچار به حسادت شدند.

18

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان «إن شئت ملأتها لک علیهم خیلاً و رجالاً» است؟
الف) اگر بخواهی برای تو از ایشان سواره و پیاده فراهم می‌‌نمایم.
ب) اگر بخواهی برای تو از ایشان سواره و پیاده فراهم می‌کنم تا (شهر مدینه) پر شود.
ج) اگر که بخواهی، (شهر مدینه را) برای تو بر ضد اینها، از سواره و پیاده پر می‌‌کنم.*
د) اگر بخواهی مردانی و سوارانی از لشکر ایشان فراهم می‌آورم.

2. کدام گزینه نادرست است؟
الف) یستغل الموقف به معنای سوء استفاده از موقعیت است.
ب) لف لفیفهم به معنای به هم پیچیدگی ناگهانی است.*
ج) احزابا خمسة به معنای حزب‌های پنجگانه است.
د) الحزب المناهض به معنای حزب مخالف است.

3. کدام گزینه ترجمه صحیح جمله «ما ترید الله بما تقول» است؟
الف) در گفته‌ات خدا را نخواسته‌ای.*
ب) آنچه می‌گویی گفته خداوند نیست.
ج) آنچه می‌گویی گفته‌های خداپسندانه نیست.
د) در گفته‌ات از خدا سخنی به میان نیاوردی.

همه سوالات بدون جواب نثر عربی

نثر عربی

1
آزمون

1. کدام یک از جمله‌های ذیل ترجمه روانی از «و حاول المصلحون من الفریقین أن یجتمعوا و یوحدوا حرصاً علی مصلحۀ الأمۀ» است.
الف) اصلاح‌گران برای جمع کردن فرقه‌ها برای رسیدن به مصلحت امت تلاش کردند
ب) اصلاح‌گران دو فرقه تلاش کردند برای مصالح مسلمانان به اجتماع رسیدگی کنند
ج) اصلاح‌گران به جهت مصلحت امت برای تجمیع و توحید فرقه‌گرایی تلاش کردند
د) اصلاح‌گران هر دو فرقه به جهت مصلحت امت در وحدت و یکپارچه کردن مسلمانان تلاش نمودند

2. گزینه صحیح را انتخاب نمایید.
الف) دورها به معنای گرداگردش است
ب) تطور به معنای منتشر کردن است
ج) دان به معنای سر تسلیم فرود آوردن است
د) یذیعون به معنای گمراه کردن است

3. کدام گزینه ترجمه روان و دقیق «لعبت السلطۀ الحاکمۀ دورها فی التمزیق» است.
الف) حاکمیت نقش خود را در تکه تکه کردن ایفا کرد
ب) حکومت گرداگرد شهر به بازی قدرت مشغول بود
ج) حاکمیت گرداگرد منطقه دشمن را بازی داد
د) حکومت نقش خود را در بازی دادن دشمن ایفا کرد

4. کدام گزینه نادرست است.
الف) الحاد به معنای انکار وجود خداوند، روی گرداندن از حق، بی‌دینی است
ب) فأطلق بلسان أبواقه یعنی با زبان تبلیغات فریاد سر داد
ج) تفتیت به معنای ایجاد فتنه است
د) مهمز به معنای عیب‌جویی کردن و مغمز به معنای طعنه زدن است
۲
آزمون
1. کدام گزینه ترجمه صحیح «استجاب و تبنی المشروع» است.
الف) ایشان اجابت کرد و با طرح موافقت نمود
ب) ایشان جواب داد و بنا را بر شریعت گذاشت
ج) ایشان با جواب رد دادن، کارش شرعی شد
د) ایشان اجابت کرد و بنای مشروعی را شروع کرد

2. کدام گزینه معنای «مشروع» است.
الف) حکم شرعی
ب) مطابق با شرع
ج) طرح و پروژه
د) هیچ کدام

3. کدام گزینه نادرست است.
الف) «رغبت إلی صدیقی» به معنای «به دوستم روی آوردم» است
ب) «رغبة القراء» به معنای «تمایل خوانندگان» است
ج) «تکون العقیدة مجهولة للکثیر» به معنای «عقیده برای بسیاری مجهول بود» است
د) «أقبل القراء علی الکتاب» به معنای «خوانندگان کتب را قبول کردند» است
۳
   آزمون
1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان متن «انا لا ادعی التحرر، و لکنی أطلبه من القاری» است؟
الف) من دعوت به آزادی نمی‌کنم ولکن از خواننده می‌خواهم آزاد باشد
ب) من ادعای آزادگی نمی‌کنم ولکن از خواننده می‌خواهم که آزاده باشد
ج) من ادعای آزادگی نمی‌کنم ولکن از خواننده می‌خواهم که چنین ادعایی نکند
د) من دعوت به آزادی نمی‌کنم ولکن از خواننده می‌خواهم که دعوت به آزادی بکند

2. معنای دقیق واژه «الحضارة» کدام است؟
الف) حاضران
ب) آداب و رسوم
ج) تمدن
د) عقب‌ماندگی

3. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان جمله «هل یستطیع الانسان ان یتجرد عن وضعه و تربیته و عقیدته التی نشأ» است؟
الف) آیا انسان می‌تواند از احوال و اوضاع و اعتقادی که با آن بزرگ شده است جدا شود
ب) آیا انسان باید از احوال و اوضاع و اعتقادی که با آن بزرگ شده است جدا شود
ج) آیا انسان می‌تواند بدون احوال و اوضاع و اعتقادش به زندگی ادامه دهد
د) آیا انسان مجرد می‌تواند بدون احوال و اوضاع و اعتقادش به زندگی ادامه دهد
۴
آزمون

1. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «جهاز ضخمة» به معنای «دستگاه بزرگ» است
ب) «یخلو لهم» به معنای «با آنها خلوت کند» است
ج) «أجدی» به معنای «سودمندتر» است
د) «إشاعة» به معنای «انتشار» است

2. کدام گزینه به معنای «الخطوط العریضة» است؟
الف) مرزهای کلی
ب) خط‌های پهن
ج) مطالب اصلی
د) الف و ب

3. کدام گزینه ترجمه روان و صحیح عبارت ذیل است؟ «انهم یریدون ان نلتهی بالمشاحنات و النعرات الطائفیۀ»
الف) آنها می‌خواهند ما به مشاجره‌ها و کینه‌ورزی‌های قومی‌سرگرم بشویم
ب) آنها می‌خواهند ما از مناظره‌های دینی و قومی ‌الهام بگیریم
ج) آنها می‌خواهند ما به مناظره‌های دینی و قومی ‌سرگرم باشیم
د) آنها می‌خواهند ما از مناظره‌ها و کینه‌ورزی‌ها الهام بگیریم
 ۵
آزمون

1. کدام گزینه معنای عبارت «خیم علیها الظلام» است؟
الف) در تاریکی خیمه زده است
ب) تاریکی بر روی آن خیمه افکنده است
ج) در تاریکی خیمه‌گاهش شده است
د) تاریکی خیمه را درک کرده است

2. کدام گزینه ترجمه روان و صحیح جمله «کی لایبقی عذر لمعتذر بعدم التفهم للعبارات المطولۀ المعقدۀ» است؟
الف) تا عذری برای کسی نماند که عبارات طولانی و پیچیده کتاب قابل فهم نیست
ب) تا عذری برای نویسنده نماند که تفهیم عبارت‌های طولانی و پیچیده مشکل است
ج) تا عذری برای نویسنده نماند که ما عبارت‌های پیچیده و طولانی نیاوردیم
د) تا عذری برای کسی نماند که عبارات پیچیده و طولانی برای فهم آسیب می‌رساند

3. کدام گزینه ترجمه روان و صحیح جمله «لیتبین للناس المزاعم الکاذبۀ التی لفقها أولئک المأجورون» است؟
الف) تا مردم بدانند فقها که خدا اجرشان دهد برای رد گمان‌ها باطل زحمات زیادی کشیدند
ب) تا برای مردم آشکار شود که گمان‌های باطل در میان فقها که خدا اجرشان دهد، جایگاهی ندارد
ج) تا افکار کاذب و بی‌اساس و گمان‌های باطل که افرادی خدا اجر و پاداش به آنها دهد، برای مردم آشکار شود
د) به خاطر این که افکار کاذب و بی‌اساس و گمان‌های باطل که افراد اجیر شده به همدیگر بافته‌اند برای مردم آشکار شود
6

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان « فانی من الذین یؤمنون ان المستقبل للحب و الاخاء الانسانی» است؟
الف) همانا کسانی که به استقبال از عشق و برادری انسانی اسلام آوردند
ب) کجا هستند کسانی که به استقبال از عشق و برادری انسانی اسلام آوردند
ج) من از آن کسانی هستم که معتقدند آینده از آنِ عشق و برادری انسانی است
د) من از کسانی هستم که معتقدند از عشق و برادری انسانی باید استقبال کرد

2. کدام گزینه معنای واژه «لغایات سیاسیة» است؟
الف) برای زبان‌های سیاسی
ب) برای اهداف سیاسی
ج) برای لغو و بیهوده‌های سیاسی
د) زبان‌های سیاسی

3. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «أجنبی» یعنی دشمنی که استعمار می‌کند
ب) «تمویه» یعنی مخفی کردن چیزی برای فریب دیگران است
ج) «الإنتهازیون» به معنی فرصت‌طلبان است
د) «تجار الطائفیة» یعنی کسانی که از اختلافات قومی و مذهبی سود می‌برند
7

1. کدام گزینه ترجمه صحیح «لایجوز الاعتماد علی اقوال راوٍ» است‌؟
الف) جایز نیست بر سخنان هر روایتگری اعتماد شود
ب) جایز نیست بر سخنان هر رهگذری اعتماد شود
ج) جایز نیست بر سخنان راهزن اعتماد شود
د) جایز نیست بر سخنان هر راهنما اعتماد شود

2. کدام گزینه معنای واژه «التقالید» است؟
الف) پیروی کرد
ب) پیروی‌های درست
ج) پیروی‌های نادرست
د) آداب و رسوم

3. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان عبارت «خبطوا خبط عشواء» است‌؟
الف) در وقت عشا مرتکب خطا می‌شوند
ب) کورکورانه در وقت عشا کار اشتباه انجام می‌دهند
ج) کورکورانه و بدون بصیرت مرتکب کارهای خطا می‌شوند
د) بدون بصیرت کارهای خطا را تکرار می‌کنند
8

1. کدام گزینه ترجمه صحیح جمله «کتب العقائد المعتبرۀ عند الشیعة کثیرۀ و مطبوعۀ تتداولها الأیدی» است؟
الف) کتاب‌های اعتقادی معتبر نزد شیعه بسیارند که با طبیعت دست نیز سازگاری دارند
ب) کتاب‌های اعتقادی چاپ شده معتبر نزد شیعه بسیارند و دست به دست می‌چرخند
ج) اعتقادات شیعه در کتاب‌های بسیاری چاپ شده است؛ فقط دسترسی سخت است
د) اعتقادات شیعه در کتاب‌های بسیاری چاپ شده‌اند و قابل دسترسی نیز هستند

2. کدام گزینه معنای صحیح «مستشرق» است؟
الف) شرقی غرب‌زده
ب) خواهان شرق
ج) شرق‌شناس
د) دنباله‌روی شرق

3. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «مطبوع» به معنای «چاپ شده» است
ب) «ساند» به معنای «حمایت کرد» است
ج) «مجابهة» به معنای «جواب دادن» است
د) «البدعة المشینة» به معنای «بدعت زشت» است
9

1. کدام گزینه معنای «یقود الجیش» است؟
الف) مانور نظامی ارتش را گویند
ب) به ارتش آموزش نظامی می‌داد
ج) ارتش را رهبری می‌کند
د) ارتش حمله نظامی می‌کند

2. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان عبارت ذیل است؟ «اذا اوصی رجل بمال للشیعۀ، او وقف عقاراً علیهم یعطی لمن قدم علیاً فی الامامۀ علی غیره بعد النبی.»
الف) زمانی که مردی از مال یک شیعه وصیت کند یا برای شیعه مالی را وقف کند به کسی داده می‌شود که علی را در امامت بعد از رسول خدا بر دیگران مقدم بدارد
ب) زمانی که مردی مالی را به یک شیعه وصیت کند یا زمینی را به شیعه‌ای وقف کند، به کسی داده می‌شود که علی را در امامت بعد از رسول خدا بر دیگران مقدم بدارد
ج) زمانی که یک شیعه وصیت کند یا همان شیعه زمینی را وقف کند وصیت او زمانی عمل می‌شود که علی را در امامت بعد از رسول خدا بر دیگران مقدم بدارد
د) زمانی که یک شیعه وصیت کند یا همان شیعه مالی را وقف کند کسی باید به وصیت او عمل کند که علی را در امامت بعد از رسول خدا بر دیگران مقدم بدارد

3. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «بعد الاسلام اوجد النبی سلطۀ عامۀ خضع لها جمیع العرب» به معنای «بعد از اسلام، رسول خدا زمینه‌ای برای عرب ایجاد کرد که همه عرب به قدرت رسیدند» است
ب) «یخابر الملوک، و یعقد المعاهدات» به معنای «با پادشاهان تبادل اخبار می‌کرد و پیمان‌نامه‌های بین‌المللی می‌بست» است
ج) «کل مدینۀ لا تعرف لغیرها سلطاناً علیها» به معنای «هر شهری غیر از حاکمیت خود هیچ حکومتی را به رسمیت نمی‌شناخت» است
د) «هذا هو التشیع و هکذا ابتدأ و نشأ دون ان یضاف الیه‌ای شی آخر» به معنای «این همان تشیع است و بدین گونه آغاز شد و رشد کرد بدون این که چیزی به آن اضافه شود» است
10

....
11

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان جمله «من الذی جاء بالتشیع، و حمل الناس علیه؟» است؟
الف) کسی که شیعه شد و مردم دشنامش دادند
ب) چه کسی شیعه را آورد و مرد را به آن فراخواند؟
ج) چه کسی شیعه شد و مرد از او پیروی کردند؟
د) کسی که شیعه‌ای را آورد و مردم نیز کمکش کردند

2. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان جمله «وظیفۀ الإمام ان یقّوم المعوّج من رعیته» است؟
الف) وظیفه امام برپاداشتن دانش و علم در بین مردم است
ب) وظیفه امام اجبار مردم به برپاداشتن دینداری است
ج) وظیفه امام قوام بخشیدن به سازمان‌های مردم‌نهاد است
د) وظیفه امام تصحیح انحرافات مردمش است

3. کدام گزینه صحیح است؟
الف) «عزلناه» به معنای «برکنارش می‌کنیم» است
ب) «المعوَّج» به معنای «دینداری» است
ج) «القهقری» به معنای «با قهقهه خندیدن» است
د) «حاسمة» به معنای «با دلیل و برهان» است
12

1.کدام گزینه ترجمه صحیح و روان جمله «و هو وحده الذی انتفض یؤکد أنه سینصر محمداً بسیفه» است؟
الف) او تنها کسی بود که خودش به تنهایی با تاکید بر فیض وجود محمد شمشیر به دست گرفت
ب) او تنها کسی بود که خودش به تنهایی تاکید کرد که از وجود محمد فیض ببریم و با شمشیر یاریش کنیم
ج) او تنها کسی بود که به خودش حرکتی داد و تاکید کرد که او به زودی محمد را با شمشیرش یاری خواهد کرد
د) او کسی بود که به تنهایی با تاکید بسیار در خط محمد حرکت کرد و با شمشیر یاریش کرد

2. کدام گزینه درست است؟
الف) «إنتفض» به معنای «به خود حرکت داد» است
ب) «یؤازر» به معنای «به وزارت رسیدن» است
ج) «أولم» به معنای «درد کشید» است
د) «استخفاف» به معنای «جانشینی» است

3. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان «ضحک من الاستخاف بعض الکبار» دارد؟
الف) از جانشینی برخی بزرگان خنده‌اش گرفت
ب) برخی از بزرگان از جانشینی خندیدید
ج) برای تحقیر برخی بزرگان خندیدند
د) برخی بزرگان از روی تحقیر خندیدند
13

1. کدام گزینه ترجمه روان و صحیح عبارت «أوّلوا الولاء بالحب» است؟
الف) ایشان ولاء را به محبت تفسیر کردند
ب) ایشان ولاء را بر محبت برتری دادند
ج) ایشان اول ولایت را مطرح کردند و سپس محبت را
د) ایشان اول ولایت و بعد محبت ورزیدند

2. کدام گزینه معنای عبارت «مکانة اهل البیت» است؟
الف) محل مورد نظر برای خانم‌های اهل بیت(ع)
ب) مکان همسران اهل بیت(ع)
ج) جایگاه اهل بیت(ع)
د) محل زندگی اهل بیت(ع) در بهشت

3. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «أوَّلوا» به معنای «تفسیر کردند» است
ب) «أوشک» به معنای «حسد ورزیدن» است
ج) «صدور» به معنای «صادر شدن» است
د) «سوی» به معنای «غیر» است
14

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان جمله «کانت الدعوۀ الی التشیع لعلی من محمد» است؟
الف) دعوت به شیعه‌گری از سوی علی بن محمد صورت گرفت
ب) دعوت به شیعه‌گری از سوی حضرت علی(ع) به اجازه حضرت محمد بود
ج) دعوت به پیروی از علی(ع) بودن از سوی حضرت محمد(ص) بود
د) دعوت به پیروی از حضرت علی(ع) از سوی محمد(ص) معنای شیعه بودن است

2. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «مرضیین» اسم مفعول از رضی است
ب) «جنباً لجنب» یعنی شانه به شانه
ج) «بعث» به معنای برانگیختن است
د) «تمزیق» به معنای به هم آمیختن است

3. کدام کزینه معنای صحیح «أن النبی أول من أطلق لفظ الشیعۀ علی من احب علیاً» است.
الف) پیامبر اکرم(ص) نخستین شیعه بودند چرا که ایشان علی(ع) را دوست داشتند
ب) پیامبر اکرم(ص) نخستین کسی را که علی را دوست داشت و از علی(ع) پیروی می‌کرد به بهشت وعده دادند
ج) پیامبر اکرم(ص) نخستین کسی بودند که واژه شیعه را بر کسی که علی(ع) را دوست داشته باشد و از علی پیروی بکند، بکار بردند
د) پیامبر اکرم(ص) نخستین کسی بودند که لفظ شیعه را بر دوستی با حضرت علی(ع) معنی کردند
15

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان «إئذن لی یا رسول الله ان اقول فی علی ابیاتاً تسمعهن» است؟
الف) یا رسول الله، به من اجازه بده درباره علی اشعاری را بسرایم که زنان نیز آن اشعار را بشنوند.
ب) یا رسول الله بعد از اذان ظهر اشعاری درباره علی سرودم که می‌خوانم و شما گوش کنید.
ج) یا رسول الله بعد از اذان اشعاری در وصف می‌سرایم که شما بشنوید.
د) یا رسول الله، به من اجازه بده درباره علی اشعاری را بسرایم که شما نیز آن اشعار را بشنوید.

2. کدام گزینه نادرست است؟
الف) «و لم تلق منا فی الولایة عاصیا» یعنی «در باب ولایت گناه از سوی ما قابل اغماض نیست».
ب) «لنصرهم امام هدی کالبدر یجلو الدیاجیا» یعنی «به خاطر یاورشان امام هدایتگری را مثل ماهی که در شب تاریک دیگران را یاری می‌کند.»
ج) «کن للذی عادی علیاً معادیا» یعنی «برای کسی که با علی دشمنی می‌کند دشمن باش.»
د) «الهک مولانا و أنت ولینا» یعنی «پروردگارا تو خدای ما هستی و تو سرپرست ما هستی.»

3. کدام گزینه معنای عبارت «البدر یجلو الدیاجیا» است؟
الف) ماه کامل شب تاریک را زیبا می‌کند.
ب) ماه کامل شب تاریک را روشن می‌کند.
ج) ماه کامل جلوه زیبایی دارد.
د) ماه کامل جلوه‌گری می‌کند.
16

1. کدام گزینه درباره واژه «الخناصر» صحیح است؟
الف) الخناصر جمع خنصر به معنای بی‌ارزش است.
ب) الخناصر جمع خنصر به معنای انگشت کوچک است.
ج) الخناصر جمع خنصور به معنای انگشت کوچک است.
د) الخناصر جمع خنصور به معنای بی‌ارزش است.

2. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان جمله «اول من صلی من الناس کلهم سوی خیرۀ النسوان والله ذوالمنن» است؟
الف) اولین کسی بود که با مردم و بهترین زنان نماز گذارد و خداست که منت دارد.
ب) اولین کسی که سلام می‌کرد بر مردم به جز زنان و خداوند منتی بر وی نهاده بود.
ج) اولین کسی که سلام می‌کرد بر مردم و بهترین زنان و مداوند منتی بر وی نهاده بود.
د) اولین کسی بود که از میان کل مردم نماز گذارد به جز بهترین زنان و خداست که منت دارد.

3. کدام گزینه نادرست است؟
الف) الذقن به معنای چانه است.
ب) الفتن جمع فتنة است به معنای آزمون و ابتلا است
ج) سالف الزمن با معنای سلفی‌های مزدور است.
د) أطب أفعل تفضیل است.
17

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان عبارت «أیم الله لولا مخافة الفرقه من المسلمن ان یعود الی الکفر» است؟
الف) به خدا قسم اگر هراس از اختلاف مسلمانان نبود که به کفر برگردند.
ب) به خدا قسم اگر هراس مسلمانان از برگشت به کفر نبود.
ج) خدا می‌‌داند که هراس از اختلاف مسلمانان و ارتداد نابخشودنی است.
د) به خدا قسم اگر هراس از اختلاف مسلمانان باعث نمی‌ شد که کافران برگردند.

2. کدام گزینه نادرست است؟
الف) منافسة فی الفضل به معنای رقابت در برتری است.
ب) نفر به معنای هجرت کردن است.
ج) مضوا لسبیلهم یعنی دورانشان سپری شده است.
د) مخافة الفرقة به معنای ترس از تنهایی است.

3. کدام گزینه ترجمه جمله «شرارهم فحسدوک حسداً احبط الله به أعمالهم و أثقل اوزارهم» است؟
الف) اشرار ایشان هم اعمال‌شان را با حسد باطل کردند و بارشان سنگین شد.
ب) اشرار ایشان هم حسدی ورزیدند که اعمالش باطل شد و بار گناهشان سنگین بشود.
ج) اشرار به واسطه حسادت اعمال‌شان را باطل می‌کنند و بارشان را سنگین می‌ کنند.
د) اشرار با باطل کردن اعمال‌شان  و سنگینی گناه‌شان دچار به حسادت شدند.
18

1. کدام گزینه ترجمه صحیح و روان «إن شئت ملأتها لک علیهم خیلاً و رجالاً» است؟
الف) اگر بخواهی برای تو از ایشان سواره و پیاده فراهم می‌‌نمایم.
ب) اگر بخواهی برای تو از ایشان سواره و پیاده فراهم می‌کنم تا (شهر مدینه) پر شود.
ج) اگر که بخواهی، (شهر مدینه را) برای تو بر ضد اینها، از سواره و پیاده پر می‌‌کنم.
د) اگر بخواهی مردانی و سوارانی از لشکر ایشان فراهم می‌آورم.

2. کدام گزینه نادرست است؟
الف) یستغل الموقف به معنای سوء استفاده از موقعیت است.
ب) لف لفیفهم به معنای به هم پیچیدگی ناگهانی است.
ج) احزابا خمسة به معنای حزب‌های پنجگانه است.
د) الحزب المناهض به معنای حزب مخالف است.

3. کدام گزینه ترجمه صحیح جمله «ما ترید الله بما تقول» است؟
الف) در گفته‌ات خدا را نخواسته‌ای.
ب) آنچه می‌گویی گفته خداوند نیست.
ج) آنچه می‌گویی گفته‌های خداپسندانه نیست.
د) در گفته‌ات از خدا سخنی به میان نیاوردی.

 احادیث کلامی شیعه

۱
آزمون
1. گزینه صحیح را انتخاب نمایید:
الف) اصول در عصر حضور ائمّه تدوین شد
ب) صاحبان اصول، احادیث را به طور مستقیم از معصوم شنیده آن را می‌نوشتند
ج) تعداد اصول مشهور، چهارصد تا است که امروزه 16 اصل از آن باقی مانده است
د) همة موارد
2. عصر تدوین کتب اربعه، در چه زمانی است و کتب اربعه را نام ببرید؟
الف) قرن سوم تا پنجم- الکافی، المقنعة، تهذیب و الاستبصار
ب) قرن سوم تا پنجم- الکافی، من لا یحضره الفقیه، تهذیب و الاستبصار
ج) دورة غیبت صغرا- الکافی، المقنعة، تهذیب و الاستبصار
د) دورة غیبت صغرا- الکافی، من لا یحضره الفقیه، تهذیب و الاستبصار
3. از میان کتب اربعه، تنها کتابی که بخش عمده روایات اعتقادی را در بر دارد، کتاب ..... است.
الف) من لا یحضره الفقیه
ب) تهذیب
ج) الکافی
د) الاستبصار

۲
آزمون
1. گزینة نادرست را انتخاب نمایید؟
الف) ائمّه بر احادیث اهل سنّت نیز نظارت داشتند و کتب آنها را از احادیث جعلی می‌پیراستند.
ب) ائمّه بر احادیث شیعه نظارت داشتند و کتب ایشان را از احادیث جعلی می‌پیراستند.
ج) علم رجال در میان اهل سنّت و فهرست‌نگاری در میان شیعه رواج بیشتری داشت.
د) از مهم‌ترین منابع شیعه، فهرست شیخ طوسی و رجال نجاشی است.
2. ««متکلم محدث» یعنی شخصی که خودش به لحاظ فکری و نظری صاحب‌نظر است و توانایی تدوین استدلال‌های کلامی‌ را دارد و در عین حال حدیث کلامی را ‌هم نقل می‌کند.»
درست
نادرست

۳
آزمون
1. کتاب «بصائر الدرجات» متعلق به کدام مؤلّف است؟
الف) محمّد بن حسن صفّار قمی
ب) سعد بن عبدالله اشعری
ج) محمّد بن حسن طوسی
د) الف و ب
2. «در کتاب قرب الإسناد مرحوم حمیری احادیث کلامی و اعتقادی بسیاری وجود دارد.»
درست
نادرست
۴
آزمون
1. «باب الاضطرار الی الحجة» در کتاب الکافی اشاره به .......... است.
الف) ضرورت بعثت پیغمبران
ب) ضرورت نیاز به امام
ج) الف و ب
د) ظهور امام زمان(عج)
2. عبارت نادرست را بیابید:
الف) کتاب کافی سه بخش عمده دارد: اصول، فروع و روضه
ب) برای تحقیق در زمینه توحید، رجوع به کتاب توحید اصول کافی کفایت می‌کند.
ج) کتاب روضه کافی به لحاظ محتوا کشکولی است.
د) کتاب کافی در طول تاریخ شیعه همواره مورد حمایت علما بوده است.
۵.
آزمون
1. از جمله شرح‌های کتاب کافی که رویکرد فلسفی کلامی دارد، شرح ........ است؟
الف) مرحوم مجلسی
ب) مرحوم میرداماد
ج) مرحوم ملاصدرا
د) مرحوم ملاصالح
2. «غلو و تقصیر عامل مهم دیگری است که باعث شده کتاب کافی به دیده مقبول برای همگان باشد.»
درست
نادرست
۶.
آزمون
1. گزینة نادرست را انتخاب نمایید؟
الف) در قرن دوّم به نوعی مرکزیت علمی شیعه در شهر کوفه است.
ب) در قرن سوّم و چهارم، مدرسة قم سرآمد حوزه‌های شیعی بود.
ج) تشیّع قم ناشی از تشیّع کوفه و مهاجرت اشعریان است.
د) قرن هشتم هجری اوج شکوفایی مدرسه بغداد است
2. «کتاب «التوحید» شیخ صدوق در برابر اتهام مخالفان شیعه نسبت به عقیده جبر و تشبیه نگاشته شد.»
درست
نادرست
3. انگیزة شیخ صدوق از تألیف کتاب کمال الدین چه بود؟
الف) جمع‌آوری احادیث مهدویت
ب) پاسخ به شبهات پیرامون غیبت امام زمان(عج)
ج) نگاشتن احادیث اکمال دین اسلام
د) ب و ج
۷.
آزمون
1. گزینة صحیح را انتخاب نمایید:
الف) کتاب معانی الأخبار، در باب احادیث کلامی نگاشته شده است
ب) کتاب عیون أخبار الرضا(ع) در باب احادیث کلامی از امام رضا(ع) نگاشته شده است
ج) کتاب معانی الأخبار، در باب فهم کلی احادیث نگاشته شده است
د) کتاب عیون أخبار الرضا(ع) در باب احادیث تاریخی از امام رضا(ع) نگاشته شده است
۸.
آزمون
1. مؤلّف کتاب «الإمامة و التبصرة من الحیرة» چه کسی است؟
الف) شیخ صدوق
ب) علی بن حسین بن بابویه
ج) محمّد بن علی بن بابویه
د) نُعمانی
2. عالمانی که در مدرسة بغداد، دارای عنوان کتاب امالی می‌باشند، عبارتند از:
الف) شیخ مفید
ب) سیّد مرتضی
ج) شیخ طوسی
د) همه
3. درستی و نادرستی عبارت ذیل را بیابید: «نویسنده کتاب «مصباح المتهجد»، سید مرتضی است.»
درست
نادرست
۹.
آزمون
1. درستی و نادرستی عبارت ذیل را معین کنید: «مرحوم سیّد رضی کتاب شریف نهج البلاغه را در راستای کتاب «خصائص الائمة» خویش نگاشتند.»
درست
نادرست
2. مؤلف کتاب «الإستنصار فی النص علی الأئمة الأطهار» چه کسی است؟
الف) سیّد مرتضی
ب) مرحوم کراجکی
ج) ابوصلاح حلبی
د) شیخ طوسی
۱۰.
آزمون
1. از جمله عوامل شکوفایی حوزة بغداد .................. است:
الف) حکومت آل بویه شیعی
ب) فضای حاکم احتجاج و مناظره
ج) وجود عالمانی همچون شیخ طوسی
د) همه موارد
2. درستی و نادرستی عبارت ذیل را بیابید: «در مقایسة میان مدرسة کلامی بغداد و ری، می‌توان چنین گفت که حجم آثار حدیثی اعتقادی و حدیثی کلامی ‌در ری نسبت به بغداد بیشتر است.»
درست
نادرست
۱۱.
آزمون
1.«مدرسه حله به لحاظ کلامی ادامه‌دهنده مدرسه کلامی بغداد بود.»
درست
نادرست
2.«کتاب «مختصر البصائر» به لحاظ روشی از نوع کلام فلسفی است.»
درست
نادرست
۱۲. مدرسه اصفهان و مرحوم فیض کاشانی
آزمون
1. کتاب وافی در واقع محتوایش همان احادیث کتب اربعه هست.
درست
نادرست
2. گزینة نادرست را انتخاب نمایید؟
الف) کتاب الشافی گزیده‌ای از کتاب الوافی است
ب) کتاب نوادر الأخبار از ملاصدرا است که در زمینه عرفان عملی نگاشته شده است
ج) مرحوم فیض کاشانی در کتاب «الکلمات المکنونة» روایاتی را به مضامین عرفانی فلسفی گردآوری است
د) رویکرد مرحوم فیض در کتاب «علم الیقین» فلسفی است
۱۳. بحارالانوار مجلسی و آثار حر عاملی
آزمون
1. شرحی که علامة مجلسی بر کتاب الکافی نوشتند ........... نام دارد؟
الف) حلیة المتقین
ب) مرآت العقول
ج) الوافی
د) الشافی
2. گزینة نادرست را انتخاب نمایید؟
الف) کتاب «وسائل الشیعة» شیخ حر عاملی بیشتر جنبة فقهی دارد.
ب) کتاب «وسائل الشیعة» شیخ حر عاملی بیشتر جنبة اعتقادی دارد.
ج) کتاب «الإیقاظ» شیخ حر عاملی در باب احادیث رجعت نگاشته شده است.
د) بخشی از کتاب «الفصول المهمة» شیخ حر عاملی در باب امامت است.
۱۴. مستدکات و شروح بر صحیفه سجادیه
آزمون
1. کدام یک از شروح صحیفة سجّادیه نیست؟
الف) ریاض السالکین
ب) کشف المحجة
ج) السفینة الناجیة
د) حدائق الصالحین
2. کدام اثر شیخ یوسف بحرانی در رابطه با ریشه‌های معجزات ائمّه(ع) است؟
الف) تفسیر البرهان
ب) مدینة المعاجز
ج) ینابیع المعاجز
د) الانصاف فی النص الأئمّه
۱۵. معرفی دیگر منابع حدیثی اعتقادی
آزمون
1. مؤلف کتاب «جامع المعارف و الأحکام» کیست؟
الف) مرحوم شفتی
ب) سیّد عبدالله شبّر
ج) مرحوم بحرانی
د) مرحوم میرداماد
2.«کتاب «میزان الحکمة» بر اساس نیازهای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی امروز تألیف شده است.»
درست
نادرست
۱۶. منتخبی از احادیث اعتقادی و کلامی
آزمون
1. «شهرستانی در کتاب ملل و نحل هشام را تقبیح می‌کند.»
درست
نادرست
2. اشعری در «مقالات الاسلامیین» از هشام نقل می‌کند که هشام معتقد بود معنای .... بودن، .... بودن است و معنای ..... بودن .... بودن است
الف) جسم _ جسم _ موجود - موجود
ب) جسم _ موجود _ موجود _ جسم
ج) انسان _ جسم _ جسم _ دارای ابعاد سه‌گانه
د) موجود _ موجود _ جسم - جسم
۱۷. محتوای حدیث نهی از جسم و صورت

  آزمون
1. اشتباه هشام در جملة «مراد از جسم یعنی حقیقت قائم به ذات است» چیست؟
الف) اینکه جسم اصلاً قائم به ذات خود نیست.
ب) اینکه هر قائم به ذاتی لزوماً جسم نیست.
ج) اینکه هر قائم به ذاتی جسم است.
د) گزینة الف و ج
2. استدلال امام با جملة «لَوْ کَانَ کَمَا یَقُولُونَ لَمْ یَکُنْ بَیْنَ الْخَالِقِ وَ الْمَخْلُوقِ فَرْقٌ» اشاره به امر .......... دارد یعنی ............. .
الف) وجدانی – ما با وجدان خود بین خالق و مخلوق فرق احساس می‌ کنیم.
ب) عقلی – ما با عقل خود ما بین خالق و مخلوق فرق احساس می‌‌‌کنیم.
ج) وجدانی و عقلی– ما با عقل و وجدان خود بین خالق و مخلوق فرق احساس می‌‌کنیم.
د) ایمانی – ما با ایمان خود بین خالق و مخلوق فرق احساس می‌‌کنیم.
۱۸. باب النهی عن الجسم و الصورة
آزمون
1. در عبارت هشام که معتقد بوده که خداوند «عَالِمٌ سَمِیعٌ بَصِیرٌ قَادِرٌ مُتَکَلِّمٌ نَاطِقٌ» اشکال ملاصدرا به کدام فراز این عبارت است؟
الف) به عالم سمیع بصیر که هشام گمان کرده بود که خداوند دارای این اعضا است.
ب) به «قادر» که هشام گمان نموده بود خداوند دارای زور و بازوی جسمی است.
ج) به تمام عبارت که هشام که معتقد بود کلام، قدرت و علم حکم واحدی دارند و هیچ یک مخلوق نیست.
د) گزینة الف و ج

2. کلام امام کاظم(ع) که «إِنَّمَا تُکَوَّنُ الْأَشْیَاءُ بِإِرَادَتِهِ وَ مَشِیئَتِهِ مِنْ غَیْرِ کَلَامٍ» در حقیقت اشاره به چیست؟
الف) دفع شبهه‌ای است که وقتی خداوند بگوید «کُن» آن موجود می‌شود.
ب) اشاره به این است که کلام لفظی لازم نیست ولی کلام‌های دیگری لازم است.
ج) اشاره به این است که اراده خداوند مافوق اراده‌ها است.
د) اشاره به این است که مشیّت خداوند بدون هیچ حرف و حدیثی از سوی دیگران، به همه چیز تعلّق گرفته است.
۱۹. منابع فهم احادیث و روش کار

    سه منابع مطالعاتی برای فهم احادیث:
        احادیث دیگر(خانواده حدیث)
        کتب فرقه نگاری
        کتب لغت(غریب الحدیث و القرآن)
    در توضیح حدیث درس قبل شاهد روایی دیگری داریم که روایت آن در مورد امام رضا ع است که قول هشامین را برای حضرت بازگو نموده‌اند که آنها قائلند که خداوند شاب موفق فی سن ابناء ثلاثین سنه است،‌ که قسمتی از آن تو خالی و بقیه جسم خداوند توپر است، و حضرت بعد از رد نمودن آن فرمودند که زمانی که پیغمبر به عظمت پروردگار نگریستند ایشان در سن در هیئت جوان سی ساله متنایب الاعضایی بودند، نه این که خداوند در آن حالت و در آن هیئت بوده باشد.
    در ادامه بعد از رد نمودن این نسبت به هشام و مویدات آن، جهت معنای این روایت، از کتب اهل لغت به خصوص مجمع البحرین طریحی شاهد مثال آورده شد که ایشان شاب موفق را به معنای اوایل جوانی معنا نمودند و براساس آن معنای روایت مشخص گردید که مراد سن پیامبر ص در آن معراج بوده است.
    سوالات این درس مانده است.

آموزه‌های شیعه

 ۱. معنی و ضرورت
آزمون
1. کدام گزینه نادرست است.
الف) در اصطلاح، شیعه در گذشته به سه فرقه زیدیه- اسماعیلیه- ماتریدیه اطلاق می‌شد
ب) معنای لغوی شیعه به معنای فرقه، حزب، گروه، پیروان و یاران است
ج) در دوران اخیر اصطلاح شیعه به فرقه اثنی‌عشریه گفته می‌شود
د) الف و ج غلط است

2. بحث امامت مقدم بر توحید و نبوت است، زیرا ....... .
الف) توحید و نبوت از اصول دین هستند و امامت جزء اصول مذهب است.
ب) توحید و نبوت از منظر امام شناخته می‌شود.
ج) قرآن و سنت به وسیله امام تبیین و تفسیر می‌شود.
د) ب و ج صحیح هستند

3. تمایز شیعه از ‌دیگر فرق اسلامی به چیست؟
الف) به رویکرد خاص شیعه به ضرورت امامت است.
ب) به رویکرد خاص شیعه نسبت به وظایف امام است.
ج) به نوع نگاه شیعه به قرآن و سنت است.
د) الف و ب صحیح است.
۲. تعریف امامت
آزمون
1. کدام گزینه مصداق امامت غیربشری است؟
الف) کل مَن اقتدی به و قدم فی الامور فهو امام
ب) انی جاعلک للناس اماما
ج) و مِن قبله موسی اماما و رحمة
د) و اجعلنا للمتقین اماما

2. جامع‌ترین تعریف «امامت» کدام است؟
الف) الامامة، خلافة الرسول فی اقامة الدین بحیث یجب اتباعه علی کافة الامة
ب) الامام، هو الذی له الرئاسة العامة فی امور الدین و الدنیا نیابة عن النبی
ج) الامامة، الرئاسة العامة فی الدین و الدنیا بالاصالة لا بالنیابة عمّن من هو فی دار التکلیف
د) الامامة، رئاسة العامة فی الدین و الدنیا لشخص من الاشخاص

3. «ریاست عامه» یعنی ...... .
الف) مرجعیت دینی و معنوی مردم
ب) حاکمیت و رهبری ذاتی بر مردم
ج) اقتدار و فراگیری ریاست و حاکمیت بر مردم
د) ریاست و حاکمیت در امور دنیایی مردم
۳. خلیفه و امام

آزمون
1. کدام گزینه نادرست است؟
الف) امام مانند خلیفه حافظ شریعت است، ولی وارث روحی پیامبر نیست.
ب) واژه امام و خلیفه در مصداق یکی است ولی در معنای واژه‌ای یکی نیستند.
ج) وراثت امام از پیامبر فقط وراثت در شؤون معنوی، علم و معارف نیست.
د) مصداق خلیفه و امام در احادیث شیعه یکی است.

2. شیعه واژه خلیفه را به کار نمی‌برد زیرا ..... .
الف) مصداق امام و خلیفه را یکی نمی‌داند.
ب) به دلیل این که اهل سنت واژه خلیفه را درباره جانشین پیامبر به کار می‌برند.
ج) از بین رفتن قداست واژه خلیفه در نزد شیعه.
د) ب و ج صحیح است

3. نظر ابوبکر اصم معتزلی درباره امامت چیست؟
الف) امامت را برای جامعه واجب می‌داند، زیرا معرفت خدا به واسطه امام است.
ب) وجوب امام مشروط به فراگیری ظلم در جامعه است
ج) وجوب امام مشروط به حاکمیت عدل و داد در جامعه است.
د) امامت در جامعه واجب است وقتی جامعه آماده اطاعت از دستورهای امام است.

4. در حدیث «یوم الانذار» ..... .
الف) سخن از خلافت غیر امیرالمؤمنین است.
ب) منظور خلافت و امامت هر دو با هم است.
ج) سخن از خلافت است، ولی منظور امام علی(ع) است که مصداق خلیفه شمرده می‌شود
د) سخن از امامت است، ولی منظور خلافت است.
۴. اختلافات در ضرورت و وجوب امام
آزمون
1. نظر اهل سنت بر وجوب امامت چیست؟
الف) قائل به وجوب امامت علی الله و شرعی بودن منشا آن هستند
ب) قائل به وجوب امامت علی الناس و انتصاب آن از جانب خداوند هستند
ج) قائل به وجوب امامت علی الناس و انتخاب آن از جانب مردم هستند
د) هیچ کدام

2. دلیل عقیدتی بودن امامت از نظر شیعه چیست؟
الف) امام حافظ شریعت است.
ب) امام از جانب مردم حاکم است.
ج) امام ادامه‌دهنده رسالت پیامبر است.
د) الف و ب صحیح است.

3. دلایل اهل سنت در وجوب امامت:
الف) دلایل نقلی نیست.
ب) دلایل عقلی است.
ج) دلایل شرعی است.
د) الف و ج صحیح است.

4. خاستگاه نظریه اهل سنت مبتنی بر شرعی بودن امامت چیست؟
الف) معتقد به اجماع در امامت است.
ب) معتقد به وجوب علی الناس است.
ج) امامت را جز فروع دین می‌داند نه اصول اعتقادی
د) هیچ کدام
۵. ادله شیعه بر ضرورت امامت
آزمون
1. کدام گزینه درباره قاعده لطف نادرست است؟
الف) لطف در حق مکلفان بر مکلَّف واجب است
ب) شرط قاعده لطف رسیدن به حد الجا بوده، با تکلیف سازگار است.
ج) فاعل لطف خداست زیرا او تکلیف را به مکلّفان به واسطه امام معرفی می‌کند
د) لطف بر خداوند واجب است زیرا با بودن آن نقض غرض حاصل نمی‌شود.

2. کدام گزینه درباره «لطف مقرب» نادرست است؟
الف) انسان را به طاعت نزدیک و از معصیت دور می‌کند
ب) زمینه و شرایط را برای مکلف کاملاً فراهم می‌کند تا فعل مکلّف به عمل منجر شود
ج) از انسان سلب قدرت نمی‌کند
د) انگیزه انسان لطف مقرب ضعیف‌تر از لطف محصل است.

3. کدام گزینه درباره لطف محصل نادرست است؟
الف) فعل به حد الجا می‌رسد و منجر به انجام فعل می‌شود
ب) فعل به حد الجا نمی‌رسد و برای انجام فعل آماده می‌شود.
ج) انگیزه انسان در لطف محصل شدیدتر از لطف مقرب است.
د) از انسان سلب قدرت نمی‌شود.

4. کدام گزینه در مورد وجوب لطف خداوند نادرست است؟
الف) فاعل لطف خداست و لطف از صفات فعلی خداوند متعال است
ب) عصمت امر پنهانی است و خداوند باید معصوم را معرفی کند
ج) با لطف الاهی غرض الاهی حاصل می‌شود
د) وجوب لطف بر خداوند شرعاً واجب است
۶. سید مرتضی و قاعده لطف
آزمون
1. شروط سید مرتضی در برهان لطف در وجوب امامت چیست؟
الف) مکلفان معصوم نباشند و تکلیف از سوی مکلّف تعیین شود
ب) لطف از انسان سلب قدرت نکند و تکلیف عقلی باشد
ج) مکلفان معصوم نباشند و تکالیفی عقلا وجود داشته باشد
د) الف و ج صحیح است

2. فاعل لطف چه کسی است؟
الف) فاعل لطف به اعتبار فعل، خداوند یا انسان است
ب) فاعل لطف مطلقاً خداوند متعال است
ج) فاعل لطف به اعتبار فعل مستقیم خداوند، خداوند است
د) الف و ج صحیح است

3. خاستگاه مخالفت اشاعره با قاعده لطف چیست؟
الف) این قاعده را عقلی می‌دانند در حالی که به دلیل سمعی در امامت معتقدند.
ب) امامت را دلیل سمعی می‌دانند و به حسن و قبح ذاتی معتقدند.
ج) مخالف حسن و قبح عقلی هستند و عقل را در شناخت حسن و قبح عاجز می‌دانند.
د) الف و ج صحیح است.

4. ریشه اشکالات وارده توسط معتزله بر شیعه چیست؟
الف) حسن و قبح را عقلی می‌دانند در حالی که شیعه قائل به حسن و قبح عقلی نیست
ب) نصب امام و ضروری بودن امامت را عقلی نمی‌دانند
ج) به ضروری بودن امامت برای جامعه قائل هستند ولی نصب امام را امری عقلی- نقلی می‌دانند
د) امامت را برای جامعه، عقلی می‌دانند. امامت شیعی قائل نیستند

5. پاسخ علامه حلی به شبهه قائل بودن وجوب برای خداوند در تعیین امام چیست؟
الف) منظور وجوب عن الله است نه وجوب علی الله.
ب) منظور وجوب شرعی است نه وجوب عقلی.
ج) منظور وجوب عقلی است نه شرعی.
د) الف و ج صحیح است.

6. پاسخ به شبهه جایگزینی عقل به جای امام چیست؟
الف) عقل در شناخت مصالح و مفاسد خطابردار نیست.
ب) در کنار عقل پیامبر مبعوث شد بنابراین عقل کافی نیست.
ج) عقل توانایی شناخت مصالح و مفاسد را دارد ولی خطاپذیر است.
د) ب و ج صحیح است.
۷. اشکال بر قاعده لطف
آزمون
1. پاسخ خواجه طوسی به اشکال ناسازگاری غیبت امام معصوم (ع) با لطف بودن وجود امام چیست؟
الف) وجوده لطف و تصرفه لطف و غیبته من الله
ب) وجود امام لطف است و محرومیت از لطف منافی تکلیف است
ج) لطف تصرف در امور جامعه است و عدم حضور امام منافی این لطف نیست
د) وجود امام خود به خود لطف است و عدم حضور امام ناشی از سوء رفتار مردم است

2. کدام گزینه نادرست است؟
الف) شرط لطف از نظر فاضل مقداد این است که اطاعت ربطی به لطف ندارد.
ب) در صورت فراهم بودن زمینه‌ها برای حضور امام لطف منتهی به جبر می‌شود.
ج) فراهم کردن زمینه‌های حضور امام در جامعه لطف است و واجب.
د) الف و ج صحیح است

3. وجود امام همچون بعثت پیامبر ضروری است زیرا:
الف) وجود امام همچون بعثت پیامبر لطف است و واجب.
ب) امام تمام ابعاد رسالت را به عهده دارد.
ج) با ختم نبوت رسالت حفظ و شریعت به عهده امام است.
د) الف و ج صحیح است

4. رابطه نبوت و امامت چیست؟
الف) امامت استمرار رسالت پیامبر(ص) در تلقی، ابلاغ، تفسیر واجرای وحی است.
ب) بر اساس آیه «فبعث الله النبیین مبشرین و منذرین» شأن انذار و تبشیر خاص پیامبر نیست، بلکه وظیفه امام است
ج) تمام شؤون و وظایف پیامبر پس از رحلت پیامبر به عهده امام است حتا تلقی وحی
د) تمام شؤون و وظایف پیامبر به عهده امام است به جز دریافت و ابلاغ وحی
۸. فلسفه امامت

آزمون
1. کدام گزینه در ارتباط با فلسفه امامت از منظر امامیه صحیح نیست.
الف) امام حافظ نظام اجتماعی مسلمین است.
ب) امام مجری حدود الاهی و حفظ نظام اسلامی است.
ج) امام فقط مسؤولیت اجتماعی و سیاسی دارد
د) امام هم مسؤولیت اجتماعی و هم مرجعیت دینی را بر عهده دارد.

2. آیه «السارق و السارقه فاقطعوا ایدیهما» ناظر به کدام شأن از شؤون امام است؟
الف) جلوگیری از آشوب و بی‌نظمی در جامعه مسلمین
ب) حاکمیت امام بر دل‌های مسلمین
ج) اقامه حدود و مرجعیت دینی در امور فردی
د) هیچ کدام

3. کدام گزینه صحیح نیست؟
الف) ماتریدیه مثل اشاعره قائل به شأن اجرایی و اجتماعی امام است.
ب) ماتریدیه و معتزله قائل به شأن اجتماعی و اجرایی برای امام نیستند.
ج) اشاعره قائل به شأن و هدایت جامعه بر امام هستند
د) هدف امامت از نظر معتزله و ماتریدیه یک چیز است

4. کدام گزینه صحیح نیست؟
الف) اشاعره رسالت فکری و علمی‌ را شأن امام نمی‌دانند.
ب) امامیه برای امام شأن پاسداری از مرزها و جنبه سیاسی و اجتماعی قائل نیست
ج) ماتریدیه شأن تبیین معارف و احکام را برای امام قائل نیست.
د) الف و ب صحیح هستند

5. هدف خلقت بشر چیست؟
الف) هدف لَعلَّکُم تتَّقون است.
ب) هدف خلقت تامین نیازهای مادی است.
ج)هدف «لنبلوهم ایهم احسن عملاً» است.
د) الف و ج صحیح است.
۹. راه تعیین امام و نص
آزمون
1. نظریه خاص زیدیه در تعیین امام چیست؟
الف) انتخاب بوده، تعیین امام به عهده مردم است
ب) قهر وغلبه؛ امام سید فاطمی‌است که با شمشیر از مردم بیعت می‌گیرد
ج)نص است؛ امام از جانب پروردگار منصوب می‌شود
د) دعوت است؛ امام سید فاطمی ‌است که قیام می‌کند و مردم با او بر شمشیر کشیدن برای جهاد بیعت می‌کنند

2. مفهوم لغوی نص چیست؟
الف) دلیلی است که اختلافی در آن نیست
ب) به معنای اظهار و آشکار است
ج) دلایلی که قرآن و سنت برخلافت امیرالمؤمنین وارد شده است
د) الف و ب صحیح است

3. نص مورد قبول امامیه چیست؟
الف) نصی است که فرد و افراد معین به اسم یا وصف از طرف پیامبر(ص) به پیشوای مسلمانان برگزیده شوند.
ب) نص جلی، خفی و نص فعلی است.
ج) نصی است بالضروره دلالت بر معنا کند، به طوری که احتیاج به استدلال و تبیین اضافی ندارد.
د) ب و ج صحیح است

4. کدام گزینه از دلایل عدم صحت انتخاب نیست؟
الف) عصمت، زیرا امری پنهانی است
ب) اظهار معجزه به دست امام علی(ع)
ج) انتخاب امام از سوی مردم جایگاه امامت را نقض می‌کند
د) سیره پیامبر(ص) تعیین جانشین در غیاب خود بوده است
۱۰. عقیده نص
آزمون

1. دلایل صحت نص بر امامت از منظر شیعه چیست؟
الف) حدیث یوم الانذار و یوم الدار است
ب) نص جلی و عصمت و معجزه انبیا
ج) عصمت امامان و معجزه انبیا
د) عصمت و کرامت امامان

2. کدام گزینه صحیح است؟
الف) عصمت امر پنهانی است بنابراین نمی‌توان دلیل محکمی ‌در اثبات وجود نص بر امامت باشد
ب) عصمت امام از سوی خداوند و یا امام قبلی مشخص می‌شود؛ بنابراین دلیل محکمی ‌در اثبات امامت نیست
ج) معجزه انبیا همان کرامت امام است.
د) معجزه همان نص فعلی است که خداوند در اختیار امام و پیامبران قرار می‌دهد

3. کدام گزینه صحیح نیست؟
الف) سدید‌الدین حمصی راه تعیین امام را نص و معجزه می‌داند
ب) عصمت نص قولی و معجزه نص فعلی است
ج) اجماع و بیعت دلایل اهل سنت در انکار نص است
د) ب و ج غلط است

4. روش اهل سنت در اثبات نظریه انتخاب..... .
الف) اجتماع صحابه در سقیفه است
ب) بیعت صحابه با ابوبکر و انکار نص به امامت شیعه است
ج) الف و ب صحیح است
د) انکار ولایت با احتجاج به حدیث غدیر و عدم احتجاج امام علی(ع)

5. کدام گزینه صحیح نیست؟
الف) بنا بر دیدگاه اهل سنت نص جلی بر امامت وجود ندارد
ب) نص خفی وجود دارد ولی قابل احتجاج نیست
ج) نص خفی قابل تأویل است پس دلیل محکمی‌نیست
د) نص خفی به دلیل عدم آگاهی همگان وجود ندارد

6. اشکال اهل سنت بر عدم وجود نص چیست؟
الف) نص در امامت نص خفی است و فرائض(نماز و روزه و...) نص جلی است
ب) امامت قابل کتمان است ولی درباره فرائض نیست
ج) درباره نص در امامت اختلاف است ولی درباره فرائض نیست
د) الف و ج صحیح است

7. کدام پاسخ بر عدم وجود نص از جانب اهل سنت صحیح نیست؟
الف) احتجاج نکردن دلیل بر عدم وجود نص نیست.
ب) احتجاج توسط امام و اصحاب امام صورت گرفت.
ج) امامت انگیزه کتمان دارد ولی فرائض دیگر ندارد.
د) نص بر امامت علت وجوب قیام است
۱۱. بیعت
آزمون
1. کدام گزینه صحیح نیست؟
الف) بیعت حمایت و پشتیبانی مردم از امام در مقابل دشمنان است
ب) بیعت عینیت بخشیدن شأن حاکمیت برای امام است
ج) بیعت عهد و پیمانی است که مردم را ملزم به اطاعت می‌‌کند
د) بیعت به حاکمیت مشروعیت می‌بخشد نه به منصب امامت

2. مردم مکلف به اطاعت در تمام عرصه‌ها از امام هستند، زیرا........ .
الف) خلافت و حاکمیت امام بر اساس نص ثابت است
ب) مردم با بیعت متعهد به اطاعت می‌شوند
ج) بیعت مشروعیت‌بخش حکومت امام نیست،اما به حکومت امام فعلیت می‌بخشد
د) الف و ب صحیح است

3. ولایت فقیه...........
الف) با بیعت مردم به فعلیت می‌رسد ولی مشروعیت پیدا نمی‌ کند
ب) منشا مشروعیت حاکمیت الاهی امامان اذن خداست، ولی منشا مشروعیت فقیه شایستگی اوست
ج) حاکمیت او صرفاً بر اساس فقاهت اوست
د) الف و ب صحیح است
۱۲. اوصاف امام
آزمون
1. علت عدم پذیرش صفات اجتهاد، شجاعت و باکفایت بودن امام از نظر برخی متکلمان اهل سنت چیست؟
الف) زیرا صفت حاکمیت اسلامی ‌‌برای امام کفایت می‌‌کند و این صفات لازم نیست.
ب) زیرا این صفات کمیاب است و شرط کردن آنها موجب تکلیف مالایطاق خواهد بود.
ج) این صفات لازم نیست زیرا امام هم‌عصر با مجتهدان باکفایت است.
د) ب و ج صحیح است.

2. دیدگاه معتزله بغداد درباره افضل بودن چیست؟
الف) امامت افضل بر غیر افضل واجب است.
ب) امامت غیر افضل بر افضل به شرط وجود موانع واجب است.
ج) امامت افضل بر غیر افضل به شرط نبود اختلاف بین امامت ارجح است.
د) خلافت امیرالمؤمنین در رتبه چهارم واجب است هرچند افضل بر سه خلیفه دیگر باشد.

3. علت تفاوت امامت بین شیعه و اهل سنت چیست؟
الف) امامت نزد اهل سنت در حد یک قاضی و حاکم اسلامی‌‌است امّا حاکمیت برای امام نزد امامیه شرط نیست.
ب) مهم‌ترین مشخصه امامت نزد شیعه عصمت و علم و افضل بودن است، امّا امامت نزد اهل سنت کفایت سیاسی است.
ج) مهم‌ترین شرط امامت نزد اهل سنت علم به حلال و حرام است، امّا شرط امامت نزد امامیه توانایی ارائه معجزه است.
د) الف و ب صحیح است

4. عصمت از نظر چه کسانی به معنای ملکه است؟
الف) مکتب بغداد
ب) مکتب حله و حکما
ج) فاضل مقدادو علامه طباطبایی
د) ابن‌ ابی ‌جمهور احسایی

5. عصمت از دیدگاه علامه طباطبایی وفاضل مقداد چیست؟
الف) ملکه و علم است
ب) لطف و علم است
ج) عدالت و علم است
د) علم است
۱۳. تعریف عصمت
آزمون
1. کدام گزینه صحیح نیست.
الف) عصمت موهبتی الاهی است در حق شخص
ب) عصمت دارای مراتب است که در حد ظرفیت و استعداد افراد به انسانها داده می‌شود
ج) عوامل درونی در تحقق لطف(عصمت) اکتسابی است که امامان آن را درطول حیات کسب می‌ کنند
د) طبق روایات روح‌القدس عامل درونی است که امام و نبی را از معصیت و خطا دور می‌‌کند

2. عصمت از دیدگاه علامه طباطبایی .... .
الف) علم اکتسابی و موهبتی است که به وسیله وحی به انبیاء و ائمه القا شده است
ب) علم موهبتی است چون نوعی الهام و القا قلبی است
ج) لطف است چون صدور گناه به وسیله آن ممتنع است
د) علم اکتسابی و موهبتی الاهی است چون هم به وسیله وحی تعلیم داده می‌شود هم القای قلبی است

3. رابطه عصمت و عدالت چیست؟
الف) عدالت ملکه عاصمه است که معصومان را از گناه و خطا حفظ می‌‌کند
ب) عدالت امری موهبتی است که صدور معصیت با آن ممتنع می‌شود
ج) عدالت با عصمت فرق دارد چون با عدالت صدور معصیت ممتنع نیست و با عصمت ممتنع است
د) عدالت با عصمت تفاوت دارد زیرا عدالت امری اکتسابی است و علم(عصمت) صرفا امری موهبتی است

4. کدام گزینه درباره سازگاری عصمت با اختیار صحیح نیست؟
الف) عصمت لطف است و لطف به مرز الجاء نمی‌رسد و سلب قدرت از انسان نمی‌‌کند
ب) عصمت موهبتی الهی است که به معصوم شده و معصوم را خودبه خود از صدور معصیت باز می‌دارد
ج) عصمت علم موهبتی و اکتسابی است که مانع اراده و اختیار انسان نمی‌شود
د) پاسخ الف و ب صحیح نیست
۱۴. متکلمان و عصمت
آزمون
1.«فخر رازی می‌گوید از آن جایی که ما پس از رسول خدا(ص) انسان معصومی را نمی‌شناسیم که در میان ما باشد، بنابراین باید مجموع امت را معصوم بدانیم.»
درست
نادرست
2. عیوب جسمانی و نفسانی امام از کدام جهت مورد بررسی قرار می‌ گیرد؟
الف) از حیث زمان و قلمرو عصمت
ب) از حیث مرتبه و گستردگی عصمت
ج) از حیث متعلَّق عصمت
د) از حیث متعلق و قلمرو عصمت
3. نظر شیخ صدوق درباره قلمرو عصمت امامان چیست؟
الف) صدور گناه صغیره پیش از امامت به شرط اینکه فاعل را خوار نکند و عمدا انجام نشود جایز است
ب) امامان از هرگونه گناه کبیره و صغیره پیش از منصب امامت معصوم هستند
ج) امامان از هرگونه گناه کبیره و صغیره پیش و پس از منصب امامت معصوم هستند
د) امامان از برخی گناهان صغیره پیش از منصب امامت معصوم نیستند
4. دیدگاه شیخ مفید درباره عصمت امام چیست؟
الف) همه گناهان بزرگ هستند و صغیره نامیدن برخی از آنها، در مقایسه با گناهان کبیره است
ب) به عصمت امامان پیش از منصب امامت از گناه صغیره معتقد نیست
ج) صدور گناه صغیره پیش از امامت به شرط خوار نکردن فاعل و اینکه عمدا انجام نشود ممکن است
د) الف و ب صحیح است
5. دلیل شیخ مفید مبنی بر عدم تفاوت بین عصمت پیامبر و امامان چیست؟
الف) خداوند امام را همچون پیامبر و امامان با نص و معجزه تأیید کرده است
ب) امام مانند پیامبر حافظ شرع و تربیت‌کننده بشر است
ج) امام همچون پیامبر مجری احکام و اقامه‌کننده حدود الاهی است
د) ب و ج صحیح است
۱۵. سهو النبی
آزمون

1. دیدگاه شیخ صدوق درباره سهو النبی چیست؟
الف) سهو در امور عادی پیامبر(ص) است
ب) سهو در برخی اعمال عبادی پیامبر است
ج) سهو پیامبر در هر امری از ناحیه خداست
د) الف و ب صحیح است

2. اسها یعنی ...... .
الف) سهو از ناحیه خداوند است و سهو دیگران از ناحیه شیطان است
ب) خدا پیامبر(ص) را دچار فراموشی کرد تا بندگان را تعلیم دهند
ج) خدا پیامبر(ص) را دچار فراموشی می‌کند، زیرا عصمت او موهبتی است
د) گزینه الف و ب صحیح است

3. شیخ مفید اعتقاد به سهوالنبی را مستلزم چه می‌ داند؟
الف) مستلزم اعتقاد به آنکه سهو دیگران را از ناحیه شیطان بدانیم
ب)مستلزم پذیرش حدیثی که القای شیطان در نماز به پیامبر است
ج) مستلزم پذیرش سهو یا اسهای پیامبر(ص) در تمام امور عبادی حتا امر تبلیغ دین است
د) مستلزم پذیرش همه روایات سهو در مورد پیامبر(ص) است

4. دلایل شیخ مفید در مخالفت با صدوق در مسأله سهوالنبی چیست؟
الف) ابهام در تعداد رکعات؛ مجهول الهویة بودن ذوالیدین؛ بی‌اعتمادی مردم به نبی در تبلیغ احکام
ب) بعید بودن سخن گفتن پیامبر میان نماز؛ ابهام رکعات؛ عدم پشتوانه عقلی و نقلی سهو دیگران از شیطان
ج) عدم سهو نبی در امور شخصی؛ بی‌اعتمادی مردم به نبی در تبلیغ احکام
د) الف و ج صحیح است

5. از دیدگاه ابن‌طاووس علت استغفار امام معصوم چیست؟
الف) از باب تعلیم است
ب) از باب تواضع است و باز ماندن در رتبه قبلی است
ج) از باب تعلیم و تواضع است
د) بازماندن از ذکر قلبی و لسانی است و به خاطر ماندن در درجه قبلی است
۱۶. دلایل اثبات عصمت
آزمون
1. کدام گزینه درباره برهان امتناع تسلسل صحیح است؟
الف) اثبات این برهان نیازمند اثبات نیازمندی جامعه به امام است.
ب) غیرمعصوم بودن امام مستلزم داشتن امامان متناهی استب) غیرمعصوم بودن امام مستلزم داشتن امامان متناهی است.
ج) امام مانند سایر بندگان مکلف و معصوم است.
د) اثبات لطف بودن امام، مبتنی بر دو مطلب مکلف بودن افراد و معصوم بودن امام است.

2. کدام گزینه صحیح نیست؟
الف) حفظ شریعت واجب است؛ زیرا ابدی و نسخ‌ ناپذیر است.
ب) امت اجماع دارند که حافظ شریعت اهل حل و عقد است
ج) اطاعت در امام و نهی کردن او از منکر جمع بین امر و نهی است.
د) ارتکاب خطا و گناه از امام به اعتبار و جایگاه او زیان می‌رساند.

3. ظالم در آیه «و لاینال عهدی الظالمین» چه کسی است؟
الف) «من یتعدَّ حدود الله»
ب) کسی است که گناه می‌ کند.
ج) کسی است که وعده خدا شامل حالش می‌‌شود.
د) الف و ب صحیح است

4. کدام گزینه صحیح نیست؟
الف) نظر فخررازی اولی الامر اهل حل و عقدند و اطاعت آنها واجب است.
ب) از نظر زمخشری اولی الامر حکام هستند و اطاعت آنها واجب است.
ج) از نظر زمخشری امامیه اولی الامر اهل بیت هستند.
د) از نظر زمخشری قرطبی، اولی الامر فرماندهان سپاه‌اند و اطاعت آنها واجب است

5. دیدگاه امامیه درباره اولی الامر چیست؟
الف) عطف اولی الامر به رسول گویای اطاعت بی ‌قید و شرط است.
ب) امر همان کل جامعه است که حاکمان عادل بر آن ولایت دارند.
ج) عطف اولی الامر به رسول گویای عصمت اولی الامر است.
د) گزینه الف و ج صحیح است
۱۷. ادله و اشکالات عصمت

آزمون

1.کدام گزینه صحیح نیست؟
الف) منظور از رجس، مطلق گناه و پلیدی است.
ب) اراده مورد نظر آیه شامل اراده تکوینی و تشریعی می‌شود
ج) مراد از اذهاب رجس دفع است نه رفع رجس
د) اراده تکوینی خداوند یعنی خواست حتمی‌ بر گناه نکردن اهل بیت(ع) است.

2. کدام گزینه درباره رجس صحیح نیست؟
الف) نفی رجس نفی تمام مراحل گناه و پلیدی است.
ب) نفی رجس با جمله یطهرکم تطهیرا مؤکد شده است.
ج) نفی پلیدی و گناه مطلق به گناهان کبیره و برخی گناهان صغیره است.
د) نفی رجس به معنی دفع است نه رفع.

3. همتایی اهل بیت با قرآن در حدیث ثقلین نشانه چیست؟
الف) نشانه عصمت و دوری اهل بیت(ع) از هر گونه گناه مانند قرآن است.
ب) قرآن شأن و منزلت قرآن را از اهل بیت(ع) اخذ می‌ کند.
ج) هر دو امت را از ضلالت دور می‌‌کنند.
د) الف و ب صحیح است.

4. پاسخ به اشکال مطرح نشدن عصمت در زمان سقیفه چیست؟
الف) با ادعای عصمت مخالفت کردند.
ب) استناد به عصمت ضمنی در روایات که گویای جایگاه امیرالمؤمنین بود، وجود داشت.
ج) اجماع امت بر عصمت به طور ضمنی وجود داشت.
د) ب و ج صحیح است.
۱۸. علم و امامت

آزمون

1. کدام گزینه صحیح نیست؟
الف) علم به دو قسم علم عادی و غیرعادی تقسیم می‌ شود.
ب) علم غیرعادی همان علم لدنی و علم غیب امام است.
ج) امام و انسان‌های دیگر در کسب علم عادی مساوی نیستند.
د) علوم غیرعادی همان علوم موهبتی از جانب خداوند است.

2. امام همانند پیامبر(ص) از علم غیب بهره‌مند است، زیرا ...... .
الف) او همانند پیامبر(ص) دریافت‌کننده وحی است.
ب) او ادامه‌دهنده رسالت پیامبر(ص) است.
ج) فراگیری همه علوم با توجه به عمر او امکان‌پذیر نیست.
د) ب و ج صحیح است

3. پیشینه علم امام را می‌توان مربوط به چه زمانی دانست؟
الف) زمان نزول وحی و ریشه در آیات دارد.
ب) زمان نقل روایات از سوی صادقین(ع) دانست.
ج) زمان سقیفه و بیان جایگاه علمی ‌امیرالمؤمنین دانست.
د) الف و ج صحیح است.
۱۹. علم امام، وحی

    علم امام از دو طریق منتقل می‌شود:
        وراثت یعنی پیامبر ص علوم وحیانی را به امام منتقل می‌کرد.
        الهام نوعی از وحی است که خداوند به بندگان برگزیده خود از جمله معصومان ع عطا می‌کند. همانند وحی به مادر موسی ع
    وحی به معنای اصطلاحی(وحی تشریعی): نزول قرآن و خاص پیامبر ص است.
    تفاوت‌های وحی تشریعی با الهام:
        وحی تشریعی مختص پیامبر ص است اما الهام عمومیت دارد.
        وحی به پیامبر ص جهت ابلاغ پیام به مردم است اما الهام لزوما این شرط را ندارد.
        نزول وحی بر پیامبر ص که جنبه ابلاغ به همه بشریت را دارد برای همه انسان‌ها حجت است ولی الهام تنها برای شخص حجت است البته الهام امام برای همه حجیت دارد.
    تقسیم مفاد آیات درباره علم غیب:
        آیاتی که علم غیب را مختص خداوند می‌دانند «و عنده مفاتح الغیب لایعلمها إلا هو» و «قل لایعلم من فی السماوات و الارض الغیب إلا الله»
        آیاتی که برای انبیاء و غیر انبیا علم غیب را ثابت می‌کند:‌ «و علم آدم الأسماء کلها» و «عالم الغیب فلایظهر علی غیبه أحدا إلا من ارتضی من رسول»
        جمع بین این دو دسته آیات:
            علم ذاتی: به این است که علم مختص به خداوند
            علم غیب غیرذاتی: علم غیب انبیاء و امامان است. علم امامان ع موهبتی از جانب خداوند است و هیچ تعارضی با آیات دسته اول ندارد.

۲۰. مضامین روایات علم امام

    تقسیم بندی روایات علم امام  براساس مضامین:
        روایاتی که بر عمومیت علم امام دلالت می‌کند.
        روایاتی که نشان از محدودیت علم امام دارد.
    روایاتی که بر عمومیت علم امام دلالت می‌کند عبارتند از: امام خلیف خدا و مرجع مردم در همه اموردند، وارث نبی و جمیع انبیاء است. قلب او مخزن همه معارف الاهی است و علام به همه آنچه که انسان‌ها به آن نیازمندند، همه علوم انبیاء و اسم اعظم نزد امام است. قلب او پر از علم و حکمت بوده، راسخ در علم است. هر گاه اراده کند می‌تواند هر آنچه که بخواهد بداند و هر لحظه به علم او افزوده می‌شود. امام آگاه به ضمائر انسان‌ها و گذشته، آینده و حال است. همچنین او آگاه به زبان پرندگان است. امام آگاه به ظاهر و باطن، هر آنچه در آسمان‌ها و زمین و حتا به پشت سرش و نیز آگاه به علم غیب و همه زبان‌ها و حتا عالم به زمان شهادتش است. برای او هیچ مشابهتی نیست و هیچ کس با او قابل مقایسه نیست.

۲۱. عمومیت علم

     روایات معارض با عمومیت علم امام روایاتی هستند که به محدودیت علم امام اشاره دارند عبارتند از:
        روایاتی که علم را مختص خداوند می‌داند و غیر خداوند از آن آگاهی ندارد و از آن تعبیر به علوم مستأثره کرده اند.
        روایاتی که برای علم خداوند علم خاص و عام قائل هستند.
            علم خاص: علوم مختص به خداوند
            علوم عام: علومی که اولیا و امامان از آن باخبرند
        روایاتی که دو گونه علم برای خداوند قائل است
            علم مکفوف: علمی است سر به مهر که کسی از آن مطلع نیست.
            علوم مبذول: علومی است که انبیاء و اولیا و ملائکه از آن باخبرند.
        روایاتی که تفاوت علمی امامان و انبیا را نشان می‌دهد.
        روایات سهو النبی که محدودیت علم پیامبر ص و به تبع امامان را نشان می‌دهد.
        روایاتی که امامان از خود علم غیب را نفی کرده‌اند نشان دهنده مقید و محدودیت علم امام است.
     این دسته از روایات را، این چنین می‌توان با هم جمع کرد:
        روایات دال بر محدودیت علم پیامبر و امامان ع
            اندک هستند.
            برخی ضعف سندی دارند
            برخی اخبار آحاد هستند.
    در نهایت می‌توان گفت علم امام نسبت به علم خداوند مقید و محدود بوده، نسبت به علم بقیه انسان‌ها عالم است.

۲۲. موعود

     باور موعودباوری با بحث مهدویت در شیعه متفاوت است. تلفی و نگرش هر یک از ادیان و مذاهب درباره موعود و منجی متمایز از یکدیگر است.
    مهدویت مورد بحث شیعه آموزه اختصاصی شیعه است.
    اهل سنت بر خلاف شیعه که معتقد به مهدی شخصی هستند معتقد به مهدی نوعی است. برخی از آنها معتقدند که مهدی موعود هنوز متولد نشده است و در آخر الزمان به دنیا خواهد آمد.
    مهدی موعود نزد اهل سنت خلیف و حاکم مسلمانی از نسل پیامبر ص است که بعدها متولد می‌شود و عدل را در سراسر جهان خواهد گستراند.
    مهدی موعود از نظر شیعه شخصیتی از پیش تعیین شده با پدر و مادر، نسب، لقب، کنیه و تبار معلوم بوده،‌ که زنده است. او از نسل حضرت فاطمه س و نهمین فرزند حسین ع است که در غیبت طولانی به سر می‌برد.
    به دلیل اهمیت باور مهدویت در طول تاریخ،‌ عده‌ای با انگیره‌های سودجویانه ادعای مهدویت کرده‌اند یا برخی از عوام از روی نادانی و یا شدت ستم حکومت‌ها و یا برخی از نشانه‌ها و مشخصات آن حضرت را به اشتباه با مدعیان تطبیق می‌کردند. گستردگی این ادعا به کشورهای اسلامی عراق، مراکش،‌ مصر،‌ هند، سودان و حجاز و ترکیه و ... کشیده شده است.

معارف قرآن۱

۱. حقایق عالم و علم حصولی
آزمون
1. ساده‌ترین راه برای به دست آوردن حقایق عالم چه راهی است؟
الف) مکاشفه
ب) علم حصولی
ج) علم اکتسابی
د) ایمان
2. کدام یک از راه‌های آگاهی با دشواری و مشقت همراه است؟
الف) مکاشفه
ب) علم حصولی
ج) ایمان
د) همه موارد
3. متکلمان، عرفا و فیلسوفان به ترتیب از چه راهی برای کسب حقایق عالم استفاده می‌کنند؟
الف) مکاشفه، علم حصولی، ایمان
ب) علم حصولی، مکاشفه، علم حصولی
ج) مکاشفه، مکاشفه، علم حصولی
د) علم حصولی، علم حصولی، علم حصولی
۲. کاربرد، ریشه واژه الله
آزمون
1. آیاتی که واژه «الله» در آنها به کار برده شده است به دو دسته می‌توان تقسیم کرد؟
الف) یک؛ آیاتی که درباره شناخت خداوند هستند. دو؛ آیاتی که درباره مناسبات خداوند با انسان‌ها هستند
ب) یک؛ آیاتی که درباره صفات خداوند هستند. دو؛ آیاتی که درباره توکل به خداوند هستند
ج) یک؛ آیاتی که درباره افعال خداوند هستند. دو؛ آیاتی که درباره عبادت خداوند هستند
د) همه موارد
2. اگر واژه «الله» از ریشه «وله» باشد به چه معنی است؟
الف) شیدا
ب) معبود
ج) پنهان
د) مورد الف و ج
3. «فخر رازی معتقد است که کلمه «أله» مشتق است، ولی غالبا معتقدند که جامد است.»
درست
نادرست
۳. واژاه الله در قرآن
آزمون
1. گزینه صحیح کدام است؟
الف) واژه «الله» سریانی و جامد است
ب) واژه «الله» عبری و مشتق است
ج) واژه «الله» عربی و مشتق است
د) واژه «الله» عبری و جامد است
2. آیات خداشناسی ...... .
الف) خداوند را موجود شناخته شده معرفی می‌کنند
ب) حاکی از آنند که تردیدی در وجود خداوند نیست
ج) حاکی از آنند که تردید در وجود خداوند است
د) همه موارد صحیح است
3. منظور از این که «خدا یک امر شناخته‌ شده‌ای است»، چیست؟
الف) یعنی اینکه هر کسی با او آشناست
ب) یعنی اینکه نیازی به معرفی ندارد
ج) مورد الف و ب صحیح است
د) هیچ کدام
4.«استفهام در آیه «أَفِی اللَّهِ شَکٌّ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ» استفهام انکاری است.»
درست
نادرست
۴. موجودی فوق تصور
آزمون
1. در آیه «سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یَصِفُونَ» خداوند چگونه موجودی تصور شده است؟
الف) موجودی شناخته شده
ب) موجودی فوق تصور
ج) موجودی برتر از توصیف‌هایی که دیگران درباره او می‌کنند
د) گزینه ب و ج صحیح است
2. آیه «سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یَصِفُونَ» در صدد نفی چه توصیفاتی است؟
الف) فرشتگان دختران خدا هستند
ب) خداوند دست و پا دارد
ج) خداوند دارای زن و فرزند است
د) همه موارد
3. خداوند در آیه «سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یَصِفُونَ» چه نوع نگاهی دارد؟
الف) نگاه ایجابی
ب) نگاه سلبی
ج) نگاه وصفی
د) هیچ کدام
4. چرا خداوند برای معرفی خود به سراغ نشانه‌ها رفته است؟
الف) زیرا ذات خداوند برای ما قابل شناخت نیست
ب) زیرا نشانه‌ها برای همه ملموس هستند
ج) زیرا نشانه‌ها محدود هستند
د) همه موارد
5. گزینه صحیح کدام است؟
الف) آیاتی که خداوند را با نشانه‌ها معرفی می‌کنند به دو گروه آیات آفاقی و انفسی تقسیم می‌شوند
ب) ذهن انسان نامحدود و خداوند محدود است
ج) ذات خداوند با صفات ایجابی قابل شناخت است
د) همه گزینه‌ها صحیح هستند
۵. کاربرد واژه الله در قرآن
آزمون
1. گروه سوم آیات قرآن کریم درباره شناخت خداوند با چه تعبیری آورده شده‌اند؟
الف) آیه
ب) نشانه
ج) گزینه الف و ب صحیح است
د) هیچ کدام
2. آیه یعنی ........ .
الف) فرازی از یک سوره
ب) نشانه روشن
ج) گزینه الف و ب صحیح است
د) هیچ کدام
3. آب، از جمله آیات ...... است.
الف) انفسی
ب) طبیعی
ج) حیاتی
د) آفاقی
4. حیات، از جمله آیات ....... است.
الف) انفسی
ب) آفاقی
ج) طبیعی
د) هیچ کدام
۶. ریشه و کاربرد واژه آیه
آزمون

1. راغب اصفهانی دلیل آوردن «آیه» را چه می‌داند؟
الف) نشانه آشکار بودن آیه از خداوند    
ب) قابل شناخت نبودن ذات خدا
ج) مورد الف و ب صحیح است
د) هیچ کدام
2. خداوند در قرآن کریم از چه چیزهایی با تعبیر «آیه» یاد کرده است؟
الف) معجزه    
ب) تمدن
ج) کیهان
د) همه موارد
3. خداوند در آیه «سنریهم آیاتنا فی الآفاق و فی أنفسهم حتی یتبین انه الحق» آیات را به چند دسته تقسیم نموده است؟
الف) دو دسته: آیاتی که در آنها واژه «آیه» آمده است و آیاتی که در آنها واژه «آیه» به صراحت ذکر نشده است.
ب) دو دسته: آیات آفاقی و آیات انفسی.
ج) مورد الف و ج صحیح است .
د) هیچ کدام
4. مظاهر طبیعی شامل چه مواردی می‌شود؟
الف) معجزه     
ب) امور کیهانی
ج) تمدن
د) مورد ب و ج صحیح است
۷. موجودات کیهانی در قرآن
آزمون
1. «خداوند از نشانه‌ها عمدتا رویکرد کارکردگرایانه دارد.»
درست
نادرست

2. آیه «وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ‌ بَیْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْ‌ضِ لَآیَاتٍ» ناظر به ....... هستند.
الف) تحولات جوی
ب) امور کیهانی
ج) تمدن
د) هیچ کدام

3. آیه «هُوَ الَّذِی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیَاءً وَالْقَمَرَ‌ نُورً‌ا وَقَدَّرَ‌هُ مَنَازِلَ ...ّ یُفَصِّلُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ» ناظر به ..... است؟
الف) تحولات جوی
ب) امور کیهانی
ج) تمدن
د) هیچ کدام

4. در آیه «إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ وَاخْتِلَافِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ‌ لَآیَاتٍ»، واژه «اختلاف» ....... .
الف) از ریشه خلف و خلف به معنی پشت است.
ب) به گردش خورشید و ماه اختلاف گفته می‌شود.
ج) رفت و آمد شب و روز را اختلاف می‌گویند .
د) همه موارد صحیح است
۸. عالم طبیعت
آزمون
1. عالم طبیعت، از نگاه قرآن کریم چیست؟
الف) زمین و آسمان
ب) آسمان‌ها
ج) زمین
د) زمین و آسمان‌ها و هر آنچه که بین آنهاست

2. در آیه «وَهُوَ الَّذِی مَدَّ الْأَرْ‌ضَ وَجَعَلَ فِیهَا رَ‌وَاسِیَ وَأَنْهَار‌اً... إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ» منظور از «رواسی» چیست؟
الف) کوه‌ها
ب) دشت‌ها
ج) درختان
د) نهرها

3. خداوند از نشانه‌های خود در عالم طبیعت به چه چیزهایی اشاره می‌کند؟
الف) حیات
ب) راه‌ها
ج) گیاهان رنگارنگ
د) همه موارد

4. مراحل حیات به ترتیب کدام است؟
الف) حیات انسانی، حیات نباتی، حیات حیوانی
ب) حیات نباتی، حیات انسانی، حیات حیوانی
ج) حیات نباتی، حیات حیوانی، حیات انسانی
د) حیات حیوانی، حیات انسانی، حیات نباتی

5. گزینه صحیح کدام است؟
الف) حیات انسانی هم از حیات نباتی استفاده می‌‌کند و هم در حیات حیوانی تصرف می‌کند
ب) حیات انسانی یعنی زنده بودن
ج) مورد الف و ب صحیح است
د) هیچ کدام
۹. نگاه قرآن به ابزار و سایل
آزمون
1. آیه «وَمِن ثَمَرَ‌اتِ النَّخِیلِ وَالْأَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَکَرً‌ا وَرِ‌زْقًا حَسَنًا إِنَّ... » ناظر به کدام یک از نشانه‌های خداشناسی است؟
الف) پوشاک
ب) مسکن
ج) مواد غذایی
د) آثار تمدن
2. آیه «وَاللَّـهُ جَعَلَ لَکُم مِّن بُیُوتِکُمْ سَکَنًا وَجَعَلَ لَکُم مِّن جُلُودِ الْأَنْعَامِ بُیُوتًا .... » ناظر به کدام یک از نشانه‌های خداشناسی است؟
الف) آثار تمدن
ب) حوادث تاریخی
ج) مسکن و پوشاک
د) معجزات
3. آیه «فَانظُرْ‌ إِلَى طَعَامِکَ وَشَرَ‌ابِکَ لَمْ یَتَسَنَّهْ وَانظُرْ‌ إِلَى حِمَارِ‌کَ» ناظر به کدام یک از نشانه‌های خداشناسی است؟
الف) مسکن
ب) مواد غذایی
ج) پوشاک
د) حوادث تاریخی
4. آیه «وَلَمَّا جَاءَتْ رُ‌سُلُنَا إِبْرَ‌اهِیمَ بِالْبُشْرَ‌ى قَالُوا إِنَّا مُهْلِکُو أَهْلِ هَـذِهِ الْقَرْ‌یَةِ إِنَّ أَهْلَهَا کَانُوا ظَالِمِین» ناظر به کدام یک از نشانه‌های خداشناسی است؟
الف) معجزه
ب) حوادث تاریخی
ج) مسکن
د) هیچ کدام
5. معجزه از ریشه عجز یعنی ناتوان‌کننده، از جمله نشانه‌های ....... است.
الف) آفاقی
ب) طبیعی
ج) غیر طبیعی
د) مورد الف و ج صحیح است
۱۰. معجزه
آزمون
1. تعریف اصطلاحی معجزه چیست؟
الف) ناتوان کردن طرف مقابل
ب) انجام کاری خارق عادت
ج) انجام کاری خارق عادت محسوب می‌شود و برای اثبات منصبی الاهی است که دیگران از انجام آن عاجز هستند
د) مورد الف و ب صحیح است.

2. آیه «سنریهم آیاتنا فی الآفاق و فی انفسهم» ناظر به چه معنایی از نفس است؟
الف) جان
ب) خواسته درونی
ج) اصل وجود انسان
د) همه موارد

3. آیه «إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَ‌ةٌ بِالسُّوءِ» ناظر به چه معنایی از نفس است؟
الف) جان
ب) خواسته درونی
ج) اصل وجود انسان
د) همه موارد

4. آیه «اللَّـهُ یَتَوَفَّى الْأَنفُسَ حِینَ مَوْتِهَا» ناظر به چه معنایی از نفس است؟
الف) جان
ب) خواسته درونی
ج) اصل وجود انسان
د) همه موارد

5. کدام معنا از نفس در قرآن کریم به عنوان نشانه انفسی یاد شده است؟
الف) جان
ب) خواسته درونی
ج) اصل وجود انسان
د) همه موارد
۱۱. نگاه قرآن به انسان
آزمون
1. در آیات قرآن کریم منظور از اجل چیست؟
الف) پایان کار
ب) مرگ
ج) مدت تعیین شده
د) هیچ کدام
2. خداوند در آیه «اللَّهُ یَتَوَفَّى الْأَنفُسَ حِینَ مَوْتِهَا» چه چیزی را نشانه خود می‌‌داند؟
الف) خواب انسان
ب) اجل انسان
ج) حس بینایی انسان
د) حس شنوایی انسان
3. خداوند در آیه «وَمِنْ آیَاتِهِ مَنَامُکُم بِاللَّیْلِ» چه چیزی را نشانه خود می‌‌داند؟
الف) خواب انسان
ب) اجل انسان
ج) حس بینایی انسان
د) حس شنوایی انسان
4. خداوند در آیه «وَمِنْ آیَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافُ أَلْسِنَتِکُمْ» چه چیزی را نشانه خود می‌‌داند؟
الف) آسمان‌ها
ب) زمین
ج) اختلاف زبان‌ها
د) همه موارد
۱۲. غفلت انسان‌ها از قرآن
آزمون
1. نشانه‌های خداشناسی وقتی می‌ توانند برای ما نشانه باشند که ...... .
الف) توجه به نشانه بودن آنها داشته باشیم
ب) در آنها تفکر و تأمل کنیم
ج) در موضع انکار نباشیم
د) همه موارد

2. آیه «وَکَأَیِّن مِّنْ آیَةٍ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ یَمُرُّ‌ونَ عَلَیْهَا وَهُمْ عَنْهَا مُعْرِ‌ضُونَ» ناظر بر چه نکته‌ای است؟
الف) وجود نشانه‌های خداوند در زمین و آسمان‌ها
ب) بی‌توجهی مردم به نشانه‌های خداوند در آسمان‌ها و زمین
ج) ارتباط نشان با نشا‌دار
د) همه موارد

3. نشانه‌های خداشناسی نشانه‌های عرفی هستند یا برهان منطقی؟
الف) برهان منطقی
ب) نشانه‌های عرفی
ج) هم نشانه‌های عرفی و هم برهان منطقی
د) هیچ‌کدام
۱۳. قیاس استثنایی
آزمون
1. هرگاه نتیجه در دل مقدمات نهفته باشد آن قیاس ...... است.
الف) قیاس شرطی
ب) قیاس استثنایی
ج) قیاس اقترانی
د) قیاس حملی

2. قیاس «اگر خورشید برآید روز می‌شود»، قیاس ...... است.
الف) قیاس شرطی
ب) قیاس استثنایی
ج) قیاس حملی
د) هیچ‌کدام

3. جایی که مقدمات قیاس موجب یقین شود، آن جا را اصطلاحاً ...... می‌ گویند.
الف) قیاس شرطی
ب) قیاس استثنایی
ج) قیاس حملی
د) برهان
۱۴. ضرورت اقامه براهین
آزمون
1. چه مواقعی نیاز به اقامه برهان احساس می‌شود؟
الف) مراحل حساس، پیچیده و مبهم زندگی
ب) شناخت امور ماورای طبیعت
ج) شناخت امور غیر حسی
د) همه موارد

2. آیه «أَمْ خُلِقُوا مِنْ غَیْرِ شَیْءٍ أَمْ هُمُ الْخَالِقُونَ» ناظر به برهان ...... است.
الف) برهان حدوث
ب) برهان نظم
ج) برهان غایت‌شناسانه
د) برهان اتقان صنع

3. آیه «سَبِّحِ اسْمَ رَ‌بِّکَ الْأَعْلَى الَّذِی خَلَقَ فَسَوَّى وَالَّذِی قَدَّرَ‌ فَهَدَى» ناظر به برهان ..... است.
الف) برهان اتقان صنع
ب) برهان نظم
ج) برهان غایت‌شناسانه
د) همه موارد
۱۵. برهان نظم در قرآن

1. کدام یک از براهین متکلمان برای اثبات وجود خدا قابل انطباق با آیات خداوند در قرآن کریم است؟
الف) برهان نظم
ب) برهان حدوث
ج) برهان حدوث و برهان نظم
د) هیچ‌کدام

2. گزینه صحیح کدام است؟
الف) مجموعه‌‌ای از یک چیز را که با هم هماهنگی‌های لازم داشته باشند نظم گویند
ب) مجموعه‌ای از یک چیز را که با هم هماهنگی‌های لازم داشته باشند و هدفی را تعقیب کنند، نظم گویند
ج) مجموعه‌ای از یک چیز را که دارای آهنگ واحد، انسجام لازم و انسجام درونی است، نظم گویند
د) هیچ‌کدام

3. آیه «وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ کُلٌّ یَجْرِی لِأَجَلٍ مُسَمًّى» ناظر به برهان ..... است.
الف) برهان حدوث
ب) برهان نظم
ج) برهان عقلی    
د) برهان فلسفی
۱۶. اشکالات برهان نظم

1. اشکال دیوید هیوم به کدام بخش از برهان نظم است؟
الف) صغرا
ب) کبرا
ج) نتیجه
د) همه موارد
2. اشکال پلانتینگا به کدام بخش از برهان نظم است؟
الف) صغرا     
ب) کبرا
ج) نتیجه
د) همه موارد
3. آیه «وَالشَّمْسُ تَجْرِی لِمُسْتَقَرٍّ لَّهَا» ناظر به ..... است؟
الف) وجود حرکت در عالم هستی
ب) وجود نظم در عالم هستی
ج) حادث بودن عالم هستی
د) هیچ‌کدام
۱۷. برهان وجوب و امکان

1. پدیده‌های عالم ...... هستند.
الف) واجب الوجود
ب) ممکن الوجود
ج) ممتنع الوجود    
د) هر سه مورد

2. واژه فلسفی ..... معادل واژه «الله» در قرآن است.
الف) واجب الوجود
ب) ممکن الوجود
ج) ممتنع الوجود    
د) هر سه مورد

3. آیه «یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاء إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ» ناظر به برهان .... است.
الف) برهان صدیقین
ب) برهان وجوب و امکان
ج) برهان نظم    
د) برهان حدوث

4. آیه «هَلْ أَتَی عَلَی الْإِنسَانِ حِینٌ مِّنَ الدَّهْرِ لَمْ یَکُن شَیْئًا مَّذْکُورًا» ناظر به برهان ...... است.
الف) برهان صدیقین
ب) برهان وجوب و امکان
ج) برهان نظم
د) برهان حدوث
۱۸. تقریر برهان صدیقین
۱۹. فطرت
۲۰. آیه فطرت و آیه ذر
۲۱. دیدگاه‌های به آیه ذر
۲۲. دیدگاه علامه به آیه ذر

تفکر شیعی

۱. منابع تفکر دینی
آزمون
1. اهمیت و ضرورت بحث منابع تفکر دینی به چیست؟
الف) شناخت منابع مورد تأیید و استفاده درست از آنها
ب) شناخت ارتباط بین منابع
ج) شناخت و عدم اختلاف مذاهب مختلف اسلامی اعم از شیعه و سنی در معرفی منابع تفکر دینی
د) الف و ب

2. اولین کسی که به منابع چهارگانه تفکر دینی در تاریخ اندیشه شیعی اشاره نمود چه کسی است؟
الف) واصل بن عطاء
ب) ابن‌ادریس
ج) ابوالفتح کراجکی
د) ابوالفتح کراجکی و سید مرتضی

3. بنا به نقل ابوهلال عسکری در کتاب ...... واصل بن عطاء نخستین کسی است که در ..... به وجود چهار منبع برای تفکر دینی تصریح کرده است.
الف) الاختصاص، قرن دوم
ب) تحف العقول، قرن سوم
ج) الاوائل، قرن دوم
د) سرائر، قرن دوم
۲. تاریخ منابع تفکر دینی
آزمون
1. مراد از «أو قیاس تعرف العقول عدله» در روایتی از امام کاظم(ع) چیست؟
الف) استدلال‌های عقلی
ب) قیاس فقهی
ج) قیاس عقلی قطعی در اعتقادات
د) ب و ج

2. توجیه و دیدگاه مرحوم شیخ حر عاملی درباره تعبیر قیاس در روایتی ازامام کاظم(ع) چیست؟
الف) حمل روایت بر تقیه
ب) حمل روایت بر قیاس عقلی قطعی در اصول عقاید
ج) قیاس فقهی
د) الف و ب

3.«محدود کردن قیاس در روایت به چند برهان عقلی، آن هم در خصوص برخی از مسائل دینی و اعتقادات قابل قبول است.»
درست
نادرست
۳. قرآن و تحریف
آزمون
1. به چه دلیل معتقدان به تحریف قرآن به‌رغم آنکه قرآن را تحریف شده می‌دانند خود، مدعی هستند که ما باید همچنان به قرآن به عنوان یک منبع دینی مراجعه کنیم؟
الف) تصریح روایات به مراجعه به قرآن
ب) به دلیل فضیلت قرآن
ج) به دلیل اعجار قرآن
د) همه موارد

2. به اعتقاد آخوند خراسانی چرا با وجود احتمال و علم اجمالی به تحریف قرآن، باز ظواهر قرآن بر حجیت خود باقی هستند؟
الف) به دلیل عدم علم به وقوع خلل در ظواهر آیات قرآن
ب) عدم علم به وقوع خلل در آیات احکام
ج) عدم ابتلا به یکی از دو طرف علم اجمالی
د) همه موارد

3. در بحث تحریف قرآن در مقام جدل و معارضه با اهل تسنن و مخالفان چه پاسخی می‌توان به آنان داد؟
الف) معتقدان به تحریف قرآن در میان اهل سنت بیشتر است.
ب) وجود روایات دال بر تحریف قرآن در منابع روایی آنها که از نظر ایشان موثق نیز می‌باشند.
ج) موضوع تحریف قرآن یک موضوع و بحث مکتبی نیست.
د) الف و ب

4.«با توجه به آنکه بخشی از علمای شیعه قائل به تحریف قرآن و در مقابل بخش دیگری قائل به عدم تحریف آن هستند، لذا موضوع تحریف قرآن را می‌توان یک موضوع و بحث مکتبی دانست.»
درست
نادرست
۴. تحریف
آزمون
1. در میان انواع مختلف تحریف لفظی کدام یک از همه بیشتر به دلالت، حجیت و منبع بودن قرآن لطمه وارد می‌کند؟
الف) تحریف بالزیادة
ب) تحریف بالنقیصة
ج) تحریف بالتبدیل
د) تحریف بالتغییر

2. کدام یک از اقسام زیر جزو تحریف بالتغییر قرآن محسوب می‌شود؟
الف) تحریف و تغییر در لفظ
ب) تحریف و تغییر معنوی
ج) تحریف و تغییر در اعراب
د) الف و ج

3. کدام یک از انواع تحریف در همه ادیان وجود داشته است؟
الف) تحریف معنوی
ب) تحریف لفظی
ج) تحریف بالنقیصة
د) تحریف بالزیادة

4.«دیدگاه غالب و رسمی ‌شیعه در مساله تحریف بالنقیصة، قول به عدم تحریف قرآن است.»
درست
نادرست
۵. مخالفان تحریف و دلایل
آزمون
1.«مهیمن بودن» قرآن که از جمله شواهد و تصریحات قرآنی دال بر عدم تحریف قرآن است به چه معنا است؟
الف) مسلط بودن
ب) مفسِّر بودن
ج) حافظ و نگهبان بودن
د) همه موارد

2. کدام یک از اقسام زیر را می‌توان از اقسام تحدی قرآن شمرد؟
الف) تحدی به متن قرآن
ب) تحدی به امی ‌بودن پیامبر
ج) تحدی به عدم اختلاف در قرآن
د) همه موارد

3.«یکی از دلایل روایی دال بر عدم تحریف قرآن حدیث ثقلین است، که به کتاب و سنت اشاره دارد؟»
درست
نادرست
۶. روایات دال بر عدم تحریف
آزمون
1. اینکه قرآن به عنوان کتاب هدایت تلقی شده و حتی به هدایت بودن آن در قرآن نیز اشاره شده از کدام یک از دلایل زیر است؟
الف) روایی
ب) عقلی
ج) روایت ثقلین
د) شواهد تاریخی

2. کدام یک از کتاب‌های زیر مهم‌ترین منبع و دستاویز مخالفان برای نسبت دادن قول به تحریف قرآن به شیعه قرار گرفته است؟
الف) انوار النعمانیة
ب) فصل الخطاب
ج) الشیعة و القرآن
د) تفسیر فرات کوفی

3. «تواتر و اجماع را می‌توان دلیلی بر عدم تحریف قرآن بر شمرد.»
درست
نادرست

4. تمهیداتی که خود قرآن‌ اندیشیده است و می‌ توان آن را از جمله شواهد و دلایل عقلی بر عدم تحریف قرآن بر شمرد، شامل چه چیزهایی می‌ شود؟
الف) تدریجی بودن نزول قرآن
ب) محتوای پیام‌های قرآن و کلی بودن آنها
ج) کوچک بودن اغلب صور مکی
د) همه موارد
۷. ادله قائلین به تحریف
آزمون
1. تحریفی که امکان وقوع آن در کتب آسمانی گذشته وجود دارد از کدام یک از انواع تحریف است؟
الف) تحریف معنوی
ب) تحریف لفظی
ج) تحریف لفظی و معنوی
د) هیچ کدام

2. مهم‌ترین دلیلی که موجب شده است تا برخی از علمای شیعه به تحریف قرآن قائل شوند چیست؟
الف) دلایل روایی و عقلی
ب) دلایل روایی
ج) شواهد تاریخی
د) همه موارد

3. مرحوم مقدس اردبیلی در کتاب «مجمع الفائدة و البرهان» با استفاده از کدام برهان و شاهد عقلی به اثبات عدم تحریف قرآن پرداخت؟
الف) تواتر
ب) شیوه نگارش قرآن
ج) اعجاز قرآن
د) الف و ب
۸. روایات تحریف قرآن
آزمون
1.«حجیت روایات حجیتی ذاتی و خود بنیاد نیست یعنی این گونه نیست که روایات حجیت خودشان را از خودشان به دست آورده باشند.»
درست
نادرست

2. مدعای مرحوم محقق کرکی در رابطه با شبهه تحریف بالنقیصه قرآن چیست؟
الف) عرضه نمودن روایات بر قرآن
ب) عرضه نمودن اخبار نقیصه بر قرآن
ج) جمع روایات نقیصه با قرآن
د) الف و ب
۹. فرقین و مرجعیت قرآن
 آزمون
1. ابن‌عباس در جواب سؤال خلیفه دوم که چرا امت با اینکه پیامبر و قبله آنها یکی است دچار اختلاف هستند چه موضوعی را مطرح کرد؟
الف) رویگردانی از اهل بیت
ب) فراموش کردن مواعظ پیامبر
ج) رویگردانی از قرآن
د) قرائت قرآن بدون فهم اینکه آیه در مورد چه کسی و چه چیزی نازل شده است

2.«هر جا ماده قرائت و مشتقات آن به کار رفته لزوما به معنای تنزیل و به معنای بخشی از قرآن نیست.»
درست
نادرست

3.«در مصحف امیر المؤمنین آیاتی وجود داشت که در قرآن موجود ما این آیات حذف شده است.»
درست
نادرست

4.کاربرد و استعمال تعبیر تنزیل در روایات دال بر تحریف قرآن، محدود به قرآن و تنزیل آن نیست بلکه می‌تواند به منزله تفسیری بر قرآن باشد.
درست
نادرست
۱۰. نزول و تنزیل

 آزمون
1. اغلب احادیثی که در باب تحریف قرآن، مورد استناد قرار گرفته است از کدام دسته از روایات زیر هستند؟
الف) خبر واحد
ب) اخبار متواتر
ج) اخبار واحد محفوف به قرائن
د) همه موارد

2. تفاوت مصحف حضرت علی(ع) با قرآن‌های موجود را چگونه می‌توان ارزیابی کرد؟
الف) تفاوت در ترتیب سور و آیات
ب) تفاوت در ترتیب سور
ج) تفاوت در ترتیب سور و اضافات تفسیری و نکته‌ها
د) ب و ج

3. کاربرد واژه نزول و تنزیل کدامند؟
الف) آنچه که به عنوان آیاتی از قرآن نازل شده است
ب) آنچه از طرف خداوند به وسیله جبریل به عنوان تفسیر قرآن بر پیامبر نازل شده است
ج) اشاره و تصریح به سبب نزول
د) همه موارد

4. «نزول و تنزیل می‌تواند در مقام بیان سبب و شأن نزول به کار برود.»
درست
نادرست
۱۱. تحریف قرآن، حجیت ظواهر
آزمون
1. روایات فسطاط ناظر به چیست؟
الف) حداکثر ناظر به مصحف امیرالمؤمنین
ب) تفسیر امام زمان از قرآن
ج) تحریف قرآن
د) الف و ب

2. «در توجیه روایات دال بر قرائت‌های منسوب به ائمه از قرآن کریم که عموما خبر واحد هستند می‌توان گفت که اختلاف قرائات نمی‌تواند به معنای تحریف قرآن تلقی شود.»
درست
نادرست

3. «در توجیه روایاتی که دلالت دارند بر اینکه نام ائمه در قرآن ذکر شده می‌توان گفت که این روایات در مقام جر و تطبیق هستند.»
درست
نادرست
۱۲. حجیت ظواهر قرآن
آزمون
1.کدام یک از دیدگاه‌ها در میان شیعه در رابطه با حجیت ظواهر قرآن مطرح است؟
الف) حجیت ظواهر قرآن بدون انضمام روایات البته همراه با فحص از روایات
ب) عدم حجیت ظواهر قران بدون انضمام روایات
ج) تفصیل قائل شدن در احتجاج بین ظواهر قرآنی
د) همه موارد

2.دیدگاه غالب و رایج در بین اصولیین شیعه در رابطه با حجیت ظواهر قرآنی چیست؟
الف) حجیت ظواهر قرآن بدون انضمام روایات البته همراه با فحص از روایات
ب) عدم حجیت ظواهر قران بدون انضمام روایات
ج) تفصیل قائل شدن در احتجاج بین ظواهر قرآنی
د) الف و ج

3.در جمع‌بندی از دیدگاه مرحوم استرآبادی در کتاب «الفوائد المدنیة» در رابطه با حجیت ظواهر قرآن به چه دیدگاهی می‌ توان رسید؟
الف) عدم حجیت ظواهر آیات قرآن در باب احکام نظری
ب) حجیت ظواهر آیات قرآن در احکام ضروری
ج) عدم حجیت ظواهر قرآن در رابطه با احکام شرعی
د) همه موارد
۱۳. منکران حجیت ظواهر قرآن
آزمون
1. مهم‌ترین دلیل منکران حجیت ظواهر قرآنی چیست؟
الف) اختصاصی بودن فهم قرآن
ب) وجود آیات متشابه در قرآن
ج) ظنی بودن دلالت ظواهر قرآن
د) همه موارد

2.«در جواب شبهه اختصاصی بودن فهم قرآن میتوان گفت که شناخت و فهم قرآن دارای مراتبی است و کامل‌ترین این معرفت‌ها در اختیار ائمه(ع) است.»
درست
نادرست

3. از دیدگاه آیت الله خویی متشابه به چه معنی است؟
الف) معانی مختلف برای یک لفظ
ب) معانی مختلف برای یک لفظ، با راجح بودن برخی از معانی
ج) معانی مختلف برای یک لفظ، بدون ترجیح داشتن یکی از معانی
د) الف و ب
۱۴. ظن و دلالت ظواهر قرآن
آزمون
1. در رابطه با شبهه ظنی بودن دلالات قرآنی چه می‌ توان گفت؟
الف) حجیت ظن و گمانِ مبتنی بر ادله یقین‌آور
ب) عدم حجیت مطلق ظن و گمان
ج) عقلایی بودن تمسک به ظواهر قرآن و روایات
د) الف و ج

2. مراد از تفسیر به رأی در روایات ......... است.
الف) تفسیر قرآن بدون تکیه بر شواهد و ادلّه
ب) تفسیر قرآن بر اساس قیاس، تأویل و استحسان
ج) تفسیرهای متعارف
د) الف و ب

3.«علم اجمالی به عدم مراد بودن ظواهر بسیاری از آیات، مانعی برای مطلق حجیت ظواهر قرآن به شمار می‌آید.»
درست
نادرست

4. آیا وقوع تحریف در قرآن بنا بر ادعای منکران حجیت ظواهر قرآن، مانعی برای تمسک به ظواهر قرآنی است؟
درست
نادرست
۱۵. ادله حجیت ظواهر قرآن
آزمون
1. از جمله دلایل حجیت ظواهر قرآن می‌ توان به ......... اشاره کرد.
الف) روایات عرضه
ب) اختصاصی بودن فهم قرآن
ج) حدیث ثقلین    
د) الف و ج

2.«اساسا قرآن در حجیت و نیز در تعیین اعتبار و عدم اعتبار فهم درست روایات، به عنوان مرجع و معیار مطرح است.»
درست
نادرست

3. با توجه به مضمون روایت ثقلین، قرآن به خودی خود ........ .
الف) قابل استناد است 
ب) قابل استناد نیست
ج) وابسته به ثقل اصغر است
د) ب و ج
۱۶. درایه الحدیث
آزمون

1. سنت به معنای قول، فعل و تقریر ..... بوده، شامل ........... است.
الف) معصوم - قول، فعل و تقریر پیامبر و ائمه معصوم(ع)
ب) معصومین و غیر معصومین-  قول، فعل و تقریر نبی مکرم اسلام(ص) و اصحابش
ج) معصوم - قول، فعل و تقریر پیامبر اعظم(ص)
د) معصوم و غیر معصوم - قول و فعل و تقریر پیامبر، ائمه معصوم و اصحاب آنها

2. غایت و هدف از آموختن علم درایة الحدیث چیست؟
الف) نقل روایات پیامبر و ائمه معصوم
ب) تفکیک و تمییز بین روایت مقبول و غیرمقبول
ج) شناخت راویان حدیث
ج) هیچ‌کدام

3. تفاوت درایت و روایت یک حدیث در چیست؟
الف) روایت، صرفا نقل یک حدیث است
ب) درایت، بررسی سندی و متن یک حدیث است
ج) درایت همان روایت حدیث است
د) همه موارد

4. از دیدگاه شیخ بهایی در علم درایة چه مباحثی مطرح است؟
الف) سند و متن حدیث
ب) چگونگی دریافت و تحمل حدیث
ج) آداب نقل حدیث    
د) همه موارد
۱۷. علم درایه
آزمون

1.«اساساً بدون درایه الحدیث نمی‌توان به احادیث وارد شده ولو در منابع معتبر، استناد کرده و معارف دینی را از آنها استنباط نمود.»
درست
نادرست

2. خبر و حدیث به چه معنی است؟
الف) هر چیزی که از پیامبر، امام، صحابی یا تابعی نقل شده
ب) حدیث اختصاص به معصوم دارد و خبر به غیر معصوم
ج) به هر حدیثی خبر اطلاق نمی‌شود ولی به هر خبری حدیث گفته می‌شود
د) همه موارد

3. به هرچیزی که از گذشتگان، اعم از پیامبر و دیگران رسیده باشد اثر گفته می‌شود.
درست
نادرست

4. مراد از سند یک روایت همان .... است.
الف) اسناد
ب) طریق متن
ج) الف و ب
د) هیچ‌کدام

5.«اینکه ما حدیثی را به معصوم برسانیم به این عمل فرایند ..... می‌گویند.»
الف) اصولی
ب) فقهی
ج) رجالی
د) اسناد
۱۸. انواع خبر
 آزمون

1. خبر متواتر، خبری است که از روی ..... باشد.
الف) حدس و استدلال
ب) حس
ج) استدلال و نظر     
د) ب و ج

2. «دیدگاه و عقیده شهید ثانی بر این بود که ما در احادیث خاص، بیشتر با تواتر معنوی روبه‌رو هستیم تا تواتر لفظی.»
درست
نادرست

3. گزینه‌ درست را بیابید:
الف) اگر در تواتر راویان احتمال تبانی هم باشد، به تواتر ضرری نمی‌‌رساند.
ب) اگر در خبر متواتر تعداد راویان هر طبقه به حدِّ استفاضه هم برسد کافی است.
ج) در تواتر ذهن شنونده نباید قبلا به خاطر شبهه یا تقلید از غیر، نسبت به مضمون خبر مشوش شده باشد.
د) در خبر متواتر، نقل خبر حتا از روی حدس هم کفایت می‌ کند.

4. درستی و نادرستی عبارت ذیل را بیابید:
«در تواتر عدد راویان ملاک است.»
درست
نادرست
۱۹. خبر واحد، مستفیض و متواتر

     اگر تواتری ثابت شود و شرایط حصول آن متحقق بشود، یقین آور بوده، جای هیچ شک و شبهه‌ای در آن نخواهد بود.
    در رابطه با محدوده اعتبار خبر متواتر در میان عقل گرایان و نص گرایان  اختلاف نظر وجود دارد.
    برخی بر این باورند که همه اعتقادات را باید از راه استدلال و تأمل عقلانی به دست آورد، در مقابل عده‌ای معتقدند که در ارکان اصلی اعتقادی باید به عقل متکی بود و در این امور نمی‌توان به نقل، نصوص دینی و اخبار متواتر تکیه کرد.
    در مقابل خبر متواتر، خبر واحد است. یعنی اگر راویان روایتی به انداز خبر متواتر نباشد، آن خبر، خبر واحد است، البته اگر راویان از دو یا سه نفر بیشتر باشند به خبر مستفیض و گاهی به خبر مشهور تعبیر می‌کنند.
    آزمون‌ها مانده

آزمون
۲۰. اقسام خبر واحد

    برخی به مطلق اخبار آحادی را که در کتب معتبر نقل شده، در همه ابواب و موضوعات عمل می‌کنند و آن را معتبر می‌دانند. در مقابل برخی معتقدند که به هیچ وجه و در هیچ بابی نمی‌توان به خبر واحد تمسک کرد.
    باید توجه داشت خبر واحد دارای اقسامی است.
        گاهی خبر واحد محفوف به قرائن و شواهد قطع آور است
        گاهی نیز ظن آور
        گاهی نیز بدون قرینه ذکر شده است.
    تقسیم بندی خبر واحد به لحاظ قلمرو: در باب عقاید،‌ فقه و احکام عملی، مناقب و فضایل اعمال که همه اینها با یکدیگر متفاوت هستند.
    سوالات مانده

آزمون
۲۱. خبر واحد محفوف به قرائن

     خبر واحد  به قرائن یقین آور از این نظر که حجیت قطع ذاتی است قابل خدشه نیست و از این رو افرادی مانند شهید ثانی چنین اخباری را در شمار خبرهای قطعی الصدق و یقین الصدور ذکر کرده اند. بنابر گزارش سیدمرتضی و شیخ مفید نظر غالب و رایج عالمان امامی و اصحاب ائمه این بوده که مطلقا به خبر واحد که یقین آور نیست نمی‌توان در فقه، کلام و اعتقادات تمسک کرد.
    در رابطه با خبر واحد بنا به گزارش کتاب «موقف المتکلمین» در میان اهل سنت سه دیدگاه وجود داشته است.  
        علم آور نخواهد بود. ابن تیمه و احمد حنبل
        بیش تر از ظن را نخواهد رساند. اشعری‌ها
        همراه با قرینه علم آور خواهد بود. سلف و عموم اهل سنت.
    برخی معتقد بودند که خبر واحد مطلقا چه محفوف به قرینه باشد و چه قرینه‌ای همراه آن نباشد، مفید علم است.
    خبر واحد مطلقا یقین آور نیست بلکه سقف کاشفیت خبر واحد ظن بوده و بیش از ظن و گمان را افاده نمی‌کند.
    خبر واحد در صورت ضمیمه شدن قرائن به آن، مفید علم است.
    سوالات مانده

۲۲. دیدگاه‌ها و خبر واحد

     نظریه غالب در میان قدما عدم تمسک به خبر واحدی است که محفوف به قرائن یقین آور نیست.
    به نظر می‌رسد که به این مطلب عقل گریان باور داشتند و از این رو به خبر واحد تمسک نمی‌کردند.
    با تتبع در آثار سید مرتضی، عدم التزام به خبر واحد را می‌توان به دست آورد. چه در باب فقه و چه در باب عقاید
    شیخ مفید به خبر واحد بیشتر ارزش قائل بود، ولی موضع رسمی ایشان عدم التزام به خبر واحد است مگر در جایی که قرائن وجود داشته باشد.
     دیدگاه شیخ طوسی به خبر واحد محفوف به قرائن و حتا به خبر واحد عاری از قرائن نیز با توجه به شرایطی که ذکر کرد، می‌توان تمسک نمود